Nicolaus von Below
.jpg) Nicolaus von Below; marzec 1941 | |
 Oberst
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 sierpnia 1907 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1928–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
adiutant Hitlera ds. Luftwaffe |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Georg Ludwig Heinrich Nicolaus von Below (ur. 20 sierpnia 1907 w Jargelinie; zm. 24 lipca 1983 w Detmold) – niemiecki oficer Luftwaffe w czasach II WŚ, adiutant ds. Luftwaffe Adolfa Hitlera.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Von Below urodził się w majątku Jargelin k. Ziethen, w okręgu Anklam, prowincji Pomorze, ówczesnych Niemiec. Był synem niemieckiego pułkownika (i jednocześnie chilijskiego podpułkownika) Günthera von Belowa (1868-1933) i jego dalszej kuzynki, Mathilde von Below (1875-1937). Z racji pochodzenia zaliczał się do niemieckiej arystokracji. 26 czerwca 1937 poślubił Marię Kühne, córkę posiadaczy ziemskich: Stephana Kühne i Barbary Bennecke, z którą miał jednego syna i trzy córki.
Służba wojskowa
[edytuj | edytuj kod]Von Below był adiutantem (w stopniu pułkownika) Adolfa Hitlera ds. Luftwaffe od 1937 do 1945 (do opuszczenia bunkra Führera). Tak długa służba w najbliższym otoczeniu Hitlera była wyjątkowa dla oficera o korzeniach arystokratycznych, którzy nie byli darzeni przez Hitlera zbyt wielką sympatią i wobec których był zawsze podejrzliwy.
Sam Hitler darzył jednak von Belowa wyjątkowym zaufaniem, o czym świadczą liczne rozmowy, które z nim przeprowadzał. Podczas jednej z nich, przed końcem 1944 roku, już po świętach, Hitler powiedział do niego: Wiem, że wojna jest przegrana, przewaga wroga jest zbyt wielka[1]. Po zamachu 20 lipca, został odznaczony Czarną Odznaką za Rany[2].
Führerbunker
[edytuj | edytuj kod]W ostatnich miesiącach III Rzeszy Below z racji pełnionych funkcji był jednym z mieszkańców tzw. Führerbunker, czyli bunkra dla Hitlera i jego świty pod budynkiem Kancelarii Rzeszy. 29 kwietnia 1945 podpisał jako świadek (razem z Martinem Bormannem i Josephem Goebblesem) prywatny testament Adolfa Hitlera[3]. Dzień później, za zgodą i namową Hitlera, opuścił bunkier i zbiegł przed nacierającą Armią Czerwoną do strefy okupacyjnej aliantów zachodnich, przez których został aresztowany 7 stycznia 1946 w Bonn.
Po wojnie
[edytuj | edytuj kod]Po wojnie i zwolnieniu z niewoli alianckiej, von Below osiadł w północnych Niemczech.
W 1980 roku wydał książkę – autobiografię i wspomnienia z lat służby jako adiutant Hitlera: Als Hitlers Adjutant 1937-45, Hase und Koehler, Mainz 1980 (polskie wydanie: Byłem adiutantem Hitlera 1937-1945 tłum. Zofia Rybicka, Wydawnictwo MON, Warszawa 1990).
W 1982, podczas szczytowego zainteresowania rzekomymi Dziennikami Hitlera, von Below otwarcie dzielił się swoimi wątpliwościami co do ich autentyczności[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W oryg.: I know the war is lost, the enemy's superiority is far too great. Antony Beevor: Berlin: The Downfall 1945. Penguin Books, 2002, s. 8. ISBN 0-670-88695-5.
- ↑ Below, von, Georg Ludwig Heinrich Nicolaus - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-06-20].
- ↑ Hitler's Last Will. W: Nazi Conspiracy and Aggression. T. VI. Washington: Government Printing Office, 1946–1948, s. 259–260.
- ↑ William A. Henry III. Hitler's Diaries: Real or Fake?. „Time”. 9 maja, 1983.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Below, von, Georg Ludwig Heinrich Nicolaus. TracesOfWar. [dostęp 2021-07-19]. (ang.).
- Nicolaus von Below: Byłem adiutantem Hitlera 1937-1945. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1990. ISBN 83-11-07767-3.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Roman Owidzki: Nicolaus von Below (biografia).. [dostęp 2010-10-26].