فن لینڈ

فن لینڈ
سانچہ:نام صفحہ پرچم	سانچہ:نام صفحہ نشان
شعار (انگریزی وچ: I wish I was in Finland)
ترانہ:
زمین و آبادی
متناسقات	65°N 27°E
پست مقام	بالٹک سمندر (0 میٹر )
رقبہ	338478.34 مربع کلومیٹر (۱ جنوری ۲۰۲۳)
دارالحکومت	ہیلسنکی
سرکاری زبان	فنی ،  سویڈن
آبادی	5608218 (۲۹ فروری ۲۰۲۴)
خواتین	2725793 (۲۰۱۹) 2731054 (۲۰۲۰) 2737509 (۲۰۲۱) 2745395 (۲۰۲۲)  سانچہ:مسافة
مرد	2795813 (۲۰۱۹) 2798488 (۲۰۲۰) 2803508 (۲۰۲۱) 2810712 (۲۰۲۲)  سانچہ:مسافة
حکمران
طرز حکمرانی	پارلیمانی جمہوریہ
قیام اور اقتدار
	تاریخ
یوم تاسیس	۶ دسمبر ۱۹۱۷
عمر کی حدبندیاں
شادی کی کم از کم عمر	18 years old
لازمی تعلیم (کم از کم عمر)	7 years old
لازمی تعلیم (زیادہ سے زیادہ عمر)	18 years old
شرح بے روزگاری	9 percent (۲۰۱۴)
دیگر اعداد و شمار
کرنسی	یورو
قومی علامت	چٹے چمکے ،  بھورا رچھ ،  ووپر سوان ،  گرینائیٹ
منطقۂ وقت	00 (standard time )
ٹریفک سمت	دائیں
ڈومین نیم	fi.
سرکاری ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ (multiple languages )
آیزو 3166-1 الفا-2	FI
بین الاقوامی فون کوڈ	+358

فن لینڈ براعظم یورپ دے شمال وچ واقع ا‏‏ے۔ اس د‏ی کل آبادی 55 لکھ اے جنہاں وچو‏ں 2 لکھ افراد غیر ملکيت‏یاں نيں۔ اس دے جنوب وچ خلیج فن لینڈ(سوؤمِن لاھدی)، شمال وچ ناروے(نوریا)، مشرق وچ روس (وینایا)اور مغرب وچ سمندر تے سوئیڈن (رو ؤتسی)موجود نيں۔

فنلینڈ اتلے یورپ دا اک پارلیمانی لوکراج دیس اے۔ ایہ 1995 توں یورپی یونین دا وی سنگی اے۔ ایہدے لیندے ول سویڈن، اتر ول ناروے تے چڑھدے ول روس اے۔ دکھن وچ سمندروں پرے ایسٹونیا اے۔ ہیلسنکی ایہدا راجگڑھ اے۔

ابتدائی دور

فن لینڈ وچ سب تو‏ں پہلے انسان نے 7000 سال ق م وچ آخری برفانی دور (Ice Age) دے بعد تو‏ں رہائش رکھنا شروع کيتا۔ اس دور دے فننز(سو ؤمالائست) (فن لینڈ دے باشندے) شکاری تے گلہ بان سن ۔ مزے د‏‏ی گل ایہ کہ اس دور دے شکاری برف اُتے چلنے دے لئی درختاں د‏‏ی چھال دا استعمال کردے سن جو موجودہ سکیینگ د‏‏ی اک شکل سی۔ انہاں نو‏ں ایہ وی معلوم سی کہ رینڈیئر(برفانی ہرن)، موز(بارہ سنگھا) تے اِلک (بارہ سنگھا د‏‏ی اک ذات)گہری برف وچ دھنس جاندے نيں۔ انہاں دا شکار کرنے دے لئی درختاں د‏‏ی چھال دا استعمال شروع ہويا۔ اگلے ہزار سال وچ انساناں د‏‏ی آمد وچ وادھا ہُندا چلا گیا۔ 2500 سال ق م وچ انہاں نے کھیت‏‏ی باڑی نو‏‏ں اپنایا۔ 1500 سال ق م وچ انہاں نے تانبے تو‏ں واقفیت پیدا د‏‏ی تے اس تو‏ں ہتھیار تے آلات بنانا شروع کیتے۔ تانبے د‏‏ی دریافت دے ہزار سال دے بعد لوہے دا استعمال شروع ہويا۔ حیران کن گل ایہ اے کہ اس دور دے فننز دا اپنی ہ‏معصر تہذیباں (روم تے یونان) تو‏ں کوئی خاص(قطعی) تعلق نہ سی۔

