Jump to content

బ్లూ వేల్

వికీపీడియా నుండి
బ్లూ వేల్

నీలి తిమింగలం(బాలెనోప్టెరా మస్క్యులస్)మిస్టీసెటి అనే బలీన్ వేల్ పర్వార్డర్కు చెందిన సముద్రపు క్షీరదం.[1] 29.9 మీటర్లు (98 అడుగులు)పొడవు, గరిష్టంగా 173 టన్నుల (190 షార్ట్ టన్నులు) బరువుతో, ఇది ఇప్పటివరకు ఉన్న ఉనికిలో అతిపెద్ద జంతువు. [2] [3]పొడవైన, సన్నగా ఉండేటువంటి ఈ నీలి తిమింగలం యొక్క శరీరం నీలం-బూడిద రంగు, కింద కొంత తేలికగా ఉంటుంది.[4] కనీసం మూడు విభిన్న ఉపజాతులు ఉన్నాయి: బి.ఎం ఉత్తర అట్లాంటిక్, ఉత్తర పసిఫిక్ యొక్క కండరాలు, బి.ఎం దక్షిణ మహాసముద్రం యొక్క ఇంటర్మీడియా, బి.ఎం హిందూ మహాసముద్రం, దక్షిణ పసిఫిక్ మహాసముద్రంలో కనుగొనబడిన బ్రీవికాడా (పిగ్మీ బ్లూ వేల్ అని కూడా పిలుస్తారు). బి.ఎం హిందూ మహాసముద్రంలో కనిపించే ఇండికా, మరొక ఉపజాతి కావచ్చు. ఇతర బలీన్ తిమింగలాలు మాదిరిగా, దీని ఆహారం దాదాపుగా క్రిల్ అని పిలువబడే చిన్న క్రస్టేసియన్లను కలిగి ఉంటుంది. ఇరవయ్యో శతాబ్దం ప్రారంభం వరకు భూమిపై దాదాపు అన్ని మహాసముద్రాలలో నీలి తిమింగలాలు పుష్కలంగా ఉండేవి. ఒక శతాబ్దానికి పైగా, 1966 లో అంతర్జాతీయ సమాజం రక్షించే వరకు తిమింగలలాలూ దాదాపుగా అంతరించిపోయేలా వేటాడారు. కనీసం ఐదు జనాభాలో 2002 నివేదిక ప్రకారం ప్రపంచవ్యాప్తంగా 5,000 నుండి 12,000 నీలి తిమింగలాలు ఉన్నాయి. ఐయుసిఎన్ అంచనా ప్రకారం ఈ రోజు ప్రపంచవ్యాప్తంగా 10,000 నుండి 25,000 నీలి తిమింగలాలు ఉన్నాయి. తతిమింగల వేటకి ముందు, అత్యధిక జనాభా అంటార్కిటిక్లో ఉంది, దీని సంఖ్య సుమారు 2,39,000 (పరిధి 202,000 నుండి 311,000 వరకు).[5] ప్రతి తూర్పు, ఉత్తర పసిఫిక్, అంటార్కిటిక్, హిందూ మహాసముద్ర జనాభాలో చాలా తక్కువ (సుమారు 2,000) సాంద్రతలు మాత్రమే ఉన్నాయి. ఉత్తర అట్లాంటిక్లో మరో రెండు సమూహాలు, దక్షిణ అర్ధగోళంలో కనీసం రెండు సమూహాలు ఉన్నాయి. తూర్పు, ఉత్తర పసిఫిక్ నీలి తిమింగలం జనాభా 2014 నాటికి దాని వేట పూర్వ జనాభాకు పెరిగింది.[6]

వర్గీకరణ

[మార్చు]

