Jump to content

Telegram

Custu est un'artìculu de su mese
Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Telegram
Logotipu
Logotipu
Ischermada de esèmpiu
Ischermada de esèmpiu
CastaMessageria istantànea
Isvilupadore(es)Telegram FZ LLC
Data prima versione14 austu 2013
Ùrtima versione
Sistema operativuiOS, Android, Microsoft Windows, ChromeOS, macOS e Linux
LimbàgiuC++ e Java
LitzèntziaProgramma propietàriu (serbidore),


GNU GPL2 (aplicatzione cliente)

LimbaA prus limbas
Situ web
Manuale

Telegram est unu servìtziu de messageria istantànea de Telegram LLC, sotziedade a responsabilidade limitada cun sede in Dubai, fundada dae s'imprendidore russu Pavel Durov.[1][2] Is clientes ufitziales de Telegram sunt distribuidos comente a programma lìberu pro Android, Linux, iOS, MacOS e Windows.[3]

Is funtziones printzipales de Telegram sunt s'iscàmbiu de messàgios de testu intra duos impitadores o in grupu finas a 200 000 partetzipantes, mutidas vocales e video-mutidas codificadas puntu-puntu, messàgios vocales, vìdeu-messàgios, fotografias, vìdeus, adesivos e archìvios de cale si siat tipu finas a 2 GB[4][5]. Pro mèdiu de is canales est fintzas possìbile sa trasmissione in direta de àudiu/vìdeu e testu a totu is membros. In prus, est possìbile a impostare unu temporizadore pro s'eliminatzione automàtica de unu messàgiu una borta chi su destinatàriu dd'at bidu.

Istòria

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Telegram est istadu fundadu in su 2013 dae is frades Nikolaj e Pavel Durov, fundadores de sa retze sotziale russa VK[5]. Is fundadores ant annuntziadu chi sa sotziedade Telegram LLC est un'organizatzione chene punna de lucru non ligada a VK e cun sede in Dubai.[6][7] Nikolaj at creadu su protocollu MTProto, a sa base de Telegram, mentras Pavel at frunidu amparu finantziàriu e infrastruturas pro mèdiu de su fundu suo Digital Fortress.[8] Su 24 freargiu 2014 unu fork de Telegram chi respetat sa filosofia FOSS est istadu agiuntu a F-Droid.[9][10]

Telegram teniat su progetu de criptodinari suo, TON, ma su 12 maju 2020, su fundadore Pavel Durov nd'at annuntziadu s'abbandonu.[11]

Su 23 de idas 2020, Durov at annuntziadu chi sa prataforma est lòmpida a 500 milliones de impitadores mensiles ativos, faghende sa gestione de is serbidores cara meda. Pro custu, incumentzende dae su 2021 at a èssere insertada publitzidade a intro de s'aplicatzione. Segundu su fundadore de su progetu, issas no ant a istorbare s'esperièntzia de s'usuàriu.

Istatìsticas

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su 12 ghennàrgiu 2021 s'aplicatzione est arribada a 500 milliones de impitadores ativas pro mese. Pavel Durov at assotziadu custu resurtadu a su fatu chi 25 milliones de impitadores noos si siant iscritos in s'ìnteri de is 72 oras in antis, abbandonende WhatsApp pro neghe de is cunditziones noas suas de impreu.[12]

Piessìnnios

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Is clientes ufitziales de Telegram sunt programmas lìberos. Su còdighe de orìgine de su serbidore imbetzes no est istadu publicadu e no est progetadu pro permìtere de istantargiare una retze pro frunire in manera autònoma custu servìtziu de messageria[13].

Is messàgios e s'impitadore

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Is messàgios imbiados sunt codificados e sarvados in sa retze cloud de Telegram. Custu faghet a manera chi is messàgios siant a disponimentu in ònnia dispositivu in ue s'impitadore impreat su servìtziu, chene bisòngiu de nde tènnere còpias non codificadas in àteros servìtzios comente Google Drive, comente acontesset pro àteras app che Whatsapp. Incumentzende dae su 24 martzu 2019, est istada introduida una funtzionalidade noa chi permitit de eliminare messàgios imbiados e retzidos chene làcanas de tempus e chene lassare rastros pro ambos membros de una tzarrada.[14]

Cando s'impitadore si registrat, podet seberare si permìtere a àteros de ddu chircare insertende su nomìngiu seberadu. Custa funtzione permitit de chircare s'impitadore in Telegram chene connòschere su nùmeru suo de telèfonu.

Dae sa versione 3.9, faghet a modificare is messàgios imbiados finas a duas dies a pustis de s'imbiu.[15]

Is tzarradas

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]
Un invito a partecipare ad una chat segreta.
Un'invitu a partetzipare a una tzarrada segreta.
  • Tzarradas cloud (clàssicas): sa tzarrada impreat una codìfica cliente-serbidore, est a nàrrere chi is comunicatziones de su dispositivu cun su serbidore sunt codificadas. Su resonu abarrat duncas sarvadu in su serbidore de Telegram[16] pro pòdere èssere sincronizadas in prus dispositivos (telefoneddos, elaboradores, tauleddas, etc). In sa tzarrada faghet a imbiare messàgios de testu, de boghe, vìdeu-messàgios, positziones GPS, cuntatos e cale si siat archìviu mannu finas a 2 GB.
  • Tzarradas segretas: impreant una codìfica puntu-puntu, duncas su resonu est codificadu in ambos dispositivos e no abarrat sarvadu me in su serbidore. A un'ala, custas tzarradas sunt prus riservadas; a s'àtera ala, no faghet a ddas sincronizare in prus dispositivos[17][18][19][20]. Faghet fintzas a impostare unu "tempus de àuto-distrutzione" pro sa tzarrada chi, passadu custu tempus, si cantzellat a sola.

