Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άλμπερτ Γκραφ φον ντερ Γκολτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άλμπερτ Έμιλ Γιοχάνες Χέρμαν Γκραφ φον ντερ Γκολτς
Ο Άλμπερτ Γκραφ φον ντερ Γκολτς καπνίζει ένα τσιγάρο στην Ουκρανία το Δεκέμβριο του 1943. Παρατηρήστε το μονόκλ στο αριστερό του μάτι, το οποίο φέρει σε όλες σχεδόν τις φωτογραφήσεις του.
ΓέννησηΧάινριχσφελντε, Δυτική Πρωσία (σήμερα Βυσόκα, Πολωνία)[1]
ΘάνατοςΟδησσός, Ουκρανία
Χώρα Γερμανικό Ράιχ (ως το 1918)
Ναζιστική Γερμανία
Κλάδος Βέρμαχτ
Εν ενεργεία1913-1944
ΒαθμόςΣυνταγματάρχης (Oberst)
Διοικήσεις7ο Σύνταγμα Πεζικού, 415ο Σύνταγμα Γρεναδιέρων, 144ο Σύνταγμα Ορεινών Κυνηγών, 138ο Σύνταγμα Ορεινών Κυνηγών
Μάχες/πόλεμοιΑ' Παγκόσμιος Πόλεμος
Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
ΤιμέςΣταυρός των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού με Φύλλα Δρυός
ΙδιότηταΚτηματίας, πολιτικός (κατά το Μεσοπόλεμο)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Άλμπερτ Γκραφ φον ντερ Γκολτς [α] (γερμ.:Albert Graf von der Goltz), ήταν Γερμανός συνταγματάρχης, ο οποίος παρασημοφορήθηκε με την ανώτερη διάκριση του Σταυρού των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού με Φύλλα Δρυός και σκοτώθηκε κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στρατιωτική σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια, Α' Παγκόσμιος Πόλεμος και Μεσοπόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άλμπερτ Γκραφ φον ντερ Γκολτς γεννήθηκε το 1893 στο Χάινριχσφελντε της Δυτικής Πρωσίας [1] σήμερα η περιοχή αυτή ανήκει στην Πολωνία). Κατετάγη στο 2ο Σύνταγμα Δραγώνων το 1913, σε ηλικία 20 ετών, ως σημαιοφόρος και το 1914 προήχθη σε ανθυπολοχαγό (Leutnant). Πολέμησε με το σύνταγμά του στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, όμως μετά την ήττα και ανακωχή της Γερμανικής Αυτοκρατορίας, απολύθηκε από το στρατό. [2] Επέστρεψε στη Δυτική Πομερανία και εγκαταστάθηκε στο αγρόκτημα Τσάζτσε (Czajcze) στο χωριό Βίζεκ (Wysek, πολ. Wysoka)[3] [4] όπου και εργάτηκε ως αγρότης μέχρι το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το 1939.[2] Την εποχή αυτή άρχισε να δραστηριοποιείται στην τοπική πολιτική χωή και εξελέγη πρόεδρος του εκεί τοπικού παραρτήματος του JDP (Νεανικό Γερμανικό Κόμμα, γερμ. "Jungdeutsche Partei"). Ωστόσο, οι δραστηριότητες του φον ντερ Γκολτς σε κάποια τοπικά θέματα προκάλεσαν την αντίδραση των Πολωνών, των οποίων οι σχέσεις με τους Γερμανούς της Πομερανίας (και όχι μόνο) ήταν τεταμένες. Έτσι, στις 17 Φεβρουαρίου 1939, στο κτήμα του φον ντερ Γκολτς επιτέθηκαν 250 Πολωνοί, οι οποίοι μάλιστα τον απείλησαν σωματικά. Η έγκαιρη άφιξη όμως της αστυνομίας απέτρεψε περαιτέρω ενέργειες κατά του φον ντερ Γκολτς. [3]

