Saltu al enhavo

Meĥanismo de Antikithera: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SieBot (diskuto | kontribuoj)
e Robot: Automated text replacement (-{{[Cc]ommons\|Category: +{{projektoj|commonscat=)
e esperantigita parametro
 
(41 mezaj versioj de 25 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
[[Image:Meccanismo di Antikytera.jpg|thumb|meĥanismo de la aparato]]
[[Dosiero:Antikythera_mechanism.svg|eta|Meĥanismo de la aparato]]
[[Image:NAMA Machine d'Anticythère 1.jpg|200px|left]]
[[Dosiero:NAMA Machine d'Anticythère 1.jpg|eta]]
La '''meĥanismo de Antikithera''' (μηχανισμός των Αντικυθήρων), ankaŭ nomata [[astrolabo]] de [[Antikithera]], estas ĉ. 2100-jara bronza (jam ŝtoniĝinta) horloĝsimila meĥanismo kaj estis turnebla per ekstera prenilo. Elias Stadiatos, greka kaptisto de [[spongo]]j, malkovris ĝin en la [[17-a de majo]] [[1902]] ĉe [[Antikithera]], ĉ 40 m sub la maro, nun ĝi troviĝas en la greka [[Nacia Muzeo de Ateno]] (Εθνικό Μουσείο Αθηνών). Oni supozas, ke ĝi estis produktita en la insulo [[Rodos]].
La '''meĥanismo de Antikithera''' (μηχανισμός των Αντικυθήρων), ankaŭ nomata [[astrolabo]] de [[Antikithera]], estas ĉirkaŭ 2100-jara bronza (jam ŝtoniĝinta) horloĝsimila meĥanismo kaj estis turnebla per ekstera prenilo. Elias Stadiatos, greka kaptisto de [[spongo]]j, malkovris ĝin en la [[17-a de majo]] [[1902]] ĉe [[Antikithera]], ĉ 40 m sub la maro, nun ĝi troviĝas en la greka [[Nacia Muzeo de Ateno]] (Εθνικό Μουσείο Αθηνών). Oni supozas, ke ĝi estis produktita en la insulo [[Rodos]].


==Analizoj==
== Analizoj ==
[[Dosiero:DerekdeSollaPrice.jpg|thumb|Derek de Solla Price]]
[[Dosiero:DerekdeSollaPrice.jpg|eta|Derek de Solla Price]]
Oni povis movi la movilojn pri la sunosituo kaj lunosituo. La meĥanismo enhavas ĉ. 30 dentoradojn, kies proporcio unu al la alia helpis la sciencistoj por kompreni ĝin. Evidentiĝis ke unu propocio estas 254:19, kio estas la rilata nombro de ĉieliro de suno kaj luno (13,368). La rentgena analizo okazis nur en 1971, 1993 kaj denove en 2005. Ekde 2006 oni pluanalizis supozitajn surskribojn. En la jaro 2008 la laborgrupo de ''Antikythera Mechanism Research Project'' esploris la malantaŭan flankon de la konstruaĵo pli detale kaj interpretis ĝin.
Oni povis movi la movilojn pri la sunosituo kaj lunosituo. La meĥanismo enhavas ĉirkaŭ 30 [[dentorado]]jn, kies proporcioj unu al la alia helpis kompreni ĝin. Evidentiĝis ke unu proporcio estas 254:19, kio estas la rilata nombro de ĉieliro de suno kaj luno (13,368). Rentgenaj analizoj okazis nur en 1971, 1993 kaj denove en 2005. Ekde 2006 oni pluanalizis supozitajn surskribojn. En la jaro 2008 la laborgrupo de ''Antikythera Mechanism Research Project'' esploris la malantaŭan flankon de la konstruaĵo pli detale kaj interpretis ĝin.


== Pioniraj detaloj ==
==Rezultoj==
* unua komplika mekanismo kun dentoradoj
La nomoj de la monatoj sur la du diskoj de la malantaŭa flanko estas korintaj. Per la suba disko montriĝas luneklipsoj kaj suneklipsoj. Sur la antaŭa flanko troviĝas nur unu disko, tie la monatnomoj devenas el la egipta kalendaro. Tiu disko montras la movadon de la suno, luno kaj videblaj planedoj. La meĥanismo helpis la ŝipadon de la antikvaj grekoj. Tiun tezon publikigis [[Derek de Solla Price]] en [[1959]], en artikolo de "Scientific American".
* unua diferenciala transmisiilo


==Rekonstruoj==
== Rezultoj ==
La nomoj de la monatoj sur la du diskoj de la malantaŭa flanko estas korintaj. Per la suba disko montriĝas luneklipsoj kaj suneklipsoj. Sur la antaŭa flanko troviĝas nur unu disko, tie la monatnomoj devenas el la egipta kalendaro. Tiu disko montras la movadon de la suno, luno kaj videblaj planedoj. La meĥanismo helpis la ŝipadon de la antikvaj grekoj. Tiun tezon publikigis [[Derek de Solla Price]] en [[1959]], en artikolo de "Scientific American".
La meĥanismo de Antikithera kaj unu rekonstruo troviĝas en la ''Nacia Muzeo de Ateno''. Pluaj rekonstruoj troviĝas en la ''Astronomisch-Physikalischen Kabinett'' en [[Kaselo]] kaj en la ''American Computer Museum'' en Bozeman,[[ Montano]].

== Rekonstruoj ==
La meĥanismo de Antikithera kaj unu rekonstruo troviĝas en la ''Nacia Muzeo de Ateno''. Pluaj rekonstruoj troviĝas en la ''Astronomisch-Physikalisches Kabinett'' en [[Kaselo]], Germanio, kaj en la ''American Computer Museum'' en Bozeman, [[Montano]] [[Usono]].

== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj|commonscat=Antikythera Mechanism}}
{{Artikolo voĉlegita}}
* [http://www.nature.com/nature/journal/v454/n7204/abs/nature07130.html Nature 454, 614 (2008)]
* http://www.antikythera-mechanism.gr {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20121005091641/http://www.antikythera-mechanism.gr/ |date=2012-10-05 }}
* [http://members.chello.nl/o.veenstra3/vrml/yaas_info/yaas_info.html Tridimensia Antikithera Simulilo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20200407091535/http://members.chello.nl/o.veenstra3/vrml/yaas_info/yaas_info.html |date=2020-04-07 }}


==Eksteraj ligoj==
*[http://www.nature.com/nature/journal/v454/n7204/abs/nature07130.html Nature 454, 614 (2008)]
* http://www.antikythera-mechanism.gr
{{projektoj|commonscat=Antikythera Mechanism}}
* [http://members.chello.nl/o.veenstra3/vrml/yaas_info/yaas_info.html Tridimensia Antikithera Simulilo]
[[Kategorio:Historio de astronomio]]
[[Kategorio:Historio de astronomio]]
[[Kategorio:Mekanikaj kalkuliloj]]
[[Kategorio:Mekanikaj kalkuliloj]]
Linio 24: Linio 30:
[[Kategorio:Astronomio]]
[[Kategorio:Astronomio]]
[[Kategorio:Arkeologio]]
[[Kategorio:Arkeologio]]

[[ast:Mecanismu d'Antikythera]]
[[ca:Mecanisme d'Anticitera]]
[[cs:Mechanismus z Antikythéry]]
[[da:Antikythera-mekanismen]]
[[de:Mechanismus von Antikythera]]
[[el:Μηχανισμός των Αντικυθήρων]]
[[en:Antikythera mechanism]]
[[es:Mecanismo de Anticitera]]
[[fi:Antikytheran kone]]
[[fr:Machine d'Anticythère]]
[[he:מנגנון אנטיקיתרה]]
[[hu:Antiküthérai mechanizmus]]
[[it:Macchina di Anticitera]]
[[ja:アンティキティラ島の機械]]
[[ka:ანტიკითერას მექანიზმი]]
[[la:Machinatio Anticytherensis]]
[[lb:Mechanissem vun Antikythera]]
[[nl:Mechanisme van Antikythera]]
[[no:Antikytheramekanismen]]
[[pl:Mechanizm z Antykithiry]]
[[pt:Máquina de Anticítera]]
[[ru:Антикитерский механизм]]
[[simple:Antikythera mechanism]]
[[sl:Mehanizem z Antikitere]]
[[sr:Антикитера механизам]]
[[sv:Antikytheramekanismen]]
[[th:กลไกอันติคือเธรา]]
[[tr:Antikythera düzeneği]]
[[uk:Антикітерський механізм]]
[[zh:安提基特拉机制]]

Nuna versio ekde 14:44, 2 okt. 2023

Meĥanismo de la aparato

La meĥanismo de Antikithera (μηχανισμός των Αντικυθήρων), ankaŭ nomata astrolabo de Antikithera, estas ĉirkaŭ 2100-jara bronza (jam ŝtoniĝinta) horloĝsimila meĥanismo kaj estis turnebla per ekstera prenilo. Elias Stadiatos, greka kaptisto de spongoj, malkovris ĝin en la 17-a de majo 1902 ĉe Antikithera, ĉ 40 m sub la maro, nun ĝi troviĝas en la greka Nacia Muzeo de Ateno (Εθνικό Μουσείο Αθηνών). Oni supozas, ke ĝi estis produktita en la insulo Rodos.

Derek de Solla Price

Oni povis movi la movilojn pri la sunosituo kaj lunosituo. La meĥanismo enhavas ĉirkaŭ 30 dentoradojn, kies proporcioj unu al la alia helpis kompreni ĝin. Evidentiĝis ke unu proporcio estas 254:19, kio estas la rilata nombro de ĉieliro de suno kaj luno (13,368). Rentgenaj analizoj okazis nur en 1971, 1993 kaj denove en 2005. Ekde 2006 oni pluanalizis supozitajn surskribojn. En la jaro 2008 la laborgrupo de Antikythera Mechanism Research Project esploris la malantaŭan flankon de la konstruaĵo pli detale kaj interpretis ĝin.

Pioniraj detaloj

[redakti | redakti fonton]
  • unua komplika mekanismo kun dentoradoj
  • unua diferenciala transmisiilo

La nomoj de la monatoj sur la du diskoj de la malantaŭa flanko estas korintaj. Per la suba disko montriĝas luneklipsoj kaj suneklipsoj. Sur la antaŭa flanko troviĝas nur unu disko, tie la monatnomoj devenas el la egipta kalendaro. Tiu disko montras la movadon de la suno, luno kaj videblaj planedoj. La meĥanismo helpis la ŝipadon de la antikvaj grekoj. Tiun tezon publikigis Derek de Solla Price en 1959, en artikolo de "Scientific American".

Rekonstruoj

[redakti | redakti fonton]

La meĥanismo de Antikithera kaj unu rekonstruo troviĝas en la Nacia Muzeo de Ateno. Pluaj rekonstruoj troviĝas en la Astronomisch-Physikalisches Kabinett en Kaselo, Germanio, kaj en la American Computer Museum en Bozeman, Montano Usono.

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]