İçeriğe atla

Gazze insani krizi (2023-günümüz)

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bir bina enkazı arasında duran insanlar ve yere bakıyorlar. Bir adam büyük çiçek desenli bir nesne taşıyor.
Sakinler, İsrail hava saldırıları tarafından yıkılan bir apartmanın enkazını incelemektedirler.

Gazze insani krizi (2023-günümüz), Hamas-İsrail Savaşı’nın sonucu olarak Gazze Şeridi'nde yaşanan insani krizdir. Savaşın başında İsrail, Gazze Şeridi'ne tam bir abluka uyguladı, bu da yakıt, gıda, ilaç, su ve temel tıbbi malzemelerde ciddi kıtlıklara neden oldu.[1][2] İsrail'in kuşatması sonucunda Gazze'de yakıt, gıda, ilaç, su ve tıbbi malzeme sıkıntısı yaşanmaktadır.[3][4] Bu kuşatma, elektrik bulunabilirliğinde %90'lık bir düşüşe yol açtı, hastane enerji kaynaklarını, kanalizasyon tesislerini etkiledi ve içme suyu sağlayan tuzdan arındırma tesislerini kapattı.[5] Geniş çaplı hastalık salgınları Gazze genelinde yayıldı.

İsrail hava saldırılarındaki yoğun bombardıman, Gazze'nin altyapısına felakete yol açarak krizi daha da derinleştirdi. Gazze Sağlık Bakanlığı, savaşın ilk ayında 4000'den fazla çocuğun öldüğünü bildirdi. BM Genel Sekreteri António Guterres, Gazze'nin "çocuklar için bir mezarlık haline geldiğini" ifade etti. UNRWA komisyon üyesi Philippe Lazzarini "Ortaya çıkan insani krizin boyutu ve hızı tüyler ürpertici" dedi.[6]

Gıda

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Gazze Şeridi'nde kıtlık

18 Ekim'de Dünya Gıda Programı sözcüsü Alia Zaki "insanların açlık riski altında olduğunu" belirtti.[7] Aynı gün, bir İsrail hava saldırısı Nuseirat Kampı'ndaki bir fırını yerle bir etti ve dört fırıncı öldü.[8] Gazeteci Refaat Alareer X'de fırının Gazze Şeridi'nin orta ve güneyindeki son fırınlardan biri olduğunu yazdı.[9] 19 Ekim'de birkaç fırının İsrail hava saldırıları tarafından vurulduğu ve bölge sakinlerinin yiyecek bulmasının daha da zorlaştığı bildirildi.[10] 21 Ekim'de BM gıda stoklarının "neredeyse tükendiğini" belirten bir açıklama yaptı.[11] BM Dünya Gıda Programı İcra Direktörü Cindy McCain, insanların "biz konuşurken kelimenin tam anlamıyla açlıktan öldüğünü" belirtti.[12] 24 Ekim itibarıyla, Birçok fırının kapandığı, hâlâ açık olanlarda ise saatler süren kuyruklar oluştuğu bildirildi.[13] 27 Ekim'de Dünya Gıda Programı sözcüsü gıda ve diğer temel malzemelerin "tükenmekte olduğunu" belirtti.[14] 28 Ekim itibarıyla İsrail hava saldırıları Şerit'te faaliyet gösteren fırınların beşte birini yok etmişti.[15][16]

Sağlık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fiziksel sağlık ve hastalık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Halk sağlığı uzmanları Gazze'de hastalıkların patlak vermesi ve yayılması konusunda uyarıda bulundu. Oxfam ve Birleşmiş Milletler'e göre, Gazze'de temiz su ve sanitasyon eksikliği kolera ve diğer ölümcül bulaşıcı hastalıklar artışını tetikleyecektir.[17] Oxfam, Gazze'deki kanalizasyon pompalama istasyonları ve atık su arıtma tesisleri'nin faaliyetlerini durdurduğunu, bu nedenle katı atık birikiminin ve gömülmemiş cesetler'in muhtemelen hastalık vektörleri olduğunu belirtti.[18] temiz içme suyu eksikliği nedeniyle Gazze sakinleri bir diğer önemli hastalık kaynağı olan kanalizasyon, deniz suyu ve çiftlik suyu ile kirlenmiş su içiyordu.[17] Dünya Sağlık Örgütü bölgesel acil durum direktörü Richard Brennan, "Koşullar bir dizi ishal ve cilt hastalığının yayılması için olgunlaşmış durumda" dedi.[17]

Doktorlar ayrıca okul ve hastanelerdeki aşırı kalabalık koşullar konusunda da uyarıda bulundu. Dr. Nahed Abu Taaema aşırı kalabalık barınakların "hastalıkların yayılması için birincil üreme alanı" olduğunu belirtti.[19] Abu Taaema döküntülerde, akciğer enfeksiyonlarında ve mide sorunlarında artış olduğunu bildirdi.[19] 24 Ekim'de Gazze Sağlık Bakanlığı, çoğu çocuklar arasında olmak üzere kirlenmiş sur içme kaynaklı 3150 hastalık vakası kaydetti.[20] Tıbbi malzeme eksikliği, Dünya Sağlık Örgütü'nün hastanelerde bir sanitasyon krizi olduğunu ve bazılarının cerrahi ekipman sterilize etmekte zorlandığını bildirdiği bir başka sorundu.[21] Dr. Iyad Issa Abu Zaher, "Hastalık salgını kaçınılmaz" dedi.[22] Tahminen 600.000 Gazzelinin barındığı UNRWA okullarında uyuz ve su çiçeği salgınlarının yanı sıra adet gören kadınlar için temel hijyen eksikliği rapor edildi.[23]

Psikolojik sağlık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Haftalardır devam eden hava saldırıları ve patlamalar Gazze'deki çocukların psikolojik travma yaşamasına katkıda bulunmuştur. 16 gün süren bombardımanın ardından çocuklarda kasılma, saldırganlık, altını ıslatma ve sinirlilik gibi belirtilerle birlikte ciddi travmalar ortaya çıkmıştır. Gazze'deki çocuk hastanelerinde yatan çocukların %90'ı anksiyete belirtileri göstermiş ya da bildirmiş, çoğunluğu travma sonrası stres belirtileri göstermiş ve %82'si yakın ölüm korkusu yaşadığını bildirmiştir.[24]

Hava saldırıları

[değiştir | kaynağı değiştir]
İsrail ordusunun Gazze bölgesine yönelik saldırısı.
Ayrıca bakınız: Dahiya Doktrini

İsrail sadece bir hafta içinde Gazze'ye 6.000'den fazla bomba attı.[25] İsrail'in hava saldırıları halı bombardımanı ve "ayrım gözetmeyen" olarak nitelendirildi.[26][27] 16 Ekim'e kadar, hava saldırıları 700'den fazlası çocuk olmak üzere 2750 kişiyi öldürdü ve yaklaşık 10,000 kişiyi yaraladı.[28] Enkaz altında 1.000 kişi daha kayıptı.[29] 16 Ekim'de İsrail hava saldırıları UNRWA'ya ait bir insani yardım deposunu yerle bir etti.[30][31] Aynı gün, hava saldırıları yangınla mücadele ve arama ve kurtarma dahil olmak üzere acil müdahale hizmetleri'nden sorumlu kurum olan Filistin Sivil Savunma'nın merkezini yerle bir etti.[32]

17 Ekim'de İsrail, Gazze'nin güneyinde halka sığınmalarını söylediği bölgelere yoğun hava saldırıları düzenledi.[33] UNRWA okulu'na düzenlenen hava saldırısında en az altı kişi öldü.[34][35] 18 Ekim'de Han Yunus'taki Ahmed Abdülaziz Okulu vuruldu.[36] Aynı gün Gazze'deki ölü sayısı 3.478'e yükselmişti.[37] 19 Ekim'de İsrail Hava Kuvvetleri, 500 kişinin barındığı Church of Saint Porphyrius'u vurdu.[38] İsrail'in Gazze'nin güneyinde "güvenli bölge" ilan ettiği alanları "vurması" bölge sakinleri arasında hiçbir yerin güvenli olmadığı korkusuna yol açtı.[10] 19 Ekim'de Amerikalı yetkililer, İsrail'in Gazze harekâtı için Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası atılmasını tarihsel karşılaştırma olarak kullanmasının ardından, İsrail'in "sivil kayıpların kaçınılmazlığı" hakkındaki yorumlarından endişe duyduklarını bildirdi.[39]

20 Ekim'de İsrail Gazze'nin güneyini bombalamaya devam etti.[40] IDF sözcüsü Nir Dinar, "Güvenli bölge yok" dedi.[41] 21 Ekim'de İsrail, beklenen İşgal/Kara işgali öncesinde hava saldırılarını yoğunlaştırdı.[42][43] 22 Ekim, İsrail uçakları, çatışmanın şimdiye kadarki "en kanlı" gecesi olarak tanımlanan gecede Al Shifa ve Al Quds hastanelerinin çevresini bombaladı.[44][45] 23 Ekim'de, hava saldırıları El Şati kampı ve güney Han Yunus'ta sadece bir gecede 436 kişiyi öldürdü.[46][47] 26 Ekim'de İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu İsrail'in "binlerce teröristi zaten ortadan kaldırdığını ve bunun sadece başlangıç olduğunu" belirtti.[48] 27 Ekim'de BM sağlık ajansı temsilcisi 1.000'den fazla kimliği belirsiz kişinin enkaz altında olduğunu belirtti.[49]

28 Ekim'e gelindiğinde, İsrail Hava Kuvvetleri önceden herhangi bir uyarıda bulunmadan konutları bombaladı ve saatte tahmini 50 kişinin ölümüne neden oldu.[50] 29 Ekim'de IDF, Al-Quds hastanesinin etrafındaki bölgeyi bombaladı.[51] Norveçli doktor Mads Gilbert, İsrail'in Gazze hastanelerinin altında gizli askeri kompleksler olduğu iddialarının "yalan, insanları korkutmak, sindirmek ve hastaneleri bombalamak için bahane" olduğunu söyledi.[52]

Su temini

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ekim 2023'ün sonlarında bir çocuğun bir su kabını bir bahçe hortumu ile doldurması.

