İçeriğe atla

Herbisit

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Herbisit, Latince bitki (Herb-) kelimesinden türetilmiş ve bitki öldürücü anlamında kullanılmaktadır, istenmeyen bitkileri kontrol etmek için kullanılan maddelerdir. Bakınız; pestisit (zirai ilaçlar).

Herbisit bitkilerde toksik etki oluşturur. Herbisit, ağaçların kökleri veya yaprakları tarafından alınırsa ağaçlar bu durumdan olumsuz etkilenir.

Yabancı otlarla mücadelede kullanılan zirai ilaçtır. Genel anlamda, yabancı otları öldürmede veya normal gelişimini önlemede kullanılan kimyasal maddelerin tümüne birden herbisit denir.

Bordo Bulamacı'nın asma mildiyösü hastalığına karşı kullanılışı sırasında, 1896 yılında bu bulamacın bağlardaki yabancı otları da öldürdüğü dikkati çekmiş ve bu tarihten itibaren kültür bitkisi içerisindeki yabancı otlara karşı kimyasal mücadele üzerinde çalışmalar başlamıştır. 1900 yılından itibaren de sülfürik asit, demirsülfat, bakırnitrat, amonyak ve bazı potasyum tuzları herbisit olarak kullanılmıştır.

II. Dünya Savaşı'ndan sonra büyüme maddesi (hormon) tabiatlı herbisitler üzerindeki çalışmalar büyük gelişmeler göstermiştir.

Bugün hızlı bir gelişme süreci içerisinde bulunan herbisitleri kesin bir sınıflandırmaya tabi tutmak hemen hemen imkânsızdır. Birçok araştırıcı herbisitleri kendi maksatlarına uygun düşecek şekilde çok değişik olarak sınıflandırmışlardır.

Kültür bitkisinin ekim ve çıkışı esas alınarak yapılan sınıflandırmada:

  1. Ekim öncesinde kullanılan herbisitler (preplant)
  2. Çıkış öncesinde kullanılan herbisitler (preemergence)
  3. Çıkış sonrası kullanılan herbisitler (postemergence)

Bu şekilde herbisitler 3 gruba ayrılarak incelenir.

Herbisitlerin atıldığı yer esas alınarak yapılan sınıflandırmada ise:

  1. Toprağa atılan herbisitler
  2. Yaprağa atılan herbisitler

olarak 2 gruba ayrılarak incelenir.

Diğer bazı araştırıcılar ise herbisitleri;

  1. Seçici olmayan herbisitler(total herbisitler)
  2. Seçici herbisitler(selektif herbisitler)

olmak üzere 2 ana grupta toplanmaktadırlar. Bu son sınıflandırma şekli tarımla uğraşanlar için daha gerçekçidir.
Seçici herbisitler belirli yabani ot türlerini kontrol ederken, istenen ürün görece zarar görmeden bırakırken, seçici olmayan herbisitler (ticari ürünlerde bazen total weedkillers [toptan yabani ot öldürücü] olarak adlandırılırlar) temas ettikleri tüm bitki materyallerini öldürdükleri için atık zemini, endüstriyel ve şantiye alanlarını, demiryollarını ve demiryolu setlerini temizlemek için kullanılabilir. Seçici/seçici olmayan dışında, diğer önemli ayrımlar arasında "kalıcılık" ("artık etki" olarak da bilinir: ürünün ne kadar süre yerinde kaldığı ve aktif kaldığı) ve "eylem mekanizması" (nasıl çalışır). Tarihsel olarak, tuz ve diğer metal tuzları gibi ürünler herbisit olarak kullanılmıştır, ancak bunlar giderek gözden düşmüştür ve bazı ülkelerde bunların bir kısmı, kullanımları toprakta kalıcılıkla birlikte toksisite ve yeraltı suyu kirliliği endişeleri nedeniyle yasaklanmıştır. . Herbisitler ayrıca savaş ve çatışmalarda kullanılır