Is grupos

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Is grupos de Telegram podent cuntènnere finas a 200 000 membros; est possìbile a seberare is permissos pro is amministradores e is àteros impitadores.

Is canales

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]
Autodistruzione dell'account
Auto-destruidura de su contu

Is canales, nàschidos in cabudanni 2015, sunt tzarradas in ue is amministradores podent imbiare messàgios e is membros podent cummentare isceti si su canale est assotziadu a unu grupu.[21] Unu canale no portat lìmite de iscritos e podet èssere pùblicu o privadu; a su canale pùblicu faghet a assotziare unu ligòngiu e unu nòmine chi podet èssere agatadu cun sa funtzione de chirca de s'app, mentras pro su privadu est generadu unu ligòngiu cun 22 caràteres alfa-numèricos casuales.[22]

Averìguu

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In s'abrile de su 2020, cun s'ammanniare de sa netzessidade de controllare su fenòmenu de is noas farsas in s'ìnteri de sa pandemia de COVID-19, ant introduidu is canales averiguados, chi is ministeros de sa salude de unos cantos paisu ant impreadu pro comunicare cun is tzitadinos.[23]

A su pròpiu tempus, ant introduidu sa possibilidade de pedire s'averìguu de unu bot, grupu o canale chi satisfatzat is lìnias-ghia de Telegram.[24]

Tzarradas de boghe

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Incumentzende dae su mese de idas 2020, a intro de grupos e canales faghet a aviare sessiones de tzarradas de boghe, in ue faghet a comunicare cun su pròpiu mecanismu de un'emissore-retzidore palmare.[25]

Su 19 martzu 2021 Telegram pùblicat un'annoamentu de importu: is Tzarradas de Boghe 2.0.[26] Cun custas, s'impitadore podet registrare is resonadas, e pedire permissu de faeddare ponende su sinnu de pesare sa manu. In prus, s'amministradore de unu canale pùblicu o unu grupu ddu podet impreare comente a profilu pro pigare parte a una tzarrada de boghe, cuende de aici s'identidade sua.

Dae làmpadas 2021 ddoe at fintzas is vìdeu-mutidas de grupu, un'estensione de is tzarradas de boghe chi permitit de ativare sa video-càmera e cumpartzire s'ischermu.[27] A fine de austu essit possìbile, me is tzarradas de boghe de is canales e de is grupos, trasmìtere vìdeos a unu nùmeru infinidu de persones.[28]

Is bot

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]
Un bot
Unu bot

In làmpadas 2015 Telegram at introduidu una prataforma pro permìtere, a isvilupadores esternos, de creare is bot. Is bot sunt contos Telegram, manigiados dae unu programma, chi oferint funtzionalidades cun rispostas lestras e automàticas.[29]

Dae su 4 de ghennàrgiu 2016 est a disponimentu una modalidade noa integrada pro is bot, chi permitit de impreare unu bot in manera simpre tzitende·ddu cun su nòmine suo, in cale si siat tzarrada.[30][31]

Is adesivos

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Is adesivos sunt immàgines a arta definitzione sarvadas in su cloud. Tenent sa punna de fàghere is emoticonas prus espressivas e cumbinchidoras. Is adesivos sunt agrupados in pachetes, faghet a ddus agiùnghere a sa libreria pròpia cun s'impreu de unu ligòngiu opuru incarchende subra un'adesivu imbiadu dae unu àteru impitadore e posca incarchende "Agiunghe Adesivos".[32]

Telegraph

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Telegraph est unu trastu chi Telegram oferit pro sa publicatzione de postadas formatadas cun fotorafias, vìdeus, e cuntènnidos multimediales, comente vìdeus de YouTube e Vimeo o tweet.[33]

Visualizatzione istantànea

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Dae santandria de su 2016, gràtzias a su servìtziu de Visualizatzione istantànea, Telegram permitit de abèrrere unos cantos ligòngios a traessu de unu navigadore nativu cun unu tempus de carrigamentu nullu e reduende su consumu de datos.[33] In su 2018 Telegram at megioradu su servìtziu, chirchende a bellu a bellu de fàghere funtzionare custu servìtziu pro sa parte manna de is pàginas web[34].

Importatzione de is tzarradas

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A pustis de s'ammàniu de iscritziones acontèssida in su ghennàrgiu de su 2021, est a disponimentu sa possibilidade de importare is messàgios dae unas cantas aplicatziones de messageria, comente a WhatsApp, Line e KakaoTalk. Cun custu servìtziu, is impitadores podent visualizare is messàgios iscambiados in passadu impreende custas app, a intro de sa tzarrada presente in Telegram.[35]

Sondàgios

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A intro de grupos e canales est possìbile cumpartzire sondàgios a risposta mùltipla. Is rispostas de is sondàgios podent èssere privadas o pùblicas.[36]

Mutidas e vìdeu-mutidas

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su 30 martzu 2017 Telegram at annuntziadu s'introdutzione de is mutidas vocales codificadas puntu-puntu, promitende una calidade arta.[37][38]

Su 15 austu 2020, Telegram at agiuntu sa vìdeu-mutida cun critografia puntu-puntu comente a Signal e WhatsApp.[39]

Architetura

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]
Un'illustrazione semplificata dello schema di crittografia MTProto.
Un'illustratzione semplificada de s'ischema de critografia MTProto.

