بحث:راپسودی بوهمی

نام مقاله

حماسه کولی برگردانی بی‌پایه و اساس و نارایج و من‌درآوردی است و صرف به‌کارگیری‌اش در عنوان نسخهٔ آلبوم در ایران، جواز استفاده از آن را نمی‌دهد چون راپسودی فرمی از موسیقی است و نباید ترجمه‌اش کرد به حماسه. Wikimostafa (بحث) ‏۱ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۸:۰۹ (UTC)

▬ Anu‍‍Juno ‏۷ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۹:۵۱ (UTC)

@AnuJuno: کاملاً مخالف این انتقالم و درخواست واگردانی دارم. حماسه کولی «ترجمهٔ رسمی» این اثر هست که بر روی جلد آلبومی که خود گروه به صورت رسمی در ایران منتشر کرده نوشته شده و اصلاً هم «من‌درآوردی» نیست. چه درست، چه غلط، این ترجمهٔ رسمی و منبع‌دار هست. «راپسودی فرمی از موسیقی است و نباید ترجمه‌اش کرد به حماسه» یک تفسیر شخصی هست. -- bkouhi (بحث) ‏۷ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۰۰ (UTC)

درود بی‌کوهی جان. حدس می‌زدم این انتقال ممکن است بحث برانگیز شود و از همین بابت یک هفته صبر کردم تا اگر نظر متفاوتی است آشکار شود، منتظر نظر ویکی‌مصطفی می‌مانم، شاید همین‌جا بتوانید به توافق برسید در غیراین‌صورت واگردانی خواهم کرد. شاید اگر همین الآن دو طرف رویکردی همانند درخواست نظر سوم و توافق دوطرفه پیش بگیرید کار به جاهای باریک و سر زدن به پروژه‌های مرده نکشد :) ▬ Anu‍‍Juno ‏۷ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۱۰ (UTC)

@Bkouhi: خب «راپسودی بوهمی» هم رایج است، منظورتان از «ترجمهٔ رسمی» چیست؟ مگر زیر نظر و با تأیید خود گروه کوئین این ترجمه انجام شده؟ :) صرف اینکه یک شرکت بیاید اثری را با مجوز ارشاد پخش کند اسمش می‌شود «ترجمهٔ رسمی»؟ به نظر من مهم این است که منابع موسیقی از این اثر با چه نامی یاد می‌کنند. شخصا یک‌درصد هم احتمال نمی‌دهم در کتابی که موضوعش موسیقی راک باشد، چنین اشتباه فاحشی در برگردان مرتکب شوند. این‌جور ترجمه‌های غیرمسئولانه به نظرم فقط برای بازاریابی است. Wikimostafa (بحث) ‏۷ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۱۹ (UTC)

بله، این آلبوم زیر نظر گروه کوئین و به طور رسمی در ایران منتشر شده. منبع. -- bkouhi (بحث) ‏۷ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۵۳ (UTC)

@Bkouhi: من به منبعتان فعلا دسترسی ندارم ولی اگر آلبوم رسما با تأیید گروه منتشر شده حرفی نیست (هرچند منظورم خودِ ترجمه بود نه مجوز انتشارش؛ یعنی کاری که مثلا ناباکوف موقع ترجمه دعوت به مراسم گردن‌زنی به انگلیسی می‌کرد. فردی مرکوری بیچاره از توی گور چه نظارتی روی ترجمه‌ها می‌خواسته بکند خدا می‌داند)

فقط در مورد آن جمله‌تان که فرمودید «راپسودی فرمی از موسیقی است و نباید ترجمه‌اش کرد به حماسه» تفسیر شخصی من است، باید بگویم این‌طور نیست. دقیقا برعکس، «حماسه کولی» تفسیر است. راپسودی فرمِ این ترانه است، چه‌طور می‌تواند تفسیر شخصی یا غیرشخصی باشد؟ با انتخاب آن نامِ بی‌معنی اشارات مستقیم و ضمنی ترانه به فرم راپسودی (نگاه کنید به صفحه راپسودی در ویکی‌ انگلیسی که راپسودی بوهمی آنجا هم هست) و موسیقی کلاسیک (Hungarian Rhapsody لیست و نسبتش با تکه‌های آریامانند و اپرامانند خود ترانه) و همچنین «بوهمین» (که صفت است و حتا اگر به اصل واژه هم نمی‌خواستند وفادار بمانند باید می‌گفتند «کولی‌وار») نادیده گرفته خواهد شد. Wikimostafa (بحث) ‏۷ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۶:۴۸ (UTC)