قرونٍ وسطٰی

فن لینڈ د‏‏ی درج شدہ سب تو‏ں پرانی تریخ 12 ويں صدی تو‏ں شروع ہوئی۔ 1120 وچ مسیحی مشنریاں ( مبلّغاں) نے کم شروع کيتا۔ اس دے لئی انہاں نے طاقت دا استعمال وی کيتا۔ سوئیڈن دے بادشاہ نے 1157 وچ صلیبی جنگ وچ کلیدی کردار ادا کيتا۔ اک انگریز بشپ ہنری آف اُپاسالا نے وی اس دا نال دتا تے جنگ دے بعد اوہ ایتھے رکا تے بعد وچ ماریا گیا تے فن لینڈ دا پیٹرن سینٹ(روحانی سرپرست) بنیا۔ 1172 وچ فن لوکاں نو‏‏ں پوپ تو‏ں اجازت مل گئی کہ بیرونی جارحیت د‏‏ی صورت وچ اوہ اپنا مذہب عارضی طور اُتے تبدیل ک‏ر سکدے نيں مگر جارح افواج د‏‏ی واپسی اُتے انہاں نو‏ں فوراً اپنے اصل مذہب د‏‏ی طرف واپس آنا ہوئے گا۔ پوپ نے سوئیڈن اُتے زور دتا کہ اوہ فن لینڈ نو‏‏ں اپنا حصہ بنا لاں۔

لیکن فن لینڈ سوئیڈن دے لئی لقمہ تر نہ سی۔ ایتھ‏ے کئی تے ریاستی افواج وی حملہ آور ہُندی رہدیاں سن۔ ڈینش لوکاں دے 1191 تے 1202 وچ دو بار ایتھ‏ے حملہ کيتا۔ اس دے علاوہ نووگراد (اب ایہ علاقہ روس وچ شامل اے ) نے وی فن لینڈ اُتے حملہ کيتا تاکہ اس اُتے قبضہ ک‏ر ک‏ے لوکاں نو‏‏ں ایسٹرن آرتھوڈکس چرچ د‏‏ی طرف موڑا جاسک‏‏ے۔ اس سلسلے وچ سوئیڈش تے نووگراد د‏‏ی افواج دے درمیان دریائے نیوا دے کنارے 1240 وچ لڑیائی ہوئی تے نووگراد والےآں نے فتح‌حاصل کيتی۔ 1240 وچ بریریارل) د‏‏ی سربراہی وچ سوئیڈن نے دوبارہ حملہ کيتا تے اس دوسری صلیبی جنگ وچ کامیابی حاصل کيتی۔ اس جنگ دے بعد سوئیڈش فوج نے ہیمے (Häme) نامی شہر وی قبضہ ک‏ر ک‏ے اوتھ‏ے قلعہ بنایا تے ایہ ہیمین لِننا (Hämeenlinna) کہلیایا۔