Savaştan önce Gazze, suyunun küçük bir kısmını İsrail'den satın alıyordu (2021'de %6).[53] İsrail'in su boru hatlarına uyguladığı abluka, zaten içmeye elverişli akiferler bulunmayan Filistin Devleti'nde su temini ve sanitasyon/Gazze Şeridi'nde su temini sorunları'nı daha da kötüleştirdi.[54] 12 Ekim'de Birleşmiş Milletler, İsrail'in eylemlerinin 650.000 kişiyi etkileyen su kıtlığına neden olduğunu söyledi.[55] 14 Ekim'de UNRWA Gazze'nin artık temiz içme suyuna sahip olmadığını ve iki milyon insanın ölüm riski altında olduğunu duyurdu.[56][57]

15 Ekim'de İsrail su tedarikini yeniden başlatmayı kabul etti, ancak sadece güney Gazze'de.[58][59][60] Gazze'nin su pompaları elektrik gerektirdiğinden, anlaşma yenilenmiş su erişimini garanti etmedi.[61][62][63] 16 Ekim'de Enerji Bakanı Israel Katz güney Khan Younis yakınlarında su bulunduğunu söyledi, ancak Gazze İçişleri Bakanlığı bunu yalanladı.[64] 16 Ekim itibarıyla Gazze sakinleri deniz suyu ve çiftlik kuyularından acı su içerek su kaynaklı hastalıklar korkusunu artırdı.[61][65] Doktorlar ve hastane personeli IV solution içti.[66]

BM, 17 Ekim itibarıyla Gazze'deki son deniz suyu arıtma tesisi'nin kapandığını kaydetti.[67] The Guardian, insanların susuzluktan ölmeye başladığına dair korkuların arttığını belirtti.[54] 18 Ekim'de İsrail Gazze'ye yakıt girişine izin vermeyeceğini açıkladı.[68] UNRWA su pompası operasyonlarının yeniden başlaması için yakıta ihtiyaç olduğunu belirtti.[68] Bazı Gazzeliler suyu güneş paneli ile arıtan özel satıcılardan satın aldı.[69] 19 Ekim'de BM, Gazzelilerin günde ortalama üç litre suyla hayatta kaldıklarını bildirdi.[70] Dünya Sağlık Örgütü günde en az 50 ila 100 litre önermektedir.[71] 22 Ekim'de BM, Gazzelilerin kirli su içmeye başvurduğunu belirtti.[72] 25 Ekim'de Oxfam Gazze'de suyun "neredeyse tükendiğini" duyurdu.[73] 29 Ekim'de Filistin Su İdaresi Başkanı Mazen Ghoneim, İsrail'in ikinci bir su boru hattını yeniden açmasıyla su sıkıntısının hafifleyeceğini belirtti.[74]

Göç

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Kuzey Gazze Şeridi'nin boşaltılması

10 Ekim'de Birleşmiş Milletler, çatışmaların 423.000'den fazla Filistinliyi yerinden ettiğini,[75] İsrail hava saldırılarının ise 1.000 evi yıktığını ve 560 konutu oturulamaz hale getirdiğini açıkladı.[55] 15 Ekim itibarıyla, Gazze'de tahminen 1 milyon kişi yerinden edilmişti ve bunların çoğu İsrail'in Kuzey Gazze Şeridi'nin boşaltılması talimatının ardından kuzey Gazze'den kaçmıştı.[76][77] Gazze'nin güneyinde devam eden ağır İsrail bombardımanı nedeniyle, bazı kuzey Gazzeli mülteciler Gazze Şehrine geri döndü.[78][79] 19 Ekim'de Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, 98.000 evin, yani Gazze'deki her 4 evden 1'inin İsrail bombardımanları nedeniyle yıkıldığını kaydetti.[80] 21 Ekim'de UNRWA 500,000 kişinin BM tesislerinde barındığını ve koşulların "savunulamaz" hale geldiğini belirtti.[81] Birçoğu da hastanelere sığındı.[82] 22 Ekim itibarıyla, BM İnsani İşler Ofisi Gazze'deki evlerin %42'sinin yıkıldığını belirtti.[83] 23 Ekim itibarıyla Gazze'de tahminen 1,4 milyon kişi evsiz kalmıştı.[84] 30 Ekim'de Kızıl Haç yıkılan evlerin ve altyapının yeniden inşasının yıllar alacağını belirtti.[85]

İletişim

[değiştir | kaynağı değiştir]

27 Ekim'de, Paltel'in iletişim kuleleri İsrail saldırısında yok edildikten sonra Gazze'de neredeyse tamamen iletişim kesintisi yaşandı.[86] Bu durum Gazze'yi herhangi bir telefon veya internet hizmetinden mahrum bıraktı.[87] Sonuç olarak, UNICEF, WHO, Filistin Kızılay Derneği, Sınır Tanımayan Doktorlar, American Friends Service Committee, Filistinliler için Tıbbi Yardım ve ActionAid dahil olmak üzere insani yardım grupları personeliyle tüm iletişimini kaybetti.[88] Filistin Kızılay Derneği yaralıların artık ambulans için Gazze'nin acil durum numarası'nı arayamayacağını belirtti.[89] Kızılay, sağlık görevlilerinin bakım sağlama kabiliyeti konusunda "derin endişe" duyduğunu belirterek, Gazze'deki operasyon odası ve personeliyle tüm iletişimini kaybettiğini kaydetti.[90] 28 Ekim'de Elon Musk insani yardım gruplarına Starlink erişimi sağlamayı teklif etti, ancak Shlomo Karhi İsrail'in elindeki her türlü araçla buna karşı koyacağını belirtti."[91][92]

BM Filistin İnsani Yardım Koordinatörü Lynn Hastings, hastanelerin ve yardım operasyonlarının telefon hatları veya internet olmadan çalışamayacağını belirtti.[93] Gazetecileri Koruma Komitesi dünyanın Gazze'deki durumun "gerçekliğine açılan bir pencereyi kaybettiği" uyarısında bulundu.[94] Eski bir BM raportörü olan Michael Lynk, internet kesintisinin bir amacının da "dünyanın neler olup bittiğini görmesini engellemek" olduğunu belirtti.[95] DSÖ Genel Sekreteri Tedros Ghebreyesus, hastalar ve DSÖ personelinin güvenliği için oluşturduğu "acil sağlık riskleri" nedeniyle kesintiden "ciddi endişe duyduğunu" belirtti.[96][97] ActionAid, X üzerinden yaptığı bir paylaşımda, kesintinin insanların yardım aramasını "neredeyse imkansız" hale getireceğini yazdı ve "tüm Gazze halkı" için "ciddi endişe" duyduklarını belirtti.[98]

28 Ekim'de Netblocks Gazze'nin telefon ve internet iletişiminin yavaş yavaş geri döndüğünü belirtti.[99]

İnsani yardım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Ekim 2023 İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı abluka
 Joe Biden X logosu
@POTUS

I grieve with the families of those killed or wounded in the tragedy at the hospital in Gaza. We're working with our partners in the region to get life-saving humanitarian assistance to civilians in Gaza as quickly as we can.

Gazze'deki hastanede yaşanan trajedide hayatını kaybeden ya da yaralananların ailelerinin acısını paylaşıyorum. Bölgedeki ortaklarımızla birlikte Gazze'deki sivillere hayat kurtaran insani yardımları mümkün olan en kısa sürede ulaştırmak için çalışıyoruz.

19 Ekim 2023[100]

9 Ekim'de İsrail, Gazze'ye tam abluka uygulayarak herhangi bir insani yardımın girişini engelledi.[101] Mısır, sivillerin kaçışını önlemek için sınırını kapattı, ancak sınırından yardım ulaştırılmasına izin vereceğini söyledi.[102] Sina Yarımadası'ndaki El Ariş Uluslararası Havalimanı'nı uluslararası insani yardım için bir merkez olarak belirledi.[103] 12 Ekim'de Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres yakıt, gıda ve temiz su gibi hayat kurtaran malzemelerin hızlı ve engelsiz bir şekilde ulaştırılması çağrısında bulundu.[104]

16 Ekim'e kadar, İsrail ablukasının uygulanmasından bu yana Gazze'ye hiçbir yardım girmemişti.[105] İsrail, Mısırlı yetkililer sivil yardım konvoylarına yönelik hava saldırılarını durduracağına dair güvence vermeyi reddettiği için IDF Refah geçişini bombalamaya devam etti.[106] İsrail'de, Gazze'ye yardımın Netanyahu'nun müttefiki aşırı sağcı politikacılar tarafından engellendiği bildirildi.[107] 17 Ekim'de UNRWA şu anda "Gazze'de su veya elektrik olmadığını" belirtti. Yakında gıda ve ilaç da olmayacak" açıklamasında bulundu.[108][109]

