Κακός δαίμων

Ο κακός δαίμων είναι μία υπόθεση που διατύπωσε ο φιλόσοφος Ρενέ Ντεκάρτ. Ο Ντεκάρτ υπέθεσε πως ενδεχομένως να υπάρχει ένας δαίμων ο οποίος, λόγω της κακίας του, θέλει να μας εξαπατά και να μας αναγκάζει να ζούμε σε ένα κόσμο παραισθήσεων και ψευδαισθήσεων, όπου έχοuμε την εντύπωση πως ό,τι παρατηρούμε γύρω μας υπάρχει έτσι όπως το παρατηρούμε, ενώ στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.

Η υπόθεση για την ύπαρξη του κακού δαίμονα αποτελεί, για τον Ντεκάρτ, την αφετηρία της μεθόδου της καθολικής αμφιβολίας, μέσω της οποίας είναι δυνατόν να θεμελιωθεί η έγκυρη γνώση. Το ότι, δηλαδή, εξαιτίας της ύπαρξης του κακού δαίμονα θα πρέπει για όλα να αμφιβάλλω, μου δημιουργεί τη βεβαιότητα για το γεγονός ότι αμφιβάλλω και, κατ' επέκταση, για το γεγονός ότι υπάρχω. Άλλωστε, συνεχίζει ο συλλογισμός, πώς θα μπορούσα να αμφιβάλλω αν δεν υπήρχα; Η βεβαιότητα για την ύπαρξη του εαυτού μας αποτελεί τη βάση, πάνω στην οποία επιχείρησε, στη συνέχεια, ο Ντεκάρτ, σε πείσμα του κακού δαίμονα, να οικοδομήσει τη γνώση του εξωτερικού κόσμου.