Mid-Semester Translation
Mid-Semester Translation
Instructions:
Choose ANY THREE of the following passages. Translate each of your three passages into
reasonably smooth English AND answer the questions which follow for each of your three
chosen passages.
Please submit a typed document containing your answers to Canvas by the due date.
Vocab has been supplied if it is not in the list at the back of Wheelocks.
Catilina ex urbe media expulsus est. Erat ille qui timebatur ab omnibus, tam diu dum urbis
moenibus continebatur. Nunc ille homo tam acer, tam audax, tam in scelere vigilans, tam in
malis rebus diligens, sublatus est. Quamquam haec omnia, o cives, sunt a me administrata,
videntur tamen imperio atque consilio deorum immortalium et gesta et provisa esse. Nam
multis temporibus di immortales spem fidemque huis rei publicae aluerunt. Hoc autem
tempore praeclarissimas eis gratias agere debetis. Erepti enim estis ex crudelissima ac misera
morte, erepti (estis) sine caede, sine sanguine, sine exercitu.
Vocab:
administro, -are, -avi, -atum = to expello, -ere, -puli, pulsus = to expel,
administer, govern banish
audax, -acis = bold, daring moenia, -ium, n, pl = walls
caedes, -is, f = slaughter praeclarissimus, -a, -um = most splendid
Catilina, -ae, m = Catiline [leader of a provideo, -ere, -vidi, -visum = to provide
conspiracy in 63 BCE, foiled by Cicero] for, see to
crudelissimus, -a, -um = most cruel quamquam = although [adverb]
diligens, -entis = careful, diligent sanguis, -inis, m = blood, bloodshed
exercitus, -us, m = army tam = so, such [adverb]
vigilans, -antis = watchful, vigilant
Gallia est omnis divisa in partes tres, quarum unam incolunt Belgae, aliam Aquitani, tertiam
qui ipsorum lingua Celtae, nostra Galli appellantur. Hi omnes lingua, institutis, legibus inter
se differunt. Gallos ab Aquitanis Garumna flumen, a Belgis Matrona et Sequana dividit.
Horum omnium fortissimi sunt Belgae, propterea quod a cultu atque humanitate provinciae
longissime absunt, minimeque ad eos mercatores saepe commeant atque ea quae ad
effeminandos animos pertinent important, proximique sunt Germanis, qui trans Rhenum
incolunt, quibuscum continenter bellum gerunt.
Vocab:
Aquitani, -orum, m = the Aquitani [a tribe] effeminandus, -a -um = effeminate
Belgae, -arum, m = the Belgae [a tribe] importo, -are, -avi, atum = to import
Celtae, -arum, m = the Celts incolo, -ere, lui = to inhabit, dwell
commeo, -are, -avi, atum = to come and institutum, -i, n = habits, practices, ways of
go, visit life
continenter = continually longissimus, -a, um = furthest, longest
cultus, us, m = cultivation, civilisation Matrona, -ae, m = the Marne [a river]
fortissimus, -a, -um = strongest mercator, -oris, m = merchant
Galli, -orum, m = the Gauls minime = least [adverb]
Gallia, -ae, f = Gaul propterea quod = on account of, because
Garumna, -ae, m = the Garonne [a river] [adverb]
Germani, -orum, m = the Germani provincia, -ae, f = province [here meaning
differo, differe, distuli, dilatum = to differ the Roman province in southern Gaul]
divido, -ere, divisi, divisum = to divide Rhenus, i, m = the Rhine [a river]
divisus, -a, -um = divided Sequana, -ae, m = the Seine [a river]
D. J.K. Rowling and Peter Needham, Harrius Potter et Philosophi Lapis [adapted]
Hagrid magno sonitu oscitavit, sedere coepit et extendit. “Melius erit abire, Harri. Ibimus
Londinium. Apparatus omnes scholasticos tibi ememus.”
“Hagrid?” inquit Harrius.
“Quid est?” inquit Hagrid.
“Ullam pecuniam non teneo et audivisti quid heri vespere Avunculus Vernon dixit. Non
pendet mihi discere magum.”
“Noli te de hac re sollicitare,” inquit Hagrid qui surrexit et caput scabit, “num putas parentes
nihil tibi reliquerunt?”
“Sed si domus eorum deleta est -”
“Aurum non domi servaverunt, puer! Primum visitabimus Gringotts, argentariam magorum.”
“Magi argentarias habent?”
“Unam. Gringotts. A daemonibus administratur.”
Harrius demisit quod manibus tenebat. “Daemones dixisti?”
Vocab: magus, -i, m = magic, magician/ wizard
administro, -are, -avi, -atum = to melius = better
administer, govern noli = don’t (+ infin.)
argentaria, -ae, f = bank oscito, -are, avi, -atum = to yawn
Avunculus Vernon = Uncle Vernon pendo, -ere, pependi, pensum = to pay, pay
caliga, -ae, f = boot out (+ dat)
daemon, -onis, m = spirit, demon scabo, -ere, scabi = to scrape
extendo, -ere, -di, -tum = to stretch out, scholasticus, -a, -um = scholastic,
extend pertaining to a school
Gringotts = Gringotts [a bank] servo, -are, avi, atum = to preserve, protect
Hagrid, -idis, m = Hagrid sonitus, -us, m = sound
Harrius, -i, m = Harry visito, -are, -avi, -atum = to go to see, visit
Londinium, -ii, n = London