Перайсці да зместу

Германская Дэмакратычная Рэспубліка

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з ГДР)
Гістарычная дзяржава
Германская Дэмакратычная Рэспубліка
Deutsche Demokratische Republik
Герб Сцяг
Герб Сцяг
Дэвіз: «Proletarier aller Länder, vereinigt Euch!
(Пралетарыі ўсіх краін, яднайцеся!)»
Гімн: «Auferstanden aus Ruinen»
(«Адроджаная з руін»)
< 
 >

Сталіца
Найбуйнейшыя гарады Усходні Берлін, Лейпцыг, Дрэздэн
Мова(ы) нямецкая
Афіцыйная мова нямецкая
Грашовая адзінка Марка Германскай Дэмакратычнай Рэспублікі і нямецкая марка
Плошча 108.333 км²
Насельніцтва 16 675 000 чал. (1988)
Форма кіравання communist dictatorship[d], парламенцкая рэспубліка і рэспубліка
Інтэрнэт-дамен .dd
Тэлефонны код 37
Кіруючая партыя Сацыялістычная адзіная партыя Германіі
Кіраўнікі дзяржавы
Прэзідэнт
 • 19491960 Вільгельм Пік
Старшыня Дзяржаўнага савета
 • 19601973 Вальтэр Ульбрыхт (першы)
 • 19731976 Вілі Штоф
Старшыня Народнай палаты
 • 19761989 Эрых Хонекер
 • 19891990 Манфрэд Герлах (апошні)
 • 1990 Сабіна Бергман-Поль
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Былая ГДР на карце аб’яднанай Германіі

Герма́нская Дэмакраты́чная Рэспу́бліка (ГДР, ням.: Deutsche Demokratische Republik) — сацыялістычная дзяржава ва Усходняй Еўропе, якая існавала ў 19491990.

Абвяшчэнне ГДР 7 кастрычніка 1949 стала адказам на ўтварэнне 7 верасня таго ж года на тэрыторыі заходніх зон акупацыі Германіі ФРГ.

Краіна была часткай сацыялістычнай садружнасці, удзельніцай Арганізацыі Варшаўскага дагавора і Супольнасці эканамічнай узаемадапамогі. У 1974 у канстытуцыю ГДР было ўведзена паняцце «сацыялістычнай нямецкай нацыі», што павінна было падкрэсліць яе адрозненне ад «капіталістычнай нацыі» ФРГ і папярэдняга Рэйха (у т.л. Трэцяга). Ключавую ролю ў палітыцы ГДР іграла Сацыялістычная адзіная партыя Германіі.

За час існавання ГДР стала высокаразвітой індустрыяльнай краінай з інтэнсіўнай сельскай гаспадаркай. Па аб’ёме прамысловай прадукцыі ГДР з пачатку 1980-х займала 6-е месца ў Еўропе. Вядучымі галінамі прамысловасці былі: машынабудаванне і металаапрацоўка, хімічная прамысловасць, электратэхніка і электроніка, оптыка, прыборабудаванне, лёгкая прамысловасць. У параўнанні з іншымі краінамі сацыялістычнага блока тут былі дасягнуты значныя поспехі: узровень жыцця ў ГДР быў самым высокім, а па найважнейшых паказчыках рэспубліка была другой індустрыяльнай дзяржавай пасля СССР.

Культурнае жыццё ГДР было насычаным, рэспубліка працягвала шматвяковыя нямецкія культурныя традыцыі, прыпраўленыя дамінуючым у сацыялістычным грамадстве рэалістычным ухілам. Тэатральнае жыццё першыя пасляваенныя гады знаходзілася пад моцным уплывам Бертальда Брэхта, а пасля яго смерці — пад уплывам яго вучняў. Шматлікія тэатры і кабарэ ў ГДР мелі істотнае грамадскае значэнне. Уласная кінематаграфічная вытворчасць, лідарам якой была студыя ДЭФА, парадзіла арыгінальныя мастацкія знаходкі, у прыватнасці жанр «Остэрн», які паказваў альтэрнатыўны падыход да еўрапейскай каланізацыі Паўночнай Амерыкі (Гл. таксама Гойка Міціч, Дзін Рыд).

ГДР была надзвычай паспяховай у такіх відах спорту, як лёгкая атлетыка, цяжкая атлетыка, веласпорт, фігурнае катанне, плаванне, бокс, зімовыя віды спорту. Нацыянальная зборная ГДР знаходзілася ў лідарах агульнага заліку многіх Алімпійскіх гульняў 1970-х — 1980-х.

Зноскі