Λίρα Κύπρου
Η Λίρα Κύπρου ήταν το επίσημο νόμισμα της Κύπρου και εκδιδόταν από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ως την αντικατάστασή της από το ευρώ την 1 Ιανουαρίου 2008. Ο Κωδικός ISO 4217 της κυπριακής λίρας ήταν CYP.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] |
Η ενότητα αυτή δεν τεκμηριώνεται επαρκώς με παραπομπές. Παρακαλούμε βοηθήστε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Ατεκμηρίωτο υλικό μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. (Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 7/06/2022) |
Το 1879, δηλαδή λίγο αφότου οι Βρετανοί ανέλαβαν την διοίκηση της Κύπρου από τους Οθωμανούς, εισήγαγαν την κυπριακή λίρα που ορίστηκε να έχει ακριβώς την ίδια αξία με τη βρετανική λίρα. Αυτή η ισοτιμία ίσχυε μέχρι το 1960 που η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος και συνεχίστηκε ανεπίσημα μέχρι και το 1971 που η αξία της βρετανικής λίρας άρχισε να ολισθαίνει.
Η κυπριακή λίρα αρχικά χωρίστηκε σε 20 σελίνια όπως χωριζόταν και η βρετανική, αλλά το κάθε σελίνι χωρίστηκε σε 9 γρόσια παρέχοντας έτσι μια σύνδεση με την τουρκική λίρα η οποία χρησιμοποιείτο στο νησί μέχρι εκείνη τη στιγμή και χωριζόταν (όπως και σήμερα) σε 100 γρόσια. Τέλος, το κάθε γρόσι χωριζόταν σε 40 παράδες. Το 1955 αποφασίστηκε η χρήση του μετρικού συστήματος στο νόμισμα της Κύπρου κι έτσι καταργήθηκαν τα σελίνια και τα γρόσια (οι παράδες είχαν πια χάσει την αξία τους) και η λίρα χωρίστηκε σε 1000 μιλς. Τότε ο κόσμος ονόμασε το κέρμα των 5 μιλς γρόσι και το κέρμα των 50 μιλς σελίνι. Το 1983 αποφασίστηκε η λίρα να χωριστεί σε 100 σεντ αφού το 1 μιλς είχε πια ασήμαντη αξία. Το μικρότερο κέρμα σε χρήση τότε ήταν εκείνο των 5 μιλς που αντικαταστάθηκε με κέρμα του ½ σεντ το οποίο και σύντομα καταργήθηκε. Τα κέρματα που οι αξίες τους αναγράφονται σε μιλς δε μπορούσαν πια να χρησιμοποιούνται στην αγορά.
Η είσοδος του κυπριακού νομίσματος στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών ΙΙ της Ευρωζώνης έγινε στις 2 Μαΐου 2005 με κεντρική τιμή C£0.585274 ±15% ανά ευρώ. Αργότερα το Υπουργικό Συμβούλιο της Κύπρου αποφάσισε η αντικατάσταση με το ευρώ να γίνει την 1 Ιανουαρίου 2008. Η αντικατάσταση έγινε με ισοτιμία 0.585274 λίρες ανά ευρώ.
Εναλλακτικές ονομασίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 5 σεντ (σελίνι)
- 10 σεντ (δεκάρικο / διπλοσέλινο)
- 20 σεντ (εικοσάρικο / τετρασέλινο)
- 50 σεντ (πενηντάρικο / δεκασέλινο)
Χαρτονομίσματα σε κυκλοφορία στις 31/12/2007 [1] και ανεπίσημα ονόματα που χρησιμοποιούσε ο κόσμος (σε παρένθεση):
- 1 λίρα (μονή)
- 5 λίρες (πεντόλιρο)
- 10 λίρες (δεκάλιρο)
- 20 λίρες (εικοσάλιρο)
Νομίσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]1960 - 1982
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σημείωση: Οι διαστάσεις των φωτογραφιών δεν είναι αντιπροσωπευτικές του πραγματικού μεγέθους.