Β' Παγκόσμιος Πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγο καιρό μετά το περιστατικό αυτό, τον Αύγουστο του 1939, ο φον ντερ Γκολτς κλήθηκε να υπηρετήσει στη Βέρμαχτ, καθώς οι Γερμανοί προετοιμάζονταν πυρετωδώς για την εισβολή στην Πολωνία. Ο φον ντερ Γκολτς προήχθη σε λοχαγό εν εφεδρεία και τοποθετήθηκε στο 7ο Σύνταγμα Πεζικού. Με το σύνταγμα αυτό έλαβε μέρος στην Πολωνική εκστρατεία και την Εισβολή στη Γαλλία. Στα τέλη του 1940 ανέλαβε χρέη διοικητή του 1ου Τάγματος του 15ου Συντάγματος Πεζικού. Κατά την Γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, ο φον ντερ Γκολτς πολέμησε με το σύνταγμα αυτό στην Ουκρανία, ως μέρος της Ομάδας Στρατιών Νότου (Heeresgruppe Sud). Τον βαρύ χειμώνα του 1941-1942 ο φον ντερ Γκολτς επέδειξε εξαιρετικές επιδόσεις στη διοίκηση και ως εκ τούτου του απονεμήθηκε το παράσημο του Σταυρού των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού (Ritterkreuz des Eisernes Kreuzes) στις 7 Μαΐου 1942. [2]

Το φθινόπωρο του 1942, ο φον ντερ Γκολτς διορίστηκε διοικητής του 415ου Συντάγματος Γρεναδιέρων και προήχθη σε αντισυνταγματάρχη (Oberstleutnant) εν εφεδρεία στις αρχές του 1943. Τον Αύγουστο του ίδιου έτους μετατέθηκε στην 3η Ορεινή Μεραρχία. (3. Gebirgs. Division) της 6ης Γερμανικής Στρατιάς, η οποία είχε ανασυσταθεί μετά από τον ολοκληρωτικό αφανισμό της στη μάχη του Στάλινγκραντ και διορίστηκε διοικητής του 138ου Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών (30 Αυγούστου 1943 - 6 Σεπτεμβρίου 1943),[5] ύστερα (για μικρό χρονικό διάστημα) του 144ου Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών (7 Σεπτεμβρίου 1943 - 12 Σεπτεμβρίου 1943) [6] πριν μετατεθεί οριστικά στο 138ο Σύνταγμα (12 Σεπτεμβρίου 1943 μέχρι το θάνατό του). [5] Για την ξεχωριστή του επίδοση κατά τις μάχες γύρω απ' τη Βολνοβάχα (Αύγουστος-Σεπτέμβριος 1943) και την αμυντική μάχη γύρω απ' τη Τσαπορίζια (Σεπτέμβριος 1943), ο φον ντερ Γκολτς έγινε ο 316ος [7] αποδέκτης των Φύλλων Δρυός επί του Σταυρού των Ιπποτών στις 2 Νοεμβρίου 1943. Ο φον ντερ Γκολτς ήταν ο μοναδικός διοικητής συντάγματος της μεραρχίας που έλαβε τα Φύλλα Δρυός.[7] Ένα περίπου μήνα μετά την απονομή προήχθη σε συνταγματάρχη (Oberst).[2]

Το Μάρτιο του 1944 οι γερμανικές γραμμές στη Σοβιετική Ένωση είχαν αρχίσει να καταρρέουν και η 6η Στρατιά απειλείτο με περικύκλωση. Στον τομέα της 3ης Ορεινής Μεραρχίας, τα 138ο και 144ο Συντάγματα Ορεινών Κυνηγών είχαν επιφορτιστεί να κρατήσουν ενάντια στις σοβιετικές επιθέσεις ένα προγεφύρωμα στον ποταμό Ίνχουλετς, κοντά στη Οδησσό, προκειμένου οι γερμανικές δυνάμεις που βρίσκονταν εκεί να μπορέσουν να εγκαταλείψουν την περιοχή. [8] Ο Γερμανο-αυστριακός Γιόζεφ Αλλερμπέργκερ, δεύτερος πιο επιτυχημένος ελεύθερος σκοπευτής των γερμανικών δυνάμεων κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, υπηρετούσε ως στρατιώτης σε ένα τάγμα του 144ου Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών. Ήταν αυτόπτης μάρτυρας του τραυματισμού του φον ντερ Γκολτς και περιγράφει το γεγονός στα απομνημονεύματά του.