Is interfaches de programmatzione de Telegram

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Is interfaches de programmatzione (API) de Telegram sunt a disponimentu pro is isvilupadores indipendentes, pro creare bot o clientes alternativos de Telegram; ambas sunt in donu.[40][41] Pro esempru, Plus Messenger est unu cliente alternativu iscritu impreende is API de Telegram.[42]

Versione web

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Telegram faghet a dd'impreare colleghende·si a una pàgina de su giassu de Telegram cun unu navigadore web. A custa versione ddi narant Telegram Web.[43]

Balàngios

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Mancari Telegram aeret annuntziadu chi non diat àere mai insertadu publitzidade in s'aplicatzione, limitende is fontes issoro de balàngiu a is donatziones, a sa fine de su 2020 Pavel Durov at annuntziadu chi Telegram est istudiende comente insertare annùntzios publitzitàrios in s'aplicatzione in manera no infadosa.[44][45]

Is annùntzios publitzitàrios no ant a èssere mai ammustrados me is tzarradas cun is impitadores, nen privadas ne in grupu, ma ant a èssere isfrutados is canales pùblicos. Telegram at annuntziadu chi at a fàghere a reconnòschere is annùntzios publitzitàrios a discansu, pro limitare su fenòmenu de is annùntzios ingannosos giai presente, e cun respetu de sa privatesa de is impitadores.[46]

In prus, Telegram bolet introduire in su 2021 unas cantas funtzionalidades a pagamentu pro impitadores premium, comente profilos aziendales, mantenende però in donu is servìtzios de oe a disponimentu pro totu is impitadores[47].

Gràtzias a custas funtzionalidades noas, Telegram at a pòdere pagare is costos de is serbidores e de su tràficu de datos, difìtziles de sustènnere cun is donatziones.

Su 23 martzu 2021, Pavel Durov at annuntziadu de àere collidu unu milliardu de dòllaros bendende obligatziones, a cun sa punna de sustentare su sistema de annùntzios e sutaliniende s'obietivu de furriare Telegram a azienda cun finàntzia sustenìbile.[48]

Impreos contierrados

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Jihadistas

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Is polìticas fortes de privatesa e s'impreu de tzarradas segretas, ant fatu a manera chi Telegram siat essidu unu de is prus trastos de propaganda impreados dae is jihadistas, e prus che totu dae s'ISIS.[49]

In su cabudanni de su 2015 Pavel Durov at decraradu chi su deretu a sa privatesa est prus de importu de sa timoria chi acontessant cosas malas che su terrorismu, narende a abbètiu chi diat tocare a bandire fintzas su faeddu ca is terroristas dd'impreant pro comunicare.[50] In santandria de su 2015 Telegram at annuntziadu su blocu de 78 canales ligados a s'ISIS.[51]

In su mese de idas 2016 s'iscuadra at annuntziadu su canale ISIS Watch (@ISISwatch) pro sinnalare su nùmeru de canales, grupos e bot ligados a su terrorismu bogados ònnia die.[52]

Grupos de dereta estrema

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A bellu a bellu Telegram est essidu puntu de addòbiu de unos cantos movimentos ratzistas, misòginos e antisemitas ispainados in zonas vàrias de su mundu.[53][54]

Su grupu neo-nazista The Base, a pustis de su blocu in àteras prataformas mannas, at impreadu Telegram comente a unu de is mèdios printzipales de comunicatzione. A pustis de unos cantos arrestos acontèssidos in su 2020, su profilu ufitziale de Telegram at pedidu a su grupu de agabbare de postare.[55]

Telegram est connotu comente a unu de is mèdios de comunicatzione chi is Proud Boys impreant de prus a pustis chi prataformas comente a Facebook e Twitter ddos ant blocados a pustis de s'assaltu a su Capidòlliu de is Istados Unidos de Amèrica de su 2021.[56]

In su ghennàrgiu 2021, Telegram at cunfirmadu de àere blocadu "dosinas" de canales neonazistas e suprematistas biancos cun deghinas de mìgias de sighidores pro intzullida a sa violèntzia.[57]

Pedo-pornografia e vindita porno

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

S'aplicatzione est s'ispissu impreada pro su cumpartzimentu de materiale porno, custu includet fintzas materiale pedo-pornogròficu e de vindita porno.[58] Custu fenòmenu, ispainadu in manera globale, est presente fintzas in Itàlia e at ingendradu crìticas a is polìticas de sa prataforma e a su fatu de no àere rispostu a is sinnaladuras de is impitadores e de sa Politzia de Istadu.[59]