اینکه شما انتشار رسمی این آلبوم در ایران را نادیده می‌گیرید و از «مجوز شخص فردی فرکوری» صحبت می‌کنید برای من عجیب است. بسیاری آلبوم‌ها پیدا می‌کنید که اسم‌شان با شیطنت‌های ناشر، بدون اجازهٔ خواننده و دیگر هنرمندان، و حتی با مخالفت او انتخاب شدند. در نامگذاری اصلاً مهم نیست که نظر خواننده یا دیگر هنرمندان راجع به اسم اثرشان چه بوده و اینها. اصلاً چه لزومی دارد که ناشر بیاید عنوان انگلیسی را ترجمه کند و از آن استفاده کند و نیاید یک اسم کاملاً جدید و بی‌ربط انتخاب کند؟ آثار بسیاری هستند که در هر کشور با یک نام منتشر می‌شوند. از این رو ترجمهٔ نام‌ها همیشه آخرین گزینه برای کاربران ویکی‌پدیا بوده. چیزی که من سعی دارم بگویم این است که در نبود یک ترجمهٔ دو فاکتو گسترده و جاافتاده، نام رسمی حرف اول را می‌زند، حتی اگر چرند محض باشد. ما باید وقتی دست به کار ترجمه کردن شویم که نه ترجمهٔ جاافتاده‌ای (در بین منابع معتبر) وجود دارد و نه ترجمه رسمی، هرچند جانیفتاده. ترجمه غیررسمی اما جاافتاده (در بین منابع معتبر) به ترجمه رسمی برتری دارد و ترجمه رسمی به ترجمه کاربران ویکی‌پدیا. از این رو اگر منبع(های) معتبری دارید که چیز دیگری ترجمه کردند، ارائه فرمایید. -- bkouhi (بحث) ‏۸ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۷:۱۵ (UTC)

در مورد «رواج» تقریبا باهم توافق داریم؛ چند سطر پایین‌تر در گفتگو با دیاکو و همین‌طور در صفحه بحث خودم (گفتگو با آنویونو) می‌توانید نظراتم را دراین مورد ببینید. کتاب‌های فارسی منتشر شده باموضوع موسیقی راک انگشت‌شمارند و ازقضا تنها کتابی که با موضوع کوئین منتشر شده (یعنی کوئین، مارش ملکه سیاه) مبنای این برگردان هم در جلد نسخه فارسی آلبوم قرار گرفته. وگرنه اگر منابع موسیقی آنلاین یا رسانه‌های عمومی را بپذیرید، بی‌بی‌سی فارسی مثلا از راپسودی بوهمی استفاده کرده و شبکه من و تو در یکی از برنامه‌هایش همین را به‌کار برده. وبگاه‌‌های موسیقی هم به‌همین‌شکل (گرچه شاید خیلی معتبر محسوب نشوند). حرفم این است که «راپسودی بوهمی» نارایج نیست (نارایج یعنی «خزشراه» که دیاکو مثال آورده این پایین)؛ کسانی که موسیقی راک را به‌شکلی دنبال می‌کنند عبارت «حماسه کولی» برایشان غریبه است اما «راپسودی بوهمی» را می‌فهمند و بلافاصله می‌شناسند. رویکرد خودم این است که بین چند نام رایج (به‌شرطی یکی‌شان رواج «گسترده» نداشته باشد و بقیه را از میدان به‌در نکرده باشد) آنکه درست‌تر است را انتخاب کنم اما به‌هرحال ریش و قیچی را می‌سپارم دست شما. Wikimostafa (بحث) ‏۸ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۸:۵۸ (UTC)

@Wikimostafa و Bkouhi: اگر ممکن است نتیجه این بحث را مشخص نمایید تا تکلیف خنثی‌سازی کردن یا نکردن انتقال روشن شود. ▬ Anu‍‍Juno ‏۹ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۲۰:۲۲ (UTC)

• @Wikimostafa: با همهٔ این گفته‌ها، به نظرم راپسودی بوهمی آنقدر هم رواج ندارد و خودتان فرمودید که در یک کتاب تخصصی همان حماسه کولی مبنا بوده. از یک طرف دیگر مزایای حماسه کولی بیشتر هست (نامی که کاملا فارسی و برای خواننده فارسی‌زبان معنی‌دار است) تا مزایای راپسودی بوهمی (که صرف نظر از گرامر، اصلاً فارسی نیست و برای خواننده عام فارسی‌زبان معنی نمی‌دهد و فرقی با Bohemian Rhapsody انگلیسی ندارد). اگر همچنان اختلاف هست، می‌توانیم نظر سوم هم بپرسیم. -- bkouhi (بحث) ‏۹ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۲۱:۲۲ (UTC)

