Tudanka behi

Tudanka behi
	Behi arraza
Espeziea	Bos taurus
Jatorria	Euskal Herria Espainia ; ( Kantabria
Sinonimoak	Duranga behia

Tudanka behia edo "tudanka", (euskaraz: "duranga"), Kantabriako bertako behi arraza bat da, bereziki komunitatearen mendebaldeko aldean hedaturik dagoena. Hauetako zenbait behi, bere estimu handia zela eta, Kantabriarekin mugakideak dieren zenbait euskal eskualdetan zabalduak izan dira ere. Bizkaiko Karrantzan zein Enkarterriko beste hainbat herrietan bereziki.

Iraganean oso behi estimatua izan zen baserriko lanak egiteko. Gurdietatik tiratzeko lantegian ere famatua zen tudanka behia. Hau dela eta, Kantabriako betako beste bi arraza, campurriana behia eta lebaniega behia desagertu ziren tudankaren aurrean edo behi hauekin nahastu ziren beraien ezaugarri propiak desagertu arte.

1832en urtetik aurrera Arabako Foru Aldundiak herrialdeko behi aziendaren zentsoak burutu zituen eta bertan aipatzen ziren tudanka arrazako idi pareak herrialdean hedaturik. Tudanka behiaren inportazio hauek eragina izan dute, zalantzarik gabe, terreña behi arrazan^[1].

Ezaugarriak

Batez besteko pisua 320 kg. da behietan eta 420 kg. zezenetan. Behien altuera 135 zentimetro ingurukoa da, eta 150 zentimetro zezenen kasuan.

Banaketa

Esan bezala bereziki Kantabrian hedatzen da arraza, baina historikoki baita Euskal Herriko mendebalean eta Palentziako iparaldeko zenbait herrietan; La Castilleria, La Pernía, La Lora, La Braña eta Fuentes Carrionas. Azken urtetan arraza berriro zabaldu da Euskal Herriko zenbait eskualdetara. Azienda hau oso ugaria da Saja-Besaya Natura Parkean

Erreferentziak

↑ "Contribución al estudio de poblaciones vacunas marginales en las provincias de Alava y Vizcaya: Agrupaciones bovinas Monchina y Terreña". Egilea, Patxi Gonzalez Angulo. 1991.

Kanpo estekak

Arrazari buruzko web horrialdea

Datuak: Q690396
Multimedia: Tudanca cattle / Q690396

Argazki galeria

[1] "Contribución al estudio de poblaciones vacunas marginales en las provincias de Alava y Vizcaya: Agrupaciones bovinas Monchina y Terreña". Egilea, Patxi Gonzalez Angulo. 1991.

[1]

i e a Euskal Herriko behi arrazak Euskal Herria
Euskal Herriko egungo bertako behi arrazak	Bearnotar behia • Behi montxina • Terreña behia • Tudanka behi • Betizu () • Bordeldar behi • Landetako behia • Nafar kasta • Piriniotar behia	Euskal Herriko behi arrazak
Euskal Herritik desagertutako behi arraza eta basa behiak	Uro ()	Euskal Herriko behi arrazak

i e a Euskal Herriko bertako etxe abereen arrazak
Zaldi eta asto arrazak	Auritzeko zaldia • Enkarterriko astoa • Euskal Herriko mendiko zaldia • Lautzako zaldia • Nafar behoka • Pirinioetako astoa • Pottoka() • Zaldi montxinoa • Nafar zaldi
Behi arrazak	Bearnotar behia • Behi montxina • Terreña behia • Tudanka behi • Betizu() • Bordeldar behia • Landetako behia • Nafar kasta • Pirinioetako behia •
Hegaztiak	Euskal antzara • Euskal oilo
Ardi arrazak	Latx muturbeltza • Latx muturgorria • Manex burugorria • Manex burubeltza • Erronkarikoa • Euskal-bearnotarra • Karrantzako muturbeltza • Karrantzako muturgorria • Sasi ardia • Nafarra • Txurra
Ahuntz arrazak	Ahuntz azpigorria • Pirinioetako ahuntza
Txerri arrazak	Euskal txerria • Gasteizko muturmotz txerria • Baztango txerria
Txakur arrazak	Enkarterriko billano • Enkarterriko billanuko • Euskal artzain txakurran (barietateak: iletsua eta Gorbeiakoa) • Euskal erbi txakurra • Kantauriko ur-txakurra • Landetako Labrit txakurra • Nafar artzanora • Nafarroako eper txakurra • Piriniotar ardi txakurra • Pirinioetako mendiko zakurra
Erle motak	Euskal Herriko erle beltza