Mađarska revolucija 1848.

	Historija Mađarske
	Porijeklo Mađara
	Magna Hungarija
	Levedija
	Etelkez
	Kraljevina Ugarska
	Kraljevina Ugarska (1000-1918)
	Mongolsko-ugarski sukobi
	Osmansko-ugarski sukobi
	Mohačka bitka (1526)
	Mađarska pod Osmanskim Carstvom (1541-1699)
	Budimski pašaluk
	Habzburška Ugarska (1541-1700)
	Mađarska revolucija (1848)
	Austro-ugarska nagodba (1867)
	Austrougarska
	Nakon 1918
	Mađarska Demokratska Republika (1918-1919)
	Mađarska Sovjetska Republika (1919)
	Mađarsko-rumunski rat (1919)
	Trijanonski sporazum (1920)
	Kraljevina Mađarska (1920–1946)
	Narodna Republika Mađarska (1946-1989)
	Mađarska revolucija (1956)
	Republika Mađarska
	Ova kutijica: pogledaj • razgovor • uredi

Datum	od 15. marta 1848; do 4. oktobra 1849.
Lokacija	Habzburška Ugarska, Austrijsko carstvo
Ishod	austro-ruska pobeda

Mađarska revolucija 1848.
	Segment Revolucija 1848—1849.
Datum	od 15. marta 1848; do 4. oktobra 1849.
Lokacija	Habzburška Ugarska, Austrijsko carstvo
Ishod	austro-ruska pobeda
Sukobljene strane
Austrija; Rusija	Ugarska
Komandanti i vođe
Ferdinand I; Franc Jozef; Nikolaj I	Lajoš Košut

Ukoliko ste tražili drugo značenje, vidite članak Mađarska revolucija.

Mađarska revolucija 1848. je bila jedna od revolucija koje su se 1848. godine odigrale u Evropi. Pored opštih obeležja evropskih ustanaka protiv feudalnih vlastodržaca, oslobađanja kmetova i borbe za druga osnovna ljudska prava, ova revolucija je imala prvenstveno karakter mađarske borbe za samostalnost i nezavisnu državu.

Početak revorlucijare

Vođa i najistaknutiji pojedinac ove revolucije je bio Lajoš Košut. Revolucija je počela u Pešti, 15. marta predvođena grupom studenata na čelu sa Petefi Šandorom. Ta grupa je krenula iz kafane "Pilvaks", da bi tražila oslobađanje političkih zatvorenika. To je potaknulo masovne proteste na ulicama Pešte.

Ciljevi srbije

U isto vreme štampa se zahtev sa 12 tačaka koji se upućuje u Beč. U njemu se zahteva veća vlast sabora , veća autonomija, ukidanje kmetstva, povratak ugarskih vojnika u domovinu. Habzburški dvor pod velikim pritiskom događaja u Beču, prihvata uslove. Mađari ovim činom iako ne dobijaju nezavisnu državu, dobijaju vladu koju imenuje njihov sabor, velika ovlašćenja sabora i ograničavanje carske vlasti vezano za sazivanje i raspuštanje sabora.

Posledice mađarske

Dalja događanja u mađarskom ratu za nezavisnost su uveliko određena pogrešnom mađarskom politikom prema nemađarskim stanovnicima tadašnje Ugarske - Srbima, Hrvatima, Slovacima, itd. Kao reakciju na ovu politiku Srbi su održali Majsku skupštinu i formirali autonomnu Srpsku Vojvodinu, došavši u vojni sukob sa Mađarima. Pomenuta mađarska politika izaziva reakciju između ostalih i Hrvata na čelu sa Banom Josipom Jelačićem koji sa vojskom ulazi u takozvanu užu Ugarsku, sukobljava se sa mađarskom vojskom kod Pakozda i biva vojno poražen. Sklapa primirje sa mađarskim zapovednikom i ide u Beč da bi pomogao u suzbijanju Bečke revolucije. Iako je Jelačić poražen, on omogućava i daje prostora Beču da se konsoliduje. Habzburgovci poništavaju tekovine Martovske revolucije, i počinju direktnu agresiju na Ugarsku. Rat traje skoro godinu dana, da bi ulaskom Ruske carske vojske, 1. avgusta 1849. mađarska vojska doživela potpuni slom. Većina mađarskih zapovednika je streljana kod mesta Vilagoš, a Lajoš Košut je pobegao iz Ugarske prvo u američku državu Ajova, gde je i jedan okrug dobio ime po njemu, zatim u Istanbul (Turska) i na kraju u Torino (Italija), gde je doživeo duboku starost.

Košut i Garašanin

Lajoš Košut je posle propasti Mađarske revolucije pobegao u Tursku. Tamo mu se priključila supruga, kojoj je u tome pomogao Ilija Garašanin. Košut u pismu Garašaninu kaže:

Za mene je dragocena vera da je za spasenje moje žene Vašom pomoći zraka božanskog predskazanja za ono bratimljenje Vašeg i mojeg naroda koje su nesrećni nesporazumi (da, da, ... nesporazumi, no ne sa srpske strane) u prošlosti tako gorko pomutili. To zbratimljenje leži u interesu slobode naših naroda...

Bitke

Značajne revolucionarne ličnosti

Jožef Bem (Józef Bem)
Henrik Dembinjski (Henryk Dembiński)
Lajoš Košut (Lajos Kossuth)
Šandor Petefi (Sándor Petőfi)
Ištvan Sečenji (István Széchenyi)
Jožef Visocki (Józef Wysocki)

Slike

D. Meternih
Proglašenje Srpske Vojvodine 1848. godine, kao odgovor na nacionalnu politiku mađarskih revolucionara
Linije fronta u Vojvodini 1848-1849. godine
Osvajanje Tapiobičkog mosta 4. april 1849. Mor Tan
Predaja mađarske vojske kod grada Vilagoš