Saltu al enhavo

Historio de Eŭropo

El Vikipedio, la libera enciklopedio

La historio de Eŭropo referencas al la serio de okazintaĵoj relativaj al la Eŭropa kontinento, ekde kiam ĝi estis loĝata de la unuaj homoj al la aktualo.

La Homo sapiens ŝajne aperis antaŭ ĉirkaŭ 130 000 jaroj en Afriko, laŭ la majoritata scienca opinio. La alveno de la Homo sapiens al Eŭropo eble okazis el Proksima Oriento al Eŭropo, kie ili setlis inter 40 000 kaj 25 000 a.K. (Supra Paleolitiko).[1]

Antaŭhistorio

[redakti | redakti fonton]
Mapo prezentanta la plej fruan homan migradon en pratempa Eŭropo.

Homo erectus migris de Afriko al Eŭropo antaŭ la eliro de modernaj homoj. Homo erectus georgicus, kiu vivis malglate 1.8 milionoj da jaroj en Kartvelio, estas la plej frua hominido malkovrita en Eŭropo.[2] Lézignan-la-Cèbe en Francio, Orce en Hispanio, Monte Poggiolo en Italio, kaj Kozarnika en Bulgario estas inter la plej malnovaj Paleolitikaj lokoj en Eŭropo.[3][4]

La plej frua apero de anatomie modernaj homoj en Eŭropo estis datita al 35,000 aK, kutime referita kiel la Kro Magnon. La plej fruaj ejoj en Eŭropo estas Riparo Mochi (Italio), Geissenklösterle (Germanio), kaj Isturits (Francio).[5] Iuj loke evoluintaj transiraj kulturoj (Uluzianoj en Italio kaj Grekio, Altmühlianaj en Germanio, Szeletianaj en Mezeŭropo kaj Ŝatelperonaj sudokcidentaj) uzis klare Malfruajn Paleolitikojn teknologiojn tre frue.

Tamen, la definitiva antaŭeniĝo de ĉi tiuj teknologioj estas farita de la Aŭrinjaka kulturo. La originoj de ĉi tiu kulturo situas en Levantenio (Ahmarian) kaj Hungario (unua plena Aŭrinjaka). Antaŭ 35,000 aK, la Aŭrinjaka kulturo kaj ĝia teknologio etendiĝis tra plej de Eŭropo. La finaj neandertaloj ŝajnas esti devigitaj foriri dum ĉi tiu procezo al la suda duono de Iberio.

Mez-epoko

[redakti | redakti fonton]
Eŭropo, 814.

Nov-epoko

[redakti | redakti fonton]

Franca Revolucio kaj ties sekvoj

[redakti | redakti fonton]

Industria revolucio

[redakti | redakti fonton]

Kolonia imperiismo

[redakti | redakti fonton]

Unua kaj Dua mondmilitoj

[redakti | redakti fonton]

Listoj de regnestroj, ktp, dinastioj

[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Homo Sapiens: más influencia de Asia que de África (Homo sapiens: pli da influo de Azio ol de Afriko). Deutsche Welle 14.08.2007.[1] Arkivigite je 2008-03-21 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita el originalo la 28an de novembro 2015. Konsultita la 10an de junio 2008. (hispane)
  2. (2002) “A new skull of early Homo from Dmanisi, Georgia”, Science 297 (5578), p. 85–89. doi:10.1126/science.1072953. 
  3. The Human Journey: Early Settlements in Europe.
  4. National Geographic Italia – Erano padani i primi abitanti d’Italia. Arkivita el la originalo je 2019-06-26. Alirita 2020-11-22 .
  5. 42.7–41.5 ka (1σ CI). Katerina Douka kaj aliaj, A new chronostratigraphic framework for the Upper Palaeolithic of Riparo Mochi (Italy), Journal of Human Evolution 62(2), 19 decembro 2011, 286–299, COI:10.1016/j.jhevol.2011.11.009.

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]