Pirateria

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sos canales de Telegram sunt s'ispissu mèdiu de cumpartzimentu de cuntènnidos piratas, comente pellìculas, mùsica o còpias de giornales. Cun s'ammàniu de su fenòmenu in s'ìnteri de sa pandemia de COVID-19 in Itàlia, sa Federatzione italiana editores giornales at pedidu a s'autoridade pro sas garantzias in is comunicatziones de suspèndere su servìtziu, chene dda otènnere.[60]

Su fenòmenu de sa pirateria at giutu Telegram a èssere insertadu in su mese de idas de su 2020 in una lista de s'Unione Europea pro su controllu de sa farsificadura e de sa pirateria, in ue cumparet pro prima in pari cun VK.[61][62]

Bot pro sa bèndida de datos

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su 2021 ant agatadu unu bot in Telegram bonu a bèndere is nùmeros telefònicos de 533 milliones de impitadores Facebook.[63]

Tzensura

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]
Mapa de natziones in ue Telegram est blocadu de su totu o in parte      Blocadu de su totu      Blocadu in parte

Azerbaigiàn

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Incumentzende dae su 27 de su mese de ledàmene 2020, pro neghe de sa cuntierra armada in su Nagorno Karabakh, su Ministeru de is trasportos, de is comunicatziones e de is tecnologias artas de s'Azerbaigiàn at cumandadu sa tasidura temporànea de s'impreu de retes sotziales-mèdia medas a intro de su paisu. Custa restritzione at giutu a su blocu totale de is servìtzios de Telegram, Facebook, WhatsApp, YouTube, Instagram, TikTok, LinkedIn, Twitter, Zoom e Skype. Is limitatziones sunt istadas bogadas su 10 de onniasantu.[64]

Bahrein

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su mese de làmpadas de su 2017 s'impreu de Telegram est istadu blocadu me is territòrios de su Bahrein.[65]

Bielorùssia

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In s'ìnteri de is protestas in Bielorùssia de su 2020 is manifestantes ant impreadu Telegram comente a prataforma pro su coordinamentu.[66] Telegram difatis est istada una de is pagas prataformas pro sa comunicatzione a disponimentu me is tres dies a pustis de is eletziones, in ue Internet fiat tzensuradu.[67] Cun totu is isfortzos de su guvernu pro blocare s'impreu de s'aplicatzione, su merie de su 11 austu su 45% de is persones chi impreaiant s'aplicatzione pro su coordinamentu de is protestas s'est connètida a su servìtziu.[68]

Tzina

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su làmpadas de su 2015 sa Tzina at blocadu s'impreu de s'aplicatzione,[69] in pari cun WhatsApp, Signal e àteros.[70]

Hong Kong

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Mancari Telegram esseret giai istada blocada dae su guvernu tzinesu, in su cursu de is protestas in Hong Kong de su 2019-2020 s'aplicatzione est istada de importu mannu, permitende a is manifestantes de coordinare s'atzione.[71] Su 11 làmpadas 2019 ant arrestadu a Ivan Ip, s'amministradore de unu grupu in Telegram cun unu nùmeru de membros intre 20 000 e 30 000, cun s'acusa de cospirare pro fàghere dannu a sa comunidade. S'òmine at naradu chi sa politzia dd'at obligadu a isblocare s'atzessu a su telèfonu suo e cumpartzire sa lista de is membros de su grupu.[72][73] Me is dies a pustis de s'arrestu de Ivan Ip, is serbidores de Telegram ant sufridu atacos informàticos DDos chi nd'ant mandadu in tilt su servìtziu. Telegram at posca inditadu su guvernu tzinesu comente a mandante de custos atacos. Pavel Durov at naradu chi cuddu no fiat su primu episòdiu de su gènere in s'ìnteri de sa protesta.[74]

Su 28 austu de su 2019 s'Hong Kong Internèt Service Providers Association at annuntziadu sa voluntade de su guvernu de Hong Kong de blocare s'impreu de Telegram.[75]

Ìndia

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su cumintzu de su 2019 is frunidores de servìtziu Internet indianos aiant blocadu Telegram e àteras prataformas web.[76] Sa càusa possìbile de custa tzensura est sa reperibilidade de pornografia.[77] Su 9 freàrgiu de su 2019 s'Internet Freedom Foundation, un'organizatzione indiana non guvernativa pro sa tutela de is deretos e de is libertades digitales, at pedidu crarimentos a subra de s'interessu de su dipartimentu de is telecomunicatziones indianu in su blocu de Telegram, chi at decraradu de non nde tènnere informatzione peruna.[78]

Indonèsia

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su 2017 s'Indonèsia at blocadu s'impreu de Telegram pro neghe de sa propaganda terrorista presente in s'aplicatzione. A pustis, su guvernu indonesianu e sa sotziedade de Pavel Durov ant sutascritu un'acòrdiu pro limitare su fenòmenu, a manera chi s'aplicatzione est torrada a funtzionare.[79]

Iràn

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su blocu de su guvernu iranianu a impreare Viber[80] e Line at giutu a una grandu crèschida de s'impreu Telegram.[81] Comente est essida s'aplicatzione de messageria de riferimentu, in s'austu de su 2015 su guvernu iranianu at impostu a Telegram de eliminare unos cantos càbidos chi ddu tragagiaiant.[82] S'eliminatzione de custos càbidos a banda de Telegram est istadu motivu de crìtica; s'azienda s'est giustificada narende chi is càbidos a intro de is tzarradas fiant de su totu in su seguru e a foras de custu interventu, chi at isceti burradu unos cantos pachetes de adesivos e bot de sa prataforma. Su 20 de ledàmene 2015 Pavel Durov at naradu chi su guvernu iranianu aiat pedidu a Telegram de atzèdere a datos chi pertocaiant resonos privados e a pustis de sa risposta negativa de Telegram is servìtzios issoro sunt istados blocados unas cantas oras.[83][83]