| Αξία | Εικόνα | Περιγραφή | Έτος κοπής[1] | Ποσότητα[1] | Μέταλλο[1] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 μιλ | 
|
1963 | 5.000.000 | Αλουμίνιο | |
| 1 μιλ | 1971 | 500.000 | Αλουμίνιο | ||
| 1 μιλ | 1972 | 500.000 | Αλουμίνιο | ||
| 5 μιλς | 1963 | 12.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 1970 | 2.500.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 1971 | 2.500.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 1972 | 2.500.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 
|
1973 | 5.000.000 | Ορείχαλκος | |
| 5 μιλς | 1974 | 2.500.00 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 1975 | Ορείχαλκος | |||
| 5 μιλς | 1976 | 2.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 1977 | 2.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 1978 | 2.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 1979 | 2.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 1980 | 6.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 μιλς | 
|
1981 | 12.500.000 | Αλουμίνιο | |
| 5 μιλς | .jpg)
|
1982 | 15.000.000 | Αλουμίνιο | |
| 25 μιλς | 1963 | 2.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1968 | 1.500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1971 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1972 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1973 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1974 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 
|
1976 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 25 μιλς | 1977 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1978 | 500.00 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1979 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1980 | 3.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1981 | 3.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 25 μιλς | 1982 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 
|
1963 | 2.800.000 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 50 μιλς | 1970 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1971 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1972 | 750.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1973 | 750.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1974 | 1.500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1976 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1977 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1978 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1979 | 1.500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1980 | 3.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1981 | 4.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 μιλς | 1982 | 2.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 
|
1963 | 1.750.000 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 100 μιλς | 1971 | 750.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1973 | 750.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1974 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1976 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1977 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1978 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1979 | 1.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1980 | 2.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1981 | 2.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 100 μιλς | 1982 | 2.000.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 500 μιλς | 
|
1970 | 80.000 | Άργυρος | |
| 500 μιλς | 
|
1975 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 500 μιλς | 1976 | 75.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 500 μιλς | 1977 | 200.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 500 μιλς | 
|
1978 | 55.000 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 500 μιλς | 
|
Κυκλοφόρησαν ξεχωριστά και 7.500 ασημένια[1] | 1980 | 50.000 | Χαλκός
Νικέλιο |
| 500 μιλς | 
|
Κυκλοφόρησαν ξεχωριστά και 7.500 ασημένια[1] | 1981 | 500.000 | Χαλκός
Νικέλιο |
| 1 λίρα | 
|
1976 |
1983 - 2000
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σημείωση 1: Οι διαστάσεις των φωτογραφιών δεν είναι αντιπροσωπευτικές του πραγματικού μεγέθους.
Σημείωση 2: Λείπουν τα στοιχεία από το 1997 έως το 2000.