Στις 14 [2] ή 15 [7] Μαρτίου 1944, ο φον ντερ Γκολτς, μαζί με τους διοικητές των άλλων συνταγμάτων, βρίσκονταν κοντά στο σταθμό διοίκησης και συζητούσαν σχετικά με την οργάνωση της άμυνας της περιοχής. Ξαφνικά, σοβιετικά άρματα μάχης Τ-34 επιτέθηκαν στην περιοχή. Ένα από αυτά άρχισε να βάλει με το πολυβόλο του, τραυματίζοντας το άλογο του φον ντερ Γκολτς στο πίσω μέρος του, ενώ ένα γερμανικό αυτοκινούμενο πυροβόλο μετακινείτο σε θέση βολής. Αντί όμως να αναζητήσει κάλυψη, όπως όλα τα μέλη της ομάδας του και οι στρατιώτες έκαναν, ο φον ντερ Γκολτς προσπάθησε να σώσει το άλογό του. Ένα άλλο σοβιετικό άρμα μάχης εκτόξευσε ένα βλήμα μεγάλου διαμετρήματος από το κύριο πυροβόλο του, προκαλώντας την έκρηξη κάποιων οχημάτων που βρίσκονταν κοντά στο σταθμό διοίκησης. Τα μεταλλικά θραύσματα που προκλήθηκαν, διαμέλισαν το άλογο, ενώ "ο Κόμης έπεσε στο έδαφος σαν να χτυπήθηκε από μία αόρατη γροθιά". Το αυτοκινούμενο πυροβόλο κατέστρεψε το άρμα και σύντομα τα υπόλοιπα αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν.[9] Ο φον ντερ Γκολτς κατάφερε να σηκωθεί, μόνο για να λιποθυμήσει δευτερόλεπτα αργότερα, καθώς με φρίκη παρατήρησε ότι το δεξί του χέρι είχε κοπεί στο ύψος του ώμου. Μεταφέρθηκε αμέσως στην Οδησσό, όπου και πέθανε από γάγγραινα [7] σε ένα νοσοκομείο (Lazarette) στις 16 Μαρτίου 1944.[2]

Αν και ο Αλλερμπέργκερ αναφέρει ότι δε συγκλονίστηκε από το περιστατικό, λόγω των παρόμοιων που παρακολουθούσε καθημερινά, σημειώνει πως η Μεραρχία έχασε έναν γενναίο, ικανό, "ασυνήθιστο και ρηξικέλευθο και αξιωματικό, ο οποίος είχε έρθει σε ρήξη με τον ανώτερό του περισσότερες από μία φορές", και που στην Ορεινή Μεραρχία είχε βρει τον κατάλληλο σχηματισμό για να εφαρμόζει τις καινοτόμους του μεθόδους διοίκησης. Αναφέρει πως οι διακρίσεις που έλαβε ο φον ντερ Γκολτς ήταν αποτέλεσμα τόσο της στρατηγικής του ευφυίας όσο και της ανδρείας που επεδείκνυε στο πεδίο της μάχης. Αυτή είναι και η τελευταία μνεία που κάνει ο Αλλερμπέργκερ. [7]

(Σημείωση: Το ερωτηματικό δηλώνει άγνωστη χρονολογία απονομής)

  1. το Γκραφ είναι γερμανικός τίτλος ευγενείας που στα ελληνικά αποδίδεται ως "κόμης"