Bolu nolitadu
Unu bolu nolitadu o bolu charter est unu servìtziu de trasportu abiàtigu de mercantzias e passizeris chi no est suzetu a una programmadura sistematica de oràrios, diferentemente dae su chi acontessit cun sos bolos de lìnia. A s'avesu, est istipuladu unu cuntratu de nòlitu intre duos o prus cuntratadores pro tirare su profetu prus artu chi si podat dae sa capatzidade de su bolarzu. Unu bolu est definidu comente “nolitadu” petzi si su nùmeru de seidorzos est superiore a 12, in àtera manera est chistione de servìtziu abiotaxi.
Perfilu
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]In su cuntestu de su turismu massivu, sos bolos nolitados ant agabadu pro esser identifigados comente bolos chi tenent s'ùnigu rolu de trasportare turistas chirru a sos destinos issoro; fitianu, sos billetes non sunt bèndidos deretamente dae sas cumpanzias charter a sos passizeris, si nono dae sas azentzias de biazu, ch'istìpulant unu cuntratu cun sa cumpanzia, s'incapas paris cun àteras azentzias. In medas pachetes de biazu, sunt incrùdidos su bolu, s'aposentamentu e àteros servìtzios. In su tempus coladu, sos bolos nolitados si podiant comporare petzi a mèdiu de sos pachetes narados; a dies de oe, intames, sa còmpora issoro podet esser realizada finas dae sos chi disizant tirare profetu dae su bolu ebia.
Mancari sos bolos nolitados siant impreados fitianu in su cuntestu turìstigu, a bias si podet dare chi siant reservados dae grupos numerosos individuales, che sos assalariados de un'impresa, sos zogadores de un'echipa isportiva e, in carchi ocasione, dae grupos de militares.
In sos abioportos medianos e minores de sa Grandu Bretana, su bonu de su tràfigu abiàtigu est custituìdu dae bolos nolitados, e sos profetos econòmigos de custos abioportos sunt pretzisamente sos impòsitos pagados dae sas cumpanzias charter.
Medas cumpanzias abiàtigas mannas chi cùmbidant bolos de lìnia ant inaguradu cumpanzias sussidiàrias chi òperant servìtzios charter (pro isempru, sa cumpanzia de bolos nolitados de Alitalia), belle chi non si siant averadas semper cumpetitivas a petus de sas cumpanzias ispetzializadas. In prus de custu, unas cantas cumpanzias abiàtigas de mercantzias trasportant argunos passizeris charter in sos aparèchios issoro. A s'imbesse, unas cantas cumpanzias de bolos nolitados ant incaminadu bolos de lìnia regulares.
Sos bolos nolitados naschint finas cun sa finalidade de aprofetare su prus possìbile sa capatzidade de su bolarzu, mancari sos istandards de calidade fitianu non siant sos matessi de sos bolos de lìnia.
In unos cantos casos, sas azentzias chi còmporant zassos a bordu ant logradu una reputadura de instabilidade finantziària, ca a bias sos turistas si sunt achessiados de bolos iscantzellados cun pagu avertu prèviu (e dae cando in cando perdende su pachete intreu de sa bagàntzia sena refata) o non sunt pòdidos torrare in segus pro neghe de su faddimentu de sa cumpanzia. Pro limitare a su màssimu custa zenia de dannos, s'istìpulant asseguràntzias obrigadòrias.
In Sardinna e in Itàlia, sos biazadores sunt cuguzados finas dae sas fiantzas obrigadòrias cuntzèdidas dae sas azentzias de biazu individuales chirru a sa provìntzia in ue òperant, gasi che dae un'asseguràntzia istituìda in sos ùrtimos annos dae s'ASTOI (Assòtziu de Turoperadores Italianos). Addae de custu, est importante a tenner presente chi sa lezisradura internassionale prebidet chi s'oràriu operativu de sos bolos nolitados podat bariare finas a 48 oras in antis de sa moida prebida.