18 Ekim'de İsrail, Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'un batısında Birleşmiş Milletler tarafından dağıtılan "güvenli bölgeye" gıda, su ve ilaç ulaştırılmasına izin vereceğini açıkladı.[110][111][112] Aynı günün ilerleyen saatlerinde ABD Başkanı Joe Biden Mısır'ın 20 Ekim'e kadar yardım taşıyan 20 kamyonun Gazze'ye girmesine izin vermeyi kabul ettiğini açıkladı.[113][114] 100'den fazla yardım kamyonu Gazze'ye girmek için Refah sınır kapısında bekliyordu.[115] İnsan Hakları İzleme Örgütü yaptığı açıklamada, elektrik ve yakıt olmadan sağlanan yardımın "Gazze nüfusunun ihtiyaçlarını karşılamada" başarısız olacağını belirtti.[116][117] 19 Ekim'de ABD Özel Temsilcisi David M. Satterfield ABD'nin Gazze'ye "sürekli" yardım istediğini belirtti.[118] Aynı gün, Oxfam sözcüsü Gazze'de yardım dağıtımının "büyük bir zorluk" olacağını belirtti ve BM günde en az 100 kamyon yardıma ihtiyaç olduğunu bildirdi.[119][120] 21 Ekim'de 20 kamyon yardım Gazze'ye girdi.[121] Antonio Guterres "insani felaketi" önlemek için yeterli olmadığını belirtti.[122] Martin Griffiths BM'nin "geniş çaplı bir operasyon" geliştirmek için çalıştığını söyledi.[123] 22 Ekim'de, ikinci kamyon teslimatının ardından, Biden ve Netanyahu yardımların Gazze'ye girmesine izin verilmeye devam edileceğini belirtti.[124]

27 Ekim'de BM'nin Filistin için insani yardım koordinatörü Lynn Hastings, İsrail'in kuzey Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasına karşı çıktığını belirtti.[125] Sonuç olarak, bu tür bir yardımın ihtiyacı olan insanlar için "hayat kurtarıcı" olacağına karar verilmesi halinde BM personelinin kendi hayatlarını riske atmaları gerekecektir.[126] Philippe Lazzarini İsrail'in ablukası nedeniyle "yakında çok daha fazlasının öleceğini" belirtti.[127] 28 Ekim'de Mısır Dışişleri Bakanı Sameh Shoukry "İsrail engellerinin" insani yardımın ulaştırılmasını engellediğini belirtti.[128] Birleşmiş Milletler, iletişim kesintisinin yardım teslimatını "tamamen durma noktasına" getirdiğini duyurdu.[129] 29 Ekim'de Khan Younis bölgesinde bir insani yardim bölgesi ilan edildi ve yardım kamyonlarının "önemli ölçüde" artacağı iddia edildi.[130]

Sağlık hizmetleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
İsrail tarafından gerçekleştirilen hava saldırısının ardından, Şifa Hastanesi'nde tedavi gören çocuk ve tedavi bekleyen bir erkek.

Gazze'deki sağlık sistemi çatışmanın bir sonucu olarak çeşitli insani krizlerle karşı karşıya kaldı. İsrail'in kuşatması nedeniyle hastaneler yakıt sıkıntısı çekti ve savaşın ilk iki haftası boyunca yedek jeneratörlere bel bağladı.[131] Ancak 23 Ekim'de Endonezya Hastanesi'nin yakıtı bitti ve tamamen kapandı.[132] Gazze'deki hastaneler de yakında tamamen elektriksiz kalacakları ve bunun da NICU'larda 140 prematüre bebek'in ölümüne yol açacağı uyarısında bulundu.[133] Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail hava saldırılarında 60'tan fazla sağlık personelinin yanı sıra ambulansların, sağlık kuruluşlarının, genel merkezinin, Rimal Kliniği'nin ve Uluslararası Göz Merkezi'nin öldürüldüğünü belirtti.[134][135] Medecins Sans Frontieres, 18 ambulansın tahrip edildiğini ve sekiz tıbbi tesisin yıkıldığını veya hasar gördüğünü söyledi.[135] 24 Ekim'de bir Sağlık Bakanlığı sözcüsü sağlık sisteminin "tamamen çöktüğünü" açıkladı.[136]

11-17 Ekim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gazze Şeridi'ndeki elektrik santralinin 11 Ekim'de kapatılmasının ardından, Gazze'deki hastanelerin jeneratörlere güç sağlamak için mevcut yakıtlarının yakında tükeneceği bildirildi.[137] 14 Ekim'de Al-Ahli Arab Hastanesi'nin Kanser Teşhis Tedavi Merkezi İsrail roket ateşiyle kısmen tahrip edildi.[138] 15 Ekim'de yaptığı açıklamada Dünya Sağlık Örgütü, İsrail hava saldırıları tarafından hedef alınan dört hastanenin artık çalışmadığını belirtti.[139] 15 Ekim'de sağlık çalışanları, hastane tesislerinin jeneratörlerinin durması halinde hastaların elektrik kesildiğinde ölebileceği uyarısında bulundu.[140]

14 Ekim'de İsrail, Gazze'nin kuzeyindeki 22 hastanenin boşaltılması emrini verdi. Dünya Sağlık Örgütü bu emri hasta ve yaralılar için bir "ölüm cezası" olarak nitelendirdi.[141] Kuzey Gazze'deki doktorlar İsrail'in tahliye emrine uyamayacaklarını, zira ICU'daki yeni doğanlar da dahil olmak üzere hastalarının ölebileceğini belirttiler.[142] 16 Ekim'de Sınır Tanımayan Doktorlar başkanı Christos Christou Gazze'deki durumun "korkunç ve felaket" olduğunu yazdı. ... Elektrik yok, tıbbi malzeme yok. Al-Shifa hastanesindeki cerrahlar şu anda ağrı kesiciler olmadan ameliyat yapıyor."[143][144] 17 Ekim'de, geniş çapta kınanan el-Ahli avlusunda patlama önemli ölümlerle sonuçlandı.[145]

18-24 Ekim

[değiştir | kaynağı değiştir]

18 Ekim'de Sınır Tanımayan Doktorlar, sağlık sistemi çöktüğü için ağır yaralı hastaların öleceğini belirtti.[146] 19 Ekim'de Gazze Sağlık Bakanlığı hastane jeneratörlerine güç vermeye devam etmek için litre yakıt bağışı istedi ve Gazze'nin tek kanser hastanesi kalan yakıt seviyelerinin "tehlikeli derecede düşük" olduğunu duyurdu.[147][148][149] Doktorlar, temiz su eksikliği nedeniyle çocuk hastalarda gastroenterit enfeksiyonları geliştiğini belirttiler.[150] Hava saldırıları el-Kuds Hastanesi çevresindeki bölgeyi vurdu.[151] Kızılhaç Gazze'nin tüm sağlık sisteminin "dizlerinin üzerinde" olduğunu belirtti.[152] 20 Ekim'de Sınır Tanımayan Doktorlar, binlerce insanın "saatler içinde" ölme riski altında olduğunu, çünkü onlara tıbbi yardım sağlamanın "imkansız" olduğunu belirtti.[153] al-Quds Hospital ve Palestine Red Crescent doktorları İsrail ordusundan hastaneyi boşaltmaları ya da "sonuçlarına katlanmaları" yönünde bir çağrı aldıklarını bildirdi.[154][155]

21 Ekim'de Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail'in 69 sağlık tesisine, 24 ambulansa saldırdığını, 7 hastaneyi hizmet dışı bıraktığını ve 37 sağlık personelini öldürdüğünü belirtti.[156] Filistinliler için Tıbbi Yardım ve UNICEF, Gazze hastanelerine yakında yakıt ulaşmazsa 130 prematüre bebek öleceği konusunda "acil bir uyarı" yayınladı.[157][158] BM Nüfus Fonu'na göre Gazze'de 50.000 hamile kadın bulunuyor.[159] BM'nin beş büyük şubesi tarafından imzalanan bir bildiride, hastalık ve "sağlık hizmeti eksikliği" nedeniyle ölümlerin yakında "hızla artabileceği" belirtildi.[160] 23 Ekim'de Endonezya Hastanesi'nin yakıtı bitti ve elektriği tamamen kesildi.[161] 24 Ekim'de Sağlık Bakanlığı sözcüsü sağlık sisteminin "tamamen çöktüğünü", 65 sağlık görevlisinin öldürüldüğünü, 25 ambulansın tahrip edildiğini ve birçok hastanenin yakıt yetersizliği nedeniyle kısa süre içinde kapanacağını duyurdu.[162] Dünya Sağlık Örgütü Gazze'deki 72 sağlık tesisinden 46'sının çalışmadığı uyarısında bulundu.[163] El Aksa Şehitleri Hastanesi, yüzlerce kişinin sadece 24 diyaliz makinesini paylaştığı bir diyaliz kriziyle karşı karşıyaydı.[164]

21 Ekim'de 20 yardım kamyonundan oluşan bir konvoy ilaç, tıbbi malzeme ve bir miktar gıda ile Mısır'dan Refah sınır kapısı üzerinden Gazze'ye girdi.[165] Bir Al Jazeera muhabirine göre, İsrail saldırıları ana yolda delikler açarak yardım otobüslerini veya kamyonları yavaşlatmıştı ve Mısır yolu yeniden işlevsel hale getirmeye çalışıyordu.[166] Konvoy geçer geçmez geçiş tekrar kapatıldı.[167][168] BM Genel Sekreteri Gazze'deki insanların "çok daha fazla" malzemeye ihtiyacı olduğunu söyledi.[169]

23 Ekim'de Hamas esir düşen İsrailli iki yaşlı kadını serbest bıraktı.[170] 85 yaşındaki Yocheved Lifshitz ertesi gün sınırı geçerken dövüldüğünü ancak Gazze'de kendisini kaçıranlar tarafından nazik davranıldığını söyledi.[171][172]

