Χριστιανός Ζ΄ της Δανίας

Χριστιανός Ζ΄
Βασιλιάς της Δανίας
Περίοδος	1766 – 1808
Προκάτοχος	Φρειδερίκος Ε΄
Διάδοχος	Φρειδερίκος ΣΤ΄
Γέννηση	29 Ιανουαρίου 1749 Ανάκτορα Αμάλιενμποργκ, Κοπεγχάγη
Θάνατος	13 Μαρτίου 1808 (59 ετών) Ρέντσμπουργκ, Σλέσβιχ
Τόπος ταφής	Καθεδρικός Ναός του Ροσκίλντε
Σύζυγος	Καρολίνα Ματθίλδη της Μεγάλης Βρετανίας
Επίγονοι	Φρειδερίκος ΣΤ΄ της Δανίας
Οίκος	Οίκος του Όλντενμπουργκ
Πατέρας	Φρειδερίκος Ε΄ της Δανίας
Μητέρα	Λουίζα της Μεγάλης Βρετανίας
Θρησκεία	Λουθηρανισμός
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Χριστιανός Ζ΄ (Christian 7., 29 Ιανουαρίου 1749 - 13 Μαρτίου 1808) ήταν βασιλιάς της Δανίας και της Νορβηγίας και δούκας του Σλέσβιχ και του Χόλσταϊν (1766-1808) από τον Οίκο των Όλντενμπουργκ. Ήταν υιός του Φρειδερίκου Ε΄ και της δεύτερης συζύγου του Λουίζας της Μεγάλης Βρετανίας, κόρης του Γεωργίου Β΄ της Μ. Βρετανίας.

Ο Βασιλιάς έπασχε από διανοητική ασθένεια και ασκούσε μόνο κατ' όνομα την εξουσία. Οι σύμβουλοί του άλλαζαν, ανάλογα με το ποιος κέρδιζε τις διαμάχες γύρω από την εξουσία. Η επιρροή τού προσωπικού του γιατρού Γιόχαν Φρίντριχ Στρούενζε αυξανόταν βαθμιαία, ώσπου από το 1770 έγινε ο de facto κυβερνήτης. Οι προοδευτικές του μεταρρυθμίσεις υπογράφονταν ως νόμοι από τον βασιλιά. Καθαιρέθηκε όμως το 1772 μετά από πραξικόπημα. Από το 1784 ανέλαβε αντιβασιλιάς ο υιός του Φρειδερίκος ΣΤ΄, που έκανε φιλελεύθερες και γεωργικές μεταρρυθμίσεις. Έπειτα ξεκίνησαν οι Ναπολεόντειοι πόλεμοι και οι συνακόλουθες καταστροφές.

Τα πρώτα έτη

Το Ανάκτορο Κρίστιανσμποργκ.

Γεννήθηκε το 1749 στο Ανάκτορο του Κρίστιανμποργκ, τη βασιλική κατοικία στην Κοπεγχάγη. Βαπτίσθηκε έπειτα από λίγες ώρες με αναδόχους τον πατέρα του, την εκ πατρός γιαγιά του Σοφία Μαγδαληνή, την εκ πατρός θεία του Λουίζα και την εκ πατρός μεγάλη θεία του Καρλόττα Αμαλία. Τού έδωσαν το όνομα του αδελφού του, που είχε αποβιώσει βρέφος δύο έτη νωρίτερα. Ο Κ. Β. Γκλουκ, που ήταν ο διευθυντής ορχήστρας της Όπερας του Βασιλιά, συνέθεσε μια σκηνή, όπου οι Ολύμπιοι θεοί συναγωνίζονται για το ποιος θα γίνει προστάτης του νέου Πρίγκιπα. Δύο χρόνια μετά απεβίωσε η μητέρα του σε ηλικία μόλις 27 ετών και ο πατέρας του έπειτα από ένα χρόνο νυμφεύτηκε την Ιουλιάνα-Μαρία του Μπράουνσβαϊγκ-Βόλφενμπυτελ. Μικρός ήταν επικοινωνιακός και ταλαντούχος, αλλά απέκτησε μόνο μέτρια μόρφωση και τον τρομοκρατούσε συστηματικά ο παιδαγωγός του, Κόμης του Ρέβεντλοου. Φαινόταν να ήταν έξυπνος και είχε περιόδους διαύγειας, αλλά υπέφερε από σοβαρά συναισθηματικά προβλήματα, ίσως σχιζοφρένεια.

Το 1766, έπειτα από μακρά ασθένεια, απεβίωσε ο πατέρας του Φρειδερίκος Ε΄. Ο νέος βασιλιάς ανακηρύχθηκε από το μπαλκόνι τού ανακτόρου στα 17 του χρόνια. Διάλεξε ως μότο τη φράση Gloria ex amore partiae (= η δόξα προέρχεται από την αγάπη της πατρίδας). Νυμφεύτηκε την 15ετή εξαδέλφη του Καρολίνα Ματθίλδη της Μεγάλης Βρετανίας, αδελφή του Γεωργίου Γ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου, χωρίς εκείνη να ξέρει τη διανοητική ασθένεια του μέλλοντα συζύγου της. Ο Βασιλιάς εγκατέλειψε τη σύζυγό του, έκανε σχέση με μια εταίρα και περιέπεσε σε ερωτική ασυδοσία. Βυθίστηκε σε ψυχικό λήθαργο με παραισθήσεις, παράνοια και αυτο-ακρωτηριασμούς.