این را اصلا نفرمایید که برای خواننده فارسی‌زبان معنی نمی‌دهد؛ آثار کاملا شناخته‌شده‌ و مشهوری با نام راپسودی ساخته شده‌اند (در همین ویکی راپسودی در بلو یا راپسودی مجار شماره ۲ را داریم. جالب است بدانید یکی از آلبوم‌های همین گروه کوئین اسمش Hungarian Rhapsody (راپسودی مجار) است چون در مجارستان کنسرت داده بوده‌اند کنجکاوم بدانم اسم این مقاله را در ویکی فارسی چه خواهید گذاشت؟ حماسه مجار؟). با نظر سوم هم همیشه موافقم، پیشنهاد من یکی از دوستان دالبا، تیسفون، 4nn1l2 و وهاب است ولی اگر دوستان باوسواس دیگری هم سراغ دارید مشکلی نیست. Wikimostafa (بحث) ‏۱۰ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۲:۴۱ (UTC)

لطفاً هر کدام از دوستان آشنا به مبحثی را که می‌شناسید، خود فرابخوانید تا گره کار زودتر گشوده شود. -- bkouhi (بحث) ‏۱۰ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۰۳ (UTC)

• @Tisfoon: سلام، نظر شما چیست، ظاهرا آنلاین هستید. Wikimostafa (بحث) ‏۱۰ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۲۲ (UTC)

با درود، عقیدهٔ بنده آن است که واژه Bohemian امروزه، معادل صحیحی برای «کولی» (Gypsy) نیست. (هرچند، خاستگاه آن، در گذشته و در زبان فرانسوی، این کلمه باشد). دیکشنری در تعریف آن می‌گوید: «a socially unconventional person, especially one who is involved in the arts» و این، دقیقاً همان «کولی» نیست و ممکن است خواننده فارسی‌زبان به اشتباه بیوفتد. واقعیت آن است که دربارهٔ معنای این ترانه، حتی در جوامع و محافل انگلیسی‌زبان نیز، بحث و گمانه‌زنی زیادی بوده است. فردی مرکوری شخصیتی پیچیده داشت و گمان می‌رود این ترانه، به بخش‌هایی از زندگی شخصی-عاطفی او مربوط باشد؛ اما خودش هرگز حاضر نشد دربارهٔ معنای آن توضیحی بدهد و پس از مرگش، اعضای گروه کوئین هم به احترام او، از هرگونه اظهارنظر دربارهٔ معنای آن خودداری کردند و تفسیر و برداشت را، به علاقمندان و شنوندگان واگذاشتند. (شخصاً به خاطر دارم که یکی از رادیوهای محلی تورنتو که به موسیقی راک می‌پردازد، چند سال قبل، برنامه‌ای دوساعته را به تفسیرِ عنوان و شعر این ترانه اختصاص داده بود). حال سؤال اینجاست که کدامیک از ترجمه‌ها، در منابع معتبر، رواج گسترده دارد؟ اینکه شرکتی از گروه کوئین مجوز گرفته تا ترانه‌هایی را در ایران منتشر کند، ارتباط مستقیمی به درستی ترجمهٔ شعرها ندارد. (در بی‌بی‌سی هم اشاره‌ای به صلاحیت مترجمان یا نظارتِ کوئین بر ترجمهٔ متن ترانه‌ها نشده است)؛ وانگهی، خودِ خبرگزاری «بی‌بی‌سی فارسی» نام این ترانه را بصورت «راپسودی بوهمی» نگاشته است. (منبع دیگر: موسیقی فارس). اگر من باشم، نام ترانه را به همین صورتِ «راپسودی بوهمی» می‌نویسم و آنرا ترجمهٔ واژه‌به‌واژه نمی‌کنم. با احترام. -- Tisfoon (بحث) ‏۱۰ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۴:۳۰ (UTC)

با تشکر فراوان از شما، طبق نظر جناب Tisfoon «راپسودی بوهمی» برای مقاله در نظر گرفته می‌شود. -- bkouhi (بحث) ‏۱۱ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۵۱ (UTC)