24 Ekim'de Gazze Sağlık Bakanlığı bir gecede 700'den fazla Filistinlinin öldüğünü ve Gazze'deki sağlık sisteminin "tamamen çöktüğünü" bildirdi. Birleşmiş Milletler İsrail'den Gazze'ye daha fazla yardım girmesine izin vermesini istedi.[173][174]

BM Genel Sekreteri António Guterres, Güvenlik Konseyi'nde yaptığı konuşmada Gazze'de "uluslararası insancıl hukukun açıkça ihlal edilmesinden" duyduğu derin endişeyi dile getirdi ve "Hamas'ın saldırılarının bir boşlukta gerçekleşmediğini de kabul etmek önemlidir. Filistin halkı 56 yıldır boğucu bir işgale maruz kalmıştır" diyerek İsrail Büyükelçisi Gilad Erdan'ın Guterres'e istifa çağrısında bulunmasına neden olmuştur.[175][176][177][178][179] Bunun ardından Gueterres, açıklamasının "yanlış aksettirilmesi karşısında şoke olduğunu" söyledi ve "...Filistin halkının sıkıntılarının Hamas'ın korkunç saldırılarını haklı çıkaramayacağını" da söylediğine işaret etti."[180][181]

25-31 Ekim

[değiştir | kaynağı değiştir]

25 Ekim'de "The New York Times", el-Ahli Arap Hastanesi patlamasıyla ilgili İsrail ve ABD'nin resmi anlatısına şüphe düşüren bir video analizi yayınladı ve havada parçalandığı iddia edilen bir Filistin roketinin yaygın olarak yayınlanan videosunun aslında birkaç mil ötedeki bir İsrail roketinin parçalanmasını gösterdiğini ve hastane olayıyla ilgisi olmadığını söyledi.[182]

25 Ekim'de Sağlık Bakanlığı'ndan Dr. Ashraf al-Qudra sağlık sisteminin "tamamen hizmet dışı" olduğunu belirtti.[183] Sağlık Bakanlığı hastanelerde toplam 7,000 hasta ve yaralının ölümle karşı karşıya olduğunu belirtti.[184] 27 Ekim'de bir Uluslararası Kızılhaç Komitesi/Kızılhaç sağlık ekibi Gazze'ye ulaştı ve tıbbi malzeme, bir savaş cerrahisi ekibi ve bir silah kirliliği uzmanı getirdi.[185] Aynı gün, Khan Younis'teki Al Nasser Hastanesine antiseptik, enjeksiyonlar ve tıbbi şilteler de dahil olmak üzere bir tıbbi malzeme teslimatı yapıldı ve "önümüzdeki günlerde" daha fazlasının alınabileceği umutları arttı.[186] IDF askeri operasyonların Al-Shifa Hastanesi'nin altında gizlendiğini iddia etti.[187][188] Buna karşılık, eski BM raportörü Michael Lynk IDF'in "kamuoyunu gelecek saldırılara" hazırladığını belirtti.[189]

27 Ekim'de bir Uluslararası Kızılhaç Komitesi/Kızılhaç sağlık ekibi Gazze'ye ulaşarak tıbbi malzeme, bir savaş cerrahisi ekibi ve bir silah kirliliği uzmanı getirdi.[190] Aynı gün, Khan Younis'teki Al Nasser Hastanesi'ne antiseptik, enjeksiyonlar ve tıbbi şilteler de dahil olmak üzere bir tıbbi malzeme teslimatı yapıldı ve "önümüzdeki günlerde" daha fazlasının alınabileceği umutları arttı.[191] IDF askeri operasyonların Al-Shifa Hastanesi'nin altında gizlendiğini iddia etti.[192][193] Buna karşılık, eski BM raportörü Michael Lynk IDF'nin "kamuoyunu gelecek saldırılara" hazırladığını belirtti.[194] 28 Ekim'de, iletişim kesintisi yaralı sivillerin acil servisleri arayamayacağı anlamına geliyordu.[195] Ambulanslar daha sonra "yaralılara daha hızlı erişim" sağlamak için coğrafi olarak eşit bir şekilde dağıtıldı.[196]

28 Ekim'de yaşanan iletişim kesintisi nedeniyle yaralı siviller acil servisleri arayamadı.[197] Ambulanslar daha sonra "yaralılara daha hızlı erişim" sağlamak için coğrafi olarak eşit bir şekilde dağıtıldı.[198] 29 Ekim'de Filistin Kızılayı, İsrailli yetkililerden al-Quds hastanesinin "bombalanacağı" için derhal tahliye edilmesi yönünde uyarılar aldığını bildirdi.[199] O gün bir İsrail hava saldırısı hastanenin 20 metre (65 feet) yakınına düştü.[200] Dr. Ghassan Abu Sitta X adresinde "kendine özgü fosfor yanıkları" olan hastaları giderek daha fazla tedavi ettiğini yazdı.[201] 30 Ekim'de Türk-Filistin Dostluk Hastanesi İsrail hava saldırısında ciddi hasar gördü.[202] DSÖ, yüksek risk seviyeleri nedeniyle el-Şifa ve el-Kuds hastanelerine artık ikmal yapamayacağını duyurdu.[203] 31 Ekim'de Sağlık Bakanlığı Gazze'deki iki önemli hastanenin jeneratörlerinin kapanmasına saatler kaldığını duyurdu.[204]

29 Ekim'de Filistin Kızılayı, İsrailli yetkililerden Gazze Şeridi'ndeki El-Quds Hastanesi'nin "bombalanacağı" için derhal boşaltılması yönünde uyarılar aldığını bildirdi.[205] O gün, bir İsrail hava saldırısı hastanenin 20 metre (65 feet) yakınına düştü.[206] Dr. Ghassan Abu Sitta X sitesinden "kendine özgü fosfor yanıkları" olan hastaları giderek daha fazla tedavi ettiğini yazdı."[207] 30 Ekim'de, Türk-Filistin Dostluk Hastanesi bir İsrail hava saldırısı sonucu ağır hasar gördü.[208] DSÖ, yüksek risk seviyeleri nedeniyle el-Şifa ve el-Kuds hastanelerine artık ikmal yapamayacağını duyurdu.[209]

1-8 Kasım

[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Kasım'da Türk-Filistin Dostluk Hastanesi müdürü Gazze'nin tek kanser hastanesinin jeneratörünü çalıştırmak için gerekli yakıtın tükenmesi nedeniyle "tamamen hizmet dışı" olduğunu belirtti.[210] Gazze Sağlık Bakanlığı, Al-Helou Uluslararası Hastanesi'ndeki doğum koğuşunun İsrail bombardımanında vurulduğunu açıkladı.[211] 2 Kasım'da Endonezya Hastanesi ana jeneratörünün artık çalışmadığını duyurdu.[212] 3 Kasım'da Sağlık Bakanlığı, Türk Hastanesi'nin kapanmasının ardından 12 kanser hastasının öldüğünü belirtti.[213] Bakanlık, 800 kritik yaralı hastanın tedavi için Gazze'den ayrılması gerektiğini belirterek, çökmüş sağlık sistemi nedeniyle son birkaç gün içinde birçok ağır yaralı hastanın öldüğünü kaydetti.[214] El Şifa hastanesi önündeki bir medical convoy İsrail insansız hava aracı füzesiyle imha edildi.[215] Al-Quds ve Endonezya Hastanesi de saldırılardan nasibini aldı.[216] 4 Kasım'da Kamal Adwan Hastanesi'ndeki jeneratörler durdu.[217] al-Nasser Children's Hospital'ın girişi İsrail saldırısıyla vuruldu.[218]

5 Kasım itibarıyla Gazze sağlık sistemi İsrail ablukası nedeniyle çökmekteydi; yakıt ve elektrik sıkıntısı nedeniyle tüm hastanelerin neredeyse yarısı hizmet dışı kalmıştı ve tıbbi malzeme sıkıntısı nedeniyle ampütasyon ve C-section anestezi olmadan yapılıyordu.[219] 6 Kasım'da İsrail Şifa hastanesinin güneş panelilerini bombaladı.[220] El Kudüs hastanesi, İsrail'in hastaneye giden tüm yolları tahrip ettiğini belirtti.[221]

8 Kasım'da İtalya Savunma Bakanlığı Gazze kıyılarına bir hastane gemisi göndereceğini duyurdu,[222][223] Filistinli sivillerin sağlık hizmetlerine, temel mallara ve tıbbi ilaçlara erişimini garanti altına almak amacıyla.[223] Gemide başlangıçta 30'u acil tıbbi durumlar için eğitilmiş 170 personel bulunuyordu;[222][223] Doktorlar, hemşireler ve biyologlardan oluşan 28 kişi daha daha sonraki aşamada sefere katılacaktı.[223] Italian Joint Operations Command ayrıca Gazze Şeridi'nde Armed Forces'a ait bir field hospital inşa etme planını açıkladı, ancak belirli bir alanın belirlenmesi seçilen alanda temel güvenlik koşullarının sağlanmasına bağlıydı.[223] Savunma Bakanlığı, yabancı ülkelerden ve uluslararası kuruluşlardan sağlık personelinin hem hastane gemisi hem de sahra hastanesi personeline katılmasına izin verdi.[223]

9 Kasım'dan beri

[değiştir | kaynağı değiştir]

9 Kasım'da Gazze hükûmeti medya ofisi, İsrail'in son üç günde sekiz hastaneyi bombaladığını belirtti.[224][225] Aynı gün, Türkiye Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ülkesinin Gazze'deki çocuk kanser hastalarını kabul ve tedavi etmeye hazır olduğunu açıkladı.[226]

Tepkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrailli Tümgeneral (emekli) Giora Eiland, İsrail'in Gazze'yi "yaşanması imkansız" bir yer haline getirmekten başka "seçeneği olmadığını" belirtti.[227] Eiland "ciddi bir insani krizin" gerekli olduğunu ve İsrail ordusunun Gazze'yi "hiçbir insanın var olamayacağı bir yer" haline getirmesi gerektiğini savundu.[228]

16 Ekim'de doktorlar, hastanelerin aşırı kalabalık olması ve gömülmemiş cesetler nedeniyle hastalık salgını uyarısında bulundu.[229] 18 Ekim'de ABD'nin BM temsilcisi Linda Thomas-Greenfield Gazze'ye insani yardım çağrısında bulunan bir BM Güvenlik Konseyi kararını veto etti.[230] Dünya Sağlık Örgütü durumun "kontrolden çıktığını" belirtti.[231]

20 Ekim'de Sınır Tanımayan Doktorlar "şu anda Gazze'deki herkesin kaderi için derin endişe duyduğunu" belirtti.[232] 21 Ekim'de UNICEF, WHO, UNDP, UNFPA ve WFP tarafından yapılan ortak açıklamada Gazze için "dünyanın daha fazlasını yapması gerektiği" belirtildi.[233] 26 Ekim'de Dünya Örgütü Gazze'deki insani ve sağlık krizinin "felaket boyutlarına ulaştığını" belirtti.[234]

27 Ekim'de Gazze'de tam bir iletişim kesintisi yaşandı. Buna cevaben ActionAid, insanların acil durum hizmetlerini aramasının veya almasının artık "neredeyse imkansız" olduğunu belirterek, "tüm Gazze halkı" için "ciddi endişe" duyduklarını belirtti.[98] 28 Ekim'de Red Cross başkanı Mirjana Spoljaric Egger "insanların çektiği acının dayanılmaz düzeyi karşısında şoke olduğunu" ifade etmiştir."[235]

Gazze mültecilerini kabul etmeye hazır ülkeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İskoçya Birinci Bakanı Hamza Yusuf, uluslararası toplumu Gazze'deki şiddetten kaçanlar için bir mülteci programı oluşturmaya çağırdı. İskoçya, Birleşik Krallık'a gelen mültecilere sığınak sunmaya hazır. Yousaf, Birleşik Krallık hükûmetini Gazzeliler için bir yeniden yerleştirme programı oluşturmaya çağırdı ve İsrail'den toplu cezalandırmaya başvurmamasını istedi. Yousaf ayrıca yaralı siviller için tıbbi tahliye desteğine duyulan ihtiyacı da vurguladı. Yousaf'ın Gazze ile kişisel bağları ve orada yaşayan aile üyeleri var. İskoçya'daki tüm topluluklar için birlik ve güvenliği vurguladı.[236] Birleşik Krallık'tan bu konuda resmi bir yanıt gelmedi. İskoçya, özerk yönetimiyle Birleşik Krallık'ın bir parçası olmaya devam etmektedir. Avrupa ülkeleri, son dönemde yaşanan Filistin yanlısı protestolar nedeniyle mülteci akınına karşı temkinli yaklaşıyor.[237]

Hem Ürdün hem de Mısır çatışma sırasında Filistinli mültecileri kabul etme konusunda isteksiz olduklarını ifade etmişlerdir.[238] Ürdün Kralı II. Abdullah Filistinlilerin Ürdün'e sığınmaya zorlanmaması konusunda uyarıda bulunarak Gazze ve Batı Şeria'daki insani durumun ele alınması gerektiğini vurguladı.[239]

