Adrian Newey
Adrian Newey, OBE | |
---|---|
Doğum | Stratford-upon-Avon Birleşik Krallık |
İkamet | Birleşik Krallık |
Milliyet | İngiliz |
Vatandaşlık | Birleşik Krallık |
Eğitim | Southampton Üniversitesi |
Meslek | Formula 1 Başmühendisi ve aerodinamikçi |
İşveren | Red Bull Racing |
Tanınma nedeni | Aerodinamik alanındaki çalışmaları |
Maaş | 10 Milyon Dolar [1] |
Adrian Newey, OBE (d. 26 Aralık 1958 Stratford-upon-Avon Birleşik Krallık). Britanya İmparatorluk Nişanı (OBE) sahibi, Red Bull Racing Formula 1 Takımı'nın Başmühendisi olan Newey, hem Formula 1 hem de Indycar yarışlarına, yarış mühendisi, aerodinamist, tasarımcı ve teknik yönetici olarak katılmış ve ciddi başarılar sağlamıştır.
Hayatı ve Mesleki Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]1958 yılında Stratford-upon-Avon, Warwickshire’da doğan Newey, 1980 yılında Southampton Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri bölümünden birinci sınıf onur derecesi ile mezun oldu. Mezun olduktan hemen sonra Harvey Postlethwaite yönetiminde Fittipaldi Formula 1 takımı çalışmaya başladı. Bir süre sonra Avrupa Formula 2'de Johnny Cecotto için yarış mühendisi olarak işe başlayan Newey, yarış arabaları tasarlamaya başladı. İlk projesi olan 1988'de üretilen March GTP spor otomobili oldukça başarılı bir tasarımdı.[2] Bunun sonrasında 1991-1996 yılları arasında Williams takımı'nda görev aldı ve çok da zaman kaybetmeden farkını ortaya koymaya başladı. 1997-2005 yılları arasında Mclaren takımı ile çalışmaya başlamıştır. Buradaki görevinden sonra hala beraber çalıştığı Red bull Racing takımının bünyesine katıldı.[3] Geliştirdiği tasarımlar ile Formula 1 araçlarının günümüzdeki halini almasında önemli rolü vardır. Yayımlanan resmi duyuru ile 2024 sezonunun ardından Red Bull Racing takımından ayrılacaktır.[4]
Başarıları
[değiştir | kaynağı değiştir]Newey'in, tasarımlarını ve teknik sorumluluğunu üstlendiği Formula 1 takımları, neredeyse 80 yarış kazanmış, ayrıca 1990'ların birçok yarışını da domine etmiştir.
Uzun süre McLaren için çalışmış fakat 2001 yılında neredeyse McLaren'den ayrılmanın eşiğine geldiğinde spekülasyonlar, onun gelişmeye ve yeniliklere kapalı bir takımda kalmak istemediği şeklinde çıkmaya başlamışır.[5]
Kasım 2005 ve günümüz itibarıyla Red Bull Racing Formula 1 Takımı için çalışmaktadır.[6]
2004 yılında bulduğu direksiyon kontröllü difransiyel kilit sistemiyle yarış arabaları teknolojisine ciddi katkıda bulunmuştur. 2008'de tasarladığı sürücünün arkasından başlayıp arka kanada bitiştiren motor kapağı başarılı olmuş ve birçok takım tarafından kullanılmıştır. 2009' da Formula 1 tasarım kurallarının köklü değişikliklere uğraması sonucu, tasarımları referans olarak kabul edilmiştir. 2009 yılında tasarladığı, arka kanat ve çift katlı difüzör tasarımı rakiplerininkilere oranla çok daha verimli parçalar olmuştur.[7]
2023'te RB19 için tasarladığı taban ve yan bölme duvarı, RB19’un, rakiplerinden daha performans anlamında daha verimli olmasını sağlamıştır. Yapılan 23 yarışın 22'sini kazanmasıyla RB19, Adrian Newey’in en başarılı tasarımı olmuştur. Formula 1 tarihinde bu tarihe kadarki en başarılı performansı Mclaren, 1988'de Steve Nichols'ün tasarımıyla 16 yarışın 15'ini kazanarak sergilemiştir. Ancak Newey ve Red Bull, bu rekoru 2023 yılında almıştır.
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Elise: Rebirth of the True Lotus (2003)
- How To Build A Car (2017)
- Red Bull Racing F 1 Car: An Insight into the Technology, Engineering, Maintenance and Operation of the World Championship-Winning Red Bull Racing RB6 (2011)
- Adrian Newey, autobiographie : Le plus grand ingénieur de Formule 1 (Autres sports) (2018)
- How To Build A Car (2018)
- How To Build A Car: The Autobiography of the World's Greatest Formula 1 Designer: The Autobiography of the World's Greatest Formula 1 Designer (2022)[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ "Formula 1 Tarihinin En İyi Mühendislerinden Birisi: Adrian Newey". Haber. Linesman. 11 Ağustos 2022. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
- ^ Can Çarpıcı (6 Ocak 2021). "Sizin Köşeniz: Adrian Newey: Formula1'İN Da Vinci'sinin Kariyeri ve Şampiyonluk Öyküleri". Blog. MotorSport. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
- ^ Abdullah Çelik (3 Mayıs 2024). ""Newey'in Red Bull'dan Ayrılma Kararı, 'Kaprisli' Olduğunu Düşünen Diğerlerini Memnun Etti"". Haber. MotorSport. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ "Books by Adrian Newey". GoodReads. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.