In su maju de su 2016 su guvernu iranianu at pedidu a Telegram de mòere is datos de is tzarradas de is tzitadinos suos a serbidores a intro de su paisu.[84]

Su 20 abrile de su 2017 sa possibilidade de fàghere mutidas in Telegram est de su totu blocada.[85] Su 30 de idas Telegram at serradu unu canale chi in s'ìnteri de unas cantas protestas intzentivaiat s'impreu de mòlotov contra sa politzia iraniana. A pustis Telegram at decraradu chi su canale andaiat contra a is lìnias ghia de s'aplicatzione e is polìticas de proibitzione de sa violèntzia.[86] Su canale est istadu isblocadu a pustis de sa promissa de is amministradores suos de no andare contra a is règulas de Telegram.[87] Su 31 de idas su guvernu iranianu at annuntziadu restritziones temporàneas cun sa punna de garantire s'assèliu e sa seguridade in su paisu, a pustis chi sa sotziedade si fiat refudada de oscurare is canales de protesta paghiosos.[88] Su 13 ghennàrgiu de su 2018 is servìtzios de Telegram nd'at torradu a isblocare is servìtzios, fintzas pro ite ca su blocu fiat faghende dannu econòmicu.[88]

In su martzu de su 2018 su presidente de su comitadu pro sa polìtica èstera e sa seguridade natzionale at annuntziadu sa netzessidade de blocare Telegram intro de su 20 abrile 2018, ca est istada de importu in s'ìnteri de is protestas e chi tocaiat a finantziare app locales.[89][90] Mancari esseret istadu osservadu chi in su cursu de su blocu de Telegram de su ghennàrgiu de su 2018 su 75% de is tzitadinos aiant impreau servìtzios de VPN pro sighire a impreare Telegram imbetzes de app locales, su 1 maju 2018 su guvernu at torradu a blocare s'aplicatzione.[91][92]

Su 27 abrile 2018 ant revocadu sa litzèntzia a Telegram de tènnere is serbidores CDN in su paisu.[93]

Pakistàn

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su 17 de onniasantu de su 2017 su guvernu pakistanu at blocadu s'impreu de is servìtzios de Telegram.[94]

Rùssia

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su 16 maju 2018 is mèdios de comunicatzione russos ant annuntziadu chi su Roskomnadzor aiat minetzadu de blocare Telegram. Su 13 abrile de su 2018 Telegram est bandidu in Rùssia a pustis de su refudu de tzèdere a su Servìtziu federale pro sa seguridade de sa Federatzione russa is craes de critografia impreadas dae is tzarradas, comente cumandat sa lege anti-terrorismu.[95][96]

Su blocu de Telegram est istadu aplicadu blochende prus de 19 milliones de indiritzos IP assotziados a su servìtziu. Custa pràtica at però fatu dannu fintzas a àteros servìtzios e est duncas fallida.[97][98]

Su 8 abrile 2018 is autoridades russas ant pedidu a Apple e Google de bogare Telegram dae is butegas issoro. Is duas aziendas si sunt refudadas.[99] Su 28 martzu 2018 ant torradu a imbiare sa pròpiu pedida a traessu de una lìtera legale, domandende fintzas de blocare s'arribu de notìficas noas a is impitadores chi aiant giai installadu s'aplicatzione.[100] Su 27 de idas 2018 su motore de chirca Yandex, su prus impreadu in Rùssia, at bogadu su ligòngiu a su situ de Telegram dae is resurtados issoro.[101]

Su 18 de làmpadas 2019 ant bogadu su blocu a Telegram a pustis de chi custa aiat atzetadu de "agiuare in su gherra a s'estremismu".[102]

Istados Unidos de Amèrica

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su ghennàrgiu de su 2021, un'ex-ambasciadore de is Istados Unidos de Amèrica at fatu càusa a Google e Apple ca acasagiaiant Telegram me is butegas issoro, cun s'acusa de èssere unu trastu impreadu pro intimidire, minetzare e ricatare a is membros de su guvernu.[103]

Thailàndia

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A pustis de is protestas in Thailàndia de su 2020-2021, in ue is manifestantes ant impreadu Telegram pro s'organizatzione, su 19 de ledàmene 2020 sa Cummissione natzionale pro s'ispainadura ràdiu e is telecomunicatziones at cumandadu su blocu de su servìtziu de Telegram in su paisu.[104]