నీలి తిమింగలాలు రోర్క్వాల్స్ (ఫ్యామిలీ బాలెనోప్టెరిడే), ఇందులో హంప్బ్యాక్ తిమింగలం, ఫిన్ వేల్, బ్రైడ్ యొక్క తిమింగలం, సీ వేల్, మింకే తిమింగలం ఉన్నాయి. బాలెనోప్టెరిడే కుటుంబం మధ్య ఒలిగోసిన్ (28 మా క్రితం) సబార్డర్ మిస్టిసెటి యొక్క ఇతర కుటుంబాల నుండి వైదొలిగినట్లు భావిస్తున్నారు. 7.5, 10.5 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం, మియోసిన్ సమయంలో నీలి తిమింగలం వంశం ఇతర రోర్క్వాల్స్ నుండి వేరు చేయబడింది. ఏదేమైనా, జాతుల మధ్య జన్యు ప్రవాహం ఆ తేదీకి మించి కొనసాగినట్లు కనిపిస్తుంది. నీలి తిమింగలం ఏదైనా బలీన్ తిమింగలం యొక్క గొప్ప జన్యు వైవిధ్యాన్ని కలిగి ఉంది, క్షీరదాలలో సగటు వైవిధ్యం కంటే ఎక్కువ.[7]
పురాతన శరీర నిర్మాణపరంగా ఆధునిక నీలి తిమింగలం దక్షిణ ఇటలీలో కనుగొనబడిన పాక్షిక పుర్రె శిలాజం, ఇది 1.25, 1.49 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం నాటిది. తిమింగలం జీవితంలో 23.4 నుండి 26.1 మీటర్ల (76.8 నుండి 85.6 అడుగులు) మధ్య ఉండేదని అంచనా. 3,00,000 సంవత్సరాల క్రితం బాలెన్ తిమింగలాలు వేగంగా వారి ఆధునిక పరిమాణాలకు చేరుకున్నాయన్న మునుపటి పరికల్పనను ఈ అన్వేషణ తారుమారు చేస్తుంది. చాలావరకు 3.6 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం,[8] బహుశా అంతకుముందు నుండే మరింత క్రమంగా మార్పు వచ్చిఉంటది. నీలి తిమింగలం సాధారణంగా బాలెనోప్టెరా జాతిలోని ఎనిమిది జాతులలో ఒకటిగా వర్గీకరించబడింది ఒక అధికారం దీనిని సిబ్బాల్డస్[9] అనే ప్రత్యేక మోనోటైపిక్ జాతిలో ఉంచుతుంది కానీ, ఇది మరెక్కడా అంగీకరించబడదు. డీఎన్ఏ క్రమఅమరిక, విశ్లేషణ ద్వారా నీలి తిమింగలం ఇతర బాలెనోప్టెరా జాతుల కంటే సీ వేల్ (బాలెనోప్టెరా బోరియాలిస్), బ్రైడ్ కంటే తిమింగలం (బాలెనోప్టెరా బ్రైడీ) కు ఫైలోజెనెటిక్గా దగ్గరగా ఉందని, హంప్బ్యాక్ తిమింగలం (మెగాప్టెరా), బూడిద తిమింగలం (ఎస్క్రిచ్టియస్) మింకే తిమింగలాలు (బాలెనోప్టెరా అకుటోరోస్ట్రాటా, బాలెనోప్టెరా బోనారెన్సిస్).[10] అడవిలో నీలి తిమింగలం-ఫిన్ వేల్ హైబ్రిడ్ పెద్దలకు కనీసం 11 డాక్యుమెంట్ కేసులు ఉన్నాయి. ఆర్నాసన్, గుల్బెర్గ్ నీలం, రెక్కల మధ్య జన్యు దూరాన్ని మానవునికి, గొరిల్లాకు మధ్య ఉన్నంతవరకు వివరిస్తారు.[11]జపాన్ మార్కెట్లో[12] దొరికిన మాంసం నమూనా నుండి డిఎన్ఎ విశ్లేషణ ద్వారా కనుగొనడంతో సహా హైబ్రిడ్ హంప్బ్యాక్-బ్లూ వేల్ ను ఫోటో తీసినట్లు ఫిజీకి చెందిన పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. నీలి తిమింగలం గురించి మొదట ప్రచురించిన వివరణ రాబర్ట్ సిబ్బాల్డ్ యొక్క ఫాలినోలోజియా నోవా (1694) నుండి వచ్చింది. సెప్టెంబరు 1692 లో, సిబ్బాల్డ్, ముందలే చిక్కుకున్న ఒక నీలి తిమింగలాన్ని కనుగొన్నాడు. 24 మీటర్లు (78 అడుగులు) పొడవు, వాటికి - "నలుపు, కొమ్ముపలకలు", "పిరమిడ్ ఆకారంలో చేరుకున్న రెండు పెద్ద రంధ్రాలు".[13] మస్క్యులస్ అనే నిర్దిష్ట పేరు లాటిన్, "కండరము" అని అర్ధం, కానీ దీనిని "చిన్న ఎలుక">Simpson, D. P. (1968). "Cassell's Latin Dictionary: Latin-English, English-Latin" (in లాటిన్). Cassell. Retrieved 7 December 2019.</ref> అని కూడా అర్ధం చేసుకోవచ్చు. కార్ల్ లిన్నెయస్, 1758 నాటి తన సెమినల్ సిస్టమా నాచురేలో ఈ జాతికి పేరు పెట్టారని ఇది తెలిసి ఉండవచ్చు, విరుద్ధ అర్ధాలను ఉద్దేశించి ఉండవచ్చు. చర్మంపై డయాటమ్ ఫిల్మ్ల నుండి అండర్పార్ట్లపై నారింజ-గోధుమ లేదా పసుపు రంగు కారణంగా హెర్మన్ మెల్విల్లే ఈ జాతిని తన మోబి-డిక్ (1851) లో "సల్ఫర్-బాటమ్" అ ని పిలిచాడు. నీలి తిమింగలం యొక్క ఇతర సాధారణ పేర్లలో "సిబ్బాల్డ్ యొక్క రోర్క్వాల్" (జాతులను మొదట వివరించిన సిబ్బాల్డ్ తరువాత), "గొప్ప నీలి తిమింగలం", "గొప్ప ఉత్తర రోర్క్వాల్" ఉన్నాయి.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Home". www.acsonline.org. Archived from the original on 29 డిసెంబరు 2004. Retrieved 7 December 2019.