Amerika Birleşik Devletleri'nde Gazze'den mülteci kabulü konusunda bir bölünme söz konusu; eski Başkan Donald Trump ve Vali Rob DeSantis buna karşı çıkarken pek çok Amerikalı Gazzeli sivillere yardım edilmesini destekliyor. Aralarında Temsilci Ocasio-Cortez ve Temsilci Bowman'ın da bulunduğu bazı Demokrat Partili milletvekilleri, ABD'nin mülteci kabulü konusundaki tarihsel rolüne vurgu yaparak Hamas'la bağlantısı olmayan Filistinli mültecileri kabul etmeye hazır olduklarını belirtiyor. Başkan Biden İsrail ziyareti sırasında Gazze'deki siviller için 100 milyon dolarlık bir yardım paketi açıklayarak uluslararası gerilimlerin ortasında ABD'nin desteğini gösterdi.[240]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Ioanes, Ellen (14 Ekim 2023). "Gaza's spiraling humanitarian crisis, explained". Vox. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  2. ^ Marsi, Federica (14 Ekim 2023). "Gazze doktorları İsrail saldırılarının ardından insani felaket uyarısında bulundu". Al Jazeera. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; spiraling humanitarian crisis isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ Gottbrath, Laurin-Whitney. "Gaza "fast becoming hell hole" on "brink of collapse" amid Israel strikes: BM". Axios. 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  5. ^ Mellen, Ruby; Chen, Szu Yu (26 Ekim 2023). "See how Israel's siege has plunged Gaza into darkness and isolation". The Washington Post. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  6. ^ Reed, John; Mehul, Srivastava (13 Ekim 2023). "Residents flee Gaza City as Israel tells 1.1mn to leave". Financial Times. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2023. 
  7. ^ Jobain, Najib; Debre, Isabel; Lee, Matthew (18 Ekim 2023). "Gazze'nin doktorları, Orta Doğu'daki öfke büyürken hastane patlamasından kurtulanları kurtarmak için mücadele ediyor". AP News. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  8. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Struggle to Save isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  9. ^ Alareer, Refaat. "Post by Refaat Alareer". X. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  10. ^ a b Jobain, Najib; Kullab, Samya; Nessman, Ravi (19 Ekim 2023). "Gazze'de mahsur kalan Filistinliler İsrail'in amansız bombardımanı sırasında hiçbir yerin güvenli olmadığını görüyor". AP News. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  11. ^ "UN update on humanitarian needs after 'limited shipment'". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  12. ^ Srivastava, Mehul; Khaled, Mai; Saleh, Heba (21 Ekim 2023). "Small aid convoy reaches Gaza after Hamas releases two hostages". Financial Times. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  13. ^ "Buying bread a struggle for Gaza residents". Al Jazeera. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  14. ^ "'Running out': Gazze halkı aç kalıyor: UN". Al Jazeera. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  15. ^ Kaamil, Ahmed; Morresi, Elena (28 Ekim 2023). "Airstrikes on Gaza bakeries add to 'catastrophic' food shortages". The Guardian. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023. 
  16. ^ "They let humanitarian aid in. Then they bombed it so that Gaza would starve". Mondoweiss (İngilizce). 26 Ekim 2023. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  17. ^ a b c Marsi, Federica. "Gaza's next big threat: Kolera, İsrail ablukasının ortasında bulaşıcı hastalıklar". Al Jazeera. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  18. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Gaza's next big threat isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  19. ^ a b "Overcrowding, poor sanitation breeding disease in Gaza: Doctors". Al Jazeera. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  20. ^ Yazbek, Hiba (24 Ekim 2023). "İsrail-Hamas Savaşı BM Genel Sekreteri İsrail Hava Saldırılarını Yoğunlaştırırken Ateşkes Çağrısında Bulundu". The New York Times. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  21. ^ Paddison, Laura; Marsh, Rene (24 Ekim 2023). "Su sistemlerini çalıştırmak için gereken yakıt tükendiği için Gazzeliler kirli, tuzlu su içmek zorunda kaldı". CNN. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  22. ^ Alsaafin, Linah; Amra, Ashraf. "'Terrifying': Gazze'deki böbrek hastaları tıka basa dolu hastanelerde diyaliz kriziyle karşı karşıya". Al Jazeera. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  23. ^ Mousa, Aseel. "Displaced Palestinians in overcrowded UN schools face outbreak of disease". Al Jazeera. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  24. ^ "started%20to%20develop,most%20impacted%2C"%20he%20said. "Gazze'deki çocuklar 16 gün süren bombardımanın ardından 'ciddi travma geliştiriyor'=15 Ekim 2023" |arşivurl= değerini kontrol edin (yardım). The guardian. 22 Ekim 2023 tarihinde "started%20to%20develop,most%20impacted%2C"%20he%20said. kaynağından |url= değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi. 
  25. ^ Balousha, Hazem. "Evacuation order sets off chaotic scramble as Gazans run for their lives". The Washington Post. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  26. ^ Mahmoud, Hani. "Israeli 'carpet bombing' continues from north to south". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  27. ^ "Damning evidence of war crimes as Israeli attacks wipe entire families in Gaza". Amnesty International. 20 Ekim 2023. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  28. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; drinking salty water isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  29. ^ "Gazze'de enkaz altında 1.000'den fazla kişi kayıp - Filistin sivil savunma". The Jerusalem Post. 15 Ekim 2023. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  30. ^ "Israeli air strike destroys UNRWA warehouse". Jordan News. 16 Ekim 2023. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  31. ^ "Israel allegedly strikes humanitarian aid warehouse". The Washington Post. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  32. ^ "Gaza paramedic's outcry over bombing of civil defence headquarters". YouTube. Al Jazeera. 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  33. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Jobain-refuge isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  34. ^ "İsrail'in Gazze'deki UNRWA okuluna düzenlediği hava saldırısında en az 6 kişi öldü". Reuters. 17 Ekim 2023. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  35. ^ "Gazze: Yerinden Edilmiş Aileleri Barındıran UNRWA Okulu Vuruldu". United Nations. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  36. ^ "Post by Al Jazeera Arabic". X. Al Jazeera Arabic. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  37. ^ "3.478 killed, 12.065 injured". The Jerusalem Post. 18 Ekim 2023. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  38. ^ AbdulKarim, Fatima; Deng, Chao. "Blast Goes Off at Orthodox Church Campus in Gaza". The Wall Street Journal. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  39. ^ Jobain, Najib; Kullab, Samya; Nessman, Ravi (19 Ekim 2023). "Gaza awaits aid from Egypt as Israel readies troops for ground assault". AP News (İngilizce). 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  40. ^ Jobain, Najib; Kullab, Samya; Krauss, Joseph (20 Ekim 2023). "Airstrikes hit Gaza as Israel says it doesn't plan to control life there after destroying Hamas". AP News. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  41. ^ Jobain, Najib; Kullab, Samya; Krauss, Joseph (20 Ekim 2023). "Israel says two Americans held hostage by Hamas, a mother and daughter, have been released". AP News. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  42. ^ Abu Azzoum, Tareq. "'Gerçekten korkunç': İsrail'in Gazze bombardımanı yoğunlaşıyor". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  43. ^ "Gaza Air Strikes to Intensify Before 'Next Stage'". Bloomberg. 21 Ekim 2023. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  44. ^ "İsrail hava saldırıları Gazze'deki Al Shifa ve Al Quds hastanelerinin çevresini hedef aldı - WAFA". Reuters. 23 Ekim 2023. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023. 
  45. ^ Abu Azzoum, Tareq. "Gazze'de en kanlı gece". Al Jazeera. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023. 
  46. ^ Regencia, Ted; Rowlands, Lyndal. "Gazze'deki İsrail saldırılarında yüzlerce kişi öldü". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  47. ^ Salman, Abeer (23 Ekim 2023). "436 kişi İsrail'in Gazze'ye gece boyunca düzenlediği saldırılarda öldü, Filistin Sağlık Bakanlığı açıkladı". CNN. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  48. ^ Regan, Helen; Murphy, Paul P.; El Damanhoury, Kareem; Picheta, Rob (26 Ekim 2023). "Israel conducts raid in Gaza as Netanyahu says ground incursion will come". CNN. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  49. ^ "UN health agency cites reports of 1.000 unidentified bodies under Gaza rubble". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  50. ^ Abu Azzoum, Tareq. "Israel intensifying attacks in Jabalia refugee camp". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  51. ^ Basu, Brishti. "Gaza hospital braces for bombs after communications blackout and health-care 'nightmare'". CBC. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  52. ^ "Gazze hastanelerinin 'askeri komuta merkezi' olarak kullanıldığına dair kanıt yok: Norveçli doktor". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  53. ^ "Gaza's limited water access, mapped". CNN. 18 Ekim 2023. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  54. ^ a b McKernan, Bethan (17 Ekim 2023). "Gazze'de temiz su tükendikçe insanların susuzluktan ölmesinden korkuluyor". The Guardian. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  55. ^ a b "Palestinians rush to buy food and struggle under strikes as Israel readies possible ground operation". Associated Press. 12 Ekim 2023. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  56. ^ "Israeli army declares 'state of readiness' for war, hits targets in Gaza". www.aa.com.tr. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  57. ^ "UNRWA Genel Komiseri Philippe Lazzarini Gazze Şeridindeki Duruma İlişkin Açıklamaları". UNRWA. 15 Ekim 2023. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  58. ^ "Israel Gaza live news: BM, İsrail kara harekatına hazırlanırken Gazze'nin 'uçuruma itildiğini' söyledi". BBC News (İngilizce). 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  59. ^ Halpern, Sam. "Israel resumes its supply of water to Gaza". Jerusalem Post. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  60. ^ "Güney Gazze'ye su tedarikinin yenilenmesi Joe Biden ile kararlaştırıldı: İsrailli bakan". Hindustan Times. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  61. ^ a b Khaled, Mai; Kerr, Simeon (16 Ekim 2023). "Gaza water supplies dwindle as Israel lays siege to strip". Financial Times. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023.  The FT, "İsrail Pazar günü Gazze'ye giden bazı su hatlarını yeniden açtığını söyledi, ancak İsrail'in şeritteki kaynakları bloke etmesinin ardından tükenmekte olan yakıt olmadan su pompalanamıyor".
  62. ^ Alareer, Refaat. "Post by Alareer Refaat". X (formerly Twitter). 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  63. ^ "Bombardımanın ardından Gazze, 2,1 milyon insanı için elektrik, su, hastane, pazar ve balıkçılığı yeniden başlatmak için mücadele ediyor". Oxfam. 25 Mayıs 2022. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023.  Oxfam İşgal Altındaki Filistin Toprakları ve İsrail Ülke Direktörü Shane Stevenson 2021'de "Gazze, kuyulardan evlere temiz su pompalamak da dahil olmak üzere elektrik için büyük ölçüde yakıta bağımlı" dedi.
  64. ^ "Hamas says Gaza water still cut off; Israel says some provided in south". Reuters. 16 Ekim 2023. 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  65. ^ Al-Mughrabi, Nidal (16 Ekim 2023). "Gazze'de insanlar tuzlu su içmeye başvuruyor, çöpler yığılıyor". Reuters. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  66. ^ Hudson, John; Parker, Claire; Loveluck, Louisa; Farouk Mahfouz, Heba. "U. İsrail işgali yaklaşırken ABD Gazze'ye yardım ve güvenli bölge istiyor". The Washington Post. 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  67. ^ Wilson, Rachel; Oliver, Mark; Newman, Alex. "Gaza's limited water access, mapped". CNN. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  68. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Joe Biden İsrail'i uyardı isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  69. ^ Chao, Deng. "With Power Supplies Cut Off, Palestinians Rely on Solar Energy". The Wall Street Journal. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  70. ^ Sugden, Joanna. "People in Gaza Have Dwindling Options for Water". The Wall Street Journal. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  71. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; su erişimi isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  72. ^ Khaled, Mai; Saleh, Heba (22 Ekim 2023). "Gaza's population struggles with inadequate water supplies". Financial Times. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023. 