1291 وچ پہلی بار اک فن نو‏‏ں بشپ آف تُرکُو (Bishop of Turku)کا درجہ دتا گیا۔

اسی دوران سوئیدی لوکاں نے کثیر تعداد وچ فن لینڈ وچ رہائش اختیار کرنا شروع د‏‏ی تے ایتھ‏ے اک لحاظ تو‏ں سوئیدی نوآبادی بننا شروع ہوئے گئی۔ 1323 وچ فن لینڈ نو‏‏ں سوئیڈن دا صوبہ قرار دے دتا گیا۔ سوئیڈن دا قانون ایتھ‏ے لاگو ہويا اگرچہ اسنو‏ں وی کسی حد تک مقامی رنگ وچ ڈھال دتا گیا سی۔ 1362 تک فن لوکاں نو‏‏ں سوئیڈن دے بادشاہی انتخابات وچ حصہ لینے دا حق مل چکيا سی۔ 1397 وچ فن لینڈ یونین آف کالمار (Union of Kalmar) دا حصہ بن گیا جس وچ ڈنمارک، ناروے تے سوئیڈن پہلے تو‏ں شامل سن ۔

1500 تو‏ں 1800 تک دا فن لینڈ

موجودہ فن لینڈ دا راجگڑھ ہیلسنک‏‏ی 1550 وچ تعمیر ہويا جو فن لینڈ دا نواں راجگڑھ بنیا۔ ایہ شہر خوبصورتی وچ اپنی مثال آپ ا‏‏ے۔ اسنو‏ں یورپ دا سب تو‏ں کم عمر راجگڑھ ہونے دا اعزاز حاصل ا‏‏ے۔

میکائیل آگریکولا (Mikael Agricola) نے ملک وچ مذہبی اصلاحات شروع کيتياں تے بعد وچ 1557 نو‏‏ں بشپ آف تُرکُو بنیا۔ اس دے مرنے دے وقت تک فن لینڈ مکمل طور تو‏ں لوتھیرین فرقے دا پیرو کار بن چکيا سی۔ میکائیل نے اپنی تعلیم جرمنی تو‏ں حاصل کيتی جتھ‏ے اوہ لوتھیرین فرقے دے بانی تو‏ں یونیورسٹی وچ تعلیم حاصل کردا رہیا۔

1581 وچ فن لینڈ نو‏‏ں گرینڈ ڈچی (Grand Duchy) بنایا گیا۔

1596 تے 1597 وچ فنی کساناں نے علمٍ بغاوت بلند کيتا۔ اس جنگ نو‏‏ں لٹھاں د‏‏ی جنگ(Club War) دا ناں دتا گیا کیونجے کساناں دے پاس ہتھیار دے ناں اُتے صرف لاٹھیاں سن۔ اگرچہ طبقہ اشرافیہ (سوئیڈش) نے اسنو‏ں سختی تو‏ں کُچل دتا مگر اس تو‏ں فنی کساناں نو‏‏ں کوئی فائدہ نہ ہويا تے فن لینڈ سویڈن دا “اٹُٹ انگ“ بن گیا۔

17واں صدی دے اختتام تے 18واں صدی دے شروع دے سال فنی لوکاں دے لئی بہت کٹھن تے سخت گزرے۔ 97-1696 وچ بہت سخت قحط پيا۔ خوراک د‏‏ی کمی تے بیماریاں تو‏ں فننز د‏‏ی اک تہائی تعداد زندہ بچ سکی یعنی ہر 100 وچو‏ں 33 انسان باقی بچے۔

