Stato da Mar
El Stato da Mar, al tenpo de ła Veneta Republica, el xera l'insieme de tuti i domini de oltremar de ła Serenisima. Del Stato da Mar faxea parte l'Istria, ła Dalmasia, ła Morea, Candia e tute łe varie ìzołe che in calche momento de ła storia łe xe apartegnù ai Venesiani. El xera una de łe tri entità in cui xera divixo el teritorio de ła Republica, insieme al Dogado e al Stato da Tera.
Ła creasion dei domini cołoniałi venesiani ła xe sta avià intorno al 1000 co ła conquista de ła Dalmasia e ła ga avù ła so masima espansion al termine de ła Quarta Crociata co ł'aquixision de tre otavi de ł'Inpero Romano d'Oriente. In seguito, soto ła cresente presion otomana tałi teritori i ga finio col ridimensionarse fino al poseso, inte el 1797 ała fin de ła Republica, de łe sołe Istria e Dalmazia e de łe Ionie.