| Αξία | Εικόνα | Περιγραφή | Έτος κοπής[1] | Ποσότητα[1] | Μέταλλο[1] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1/2 σεντ | 
|
1983 | 10.000.000 | Αλουμίνιο | |
| 1 σεντ | 
|
1983 | 15.000.000 | Ορείχαλκος | |
| 1 σεντ | 1985 | 5.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 1 σεντ | 1987 | 5.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 1 σεντ | 1989 | Ορείχαλκος | |||
| 1 σεντ | 1990 | Ορείχαλκος | |||
| 1 σεντ | 1991 | Ορείχαλκος | |||
| 1 σεντ | 1992 | Ορείχαλκος | |||
| 1 σεντ | 1993 | Ορείχαλκος | |||
| 1 σεντ | 1994 | Ορείχαλκος | |||
| 2 σεντς | 1983 | 12.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 2 σεντς | 
|
1985 | 8.000.000 | Ορείχαλκος | |
| 2 σεντς | 1989 | Ορείχαλκος | |||
| 2 σεντς | 1990 | Ορείχαλκος | |||
| 2 σεντς | 1991 | Ορείχαλκος | |||
| 2 σεντς | 1993 | Ορείχαλκος | |||
| 2 σεντς | 1994 | Ορείχαλκος | |||
| 5 σεντς | 1983 | 15.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 σεντς | 1985 | 5.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 σεντς | 1987 | 5.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 5 σεντς | 1989 | Ορείχαλκος | |||
| 5 σεντς | 1990 | Ορείχαλκος | |||
| 5 σεντς | 1991 | Ορείχαλκος | |||
| 5 σεντς | 1992 | Ορείχαλκος | |||
| 5 σεντς | 
|
1993 | Ορείχαλκος | ||
| 5 σεντς | 1994 | Ορείχαλκος | |||
| 10 σεντς | 1983 | 10.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 10 σεντς | 1985 | 5.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 10 σεντς | 1988 | 5.035.000 | Ορείχαλκος | ||
| 10 σεντς | 1989 | Ορείχαλκος | |||
| 10 σεντς | 1990 | Ορείχαλκος | |||
| 10 σεντς | 
|
1991 | Ορείχαλκος | ||
| 10 σεντς | 1992 | Ορείχαλκος | |||
| 10 σεντς | 
|
1993 | Ορείχαλκος | ||
| 10 σεντς | 1994 | Ορείχαλκος | |||
| 20 σεντς | 
|
1983 | 10.000.000 | Ορείχαλκος | |
| 20 σεντς | 1985 | 5.000.000 | Ορείχαλκος | ||
| 20 σεντς | 1989 | Ορείχαλκος | |||
| 20 σεντς | 
|
Ζήνων ο Κητιεύς | 1990 | Ορείχαλκος | |
| 20 σεντς | 1991 | Ορείχαλκος | |||
| 20 σεντς | 1992 | Ορείχαλκος | |||
| 20 σεντς | 1993 | Ορείχαλκος | |||
| 20 σεντς | 1994 | Ορείχαλκος | |||
| 50 σεντς | 1985 | 33.000 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 50 σεντς | κυκλοφόρησαν επίσης και 4.000 ασημένια[1] | 1988 | 14.000 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 50 σεντς | 
|
κυκλοφόρησαν επίσης και 5.000 ασημένια[1] | 1991 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 50 σεντς | 1992 | Χαλκός
Νικέλιο | |||
| 50 σεντς | 1993 | Ορείχαλκος | |||
| 50 σεντς | 1995 | Ορείχαλκος | |||
| 1 λίρα | κυκλοφόρησαν επίσης και 13.000 ασημένια[1] | 1986 | 39.000 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 1 λίρα | 
|
κυκλοφόρησαν επίσης και 4.000 ασημένια[1] | 1988 | 14.000 | Χαλκός
Νικέλιο |
| 1 λίρα | κυκλοφόρησαν επίσης 4.000 ασημένια
Παραλλαγές ''Αγώνες Μικρών Κρατών Ευρώπης'' και ''Σώστε τα παιδιά''[1] |
1989 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 1 λίρα | κυκλοφόρησαν επίσης και 4.000 ασημένια[1] | 1992 | Χαλκός
Νικέλιο | ||
| 1 λίρα |
|
κυκλοφόρησαν επίσης και 14.000 ασημένια