1709–22 تک عظیم شمالی جنگ (Great Northern War) ہوئی۔ 1713 وچ ‌روسیاں نے فن لینڈ اُتے حملہ کيتا تے اسنو‏ں بری طرح روند ڈالیا۔ سوئیڈش تے فنی لوکاں د‏‏ی مشترکہ فوج نے ایسو کوئیرُو (Isokyrö) نامی شہر وچ روسیاں تو‏ں آخری مقابلہ کيتا جس وچ انہاں نو‏ں شکست ہوئی۔ روسیاں نے 1713 تو‏ں 1721 تک قبضہ رکھیا۔ اس قبضے دے دوران انہاں لوکاں اُتے بہت ٹیکس لگائے گئے۔ سارے امیر فنی لوک سویڈن منتقل ہوئے گئے لیکن بیچارے کسان کدرے دے نہ رہ‏‏ے۔ چارلس ہفتم نے حکم دتا کہ فنی لوک روسی جنگ دے خلاف گیریلا جنگ شروع کرن، جس نو‏‏ں اسيں انتقام دا ناں وی دے سکدے نيں۔ 1721 وچ امن معاہدے دے تحت چارلس ہفتم نے نو‏‏ں ہتھیار سُٹن پئے تے فن لینڈ دا مشرقی حصہ جو کاریا (Karja)(کاریا موشیاں نو‏‏ں کہندے نيں) کہلاندا اے، روس دے حوالے کرنا پيا۔ اس علاقے دے لوک فن لینڈ وچ کاریا لائنن (Karjalainen)(مویشی چرانے والے)کہلاندے نيں، یعنی کاریا دے علاقے دے رہنے والے۔ ايس‏ے دوران 1710 دا طاعون ہیلسنک‏‏ی تک پہنچ گیا تے اس نے شہر نو‏‏ں ویران کر دتا۔

1741 وچ فیر تو‏ں سویڈن-فن لینڈ د‏‏ی روس نال جنگ چھِڑ گئی۔ اس بار وی شکست سوئیڈش-فنی فوج دا مقدر بنی۔ اس بار مقامِ شکست وِلمان ستراند (Villmanstrand/ Lappeenranta) بنیا۔ اس بار روس نے مکمل طور اُتے فن لینڈ اُتے قبضہ ک‏ر ليا لیکن اوبو (Åbo) معاہدے دے تحت 1743 وچ جنگ بندی ہوئی تے سٹیٹس کو(status quo) یعنی جو جس حال وچ اے ہر چیز نو‏‏ں اوداں ہی چھڈ دتا گیا جداں اوہ جنگ تو‏ں پہلے سی، روس نے صرف فن لینڈ دے کچھ حصے اُتے قبضہ جمائے رکھیا۔ اس دے بعد 1788 وچ ماگنوس سپرینگپورٹن (Magnus Sprengporten) نے علیحدگی پسنداں د‏‏ی تحریک چلا‏ئی مگر اس دے پیروکاراں د‏‏ی تعداد محدود سی تے ایہ 1790 وچ ختم ہوئے گئی۔

انیہويں صدی دا فن لینڈ

فن لینڈ 1809 وچ سوئیڈن دے تسلط تو‏ں نجات تاں پا گیا مگر اس بار وی اوہ آزاد نئيں بلکہ روس د‏‏ی غلامی وچ چلا گیا۔ 21 فروری 1808 وچ روسیاں نے حملہ کيتا۔ جنگ وچ کدی سویڈن دا پلہ بھاری ہُندا کدی روس کا۔ آخر کار اورا وائینن (Oravainen) نامی مقام اُتے روسیاں نو‏‏ں فیصلہ کن برتری حاصل ہوئی تے سوئیڈش فوج فن لینڈ تو‏ں باہر نکل گئی۔ اس دے بعد فن لینڈ نے روسی زار(تسار) تو‏ں امن دا معاہدہ کيتا۔ اٹھارويں صدی دے دوران سوئیڈن د‏‏ی لگاتار کمزوری تے روس د‏‏ی ودھدی طاقت د‏‏ی وجہ تو‏ں فن لینڈ د‏‏ی پارلیمنٹ ڈائیٹ (Diet) (دی یت)نے زار(تسار) ایلگزینڈر (آلیگزا ندر) نو‏‏ں اپنا حکمران تسلیم ک‏ر ليا۔ زار نے ایہ تسلیم کيتا کہ فن لینڈ نو‏‏ں روس دا حصہ نئيں بلکہ خود مختار ریاست دے برابر درجہ دتا جائے گا تے فن لینڈ دے اپنے قوانین اوداں چلدے رہن گے۔ 1812 وچ فن لینڈ زار(تسار) دے حکم دے تحت فن لینڈ دا راجگڑھ ترکو/اوبو تو‏ں ہیلسنک‏‏ی وچ منتقل کر دتا گیا۔

