Prijeđi na sadržaj

Aleksander Jagelović

Izvor: Wikipedija
Aleksander Jagelović
Aleksanderov portret
Veliki knez Kneževine Litvanije
Vladavina 1492. - 1506.
Krunidba 1492. Katedrala u Vilniusu
Prethodnik Kazimir IV Jagelović
Nasljednik Sigismund I Stari
Poljski kralj
Vladavina 1501. - 1506.
Krunidba 1501. Wawelska katedrala
Prethodnik Jan I Olbracht
Nasljednik Sigismund I Stari
Supruga Helena Ivanovna
Dinastija Jagelovići
Otac Kazimir IV Jagelović
Majka Elizabeta Habsburška
Rođenje 1. januar 1461.
Krakov, Poljsko-Litvanska Unija
Smrt 19. august 1506.
Vilnius, Velika Kneževina Litvanija
Pokop 1506.
Katedrala u Vilniusu

Aleksander Jagelović (poljski: Aleksander Jagiellończyk, litvanski: Aleksandras Jogailaitis, Krakov, 5. august 1461. - Vilnius, 19. august 1506.[1]) bio je jedan od vladara iz Dinastije Jagelovića, koji je kao Veliki knez Kneževine Litvanije vladao nakon smrti oca od 1492. do 1506., a kao poljski kralj, nakon smrti brata Jana I Olbrachta od 1501. do 1506.

Biografija

[uredi | uredi kod]

Aleksander je nastavio beznadnu borbu krune protiv rastuće moći poljskog Sejma i šljahte, koji su ga lišili financijske kontrole i umanjili njegove kraljevske prerogative.[1]

Zbog nedostatka sredstava, Aleksander nije mogao pomoći Velikom majstoru Livonskog reda da se odupre agresiji iz Velike kneževine Moskve ispriječi Velikog kneza Ivana III da zajedno sa Tatarima hara i pustoši po Litvaniji. Najviše što je on kao kralj mogao učiniti bilo je da drži garnizon u Smolensku i nekoliko drugih graničnih utvrda i da angažira svoju suprugu Helenu (Ivanovu kćer) da izmoli oca da pristane na primirje.[1]

S druge strane ni stanje na jugu nije bilo puno bolje, tamo je istina smrt moldavskog vojvode Stefana III, bar nakratko omogućila Kraljevini Poljskoj da sačuva domene uz Dunav.[1]

Benevolentnost pape pape Julija II, koji je Aleksanderu pružao potrebnu financijsku pomoć, omogućila mu je da održava red u Prusiji od silno uzjogunjenog Teutonskog viteškog reda.[1]

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Alexander king of Poland (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 18. 03. 2021. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]