Riferimentos

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]
  1. ↑ Telegram F.A.Q., in telegram.org. URL consultadu su 22 martzu 2020.
  2. ↑ Telegram FAQ, in telegram.org, 9 austu 2015.
  3. ↑ applicazioni ufficiali di Telegram, in telegram.org, 6 freàrgiu 2014.
  4. ↑ FAQ for the Technical Inclined, in core.telegram.org. URL consultadu su 25 cabudanni 2016.
  5. ↑ 5.0 5.1 Telegram F.A.Q., in telegram.org. URL consultadu su 25 cabudanni 2016.
  6. ↑ Tweet by Telegram, in twitter.com, 21 freàrgiu 2014. URL consultadu su 12 freàrgiu 2018.
  7. ↑ Tweet by Telegram, in twitter.com, 21 freàrgiu 2014. URL consultadu su 12 freàrgiu 2018.
  8. ↑ Russia’s Zuckerberg launches Telegram, a new instant messenger service, Reuters, 30 austu 2013. URL consultadu su 12 freàrgiu 2018.
  9. ↑ Telegram, in f-droid.org. URL consultadu su 25 cabudanni 2016.
  10. ↑ org.telegram.messenger, in f-droid.org, 24 freàrgiu 2014. URL consultadu su 12 freàrgiu 2018.
  11. ↑ Pavel Durov, What Was TON And Why It Is Over, in telegra.ph, 12 maju 2020. URL consultadu su 13 maju 2020.
  12. ↑ ANSA, Con cambio privacy Whatsapp boom Telegram, +25 mln utenti, in ANSA, 13 ghennàrgiu 2021.
  13. ↑ Telegram F.A.Q., in telegram.org. URL consultadu su 21 nadale 2014.
  14. ↑ Telegram: come cancellare tutti i messaggi e chat da qualunque dispositivo, in money.it.
  15. ↑ Edit Messages, New Mentions and More, in telegram.org.
  16. ↑ Telegram Privacy Policy, in telegram.org. URL consultadu su 20 ottobre 2017.
  17. ↑ New instant messenger Telegram protected even from spy intrusions, VentureBeat, 12 santandria 2013. URL consultadu su 2 martzu 2016.
  18. ↑ Telegram F.A.Q.: Quanto è sicuro Telegram?, in telegram.org. URL consultadu su 2 martzu 2016.
  19. ↑ MTProto Mobile Protocol, in core.telegram.org. URL consultadu su 2 martzu 2016.
  20. ↑ $300,000 for Cracking Telegram Encryption, in telegram.org. URL consultadu su 2 martzu 2016.
  21. ↑ Channels: Broadcasting Done Right, in telegram.org. URL consultadu su 2 martzu 2016.
  22. ↑ GugliElmo, Canali Telegram: cosa sono, le differenze con i bot e come si crea un canale Telegram, in appelmo.com, 11 ottobre 2015. URL consultadu su 16 ghennàrgiu 2017.
  23. ↑ Notizie sul Coronavirus e canali verificati, in telegram.org. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  24. ↑ Linee guida per la verifica delle pagine, in telegram.org. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  25. ↑ Chat vocali fatte come si deve, in telegram.org. URL consultadu su 20 martzu 2021.
  26. ↑ Chat vocali 2.0: Canali, Milioni di ascoltatori, Chat registrate, Strumenti per gli amministratori, in telegram.org. URL consultadu su 20 martzu 2021.
  27. ↑ Videochiamate di gruppo, in telegram.org. URL consultadu su 12 nadale 2021.
  28. ↑ Dirette streaming, Inoltro flessibile, Passa al canale successivo e Sticker in primo piano, in telegram.org. URL consultadu su 12 nadale 2021.
  29. ↑ Telegram Bot Platform, in telegram.org. URL consultadu su 17 abrile 2016.
  30. ↑ Inline Bots, in core.telegram.org. URL consultadu su 17 abrile 2016.
  31. ↑ Introducing Inline Bots, in telegram.org. URL consultadu su 17 abrile 2016.
  32. ↑ (EN) When Stickers Meet Art And History, in Telegram. URL consultadu su 26 freàrgiu 2022.
  33. ↑ 33.0 33.1 Instant View, Telegraph, and Other Goodies, in telegram.org. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  34. ↑ Custom Languages, Instant View 2.0 and More, in telegram.org. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  35. ↑ Spostamento cronologia chat da altre app, in telegram.org. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  36. ↑ Sondaggi 2.0: voti visibili, risposte multiple e modalità quiz, in telegram.org. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  37. ↑ Voice Calls: Secure, Crystal-Clear, AI-Powered, in telegram.org, 30 martzu 2017. URL consultadu su 30 martzu 2017.
  38. ↑ Chiamate con Telegram, sicure e di qualità superiore, in Navigaweb.net. URL consultadu su 3 abrile 2017.
  39. ↑ Telegram Lanciata una nuova importante funzionalità per battere Zoom, Forbes. URL consultadu su 3 cabudanni 2020.
  40. ↑ Introducing Bot API 2.0, in core.telegram.org. URL consultadu su 17 abrile 2016.
  41. ↑ Telegram APIs, in core.telegram.org. URL consultadu su 29 freàrgiu 2016.
  42. ↑ Plus Messenger: un client alternativo di Telegram per Android con tante personalizzazioni [ligàmene interrùmpidu], in android.hdblog.it. URL consultadu su 19 abrile 2016.
  43. ↑ pagina di accesso a Telegram Web, in web.telegram.org.
  44. ↑ Tao Ming Hui, How Does WhatsApp, Telegram And Snapchat Make Money? (And Why You Should Care), in dollarsandsense.sg, 16 santandria 2017. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  45. ↑ Telegram ora vuole fare soldi: nel 2021 adesivi premium e la pubblicità, in dday.it. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  46. ↑ HDblog.it, La svolta di Telegram: utenti premium e pubblicità dal 2021. Cosa cambia, in hdblog.it, 23 nadale 2020. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  47. ↑ (EN) Telegram: premium features and (some) advertisement from 2021 onward - gHacks Tech News, in gHacks Technology News, 24 nadale 2020. URL consultadu su 26 freàrgiu 2022.