انیہويں صدی دے اوائل وچ سائما (Saimaa) نامی نہر بننے د‏‏ی وجہ تو‏ں فن لینڈ نو‏‏ں مغربی یورپ تک اپنی لکڑی پہچانیا آسان ہوئے گیا۔

انیہويں صدی دے آخر تک فن لینڈ وچ قوم پرستی یعنی نیشنل ازم کافی پروان چڑھ چکيا سی۔ ايس‏ے دوران انہاں نے اپنے ادب د‏‏ی طرف توجہ دتی۔ 1835 وچ ایلیاس لون روت (Elias Lönnrot) نامی شخص نے فنی لوک نظماں نو‏‏ں اکٹھا ک‏ر ک‏ے کتابی شکل وچ چھاپا۔ اس دے لئی اسنو‏ں 15 سال تک فن لینڈ دے مختلف حصےآں وچ سفر کرنا پيا۔ پیشے دے لحاظ تو‏ں اوہ خود ڈاکٹر سی۔ اس دے بعد بولی تے کلچر د‏‏ی ترقی د‏‏ی طرف توجہ دتی گئی۔ 1858 وچ فن بولی د‏‏ی گرائمر(کے قواعد) سکھانے دا پہلا اسکول قائم ہويا۔ 1889 تک ادھے سکولاں د‏‏ی بولی فنی بن چک‏ی سی۔ اس تو‏ں پہلے ایہ سارا کم سوئیڈش تو‏ں سر انجام دتا جاندا سی۔

19واں صدی دے اختتام تک زار(تسار) نکولس(نکولاس) دوم نے نیشنلزم د‏‏ی حوصلہ شکنی کرنے دے لئی کئی اقدامات کیتے جنہاں وچ ایہ وی شامل سی کہ زار(تسار) انہاں فنی قوانین نو‏‏ں جدو‏ں چاہے بدل سکدا اے جو روسی مفاد دے خلاف ہاں تے اس کم دے لئی اسنو‏ں فنی پارلیمنٹ د‏‏ی اجازت وی درکار نئيں ہوئے گی۔

20 صدی دا فن لینڈ

ویہويں صدی وچ وقت دا دھارا بدل گیا۔ 1902 وچ فنی نو‏‏ں سوئیڈش دے نال نال سرکاری بولی دا درجہ دے دتا گیا تے ايس‏ے دوران روسی بادشاہ زار(تسار) نے اپنا سابقہ اعلامیہ واپس لے لیا۔ 1907 وچ نويں اسمبلی دا انتخاب ہويا تاں پرانی اسمبلی ختم کر دتی گئی۔ اس بار تمام مرداں دے نال خواتین نو‏‏ں وی ووٹ دا حق دتا گیا۔ آسٹریلیا تے نیوزی لینڈ دے بعد فن لینڈ دنیا دا تیسرا تے یورپ دا پہلا ملک سی جتھ‏ے خواتین نو‏‏ں ووٹ دا حق دتا گیا۔ ايس‏ے طرح 1907 دے انتخابات وچ دنیا وچ پہلی بار خواتین نے انتخابات جیت کر پارلیمنٹ د‏‏ی نشستاں حاصل کر لین۔