Υπό την επιρροή του Στρούενζε

Ο προσωπικός του ιατρός Γιόχαν-Φρίντριχ Στρούενζε, που ήταν ένας προοδευτικός και ριζοσπάστης στοχαστής, έγινε σύμβουλός του και αύξανε σταθερά την επιρροή του σε όλη τη δεκαετία του 1760, ώσπου έγινε το 1770 de facto κυβερνήτης της χώρας. Εισήγαγε εκτεταμένες προοδευτικές ρυθμίσεις. Ήταν προστατευόμενος μιας ομάδας αριστοκρατών, που είχαν απορριφθεί από την Αυλή ως οπαδοί του διαφωτισμού. Ο Στρούενζε ήταν ένας ικανός ιατρός. Μετά από ένα ταξίδι του Χριστιανού Ζ΄ στο Σλέσβιχ και το Χόλσταϊν με τη συνοδεία του ιατρού του, η υγεία του βελτιώθηκε και έτσι ο Στρούενζε κέρδισε την αγάπη του Βασιλιά. Ακολούθησε τον Χριστιανό Ζ΄ ως συνοδός ιατρός στο ταξίδι του στο Αννόβερο, το Παρίσι και το Λονδίνο το 1768-69. Του δόθηκε ο τίτλος του Συμβούλου του Κράτους. Η παραμελημένη και μόνη Καρολίνα-Ματθίλδη έκανε σχέση με τον ιατρό.

Ο Στρούενζε, μετά από μια διετία καταιγισμού νεωτεριστικών και φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων, συνελήφθη και εκτελέστηκε το 1772 με εντάλματα που υπογράφηκαν από τον Βασιλιά, υπό την πίεση της μητριάς του. Εκείνη έλυσε τον γάμο του Βασιλιά με διαζύγιο το ίδιο έτος. Η Καρολίνα-Ματθίλδη κράτησε τον τίτλο της, αλλά όχι το παιδί της και πέρασε τα υπόλοιπα τρία χρόνια της ζωής της εξόριστη στο κάστρο της πόλης Τσέλλε στο Εκλεκτοράτο του Μπράουνσβαϊγκ-Λύνεμπουργκ, που ανήκε στον αδελφό της. Απεβίωσε εκεί από οστρακιά στα 23 της έτη.

Τα τελευταία χρόνια

Από το 1772 και μετά ο Χριστιανός Ζ΄ ήταν μόνο κατ' όνομα ηγεμόνας. Η χώρα κυβερνήθηκε από τη μητριά του Ιουλιάνα-Μαρία, τον ετεροθαλή αδελφό του Φρειδερίκο και τον πολιτικό Όβε Χεγκ-Γκούλμπεργκ. Από το 1784 ανέλαβε αντιβασιλιάς ο γιός του Φρειδερίκος (ΣΤ΄), που έκανε ρηξικέλευθες και αγροτικές μεταρρυθμίσεις. Ξεκίνησαν όμως οι Ναπολεόντειοι πόλεμοι, που επέφεραν καταστροφές. Ο ίδιος ο Χριστιανός Ζ΄ απεβίωσε το 1808 στο θερινό Ανάκτορο στο Σλέσβιχ από εγκεφαλικό επεισόδιο στην ηλικία των 59 ετών. Ετάφη στον Καθεδρικό Ναό του Ρόσκιλε και τον διαδέχθηκε ο υιός του ως Φρειδερίκος ΣΤ'.

Το 1769 είχε προσκαλέσει τον Ούγγρο αστρονόμο Μίκσα Χελλ, που παρατήρησε από τα Βόρεια της Νορβηγίας τη διάβαση της Αφροδίτης και με τους υπολογισμούς του έδωσε την πιο ακριβή για την εποχή του απόσταση Γης - Ηλίου (περίπου 151 εκατομμύρια χιλιόμετρα). Ο συνάδελφός του Γιάνος Σαγνόβιτς παρατήρησε τη συγγένεια των Ουγγρικών με τα Φινλανδικά και τη γλώσσα των Σάμι.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε την Καρολίνα-Ματθίλδη των Γουέλφων-Αννοβέρου, κόρη του Φρειδερίκου πρίγκιπα της Ουαλίας, και είχε τα εξής τέκνα:

• Φρειδερίκος ΣΤ΄ 1768-1739, Βασιλιάς της Δανίας.
• Λουίζα-Αυγούστα 1771-1843, παντρεύτηκε τον Φρειδερίκο-Χριστιανό Β΄ δούκα του Σ.Χ.Σόντερμπουργκ-Αουγκούστενμπουργκ. Πιστεύεται ότι είναι τέκνο του Στρούενζε: μία σύγκριση των πορτρέτων πείθει.

Η ιστορία της ταραγμένης ζωής του Χριστιανού Ζ΄ και της Καρολίνας-Ματθίλδης ενέπνευσε λογοτέχνες, θεατρικούς συγγραφείς και σκηνοθέτες. Το 2012 γυρίστηκε η ταινία Η Βασίλισσα (A Royal Affair) του Ελληνο-Δανού σκηνοθέτη Νικολάι Αρσέλ (Nikolaj Arcel), που βραβεύτηκε στο 62ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών του Βερολίνου και ήταν υποψήφια για Όσκαρ στην 85η Απονομή των Βραβείων της Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Πηγές

• The Royal Lineage at the website of the Danish Monarchy
• Christian VII at the website of the Royal Danish Collection at Rosenborg Castle
• Wikisource-logo.svg "Christian VII.". Encyclopædia Britannica (11th ed.). 1911.
• Wikisource-logo.svg Riple, George; Dana, Charles A., eds. (1879). "Christian, the name of nine kings of Denmark. III. Christian VII.". The American Cyclopædia.