Φερδινάνδος φον Βάλντσταϊν

Φερδινάνδος φον Βάλντσταϊν
Γέννηση	24  Μαρτίου 1762 Βιέννη
Θάνατος	26  Μαΐου 1823 Βιέννη
Χώρα πολιτογράφησης	Αυστριακή Αυτοκρατορία
Ιδιότητα	μαικήνας, στρατιωτικός και συνθέτης
Σύζυγος	Isabela Marie Rzewuská
Τέκνα	d:Q99976845
Γονείς	Εμμανουήλ Φιλιμπέρτος φον Βάλντσταϊν και Princess Maria Anna Theresia of Liechtenstein
Αδέλφια	Francis Adam of Waldstein-Wartenberg Johann Friedrich von Waldstein-Wartenberg Joseph Karl Emanuel Waldstein
Σχετικά πολυμέσα

Ο κόμης Φερδινάνδος Ερνέστος Γαβριήλ φον Βάλντσταϊν (Ferdinand Ernst Gabriel von Waldstein, 24 Μαρτίου 1762 – 26 Μαΐου 1823) ήταν Γερμανός μουσικός και πάτρωνας των καλών τεχνών, ιδίως της μουσικής. Ευγενής του Οίκου των Βάλντσταϊν, έγινε κυρίως γνωστός από τη φιλία του με τον Μπετόβεν, στη ζωή του οποίου έπαιξε σημαντικό ρόλο, τόσο από ηθική, όσο και από οικονομική άποψη. Ο Βάλντσταϊν υπήρξε επίσης ανώτερος αξιωματικός στον βρετανικό στρατό.

Ο Βάλντσταϊν γεννήθηκε στη Βιέννη. Σε ηλικία 25 ετών εισήλθε στο Τάγμα των Τευτόνων Ιπποτών, ως δόκιμος, στο Έλινγκεν της Βαυαρίας. Χρίσθηκε ιππότης του Τάγματος από τον μέγα μάγιστρο Αρχιδούκα Μαξιμιλιανό Φραγκίσκο στις 17 Ιουνίου 1788.

Ζώντας στη Βόννη από το 1788, ο φον Βάλντσταϊν έγινε σύμβουλος στην αυλή του πρίγκιπα εκλέκτορα της Κολωνίας. Τρία χρόνια αργότερα απέκτησε ένα ιπποτικό κτήμα στο Γκόντεσμπεργκ. Από το 1788 ως το 1792 στάλθηκε σε διάφορες διπλωματικές αποστολές, ενώ στις αρχές του 1794 ήταν μέλος της ακολουθίας του εκλέκτορα σε μία αποστολή προς τους Γάλλους στη Βιέννη.

Κατέχοντας ανώτερη μουσική μόρφωση, ο Βάλντσταϊν πρόσεξε στη Βόννη το ταλέντο του νεαρού Λούντβιχ βαν Μπετόβεν και έγινε ένας από τους πρώτους του πάτρωνες. Είναι εκείνος που συνέστησε τον Μπετόβεν στον Χάυδν το 1792. Τα λόγια του προς τον Μπετόβεν κατά την αναχώρηση του τελευταίου για τη Βιέννη τον Νοέμβριο του 1792 παραμένουν περίφημα:

« Αγαπητέ Μπετόβεν! Πηγαίνεις να εκπληρώσεις μία από μακρού διατυπωμένη ευχή: Η μεγαλοφυία του Μότσαρτ θρηνεί ακόμα για τον θάνατο του μαθητή της (...) Με αδιάκοπη εργασία, πάρε το πνεύμα του Μότσαρτ από τα χέρια του Χάυδν. »

Δώδεκα χρόνια αργότερα, ο Μπετόβεν αφιέρωσε τη Σονάτα για πιάνο νο. 21, έργο 53, στον Βάλντσταϊν. Είναι η λεγόμενη «Waldstein Sonate». Λέγεται ακόμα ότι ο Βάλντσταϊν ανέπτυξε στον Μπετόβεν την ικανότητα του αυτοσχεδιασμού.

Στο μεταξύ, ο Φερδινάνδος καταλήφθηκε από την έμμονη ιδέα να νικηθεί ο Μέγας Ναπολέοντας και δαπάνησε τα χρήματά του για τη σύσταση στρατιωτικής μονάδας. Στις 3 Ιουνίου 1795 ο Φερδινάνδος φον Βάλντσταϊν σφράγισε ένα συμβόλαιο με το αγγλικό κράτος για τη δημιουργία του «Συντάγματος Mergentheim». Το 1796 ο κόμης εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο. Στις 23 Ιουλίου 1797 ο εκλέκτορας της Κολωνίας έγραψε σχετικά: «Για περισσότερο από ένα έτος, ούτε το Τάγμα, ούτε οι πιστωτές του έχουν ακούσει το παραμικρό από τον Φερδινάνδο φον Βάλντσταϊν. Του εύχομαι πολλά χρήματα και εξυπνάδα.» Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Βάλντσταϊν απουσίαζε κατά περιόδους με το σύνταγμά του στη δυτική Ινδία. Απεχώρησε από τον βρετανικό στρατό το 1807.

Από το 1809 ο Βάλντσταϊν ζούσε στη Βιέννη ή στα κτήματά του στη Βοημία. Αποσύρθηκε από το Τάγμα των Τευτόνων Ιπποτών το 1811 και στις 9 Μαΐου 1812 νυμφεύθηκε την κόμισσα Ισαβέλλα Rzewuska. Μετά από ατυχείς οικονομικές συναλλαγές, πτώχευσε και απεβίωσε σε ένα πτωχοκομείο έξω από τη Βιέννη σε ηλικία 61 ετών. Την ημέρα του θανάτου του, έφθασε μία επιστολή που τον πληροφορούσε για τον θάνατο του μεγαλύτερου αδελφού του και συνακόλουθα ότι θα κληρονομούσε την οικογενειακή περιουσία.

Πηγές

• Beach, David; Donald Mintz; Robert Palmer (χειμώνας 1969). «Analysis Symposium: Beethoven: Sonata, Op. 53». Journal of Music Theory 13 (2): 186–217. doi:10.2307/842986. https://archive.org/details/sim_journal-of-music-theory_winter-1969_13_2/page/186. 
• Suchet, John. «Beethoven's patrons - Count Waldstein». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2007. 
• Früh, Martin. "Der vorletzte Ritter. Graf Ferdinand von Waldstein und seine Aufnahme in die Landstände des Erzstiftes Köln. Eine Nachlese zum Beethoven-Jahr 2020", in: Annalen des Historischen Vereins für den Niederrhein 226 (2023), 177-218.