Hermetikismo: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[nekontrolita versio]

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Nuna versio ekde 10:13, 11 okt. 2024

Ne konfuzu kun Hermetiismo

La hermetikismo (kojnea greka lingvo ἑρμητική τέχνη, "la hermetika arto") estas kolektiva esprimo por religiaj kaj esoteraj ideoj kaj praktikoj kiuj proksime interrilatas kiel konataj tra tekstoj de la unuaj jarcentoj a.D. (la antikva epoko) precipe en la orienta mediteranea mondo.

Hermetikismo estas nomata laŭ la helena dio Hermeso, kiu en la malfrua antikva epoko ricevis la kromnomon Trismegisto ("trifoje plej granda Hermeso"). La helenoj identigis tiun dion kun la egipta dio Toto. La hermetikismo ekestis dum la helena-romia epoko de antikva Egiptio, inter la jaroj 100 kaj 300 post Kristo. Dum tiu tempo kaj parte ĝis la nuntempo, la vorto konsideriĝis sinonimo por alkemio. La idearo estas influita de persa, babilona kaj judaj elementoj, kaj de platonismaj, novplatonismaj kaj stoikismaj konceptoj.

Ĉar oni dum la mezepoko opiniis, ke Hermeso Trismegisto estis egiptia klerulo dum la tempo de Moseo, kaj opiniis lin fondinto de la helena filozofio, la hermetikismaj tekstoj konsideriĝis fonto de la prisca sapientia (plej pura saĝeco). Inter la bazaj verkoj de hermetikismo konsideriĝas la "Corpus Hermeticum", la "Asklepio-dialogo" kaj la "smaragdaj tabuloj". Pli postaj gravaj tekstoj, kiuj referencis al tiuj tri bazaj verkoj, nomiĝas "Picatrix" kaj "Kybalion". La hermetikismo regis la natursciencan mondkoncepton ĝis la 17-a jarcento kaj influis la okultismon de okcidentaj misteremuloj.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

Kategorio Hermetikismo en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
+Ne konfuzu kun ''[[Hermetiismo]]''
-La '''hermetikismo''' ([[kojnea greka lingvo]] ἑρμητική τέχνη, "la hermetika arto") estas religia revelacia kaj sekreta instruaro de la malfrua [[antikva epoko]]. Ĝi nomiĝis laŭ la helena dio [[Hermeso]], kiu en la malfrua antikva epoko ricevis la kromonomon [[Hermeso Trismegisto|Trismegisto]] ("trifoje plej granda Hermeso"). La helenoj identigis tiun dion kun la egipta dio [[Toto]]. La hermetikismo ekestis dum la helena-romia epoko de antikva Egiptio, inter la jaroj [[100]] kaj [[300]] post Kristo. Dum tiu tempo kaj parte ĝis la nuntempo, la vorto konsideriĝis sinonimo por [[Alkemio]]. La idearo estas influita de [[persoj|persa]], [[babilonio|babilona]] kaj [[judismo|judaj]] elementoj, kaj de [[platono|platonismaj]], [[novplatonismo|novplatonismaj]] kaj [[stoikismo|stoikismaj]] konceptoj.
+----
+La '''hermetikismo''' ([[kojnea greka lingvo]] ἑρμητική τέχνη, "la hermetika arto") estas kolektiva esprimo por religiaj kaj esoteraj ideoj kaj praktikoj kiuj proksime interrilatas kiel konataj tra tekstoj de la unuaj jarcentoj [[Anno Domini|a.D.]] (la [[antikva epoko]]) precipe en la orienta mediteranea mondo.
+Hermetikismo estas nomata laŭ la helena dio [[Hermeso]], kiu en la malfrua antikva epoko ricevis la kromnomon [[Hermeso Trismegisto|Trismegisto]] ("trifoje plej granda Hermeso"). La helenoj identigis tiun dion kun la egipta dio [[Toto]]. La hermetikismo ekestis dum la helena-romia epoko de antikva Egiptio, inter la jaroj [[100]] kaj [[300]] post Kristo. Dum tiu tempo kaj parte ĝis la nuntempo, la vorto konsideriĝis sinonimo por [[alkemio]]. La idearo estas influita de [[persoj|persa]], [[babilonio|babilona]] kaj [[judismo|judaj]] elementoj, kaj de [[platono|platonismaj]], [[novplatonismo|novplatonismaj]] kaj [[stoikismo|stoikismaj]] konceptoj.
 Ĉar oni dum la [[mezepoko]] opiniis, ke [[Hermeso Trismegisto]] estis egiptia klerulo dum la tempo de [[Moseo]], kaj opiniis lin fondinto de la helena filozofio, la hermetikismaj tekstoj konsideriĝis fonto de la ''prisca sapientia'' (plej pura saĝeco). Inter la bazaj verkoj de hermetikismo konsideriĝas la "Corpus Hermeticum", la "[[Asklepio]]-dialogo" kaj la "smaragdaj tabuloj". Pli postaj gravaj tekstoj, kiuj referencis al tiuj tri bazaj verkoj, nomiĝas "Picatrix" kaj "Kybalion". La hermetikismo regis la natursciencan mondkoncepton ĝis la [[17-a jarcento]] kaj influis la [[okultismo]]n de okcidentaj misteremuloj.
-== Retaj ligiloj ==
+== Vidu ankaŭ ==
+* [[Smeralda Tabulo]]
+* ''[[Corpus hermeticum]]''
+== Eksteraj ligiloj ==
+{{Projektoj}}
 * [http://www.esswe.org eŭropa sociero por studado de okcidenta esoterismo, retejo angla]
 * [http://www.amsterdamhermetica.nl/ retejo de la subfakultato pri hermetikisma filozofio en Amsterdamo (en la angla)]
 * [http://www.ritmanlibrary.nl/ "Bibliotheca Philosophica Hermetica" (biblioteko J.&nbsp;R. Ritman en Amsterdamo, same en la angla)]
+[[Kategorio:Hermetikismo| ]]
 [[Kategorio:Esoterismo]]
+[[Kategorio:Mitoj pri kreado]]
+[[Kategorio:Mistikismo]]
 [[Kategorio:Okultismo]]
 [[Kategorio:Magio]]
 [[Kategorio:Kabalo]]
-[[bg:Херметизъм]]
-[[bs:Hermetizam]]
-[[ca:Hermetisme]]
-[[cs:Hermetismus]]
-[[cy:Hermetigiaeth]]
-[[da:Hermetisme]]
-[[de:Hermetik]]
-[[el:Ερμητισμός]]
-[[en:Hermeticism]]
-[[es:Hermetismo]]
-[[fi:Hermetismi]]
-[[fr:Hermétisme]]
-[[hr:Hermetizam]]
-[[id:Hermetisisme]]
-[[it:Ermetismo (filosofia)]]
-[[ja:ヘルメス主義]]
-[[ka:ჰერმეტიზმი]]
-[[ko:헤르메스주의]]
-[[nl:Hermetisme]]
-[[no:Hermetisme]]
-[[pl:Hermetyzm]]
-[[pt:Hermetismo]]
-[[ru:Герметизм]]
-[[simple:Hermeticism]]
-[[sk:Hermetizmus]]
-[[sl:Hermetizem]]
-[[sv:Hermetism]]
-[[tr:Hermetizm]]