Παραλλαγές FAO και ΟΗΕ[1] |
1995 | Χαλκός
Νικέλιο | |
| 1 λίρα | κυκλοφόρησαν επίσης και 1.000 ασημένια[1] | 1996 | Χαλκός
Νικέλιο |
Χαρτονομίσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η τελευταία ομάδα χαρτονομισμάτων που εκτυπώθηκε ήταν όπως παρακάτω:
| Τελευταία χαρτονομίσματα[2] | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Φωτογραφία | Αξία | Διαστάσεις | Χρωματισμός | Περιγραφή | Ημερομηνία | Καθομιλουμένη | |||||
| Έμπροσθεν | Όπισθεν | παράσταση 1 | παράσταση 2 | Υδατογράφημα | Πρώτης εκτύπωσης | Απόσυρσης | Ακύρωσης | ||||
|
|
£1 | 140 × 68 χιλ. | Καφέ | Κοπέλα με παραδοσιακή φορεσιά | Κάτω Δρυς, χειροτεχνίες, κεραμικά, δαντέλα | Αφροδίτη | 1 Φεβρουαρίου 1997 | 31 Ιανουαρίου 2008 | 31 Δεκεμβρίου 2017 | Μονόλιρο |
|
|
£5 | 148 × 72 χιλ. | Μωβ | Γλυπτό κεφαλής απο ασβεστόλιθο του 5ου αιώνα π.Χ. το οποίο ανακαλύφθηκε στην Ποταμιά Λευκωσίας | Εκκλησία και τζαμί στην Περιστερώνα Λευκωσίας | πεντόλιρο | ||||
|
|
|
£10 | 156 × 76 χιλ. | Πράσινο | Μαρμάρινη κεφαλή της Αρτέμιδος η οποία ανακαλύφθηκε στην Πάφο και χρονολογείται από τη Ρωμαϊκή περίοδο. | Χελιδόνι της Κύπρου, πράσινη θαλάσσια χελώνα, γαλάζια πεταλούδα της Πάφου, αγρινό της Κύπρου, Τουλίπα της Κύπρου, Κυκλάμινο | δεκάλιρο | ||||
|
|
£20 | 164 × 80 χιλ. | Γαλανό | Γλυπτό της Αφροδίτης του 1ου αιώνα π.Χ. το οποίο ανακαλύφθηκε στους Σόλους | Πλοίο της Κερύνειας του 4ου αιώνα π.Χ., Πέτρα του Ρωμιού | 1 Οκτωβρίου 1997 | εικοσάλιρο | |||
Η έκδοση των 20 λιρών του 1992/1993 ήταν παρόμοια με την τελευταία ως προς τον σχεδιασμό της, ωστόσο θεωρείται μέρος της σειράς του 1987-1992, και είχε αποσυρθεί ήδη μερικά έτη πριν την υιοθέτηση του ευρώ.[3]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 Πυλαρινός 1998, σελ. 69-79
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2016.
- ↑ Κεντρική Τράπεζα Κύπρου. «Demonetised Banknotes and Coins» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2008.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Πυλαρινός, Παύλος Γ. (1998). Τα νομίσματα της νεωτέρας Ελλάδος / Greek Coins 1828 - 1998 (11η έκδοση). Αθήνα: Pylarinos.
- S. Cuhaj, George· Michael, Thomas (2016). Standard Catalog of World Coins 1901-2000 (8 έκδοση). Krauze Publications. ISBN 978-1440244094.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ελληνικά νομίσματα και χαρτονομίσματα της νεότερης εποχής | ||
|---|---|---|
 Ελλάδα | Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος (1822-1828) • Καποδίστρια (1828-1831) • Όθωνα (1832-1862) • Γεωργίου Α´ (1863-1913) • Κωνσταντίνου Α´ (1913-1922) • Β´ Ελληνικής Δημοκρατίας (1924-1935) • Γεωργίου Β´ (1935-1947) • Παύλου (1947-1965) • Κωνσταντίνου Β´ και Δικτατορίας (1964-1973) • Ελληνικής Δημοκρατίας (στρατιωτική δικτατορία) (1973-1976) • Γ´ Ελληνικής Δημοκρατίας (δραχμές) (1976-2000) • Γ´ Ελληνικής Δημοκρατίας (ευρώ) (2001-) |  |
 Κύπρος | Λίρα Κύπρου (1960-2007) • Κυπριακά νομίσματα ευρώ (2007-) | |
| Άλλα | Γαζέτα Επτανήσου Πολιτείας (1800-1807) • Οβολός Ιονίου (1819-1862) • Ιονική δραχμή (1876-1914) • Δραχμή Κρητικής Πολιτείας (1900-1917) | |