  73. ^ "Water has 'virtually run out' in Gaza". Al Jazeera. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  74. ^ "Israel reopens second of three pipelines pumping water into Gaza". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  75. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; displaced1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  76. ^ Yaghi, Mai; Deshmukh, Jay. "One Million Gazans Displaced As Israel Readies For Ground Attack". Barron's. 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  77. ^ "UNRWA Commissioner-General Philippe Lazzarini Remarks On The Situation In The Gaza Strip". UNRWA. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  78. ^ UNRWA. "Post by UNRWA". X. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  79. ^ Al Jazeera English. "Al Jazeera reporter films journey back home to Gaza City". X. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  80. ^ "Gaza grapples with devastation, shortages as volunteers struggle to deliver aid". Efe. 19 Ekim 2023. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  81. ^ "UNRWA başkanı sivilleri her zaman koruma görevinin altını çiziyor". UN News. United Nations. 21 Ekim 2023. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  82. ^ "'Korkudan da beter': Gazzeliler gidecek hiçbir yerleri olmadan savaştan kaçıyor". The Washington Post. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  83. ^ Hasan, Jennifer. "Trickle of aid to Gaza not enough, U.N. says, as IDF plans more airstrikes". The Washington Post. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  84. ^ Mohamed, Yusri (23 Ekim 2023). "Üçüncü yardım konvoyu Gazze'ye girdi, BM yakıtın tükenmek üzere olduğu uyarısında bulundu". Reuters. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  85. ^ "'Homes will take years to rebuild': Kızıl Haç". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  86. ^ Burgess, Matt. "The Destruction of Gaza's Internet Is Complete". Wired. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  87. ^ "Near-total internet and cellular blackout hits Gaza as Israel ramps up strikes". NBC News. 27 Ekim 2023. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  88. ^ "Hangi yardım grupları Gazze personeliyle iletişimini kaybetti?". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  89. ^ "Internet, Phone Network Cut Across Gaza". Barron's. Agence France-Presse. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  90. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Telefon Şebekesi Kesildi isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  91. ^ Ruhiyyih Ewing, Giselle (28 Ekim 2023). "Musk says Starlink will support connectivity to help organizations in Gaza". Politico. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  92. ^ "İsrailli yetkili Starlink'in Gazze'de konuşlandırılmasına karşı çıkacağını söyledi". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  93. ^ Farah, Hibaq (28 Ekim 2023). "Gaza in communications blackout as Israel intensifies siege". The Guardian. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  94. ^ Shurafa, Wafaa; Federman, Josef; Mroue, Bassem. "Israel steps up air and ground attacks in Gaza and cuts the territory's communications". The Washington Post. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  95. ^ "Israel aims to keep world blinded on what's happening in Gaza: Eski BM özel raportörü". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  96. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; What aid groups have lost isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  97. ^ Adhanom Ghebreyesus, Tedros. "X post by Tedros Adhanom Ghebreyesus". X. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  98. ^ a b "X post by Action Aid UK". X. Action Aid UK. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  99. ^ "Netblocks confirms Gaza internet connectivity restored". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  100. ^ Biden, Joseph. "I grieve with the families of those killed or wounded in the tragedy at the hospital in Gaza" (İngilizce). 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi. 
  101. ^ Federman, Josef; Adwan, Issam (9 Ekim 2023). "İsrail savunma bakanı Hamas'ın sürpriz saldırısının ardından Gazze'ye 'tam kuşatma' emri verdi". PBS Newshour. 31 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  102. ^ "Mısır, İsrail'in Gazze'yi boşaltmak istediğini söyledi, siviller için koridorları reddetti". Al Jazeera. 12 Ekim 2023. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2023. 
  103. ^ "Egypt designates El-Arish airport as Gaza aid hub, deniies Rafah border crossing closure". Al-Ahram. 12 Ekim 2023. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2023. 
  104. ^ "İsrail-Hamas savaşı: Önemli olayların listesi, 6. gün". Al Jazeera. 12 Ekim 2023. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  105. ^ Mohamed, Yusri; Awadalla, Nadine; Ramadan, Tala (16 Ekim 2023). "Gazze yardımı Mısır'ın İsrail'in işbirliği yapmadığını söylemesiyle tıkandı". Reuters. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  106. ^ Kalin, Stephen; Said, Summer. "U.S. Push for Gaza Border Opening Stalls as Humanitarian Plight Worsens". The Wall Street Journal. 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  107. ^ Yasmeen, Abutaleb; Pager, Tyler; Hudson, John. "Biden Çarşamba günü İsrail'e gidecek". The Washington Post. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  108. ^ "Post by UNRWA". X. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  109. ^ Lazzarini, Philippe; Griffiths, Martin (17 Ekim 2023). "Humanity must prevail in Gaza". Financial Times. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  110. ^ Jobain, Najib. "Israel says it will allow Egypt to deliver limited quantities of humanitarian aid to Gaza, as food and water dwindles". PBS Newshour. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  111. ^ Reed, John; Zilber, Neri; Khaled, Mai; Politi, James. "Joe Biden İsrail'i 11 Eylül 'hatalarından' kaçınması için uyardı". Financial Times. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  112. ^ Ravid, Barak. "Israel approves entry of humanitarian aid to Gaza from Egypt after U.S. pressure". Axios. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  113. ^ Wang, Selina. "Biden says aid likely to arrive in Gaza Friday". ABC News. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  114. ^ Jobain, Najib; Debre, Isabel; Nessman, Ravi (18 Ekim 2023). "Biden, Mısır Cumhurbaşkanı'nın Gazze sınırını yardım taşıyan 20 kamyonun girişine izin verecek şekilde açmayı kabul ettiğini söyledi". AP News. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  115. ^ "Gazze yardımı sınır kapısına ulaştı ancak henüz teslimat için bir plan yok". Reuters. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  116. ^ "Israel: Unlawful Gaza Blockade Deadly for Children". Human Rights Watch. 18 Ekim 2023. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  117. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Israel says it will allow Egypt isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  118. ^ Lewis, Simon; Pamuk, Humeyra. "ABD elçisi Gazze'ye yardım mekanizması geliştirmek için İsrailliler ve Mısırlılarla görüştü". Reuters. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  119. ^ Radford, Antoinette. "Aid delivery waits to enter Gaza from Egypt at Rafah crossing". BBC News. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  120. ^ "Canlı güncellemeler: İsrail-Hamas savaşının 13. gününde neler oluyor". PBS Newshour. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  121. ^ Al-Mughrabi, Nidal; Lewis, Aidan (21 Ekim 2023). "İlk yardım konvoyu Mısır'dan Gazze Şeridi'ne girdi". Reuters. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  122. ^ Borger, Julian (21 Ekim 2023). "Aid entering Gaza not enough to avert 'humanitarian catastrophe', says UN chief". The Guardian. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  123. ^ "UN aid chief says 'chance' more assistance allowed into Gaza tomorrow". Al Jazeera. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  124. ^ Victor, Daniel (22 Ekim 2023). "Second Aid Convoy Arrives in Gaza as Fears Grow of a Widening Conflict". The New York Times. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  125. ^ "Israel 'clearly' opposes aid deliveries: BM". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  126. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; İsrail 'açıkça' yardıma karşı çıkıyor isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  127. ^ "'Soon many more will die' from Gaza siege: UN". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  128. ^ "Mısır: 'İsrail engelleri' Gazze'ye yardım ulaştırılmasını engelliyor". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  129. ^ "Telekomünikasyon kesintisi yardımı 'tamamen durma noktasına' getirdi: UN". Al Jazeera. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  130. ^ "Israel to allow increase in aid trucks 'significantly'". Al Jazeera. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  131. ^ Browne, Grace (24 Ekim 2023). "'Tüm sağlık sistemi etrafımızda çöküyor. Doktorlar Gazze'nin uçurumun eşiğinde olduğunu söylüyor". Wired. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  132. ^ "Gazze hastanesi jeneratörlerinin yakıtı 48 saat içinde tükenecek: Sağlık Bakanlığı". Al Jazeera. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  133. ^ Magdy, Samy; Shurafa, Wafaa; Kullab, Samya. "Gazze'deki hastane jeneratörleri için azalan yakıt kaynakları kuvözlerdeki prematüre bebekleri riske atıyor". ABC News. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  134. ^ Sabry, Muhammed. "Gaza hospitals in 'total collapse,' says Health Ministry". AA. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  135. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ajmedic isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  136. ^ "Healthcare system in Gaza has 'totally collapsed'". The Peninsula Qatar. 24 Ekim 2023. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  137. ^ Cormack, Lucy (12 Ekim 2023). "The Gaza hospitals with only three days of generator power left". The Sydney Morning Herald. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023. 
  138. ^ "Anglican-run al-Ahli Arab Hospital in Gaza damaged by Israeli rocket fire as war continues". Anglican Communion News Service. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  139. ^ Sforza, Lauren (16 Ekim 2023). "WHO: Gazze'ye tıbbi yardım Refah geçişinde bekletiliyor". The Hill. 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  140. ^ Jobain, Najib; Kullab, Samya (15 Ekim 2023). "UN shelters in besieged Gaza runless of water as Israeli ground offensive looms". PBS. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  141. ^ Abdulrahim, Raja (15 Ekim 2023). "Gaza's Hospitals Face 'Impossible' Choices With Israel Evacuation Order". The New York Times. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  142. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; BM kuşatma altındaki Gazze'ye sığındı isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  143. ^ Christou, Christos. "Post by Christos Christou". X. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023. 
  144. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Struggle to Save4 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  145. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Reuters-hosp3 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  146. ^ "Live updates - Israel OKs limited aid for Gaza as regional tensions rise following hospital blast". The Washington Post. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  147. ^ "Authorities urgently request diesel to keep Gaza hospitals open". Associated Press. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  148. ^ "Gazze hastanelerinde ne kadar yakıt kaldığı bilinmiyor". Associated Press. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  149. ^ Gostoli, Ylenia. "Gazze'nin tek kanser hastanesi İsrail'in savaşı ve kuşatması sırasında kapanabilir". Al Jazeera. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  150. ^ Talwar Badam, Ramola (19 Ekim 2023). "Doctors warn of 'catastrophic' conditions in Gazze hospitals as medical supplies dwindle". The National. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  151. ^ "Video shows purported airstrikes near Gaza's Al-Quds hospital". NBC News. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  152. ^ Browne, Grace. "'The Whole Health System Is Collapsing Around Us. Doktorlar Gazze'nin Eşikte Olduğunu Söylüyor". Wired. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  153. ^ "Wounded in northern Gaza risk dying 'in hours': MSF". Al Jazeera. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  154. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Wounded dying2 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  155. ^ "X post by PRCS". X. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  156. ^ "250 attack on medical staff and health facilities: Sağlık bakanlığı". Al Jazeera. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  157. ^ "X post by Medical Aid for Palestinians". X. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  158. ^ "Let's recap what has happened so far". Al Jazeera. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  159. ^ "İsrail Gazze'ye yakıtı kestiği için 100'den fazla kuvöz bebeği risk altında: BM". Al Jazeera. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  160. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; BM insani ihtiyaçlar güncellemesi3 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  161. ^ "Gaza's health ministry warns of 'catastrophic consequences' as hospitals run out of fuel supply". Al Jazeera. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023. 