  2. Paul, Gregory S. (25 October 2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: Second Edition" (in ఇంగ్లీష్). Princeton University Press. Retrieved 7 December 2019.
  3. Bortolotti, Dan (14 October 2008). "Wild Blue: A Natural History of the World's Largest Animal" (in ఇంగ్లీష్). Macmillan. Retrieved 7 December 2019.
  4. "FAO Fisheries & Aquaculture - Aquatic species". www.fao.org. Retrieved 7 December 2019.
  5. Branch, Trevor A.; Matsuoka, Koji; Miyashita, Tomio (2004). "Evidence for Increases in Antarctic Blue Whales Based on Bayesian Modelling". Marine Mammal Science (in ఇంగ్లీష్). pp. 726–754. doi:10.1111/j.1748-7692.2004.tb01190.x. Retrieved 7 December 2019.
  6. MorellSep. 5, Virginia (5 September 2014). "California blue whales bounce back". Science | AAAS (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 7 December 2019.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  7. Árnason, Úlfur; Lammers, Fritjof; Kumar, Vikas; Nilsson, Maria A.; Janke, Axel. "Whole-genome sequencing of the blue whale and other rorquals finds signatures for introgressive gene flow". Science Advances. pp. eaap9873. doi:10.1126/sciadv.aap9873.
  8. Deméré, Thomas A.; Berta, Annalisa; McGowen, Michael R. (1 June 2005). "The Taxonomic and Evolutionary History of Fossil and Modern Balaenopteroid Mysticetes". Journal of Mammalian Evolution (in ఇంగ్లీష్). pp. 99–143. doi:10.1007/s10914-005-6944-3. Retrieved 7 December 2019.
  9. Jones, Mary Lou; Swartz, Steven L.; Leatherwood, Stephen (11 November 1984). "The Gray Whale: Eschrichtius Robustus" (in ఇంగ్లీష్). Elsevier Science. Retrieved 7 December 2019.
  10. Sasaki, Takeshi; Nikaido, Masato; Hamilton, Healy; Goto, Mutsuo; Kato, Hidehiro; Kanda, Naohisa; Pastene, Luis A.; Cao, Ying; Fordyce, R. Ewan; Hasegawa, Masami; Okada, Norihiro (1 February 2005). "Mitochondrial Phylogenetics and Evolution of Mysticete Whales". Systematic Biology (in ఇంగ్లీష్). pp. 77–90. doi:10.1080/10635150590905939. Retrieved 7 December 2019.
  11. Arnason, U.; Gullberg, A. (October 1993). "Comparison between the complete mtDNA sequences of the blue and the fin whale, two species that can hybridize in nature". Journal of Molecular Ev oluion. pp. 312–322.
  12. Palumbi, A. R.; Cipriano, F. (1 September 1998). "Species identification using genetic tools: the value of nuclear and mitochondrial gene sequences in whale conservation". Journal of Heredity (in ఇంగ్లీష్). pp. 459–464. doi:10.1093/jhered/89.5.459.
  13. Bortolotti, Dan (14 October 2008). "Wild Blue: A Natural History of the World's Largest Animal" (in ఇంగ్లీష్). Macmillan. Retrieved 7 December 2019.