Nasareth (Galilea)

Nasareth
Math	dinas, holy city of Christianity
Poblogaeth	83,400
Sefydlwyd	2200 (yn y Calendr Iwliaidd) CC ;
Cylchfa amser	UTC+2, UTC+03:00
Gefeilldref/i	Fflorens, Leverkusen, Neubrandenburg, Den Haag, Klagenfurt am Wörthersee, Częstochowa, Loreto, Alba Iulia
Daearyddiaeth
Sir	Jezreel Subdistrict
Gwlad	Israel
Arwynebedd	14.123 km²
Uwch y môr	290 metr
Cyfesurynnau	32.702103°N 35.29785°E
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Dinas fwyaf Rhanbarth y Gogledd, Israel yw Nasareth. Adwaenir hi fel "prifddinas Arabaidd Israel"; mae mwyafrif helaeth o'r boblogaeth yn Arabiaid, gyda'r mwyafrif ohonynt yn Fwslemiaid (69%) a'r lleill yn Gristnogion (30.9%).^[1]^[2]. Mae ganddi boblogaeth o 81, 410 (2011).^[3]

Geirdarddiad

Ni chrybwyllir Nasareth mewn testunau cyn-Gristnogol, ond ymddegnys yr enw'n fynych yn y Testament Newydd mewn sawl ffurf. Nid oes unfrydedd dros darddiad yr henw.^[4] Un dybiaeth yw bod yr enw'n tarddu o un o'r geiriau Hebraeg am "gangen", sef ne·ṣer, נֵ֫צֶר, sy'n cyfeirio at y geiriau meseianaidd, proffwydol a geir yn Llyfr Eseia 11:1. Posibilrwydd arall yw'r ferf na·ṣar, נָצַר, "gwylio, cadw gwyliadwraeth, gwyliedydd, cadw,"^[5] a gellir ei ddenhongli fel "y tŵr gwarchod" neu "man y gwyliedydd" a all gyfeirio fod yr hen dref ar ben bryncyn.^[6] Ceir cyfeiriadau negyddol at y dref yn Efengyl Ioan, sy'n awgrymu nad oedd yr Iddewon cynnal yn cysylltu enw'r dref â phroffwydoliaeth.^[7]

Enw Arabeg, an-Nāṣira

Yr enw Arabeg am Nasareth yw an-Nāṣira, a'r enw am Iesu yw (Arabeg: يَسُوع‎, Yasū` neu Arabeg: عِيسَى‎, `Īsā) ond fe'i gelwir hefyd yn an-Nāṣirī, sy'n adlewyrchu'r traddodiad Arabeg o roi nisba i bobl, sef enw sy'n disgrifio o ble daw'r person; mae hyn yn debyg i'r traddodiad Cymraeg: Ceiriog, Elli, Arfon ayb. Yn y Qur'an, caiff Cristnogion eu galw'n naṣārā, sef "dilynwyr yr an-Nāṣirī," neu "dilynwyr yr Iesu."^[8]

Cyfeiriadau

↑ http://www.cbs.gov.il/publications/local_authorities2005/pdf/207_7300.pdf. Adalwyd 16 Tachwedd 2012
↑ Laurie King-Irani (Spring 1996). "Review of "Beyond the Basilica: Christians and Muslims in Nazareth"". Journal of Palestine Studies 25 (3): 103–105. doi:10.1525/jps.1996.25.3.00p0131i. JSTOR 2538265
↑ http://www.cbs.gov.il/population/new_2010/table3.pdf. Adalwyd 31 Hydref 2010
↑ Carruth, Shawn; Robinson, James McConkey; Heil, Christoph (1996). Q 4:1-13,16: the temptations of Jesus : Nazara. Peeters Publishers. p. 415. ISBN 90-6831-880-2.
↑ "...if the word Nazareth is be derived from Hebrew at all, it must come from this root [i.e. נָצַר, naṣar, to watch]" (Merrill, Selah, (1881) Galilee in the Time of Christ, tud. 116.
Francis Brown, S. R. Driver, Charles A. Briggs, The Brown-Driver-Briggs Hebrew and English Lexicon (1906/2003), tud. 665.
↑ R.H.Mounce, 'Nazareth,' in Geoffrey W. Bromiley (gol.) The International Standard Bible Encyclopedia, Cyfrol 3; Eerdmans Publishing 1986, pp.500-501.
↑ Bauckham, Jude, Jude, Relatives of Jesus in the Early Church, tud. 64-65. Gweler Ioan 1:46 ac Ioan 7:41-42
↑ Antoun, Richard T.; Quataert, Donald (1991). Richard T. Antoun (gol.). Syria: society, culture, and polity. SUNY Press. ISBN 9780791407134.CS1 maint: uses editors parameter (link)

[1] ttps://www.cbs.gov.il/publications/local_authorities2005/pdf/207_7300.pdf. Adalwyd 16 Tachwedd 2012

[2] Laurie King-Irani (Spring 1996). "Review of "Beyond the Basilica: Christians and Muslims in Nazareth"". Journal of Palestine Studies 25 (3): 103–105. doi:10.1525/jps.1996.25.3.00p0131i. JSTOR 2538265

[3] ttps://www.cbs.gov.il/population/new_2010/table3.pdf. Adalwyd 31 Hydref 2010

[4] Carruth, Shawn; Robinson, James McConkey; Heil, Christoph (1996). Q 4:1-13,16: the temptations of Jesus : Nazara. Peeters Publishers. p. 415. ISBN 90-6831-880-2.

[5] "...if the word Nazareth is be derived from Hebrew at all, it must come from this root [i.e. נָצַר, naṣar, to watch]" (Merrill, Selah, (1881) Galilee in the Time of Christ, tud. 116.
Francis Brown, S. R. Driver, Charles A. Briggs, The Brown-Driver-Briggs Hebrew and English Lexicon (1906/2003), tud. 665.

[6] R.H.Mounce, 'Nazareth,' in Geoffrey W. Bromiley (gol.) The International Standard Bible Encyclopedia, Cyfrol 3; Eerdmans Publishing 1986, pp.500-501.

[7] Bauckham, Jude, Jude, Relatives of Jesus in the Early Church, tud. 64-65. Gweler Ioan 1:46 ac Ioan 7:41-42

[Antounp50-8] Antoun, Richard T.; Quataert, Donald (1991). Richard T. Antoun (gol.). Syria: society, culture, and polity. SUNY Press. ISBN 9780791407134.CS1 maint: uses editors parameter (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]