  162. ^ "Healthcare system in Gaza has 'completely collapsed'". Al Jazeera. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  163. ^ "Gazze'deki sağlık tesislerinin üçte ikisi çalışmıyor: WHO". Al Jazeera. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  164. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Gazze böbrek isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  165. ^ "Rafah border crossing opens, allowing only 20 aid trucks into Gaza". Al Jazeera. 21 Ekim 2023. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  166. ^ "'We went through hell': Filistinli çifte vatandaşlar Gazze'den ayrılmayı umuyor". Al Jazeera. 21 Ekim 2023. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  167. ^ "Crossing closedes after 20 aid trucks pass through". CNN. 22 Ekim 2023. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  168. ^ "The Israel Defense Forces: "Bir sonraki aşama olan kara operasyonu için hazırlıklar devam ediyor"". Agenzia Nova. 21 Ekim 2023. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  169. ^ Borger, Julian (21 Ekim 2023). "Aid trucks enter Gaza but UN chief says people need 'much, much more'". The Guardian (İngilizce). 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  170. ^ Burke, Jason (23 Ekim 2023). "Two Israeli hostages released as efforts intensify to free people held by Hamas". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  171. ^ Keller-Lynn, Carrie; Bachner, Michael (24 Ekim 2023). "Freed Hamas hostage recounts ordeal, slams Israeli failures, speaks well of captors". The Times of Israel (İngilizce). 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  172. ^ Carroll, Rory; Burke, Jason (24 Ekim 2023). "İsrailli rehine, 85, serbest bırakıldıktan sonra Hamaslı esirle el sıkışırken görülüyor". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  173. ^ Al-Mughrabi, Nidal; Rabinovitch, Ari (24 Ekim 2023). "Gaza authorities say 700 Palestinians killed in overnight strikes as Israel intensifies bombing campaign" (İngilizce). Reuters. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  174. ^ Sabry, Mohammed (24 Ekim 2023). "Gaza hospitals in 'total collapse,' says Health Ministry". Anadolu Agency. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  175. ^ Guterres, António (24 Ekim 2023). "Secretary-General's remarks to the Security Council - on the Middle East". United Nations. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  176. ^ "UN chief warns that Gaza war is growing that risk of the Gaza war spreading is growing as situation becomes more dire". The Washington Post (İngilizce). 24 Ekim 2023. ISSN 0190-8286. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  177. ^ "UN chief says Hamas attacks did not occur in vacuum, sparking Israeli fury". The Times of Israel (İngilizce). 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  178. ^ "Israel slams UN chief for saying Hamas attack 'did not happen in a vacuum,' calls for his resignation". Politico (İngilizce). 24 Ekim 2023. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  179. ^ Wintour, Patrick (25 Ekim 2023). "Israel says it will ban UN staff after secretary general's comments". The Guardian. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  180. ^ Wintour, Patrick; Pilkington, Ed (25 Ekim 2023). "UN chief 'shocked' by 'misrepresentation' of comments in row with Israel". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  181. ^ Gritten, David (25 Ekim 2023). "Israel demands UN chief resign over Hamas attack comments". BBC (İngilizce). 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  182. ^ Toler, Aric; Willis, Haley; Mellen, Riley; Cardia, Alexander; Reneau, Natalie; Barnes, Julian E.; Koettl, Christoph (25 Ekim 2023). "A Close Look at Some Key Evidence in the Gaza Hospital Blast". The New York Times. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  183. ^ "Healthcare system in Gaza 'completely out of service'". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  184. ^ "Gazze'deki sağlık bakanlığından güncellemeler". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2023. 
  185. ^ "ICRC convoy arrives in Gaza". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  186. ^ "Medical supplies arrive at Al Nasser hospital in Khan Younis". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  187. ^ "İsrail-Hamas savaşı: IDF, Hamas'ın El Şifa'nın altında askeri kompleksi olduğunu iddia ederken doktor, hastanelere saldırmanın 'savaş suçu' olduğunu söyledi". Sky News. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  188. ^ "Israel threatens to bomb Gaza's Al Shifa Hospital, housing over 50,000 displaced Palestinians". The New Arab. 27 Ekim 2023. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  189. ^ "More from the former UN special rapporteur". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  190. ^ "ICRC convoy arrives in Gaza". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  191. ^ "Tıbbi malzemeler Khan Younis'teki Al Nasser hastanesine ulaştı". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  192. ^ "İsrail-Hamas savaşı: IDF, Hamas'ın El Şifa'nın altında askeri kompleksi olduğunu iddia ederken doktor, hastanelere saldırmanın 'savaş suçu' olduğunu söyledi". Sky News. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  193. ^ "Israel threatens to bomb Gaza's Al Shifa Hospital, housing over 50,000 displaced Palestinians". The New Arab. 27 Ekim 2023. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  194. ^ "More from the former UN special rapporteur". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  195. ^ "Ambulanslar İletişim Kesintisi Nedeniyle Gazze'deki Yaralılara Ulaşamıyor: WHO". The Wire. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  196. ^ "Ambulanslar iletişim kesintisi nedeniyle Gazze genelinde dağıtıldı". Al Jazeera. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  197. ^ "Ambulanslar İletişim Kesintisi Nedeniyle Gazze'deki Yaralılara Ulaşamıyor: WHO". The Wire. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  198. ^ "Ambulanslar iletişim kesintisi nedeniyle Gazze genelinde dağıtıldı". Al Jazeera. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  199. ^ Ratcliffe, Rebecca (29 Ekim 2023). "Israel-Hamas war live: Filistin Kızılayı, İsrail'in Gazze'deki Kudüs hastanesinin derhal tahliye edilmesini emrettiğini söyledi". The Guardian. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  200. ^ ElSayed, Youmna. "Windows of Al-Quds Hospital shattered, smoke everywhere". Al Jazeera. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  201. ^ Abu Sitta, Ghassan. "X post by Ghassan Abu Sitta". X. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  202. ^ "Turkish-Palestinian Friendship Hospital in Gaza severely damaged from Israeli airstrikes". AA. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  203. ^ "WHO unable to resupply Shifa and al-Quds hospitals, says official". Al Jazeera. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  204. ^ ""Son uyarı': Sağlık Bakanlığı Gazze'deki hastane jeneratörlerinin kapanmasına saatler kaldığını söyledi". Al Jazeera. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  205. ^ Ratcliffe, Rebecca (29 Ekim 2023). "İsrail-Hamas savaşı canlı: Filistin Kızılayı, İsrail'in Gazze'deki El Kudüs hastanesinin derhal tahliye edilmesini emrettiğini açıkladı". The Guardian. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  206. ^ ElSayed, Youmna. "Windows of Al-Quds Hospital shattered, smoke everywhere". Al Jazeera. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  207. ^ Abu Sitta, Ghassan. "X post by Ghassan Abu Sitta". X. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023. 
  208. ^ "Gazze'deki Türk-Filistin Dostluk Hastanesi İsrail hava saldırısı sonucu ağır hasar gördü". AA. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  209. ^ "WHO unable to resupply Shifa and al-Quds hospitals, says official". Al Jazeera. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  210. ^ "Hospital for cancer patients 'completely out of service'". Al Jazeera. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023. 
  211. ^ "Health ministry says Israel 'bombarded' maternity ward in Gaza's Al-Helou Hospital". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023. 
  212. ^ "Indonesian Hospital's main generator no longer operational". Al Jazeera. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023. 
  213. ^ "A dozen cancer patients have died since hospital shut down: Sağlık bakanlığı". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2023. 
  214. ^ "Minimum 800 kritik yaralı tedavi için Gazze'den ayrılmalı: Bakanlık". Al Jazeera. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2023. 
  215. ^ "'This was a medical convoy,' Health Ministry spokesman". Al Jazeera. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2023. 
  216. ^ "İsrail'in Gazze hastanelerine yönelik saldırıları hakkında bildiklerimiz". Al Jazeera. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2023. 
  217. ^ "Generators at Kamal Adwan Hospital in northern Gaza shut down: Ministry". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023. 
  218. ^ "Entrance of al-Nasser Children's Hospital in Gaza City hit in Israeli attack". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023. 
  219. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; auto14 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  220. ^ "Israel shells Shifa hospital solar panel system: Rapor". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2023. 
  221. ^ "All roads to al-Quds Hospital closed". Al Jazeera. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2023. 
  222. ^ a b Stepansky, Joseph; Najjar, Farah (8 Kasım 2023). update=2472232 "İtalya Gazze kıyılarına hastane gemisi gönderecek" |url= değerini kontrol edin (yardım). Al Jazeera. Erişim tarihi: 8 Kasım 2023. 
  223. ^ a b c d e f it/2023/11/08/guido-crosetto-nave-attrezzata-ospedale-da-campo-gaza/ "L'Italia ha inviato una nave militare con strutture sanitarie verso la Striscia di Gaza" |url= değerini kontrol edin (yardım). Il Post (İtalyanca). 8 Kasım 2023. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023. 
  224. ^ update=2473703 "Eight Gaza hospitals bombed in three days" |url= değerini kontrol edin (yardım). Al Jazeera. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
  225. ^ Qarjouli, Asmahan. co/qatars-fm-demands-immediate-gaza-ceasefire-as-un-lashes-out-over-civilian-death-toll/ "Qatar's FM demands 'immediate' Gaza ceasefire as UN lashes out over civilian deathll" |url= değerini kontrol edin (yardım). Doha News. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. [ölü/kırık bağlantı]
  226. ^ "Türkiye Gazze'den kanserli çocukları kabul etmeye hazır". Al Jazeera. 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
  227. ^ Khalidi, Rashid (15 Ekim 2023). "The U.S. Should Think Twice About Israel's Plans for Gaza". The New York Times. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  228. ^ Dowling, Paddy. "Why Israel's ban on fuel to Gaza isn't about stopping Hamas". Al Jazeera. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  229. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; humanitarian catastrophe isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  230. ^ Lederer, Edith (18 Ekim 2023). "ABD, Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırılarını ve sivillere yönelik tüm şiddet eylemlerini kınayan BM kararını veto etti". AP News. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  231. ^ "Israel-Hamas war live: Biden İsrail'de, Gazze'deki hastane saldırısına öfke". Al Jazeera. Archived from the original on 18 Ekim 2023. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  232. ^ "X post by Doctors Without Borders". X. 20 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2023. 
  233. ^ "'The world must do more' for Gaza, 5 UN agencies say". UN News. United Nations. 21 Ekim 2023. 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  234. ^ "Dünya Sağlık Örgütü Doğu Akdeniz Bölge Ofisi'nden X Post". X. WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2023. 
  235. ^ "Red Cross president says 'shocked by the intolerable level of human suffering'". Al Jazeera. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  236. ^ "Scotland's First Minister Humza Yousaf says UK should offer sanctuary for Gaza refugees". The National. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  237. ^ "'Willing to be a place of sanctuary': Scotland First Minister says ready to welcome Gaza refugees". BI. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  238. ^ "Scotland's first minister says country willing to take Gaza refugees". The Hill. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  239. ^ "King of Jordan on Palestine: 'No Refugees in Jordan, No Refugees in Egypt'". Morocco World News. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  240. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; thehill202310182 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gazze_insani_krizi_(2023-günümüz)&oldid=33740936" sayfasından alınmıştır