  48. ↑ Telegram raccoglie un miliardo di dollari in obbligazioni per crescere, in wired.it, 24 martzu 2021. URL consultadu su 24 martzu 2021.
  49. ↑ Telegram è l'app più utilizzata dall'Isis per fare propaganda, in wired.it, 15 trìulas 2019. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  50. ↑ Telegram Now Seeing 12BN Daily Messages, Up From 1BN In February, in social.techcrunch.com. URL consultadu su 21 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 23 austu 2022).
  51. ↑ Encrypted messaging app Telegram shuts down Islamic State propaganda channels, in telegraph.co.uk. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  52. ↑ (EN) Every day we block over 60 ISIS-related channels before they get any traction, more than 2,000 channels each month:, in twitter.com. URL consultadu su 4 làmpadas 2021.
  53. ↑ Così Telegram è diventato il rifugio della destra eversiva, in editorialedomani.it. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  54. ↑ Germania, ecco il gruppo Telegram di militari di estrema destra che progetta la guerra civile e il colpo di Stato, in open.online, 24 trìulas 2020. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  55. ↑ (EN) Neil MacFarquhar e Adam Goldman, A New Face of White Supremacy: Plots Expose Danger of the ‘Base’, in The New York Times, 22 ghennàrgiu 2020. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  56. ↑ E. J. Dickson, E. J. Dickson, Proud Boys Channels Are Exploding on Telegram, in rollingstone.com, 14 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  57. ↑ Telegram blocks ‘dozens’ of hardcore hate channels threatening violence, in social.techcrunch.com. URL consultadu su 21 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 23 austu 2022).
  58. ↑ Rachel Kraus, When their nudes were shared online, they got angry and fought back, in mashable.com. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  59. ↑ (IT) "Telegram covo di pornografia non consensuale e revenge porn", in la Repubblica, 25 santandria 2020. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  60. ↑ Coronavirus, la richiesta degli Editori (Fieg): l’Agcom fermi Telegram, basta ai quotidiani “piratati” nelle chat, in lastampa.it, 14 abrile 2020. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  61. ↑ Michele Rocco d'Angelo, Telegram finisce nella watchlist sulla pirateria dell'Unione Europea, in twisterandroid.com, 17 nadale 2020. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  62. ↑ Counterfeit and Piracy Watch List (PDF), in trade.ec.europa.eu. URL consultadu su 27 freàrgiu 2022 (archiviadu dae s'url originale su 9 làmpadas 2021).
  63. ↑ Scoperto un bot di Telegram che vende i numeri telefonici di 533 milioni di utenti Facebook. Gli italiani sono 35 milioni, in dday.it. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  64. ↑ Social media restricted in Azerbaijan amid clashes with Armenia over Nagorno-Karabakh, in netblocks.org, 27 cabudanni 2020. URL consultadu su 21 martzu 2021.
  65. ↑ 10 Best VPN Providers to Use When You Are in Bahrain [Updated], in cooltechzone.com, 4 maju 2020. URL consultadu su 22 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 27 freàrgiu 2022).
  66. ↑ Benas Gerdžiūnas, Bielorussia: le proteste si organizzano su Telegram, in euractiv.it, 19 cabudanni 2020. URL consultadu su 22 martzu 2021.
  67. ↑ How Telegram Users Found A Way Through Belarus's Internet Lockdown, in rferl.org. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  68. ↑ (EN) Aliaksandr Herasimenka, Tetyana Lokot e Olga Onuch, Analysis | There’s more to Belarus’s ‘Telegram Revolution’ than a cellphone app, in Washington Post. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  69. ↑ Ryan Ho Kilpatrick, China blocks Telegram messenger, blamed for aiding human rights lawyers, in hongkongfp.com, 13 trìulas 2015. URL consultadu su 22 martzu 2021.
  70. ↑ Cina, dopo Whatsapp e Telegram bloccata anche Signal, in askanews.it, 16 martzu 2021. URL consultadu su 22 martzu 2021.
  71. ↑ L'importanza di Telegram a Hong Kong per l'organizzazione delle proteste, in appelmo.com, 1º cabudanni 2019. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  72. ↑ (EN) Paul Mozur e Alexandra Stevenson, Chinese Cyberattack Hits Telegram, App Used by Hong Kong Protesters, in The New York Times, 13 làmpadas 2019. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  73. ↑ In Hong Kong, authorities arrest the administrator of a Telegram protest group—and force him to hand over a list of its members, in globalvoices.org, 14 làmpadas 2019. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  74. ↑ Telegram ha registrato attacchi dalla Cina durante le proteste di Hong Kong, in wired.it, 13 làmpadas 2019. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  75. ↑ Urgent Statement of HKISPA on Selective Blocking of Internet Services, in hkispa.org.hk. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  76. ↑ (EN) Sai Sachin Ravikumar, Reddit, Telegram among websites blocked in India: internet groups, in Reuters, 3 abrile 2019. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  77. ↑ Shweta Ganjoo New DelhiFebruary 12, 2019UPDATED: February 13, 2019 10:16 Ist, Not just porn, users reveal Airtel, Jio, others also banning Telegram, VPNs and proxy sites in India, in indiatoday.in. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  78. ↑ Internet freedom foundation: banning-telegram-vpns-and-proxy-sites-in-india, in twitter.com. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  79. ↑ (EN) Reuters Staff, Indonesia to lift ban on Telegram message service over security, in Reuters, 1º austu 2017. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  80. ↑ (FA) وایبر هم بالاخره فیلتر شد, in entekhab.ir. URL consultadu su 23 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 29 austu 2015).