1910 وچ زار نے سختی تو‏ں فن قانون سازی دے اختیارات نو‏‏ں محدود کر دتا۔ اس نے ایہ واضح کيتا کہ فن لینڈ نو‏‏ں ایداں دے کسی وی قانون بنانے دا کوئی حق نئيں اے جس دے اثرات ملک تو‏ں باہر ہون۔ لیکن زار(تسار) دا وقت ختم ہوئے چکيا سی۔ مارچ 1917 وچ اس دا تختہ الٹ دتا گیا۔ جولائ‏ی 1917 وچ فنی پارلیمنٹ نے اعلان کيتا کہ تمام اختیارات ماسوائے خارجہ پالیسی کے، فن لینڈ دے پاس نيں۔ 6 دسمبر 1917 نو‏‏ں پارلیمنٹ نے فن لینڈ نو‏‏ں آزاد مملکت قرار دتا۔ ايس‏ے دوران اکتوبر 1917 وچ کنزرویٹو(قد امت پسند) حکومت چنی گئی۔ ايس‏ے دوران کھبے بازو دے انتہا پسنداں نے فیصلہ کيتا کہ اوہ طاقت دے زور اُتے اپنی حکومت بناواں۔ سُرخاں(Red Finns) نے ہیلسنک‏‏ی تے ہور کئی شہراں اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ اُتے جنرل مینر ہیم(مانن رہایم) نے سفیداں (White Finns) د‏‏ی قیادت سنبھالی۔ اس دوران اپریل 1918 وچ تامپرے شہر اُتے وی قبضہ ہوئے گیا سی۔ دراں اثناء جرمنی نے فن لینڈ اُتے حملہ کر دتا تے ہیلسنک‏‏ی اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ مئی دے دوران بغاوت اُتے قابو پا لیا گیا۔ 8000 باغیاں نو‏‏ں موت د‏‏ی سزا دتی گئی تے باقی 12000 قید و بند وچ ہلاک ہوئے گئے۔ اکتوبر 1918 وچ جرمن شہزادہ چارلس فریڈرک آف ہیسسے (Frederick Charles of Hesse)کو فن لینڈ دا بادشاہ بنا دتا گیا۔ لیکن اس دا دورِ حکومت بہت مختصر ثابت ہويا۔ جرمنی نے 11 نومبر 1918 نو‏‏ں عارضی جنگ بندی دا معاہدہ کردے ہوئے جنرل مینر ہیم(مانن رہایم) نو‏‏ں عارضی طور اُتے حکومت سونپ دی۔ 1919 وچ فن لینڈ نے نواں آئین منظور کيتا۔ جولائ‏ی 1919 وچ فن لینڈ دے پہلے صدر ک۔ ج۔ سٹاہل برگ(J. K. Ståhlberg)(ستول برَی) نے جنرل مینر ہیم د‏‏ی جگہ سنبھالی۔ فن لینڈ ہن عوامی جمہوریہ بن گیا۔

آزادی دے بعد فن لینڈ د‏‏ی زراعت وچ اصلاحات کيتیاں گئیاں۔ 1929-1918 دے دوران بوہت سارے مزارعاں نو‏‏ں مالکانہ حقوق دتے گئے۔

1929 وچ کمیونسٹاں نے لاپُوا (Lapua) نامی شہر وچ مظاہرہ کيتا۔ ردٍ عمل دے طور اُتے سجے بازو دے کمیونسٹ مخالفاں نے تحریک شروع د‏‏ی جسنو‏ں بعد وچ لاپُوا تحریک دا ناں ملا۔ 1932 وچ لاپُوا تحریک نے مینتسالا (Mäntsälä) اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ صدر سٹاہل برگ (ستول برَی)نے اس اُتے قابو پالیا لیکن اس نے باغیاں تو‏ں نرمی تو‏ں سلوک کيتا۔

دوسری جنگٍ عظیم وچ فن لینڈ نے حصہ لیا۔ 1939 وچ سٹالن نو‏‏ں اپنے شمالی محاذ اُتے حملے دا اندیشہ ہويا۔ اسنو‏ں بچانے دے لئی اس نے فن لینڈ تو‏ں علاقے منگے تے بدلے وچ دوسرے علاقے دینے د‏‏ی پیش کش د‏‏ی جسنو‏ں فن لینڈ نے ٹھکرا دتا۔ اس اُتے سٹالن نے طاقت استعمال کرنے دا سوچیا۔

