Даосизм

Даосизм (кыд. 道教, пиньинь:dàojiào) – дао дугайында өөредиг, кыдаттарның шагдан тура-ла өөредии. Ооң иштинче шажынның болгаш философияның кезектери кирип турар.

Лао-Цзы – даосизм шажынының үндезилекчизи, бистиң үениң мурнунда VI-V вектерде чурттап турган. Даосизм шажынының "Дао Дэ Цзин" деп кол номунуң чогаалчызы. Ол номнуң өөредии мындыг:

Дао – ийи удурланышкак кезектерни чаяаткан чүүл, ИНЬ болгаш ЯН, а олар, ооң соонда бүгү делегейни чаяатканнар.

Даосизимниң философиязында мынча деп бижип турар: Өртемчей кезээ шагда турган, а чогаадыр деп чүүл кезээде шимчеп, чаңгыс черинге турбайын турар. Ындыг элдеп бодалдар даосизимниң философиязында эвээш эвес. Даосизимни элдеп бодалдардан тургустунган деп болур.

Кижи чүнү канчаарыл? Анаа чурттаар, агым аайы-биле эштир, чайгаар чуртталганың болуушкуннарының аайы-биле чоруур.

Дао – "кижиниң оруу".

Дао – кижини деткип турар күш болуп турар. Ол болза кижиниң чуртталгазында болуп турар болуушкуннарны аайлаштырыптар. Кижи чүгле сагыш бодалынга даянып алгаш хамык чүүлдерни кылып шыдавас, ынчангаш албан угаан-медерелиниң дузазын дилээр, ооң түннелинде частырыгларны кылып турар. Частырыглар дээрге Дао-биле өжээннежиишкин болуп турар.

Чуртталганың берге айтырыгларын шиитпирлээрде: халдаашкындан ойталаар болгаш чедип алыксап турар күзелдерни чедип алырда чамдыкта маргышпайын чөшпээрежир болза эки.

Шын даос кижи кырында бижээн сүмелерни сагып чоруур болза кандыг-даа байдалдарны бодунуң талазынче көрүндүрүп алыр деп бүзүреп чоруур.

Эң-не кол буян дээрге - ойталаашкын. Күштүг хандыкшылды Лао-цзы нүгүл деп санап турар. Будда кижиниң хилинчээ хөй-хөй негелделеринде деп турар.

Дөзүк

Энциклопедия быстрых знаний "Религии мира".