اروس
| اساطیر یونان باستان | ||||
| ||||
| اروس | ||||
|---|---|---|---|---|
| یونانی: | Ἔρως | |||
| عنوان: | خدای عشق | |||
| پدر: | به روایت هزیود خائوس به روایت دیگر آرس (به همراه آفرودیته) | |||
| مادر: | آفرودیته (به همراه آرس) | |||
| ||||
اروس (به یونانی: Ἔρως) (به انگلیسی: Eros) به معنی عشق جنسی، در اسطوره‌های یونان خدای عشق بود. رومی‌ها او را آمور (عشق) یا کوپیدو (شوق) می‌خواندند. واژهٔ اروس نخستین بار از افلاطون شنیده شد؛ به معنی شوق و دلتنگی عاشقانهٔ روح برای برگشتن به اصل خود.
روایت هزیود
[ویرایش]به روایت هزیود، اروس در آغاز زمان، پس از خائوس (خلاء) و همراه تارتاروس و گایا زاییده شد. اروس بود که سبب ازدواج پدر و مادر اولیه، یعنی اورانوس و گایا شد و بر ازدواج اعقاب آنها، یعنی خدایان و نهایتاً انسان‌ها، نظارت کرد. در این روایت، اروس صرفاً مظهر قدرت زایندگی که در موجودات زنده حلول می‌کند و سبب تولید مثل می‌شود نیست، بلکه مقدم بر آفرودیته (الههٔ عشق) نیز هست.
روایات دیگر
[ویرایش]طبق روایتی دیگر، اروس خدای بسیار جوان‌تری است و پسر افرودایت و معشوقش آرس به‌شمار می‌آید. مطابق این روایت اروس در هنر و ادبیات کلاسیک به هیئت مردی نیرومند، زیبا و پهلوان تصویر شده‌است. در دورهٔ کلاسیک او را حامی عشق همجنس‌گرایانه بین مردان و جوانان نیز تلقی کرده‌اند.[۱]در تسپیای (در بویوتا) و در پاریوم (در موسیا) او را خدای باروری می‌دانستند و می‌پرستیدند.
در افسانه‌ها از پسوخه به عنوان همسر وی یاد شده‌است.
در وصف اروس
[ویرایش]اروس خدای عشق در کمین است تا هر کس خیال گذشتن از دنیا را داشت او را با تیر بزند و عاشقش کند.
مشخصات
[ویرایش]در دوره‌های هلنی، که عشق در هنر و ادبیات جنبه‌های رمانتیک‌تری یافت، رفته‌رفته اروس را کودک یا نوزاد بالداری، که تیردانی پر از تیر دارد، در نظر گرفته‌اند؛ حتی بعضی او را جمع تصور کرده‌اند و اروتس خوانده‌اند؛ زیرا شور و سوداهایی که او مظهر آنها بود، چندگانه به نظر می‌رسید. رفته رفته این تصور قوت گرفت که تیرهای او سر طلایی‌اند و اگر به قربانیان اصابت کنند، سبب ایجاد میل آتشین در آنها می‌شوند؛ بعضی دیگر از جنس سرب هستند و اگر به کسی اصابت کنند، سبب می‌شوند که عاشق از دلباختهٔ خود روی بگرداند. به این ترتیب اروس هم عشق برمی‌انگیخت و هم جفا.[۲]
پانویس
[ویرایش]جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- مایکل گرانت، جان هیزل، فرهنگ اساطیر کلاسیک، یونان و روم، ترجمهٔ رضا رضایی، تهران: نشر ماهی، شابک ۹۶۴-۷۹۴۸-۸۷-۵
ایزدان و پهلوانان اساطیر یونان باستان | ||
|---|---|---|
| ایزدان نخستین |  | |
| دوازده ایزد المپ‌نشین | ||
| دیگر ایزدان | ||
| تیتان‌ها | ||
| گروه‌ها | آرگونوت‌ها· آمازون‌ها· الهه‌های انتقام· بورئاس· ساتیر· سانتور· سایکلاپس‌ها· سیرن· خاریتس· گیگانت‌ها· میوزها· مویرای· نرئیدها· نیمف· هارپی· هکاتونکایر | |
| دیگر موجودات نخستین | ||
| پهلوانان میرا و نیمه‌خدایان | ||
| مکان‌های مقدس | ||
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| سایر | |