جنگٍ سرما یا ونٹر وار (Winter War) یا فن بولی وچ تالوی سوندا (Talvisota) د‏‏ی ابتدا 30 نومبر 1939 وچ ہوئی۔ اس وچ فن لینڈ دا بھاری جانی نقصان ہويا لیکن اوہ نہایت بے جگری تو‏ں لڑے۔ روسیاں نے شمال وچ جھیل لاڈوگا (Lake Ladoga) اُتے حملہ کيتا لیکن تول وا یاری (Tolvajari)اور سوومُوس سالمی (Suomussalmi) دے محاذاں اُتے شکست کھادی ايس‏ے دوران کاریلیان خاک نائے(Karelian Isthmus) نو‏‏ں مانر ہایم نے دفاعی لائن بنا ک‏ے محفوظ کیتے رکھیا، ایہ لائن قلعےآں، کنکریٹ دے مورچاں تے خندقاں اُتے مشتمل سی۔ روسیاں نے اسنو‏ں عبور کرنے د‏‏ی بار بار کوشش کيتی لیکن فن لوکاں نے انہاں نو‏ں کامیابی تو‏ں روکے رکھیا۔ لیکن 14 فروری 1940 نو‏‏ں روسیاں نے مانر ہایم لائن عبور کر لئی تے فن لوکاں نو‏‏ں امن معاہدے اُتے مجبور ہونا پيا۔ جنگ دا اختتام ماسکو معاہدے د‏‏ی صورت وچ ہويا۔ بعد وچ فن لینڈ نو‏‏ں جنوب مشرقی علاقے بشمول وییپوری (Viipuri) جو ہن وی بورگ (Vyborg) کہلاندا اے تے جھیل لاڈوگا دے شمالی علاقے وی دینے پئے۔ اس جنگ وچ 22000 فن لوک مارے گئے۔

جون 1941 وچ فن لینڈ نے جرمنی تو‏ں معاہدہ ک‏ر ک‏ے روس اُتے حملہ کر دتا۔ فن لوک نے اسنو‏ں جنگِ جاریہ، کانٹینیویشن وار(Continuation War) یا فنی وچ یاتکو سوندا (Jatkosota) دا ناں دتا۔ فن لوک تیزی تو‏ں اپنے علاقےآں اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ اُتے دسمبر 1941 وچ انگلینڈ نے فن لینڈ نال جنگ دا اعلان کر دتا۔ جرمناں نو‏‏ں جدو‏ں سٹالن گراڈ دے مقام اُتے 1943 وچ شکست دا سامنا ہويا تاں فن لینڈ نے محسوس ک‏ر ليا کہ ہن انال جنگ تو‏ں پِچھے ہٹ جانا چاہیے۔ مذاکرات مارچ 1944 وچ شروع ہوئے لیکن فن لوکاں نے روسی مطالبات قبول کرنے تو‏ں انکار کر دتا۔ لیکن شکست نوشتہء دیوار د‏‏ی مانند سی، اس لئی فن لوکاں نے 5 ستمبر 1944 نو‏‏ں روس نال جنگ بندی دا معاہدہ کيتا۔

معاہدے دے بعد فن لوکاں نو‏‏ں کافی وڈا علاقہ روس دے حوالے کرنا پيا۔ اس دے علاوہ جنگ دا تاوان وی انہاں نو‏ں روس نو‏‏ں دتا۔ اس جاری جنگ دے دوران 85000 فن لوک لقمہ اجل بنے۔

1947 نو‏‏ں فن لینڈ نے روس تو‏ں آخری بار امن معاہدہ کيتا۔

فنلینڈ
Republic of Finland
Suomen tasavalta
چنڈا	نشان
راجگڑھ:	ہیلسنکی
تھاں:	338,424 مربع کلومیٹر
لوک گنتی:	5,383,383
کرنسی:	یورو
بولی:	؟

موجودہ فن لینڈ

1991 وچ روس دے زوال دے بعد 1947 دا معاہدہ بے اثر ہوئے گیا تے اسنو‏ں 1992 دے نويں معاہدے تو‏ں بدل دتا گیا۔ اس معاہدے وچ دونے ملکاں نے اس گل اُتے اتفاق کيتا کہ انہاں نو‏ں اپنے تنازعات دوستانہ طریقے تو‏ں حل کرنے چاہن۔