  81. ↑ موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان, از وایبر به تلگرام, in article.tebyan.net. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  82. ↑ Is Telegram's Compliance with Iran Compromising the Digital Security of Its Users?, in advox.globalvoices.org, 28 austu 2015. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  83. ↑ 83.0 83.1 تلگرام 'پس از عدم همکاری با دولت ایران موقتا مسدود شد', in bbc.com, 20 santugaine 2015. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  84. ↑ (IT) Filippo Vendrame, L'Iran vuole i dati delle app di messaggistica, in Webnews, 31 maju 2016. URL consultadu su 27 freàrgiu 2022.
  85. ↑ واعظی خبر داد: ممنوعیت پرداخت در شبکه‌های اجتماعی خارجی /اگر می‌خواهید مخابرات و 3 اپراتور ورشکست شوند تلگرام صوتی رفع فیلتر شود - ایستنا | اخبار فناوری و مخابرات, in ictna.ir. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  86. ↑ Iran forces messaging apps to move data to Iranian servers, in social.techcrunch.com. URL consultadu su 23 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 23 austu 2022).
  87. ↑ (EN) I see it as a big win for @telegram, in twitter.com. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  88. ↑ 88.0 88.1 Marilia Brocchetto and Dakin Andone CNN, Iran restricts social media as protests enter 4th day, in cnn.com. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  89. ↑ پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران, بروجردی: تلگرام به زودی فیلتر می شود [ligàmene interrùmpidu], in irinn.ir, ۱۳۹۷/۰۱/۱۱ - ۱۴:۴۹. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  90. ↑ The Telegram app logo is seen on a smartphone in this photo illustration taken Sept. 15, 2017., Is Iran ready to block Telegram?, in al-monitor.com. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  91. ↑ Iranian President Hassan Rouhani speaks during a meeting with Muslim leaders, scholars in Hyderabad, India, Feb. 15, 2018., Rouhani administration pushes back against Telegram blocking, in al-monitor.com. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  92. ↑ (EN) Thomas Erdbrink, Iran, Like Russia Before It, Tries to Block Telegram App, in The New York Times, 1º maju 2018. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  93. ↑ Iran starts restricting Telegram messenger, in tehrantimes.com, 27 abrile 2018. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  94. ↑ ProPK Staff, Telegram Blocked in Pakistan!, in propakistani.pk. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  95. ↑ Moscow court bans Telegram messaging app, in theguardian.com, 13 abrile 2018. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  96. ↑ (EN) Neil MacFarquhar, Russian Court Bans Telegram App After 18-Minute Hearing, in The New York Times, 13 abrile 2018. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  97. ↑ Russia’s game of Telegram whack-a-mole grows to 19M blocked IPs, hitting Twitch, Spotify and more, in social.techcrunch.com. URL consultadu su 23 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 23 austu 2022).
  98. ↑ Russia’s Telegram Ban Is a Fiasco, and It's Rendering Millions of IP Addresses Inaccessible, in privateinternetaccess.com, 18 abrile 2018. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  99. ↑ Benjamin Mayo, Russia asks Apple to remove Telegram from App Store after banning the encrypted messaging service, in 9to5mac.com, 17 abrile 2018. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  100. ↑ Роскомнадзор требует от Apple прекратить распространение в России приложения Telegram и рассылку его push-уведомлений, in rkn.gov.ru. URL consultadu su 23 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 4 santugaine 2018).
  101. ↑ «Яндекс» удалил из поиска сайт Telegram, in lenta.ru. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  102. ↑ Russia lifts ban on private messaging app Telegram, in independent.co.uk, 18 làmpadas 2020. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  103. ↑ Martin Coulter, A former US ambassador is taking Google and Apple to court for hosting messaging service Telegram on their app stores, in businessinsider.com. URL consultadu su 23 martzu 2021.
  104. ↑ Embattled Thai PM recalls parliament as thousands protest | Thailand | Al Jazeera, in aljazeera.com, 20 santugaine 2020. URL consultadu su 23 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 20 santugaine 2020).

Ligòngios esternos

[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Wikimedaglia
Wikimedaglia
Custu est unu de sos artìculos de su mese, est a nàrrere unu de sos mègius artìculos creados e postos in sa pàgina printzipale dae sa comunidade, chi l'at isseberadu pro su mese de santugaine/ledàmene de su 2022

Candidados pro sos meses benidores

Totu sos artìculos de su mese

Bogadu dae "https://sc.wikipedia.org/w/index.php?title=Telegram&oldid=184752"