Эфіопская Праваслаўная Царква

Святар Эфіопскай праваслаўнай царквы

Эфіопская (Абісінская) праваслаўная царква (амх.: የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን) — адна з «старажытнаўсходніх цэркваў». Да 1959 частка копцкай праваслаўнай царквы, а затым - аўтакефалія.

Гісторыя

Пры імператары Сусныёсе (1607-1632) увайшла ў унію з Рымам, але наступны імператар, Фасіледэс (1632-1667), выгнаў каталікоў з Эфіопіі. Набажэнствы адрозніваюцца надзвычайным багаццем тэкстаў, песнапенняў і багаццем святаў. Маецца шмат пустэльных манастыроў. У цяперашні час гэтую Царква ўзначальвае Патрыярх эфіопскай Царквы Свяцейшы Абуна Паўлас (рэзідэнцыя ў Адыс-Абебе), яго прызнае копцкая царква; за мяжой на вяршэнства ў царкве прэтэндуе экс-патрыярх Меркарыос (які сцвярджае, што яго адрачэнне ў 1992 было зроблена пад уціскам).

Эфіопская праваслаўная царква адносіцца да старажытнаўсходніх праваслаўных цэркваў, і як і копцкая і Сірыйская праваслаўныя царквы, а таксама Армянская апостальская царква вызнае міафізіцкую хрысталогію, не прызнае пастаноў Халкідонскага Сабору (451), прызнаючы толькі тры першыя Сусветныя Саборы.

Копцкая і эфіопская праваслаўныя цэрквы ўрачыста абвясцілі адзінства веры, вернасць агульнаму сведчанню і гатоўнасць паглыбляць і пашыраць супрацоўніцтва. Падпісанне сумеснай дэкларацыі прадстаўнікамі гэтых старажытнаўсходніх праваслаўных цэркваў, якія супернічаюць на працягу дзесяцігоддзяў, адбылося ў Каіры ў ліпені 2007 г. Але тым не менш, копцкая царква падтрымала поўнае аддзяленне Эрытрэйскай царквы і раскол эфіопскай царквы.

Паводле падання, першым хрысціянскім асветнікам эфіопаў быў св. Фруменцій, рымскі грамадзянін з Тыра, які пацярпеў караблекрушэнне на афрыканскім узбярэжжы Чырвонага мора. Ён набыў давер імператара Аксума і неўзабаве звярнуў у хрысціянства яго сына, будучага імператара Эзану, які ў 330 годзе і абвясціў хрысціянства дзяржаўнай рэлігіяй. Фруменцій быў пасля пасвечаны ў біскупы св. Апанасам Александрыйскім і вярнуўся ў Эфіопію, дзе працягнуў евангелізацыю краіны.

Эфіопская праваслаўная царква (гэтак жа, як і копцкая) прытрымліваецца многіх запаведзяў Старога Запавету, якіх большасць хрысціян лічыць адмененымі, такіх як захаванне старазапаветных законаў аб смакаванні ежы, а таксама святкаванне суботы (нараўне з нядзеляй). Практыкуецца таксама абразанне, прычым не толькі немаўлятаў мужчынскага полу (на восьмы дзень, згодна з запаведзю ў Старым Запавеце), але і жаночае абразанне, традыцыя якога мае не біблейскае паходжанне. Як жаночае, так і мужчынскае абразанне хрысціяне ў Эфіопіі разглядаюць як народныя традыцыі, не лічачы абразанне немаўлятаў мужчынскага полу выкананнем Майсеева закона.