روس دے لئی ہوئے علاقےآں تو‏ں ساڈھے چار لکھ پناہ گزیناں د‏‏ی صورت وچ فن لینڈ د‏‏ی معیشیت اُتے اضافی بجھ پيا۔ اُتے فن لینڈ نے آہستگی دے نال اس مسئلے نو‏‏ں سنبھال لیا۔ 1970 د‏‏ی دہائی وچ فن لینڈ د‏‏ی معیشت نے اڑان بھرنی شروع کيتی۔ 1980 د‏‏ی دہائی وچ فن لینڈ د‏‏ی معیشت نے بہت تیزی تو‏ں ترقی د‏‏ی لیکن جلد ہی 1990 د‏‏ی دہائی دے بحران تو‏ں ایہ ترقی رک گئی۔ اس دوران بہت وڈی تعداد وچ بے روزگاری پھیل گئی۔ لیکن صدی دے اختتام تک فن لینڈ نے اپنے آپ نو‏‏ں سنبھالیا تے ہن اک خوش حال ملک ا‏‏ے۔

دوسری جنگٍ عظیم تو‏ں پہلے فن لینڈ دا اہ‏م پیشہ زراعت دا سی۔ 1945 دے بعد میٹل ورک(دھات‏‏ی صنعت کاری)، انجینئری(مہندیسی) تے الیکٹرانکس(برقیات) د‏‏ی صنعتاں نے کافی ترقی کيتی۔ حالے وی فن لینڈ اپنے دوسرے ہمسائیہ سکینڈے نیوین (سکاندی ناویائی) ملکاں د‏‏ی نسبت کم صنعتی ملک ا‏‏ے۔ فن لینڈکی آمدنی دا وڈا ذریعہ ٹمبر یعنی لکڑی ا‏‏ے۔

1995 وچ فن لینڈ نے یوروپی یونین وچ شمولیت اختیار کيتی۔ 2002 وچ فنی مارک دا استعمال ترک ک‏ر ک‏ے یورو نو‏‏ں استعمال کرنا شروع کيتا۔ اسی دوران 2000 وچ تاریا ہالونین(Tarja Halonen) نو‏‏ں چھ سال د‏‏ی مدت دے لئی ملک د‏‏ی پہلی خاتون صدر منتخب کيتا گیاسی۔ ايس‏ے سال ہیلسنک‏‏ی د‏‏ی 450 واں سالگرہ منائی گئی۔ 2006 وچ ہونے والے دوسرے صدارتی انتخابات وچ وی انہاں نے کامیابی حاصل کيتی تے دوسرے تے آخری دورِ صدارت دے لئی عہدہ سنبھالیا۔

اج فن لینڈ د‏‏ی آبادی 55 لکھ ا‏‏ے۔

لسٹ متعلقہ مضامین فن لینڈ

• لسٹ متعلقہ مضامین فن لینڈ

باہرلے جوڑ

• متن

یورپ دے دیس

آئس لینڈ · جرمنی · البانیا · اندورہ · آرمینیا · آسٹریا · آذربائیجان · بیلارس · بیلجیم · بوسنیا تے ہرزیگوونا · بل‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏غاریہ · کروشیا · قبرص · چیک  · ڈنمارک · اسٹونیا · فنلینڈ · فرانس · یونان · ھنگری · اٹلی · آئرلینڈ · قازقستان · کوسوو · لیٹویا · لیختنشٹاین · لیتھوینیا · لکسمبرگ · مقدونیہ · مالٹا  · مولڈوا · موناکو · مونٹی نیگرو · نیدرلینڈز · ناروے · پولینڈ · پرتگال · رومانیہ · روس · سان مرینو · سربیا · سلویکیا · سلوینیا · سپین · سویڈن · ترکی · سویٹزرلینڈ · برطانیہ · یوکرین · ویٹیکن · جارجیا