Saltu al enhavo

Brandenburgio

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Brandenburgio
germane BrandenburgLand Brandenburg, malsuprasorabe Kraj Bramborska, platgermane: Land Brannenborg
Federacia lando
Elaviadila vido al urbo Cottbus, unu el la lokoj de Brandenburgio
Elaviadila vido al urbo Cottbus, unu el la lokoj de Brandenburgio
Elaviadila vido al urbo Cottbus, unu el la lokoj de Brandenburgio
BerlinoBremenoBremenoHamburgoMalsupra SaksioBavarioSarlandoŜlesvigo-HolstinioŜlesvigo-HolstinioBrandenburgioSaksioTuringioSaksio-AnhaltoMeklenburgo-AntaŭpomerioBaden-VirtembergoHesioNordrejn-VestfalioRejnlando-Palatinato
flago
flago
blazono
blazono
flagoblazono
federacia lando [+]

Oficiala nomo: Brandenburg

Lando Germanio
Federacia landoBrandenburgio
Distriktoj
Eksterdistriktaj urboj
Historiaj regionoj

Najbaras kun
Konata lokoSpree-arbaro
RiverojHavel, Spree, Elbo, Odro, Luzacia Niso

Supermara altecom ü. NHN [+]
ĈefurboPotsdamo
- koordinatoj52° N, 13° O (mapo)52.39455555555613.060333333333 [+]
Plej alta punktoKutschenberg [+]
- koordinatoj51° N, 14° O (mapo)51.365313.7272 [+]

Akvokolektejo29 478,63 km² (2 947 863 ha) [+]
Areo29 477 km² (2 947 700 ha)

Loĝantaro2 573 135 (fine de decembro 2022)
Denseco87,29 loĝ./km²

Malneta enlanda produkto78,656  Mrd. EUR (2021)
Ŝuldoj18,839  Mrd. EUR (31-a de marto 2022)
Senlaboreco6 % (decembro 2023)

Regantaj partiojSPD, CDU kaj Verduloj
MinistroprezidantoDietmar Woidke (SPD)
(ekde 28-a de aŭgusto 2013)
Prezidento de
federacilanda parlamento
Ulrike Liedtke (SPD)
Parlamento
10
25
10
4
15
24
10 25 10 15 24 
El 88 seĝoj ricevas:
Lasta baloto1-a de septembro 2019
Sekvonta baloto22-a de septembro 2024
Reprezento en
Federacia Konsilio
4

HorzonoMET (UTC+1)
- somera tempoMEST (UTC+2)
ISO 3166DE-BR
Landa Eo-asocioEsperanto-Asocio Berlin-Brandenburgio (EABB)

Brandenburgio (Tero)
Brandenburgio (Tero)
Distriktoj enkadre de Brandenburgio

Map
Brandenburgio

Vikimedia Komunejo:  Brandenburg
Retpaĝaro: www.brandenburg.de/cms/list.php/bbstart
vdr

Brandenburgio[1]Brandenburgo[2] estas federacia lando en la orienta parto de Germanio kiu plene ĉirkaŭas Berlinon. Ĝia germana nomo estas Brandenburg [BRANdenburk].[3] Fine de decembro 2022 ĝi havis 2573135 loĝantojn.

Al Brandenburgio limas la germanaj federaciaj landoj Meklenburgo-Antaŭpomerio (norde), Saksio (sude), Saksio-Anhalto (okcidente) kaj en la oriento najbaras Pollando.

En Brandenburgio troviĝas la Esperanto-Stacio en Halbo (germane Halbe) sude de Berlino.

Geografio

[redakti | redakti fonton]

En Brandenburgio ne ekzistas montaroj. La pejzaĝo tamen ne estas tute ebena. Ĝin modlis pluraj glaciepokoj. La plej alta punkto estas Hagelberg, kiu leviĝas 201 m super la marnivelon.

Brandenburgio unuflanke konsideriĝas la plej akvoriĉa federacia lando de Germanio. Ekzistas pli ol 3.000 naturaj lagoj kaj multnombraj pliaj artefaritaj lagoj kaj lagetoj. Plue ekzistas pli ol 33.000 kilometroj da akvovojoj, el kiuj tamen la plejmulto ne estas riveroj, sed kanaloj. Aliflanke tamen la lando ricevas relative malmulte da pluvo kaj tial kolektiĝas malmulte da grundakvo. Pro la relativa pluvomanko ankaŭ ekzistas kompare malmultaj rojoj kaj riveretoj, kiuj trafluus la lagojn, kaj tial la mempurigo de la lagoj nur limigite funkcias.

La sekvaj riveroj tuŝas aŭ trafluas Brandenburgion per siaj tutaj aŭ partaj longoj:

La plej granda natura lago nomiĝas Scharmützelsee, ĝia areo kovras 1207 hektaroojn. Alia lago estas la Jungfernsee.

La plej gravaj urboj en Brandenburgio estas:

Administra disdivido

[redakti | redakti fonton]

En Brandenburgio ekzistas 14 distriktoj (Landkreise) kaj 4 eksterdistriktaj urboj.

kun administraj centroj
  1. Barnim, Eberswalde (BAR)
  2. Dahme-Spreewald, Lübben (Spreewald) (LDS)
  3. Elbe-Elster, Herzberg (Elster) (EE)
  4. Havelland, Rathenow (HVL)
  5. Märkisch-Oderland, Seelow (MOL)
  6. Oberhavel, Oranienburg (OHV)
  7. Oberspreewald-Lausitz, Senftenberg (OSL)
  1. Oder-Spree, Beeskow (LOS)
  2. Ostprignitz-Ruppin, Neuruppin (OPR)
  3. Potsdam-Mittelmark, Belzig (PM)
  4. Prignitz, Perleberg (PR)
  5. Spree-Neiße, Forst (Lausitz) (SPN)
  6. Teltow-Fläming, Luckenwalde (TF)
  7. Uckermark, Prenzlau (UM)

La Luzacia lignita regiono - germane Lausitzer Braunkohlerevier, suprasorabe Łužiski brunicowy rewěr - estas lignitominada teritorio en la sudoriento de la federacia lando Brandenburgio kaj en la nordoriento de la federacia lando Saksio.

Teritoria pligrandigo de Prusio inter 1600 kaj 1795: ● blue: Margraflando Brandenburgio en 1600 ● verde: Duklando Prusio en 1600 ● flave: Teritorioj aneksitaj ĝis 1772: 1. Nova Silezio 2.Varmio 3. Pomerio 4. Antaŭpomerio 5. Magdeburgo 6. Osnabrück 7. Minden 8. graflando Mark 9. Kleveruĝe: pluse aneksitaj ĝis 1795
  • Brandenburgia Teknologia Universitato
  • La Akademio de Sciencoj de Berlino kaj Brandenburgio aŭ plejeble proksima al la germanlingva originalo Berlin-Brandenburgia Akademio de Sciencoj, germane Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften, latine Academia Scientiarum Berolinensis et Brandenburgensis, estas akademio de sciencoj fondita en 1992 per ŝtata traktato inter la federaciaj landoj Berlino kaj Brandenburgio. La akademio estas subjekto de publika juro kun la rajto je memadministrado.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. http://vortaro.net/#Brandenburgio
  2. https://www.reta-vortaro.de/revo/art/brande.html
  3. Ĝi estas konata kiel BrandeburgBrandeburk en la ĉeĥa lingvo. Ankaŭ itale oni ofte uzas la formon Brandeburgo, ĉar la sonkombino "nb" estas malfacile prononcebla por italoj.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]