جنگ اول افغان و انگلیس

اولین جنگ افغان و انگلیس
	بخشی از بازی بزرگ
	; نبرد غزنی نیروهای هند-بریتانوی در جریان اولین جنگ افغان و انگلیس در ح. ۱۸۳۹
تاریخ	جولای ١٨٣٩ – اکتبر ١٨۴٢
موقعیت	افغانستان
نتایج	پیروزی افغانستان خروج بریتانیایی ها; پایین آوردن دوست محمد از قدرت;
طرف‌های درگیر
امارت افغانستان	امپراتوری بریتانیا کمپانی هند شرقی بریتانیا; امپراتوری درانی
فرماندهان و رهبران
محمد اکبرخان; میر مسجدی خان; نایب امان‌الله‌خان لوگری; عبدالله‌خان اچکزای; محمدشاه‌خان غلزای; میر هجری خان	ویلیام الفنستون †; ویلیام مکناتن; جان کین; ویلوبی کاتون; جورج پالاک; شاه شجاع درانی
تلفات و خسارات
نامعلوم	۴۵۰۰ نظامی + ١٢,۰۰۰ غیر نظامی انگلیسی

جنگ اول افغان و انگلیس (۱۸۳۹ – ۱۸۴۲) در بخش جنوبی درهٔ هلمند روی داد^[۳]. این جنگ که میان نیروهای کمپانی هند شرقی بریتانیا و افغانستان رخ داد، روی‌هم رفته با پیروزی افغان‌ها بر انگلیس پایان یافت.^[۴]^[۵]^[۶]^[۷]^[۸] مشهور است که در این جنگ حدود ۴۵۰۰ نفر از سربازان انگلیسی و هندی کمپانی هند شرقی بریتانیا به همراه ۱۲۰۰۰ نفر از مردمان و خانواده‌های وابسته به اردوگاه انگلیس، توسط جنگجویان قبائل افغان کشته شدند، اما در نهایت در جنگ کابل، انگلیسی‌ها بر افغان‌ها فائق آمدند.^[۲] این جنگ، یکی از اولین لشکرکشی‌های بزرگ قرن نوزدهم در جریان رقابت‌ها بر سر تصاحب قدرت و نفوذ در منطقه آسیای مرکزی بود که با عنوان بازی بزرگ میان امپراتوری بریتانیا و امپراتوری روسیه شناخته می‌شود.^[۹]

طی این جنگ دوست‌محمد خان تسلیم شده و مجبور به رفتن به هند شد و شاه شجاع درانی با حمایت نیروهای انگلیسی مستقر در کابل به حکومت رسید.

نیروهای قبایلی افغان به مبارزه با نیروهای انگلیسی پرداختند و کابل را محاصره کردند. در ماه ژانویه انگلیس‌ها اعلان کردند که حاضر به تخلیه کابل هستند. دولت کابل به نیروهای انگلیسی تضمین داد که در راه برگشت نیروهای انگلیسی به هند به آنان کاری نداشته باشد.اما نیروهای قبایلی افغان این تضمین را نپذیرفتند.

هنگامی که دستهٔ نیروهای انگلیسی که تعدادی زن و کودک و خدمه هم همراهشان بود در حال بازگشت به هند بودند نیروهای قبایلی افغان به آنان حمله کردند و همه را قتل عام نمودند.

یک سال بعد گروهی از نیروهای انگلیسی برای گرفتن انتقام به کابل حمله کردند. آنان قلعه و بازار بزرگ شهر را به آتش کشیدند.

بزودی دایره مخالفان با نام شورای اعلای مجاهدین تشکیل شد. در این شورا افراد ذیل حضور داشتند. نایب امین الله خان لوگری (رئیس شورا)، وزیر محمد اکبر خان، خان شیرین خان، جوانشیر چنداولی، حاجی علی، آقا حسین، حسین کاکه

سرانجام مخالفان پس از هماهنگی قبلی علیه شاه شجاع قیام کردند و در طی نبرد آنها شاه شجاع کشته شد.

پس از کشته شدن شاه شجاع، دوست‌محمد خان از هند به افغانستان بازگشت و مورد استقبال مردم قرار گرفت.

در نمایشنامه ها

جنگ اول افغان و انگلیس در اثری داستانی تاریخی فلاشمن، توسط جورج مک دونالد فریزر به تصویر کشیده شده است. (این اولین رمان به نام فلاشمن توسط فریزر است.)

مصیبت دکتر برایدون ممکن است الهام گرفته از داستان دکتر جان واتسون از اسکارلت باشد، اگرچه زخم در جنگ دوم زخمی شده شد.

رمان اما دراموند فراتر از همه مرزها(١٩٨٣) بر اساس داستان امپراتوری توت مالتی فیلیپ هنشر (٢۰۰٢) و فنفار (١٩٩٣)، توسط اندرو مک آلان، منشی دکتر ویلیام برایدون نوشته شده است.

رمان كودكان هنتی به هرات و كابل، جنگ افغان و انگلیس را از روایت یک نوجوان اسكاتلندی مهاجر به نام آنگوس می پردازد. شعر تئودور فونتانه (فاجعه افغانستان) نیز به قتل عام ارتش الفینستون اشاره دارد.^[۱۰]

اپیزود ویکتوریا (٢۰١٧) به نام "یک دختر سرباز" بقای برایدون را در عقب نشینی ای دراماتیک به تصویر می کشد. در این نمایش، ملکه ویکتوریا با سخنرانی در هنگام راه اندازی آن و تکریم از برایدون، به خسارات جانی که در عقب نشینی انگلیس ها منجر شده بود پاسخ می دهد.^[۱۱]^[۱۲]

جستارهای وابسته

کلیسای افغان

منابع

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ Kohn, George Childs (2013). Dictionary of Wars. Revised Edition. London/New York: Routledge. p. 5. ISBN 978-1-135-95494-9.
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ Baxter, Craig (2001). "The First Anglo–Afghan War". In Federal Research Division, Library of Congress (ed.). Afghanistan: A Country Study. Baton Rouge, LA: Claitor's Pub. Division. ISBN 1-57980-744-5. Retrieved 23 September 2011. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «baxter» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
↑ تاریخ غبار-میر غلام محمد غبار
↑ Shultz, Richard H.; Dew, Andrea J. (2006-08-22). Insurgents, Terrorists, and Militias: The Warriors of Contemporary Combat. Columbia University Press. ISBN 9780231503426.
↑ Toorn, Wout van der (2015-03-17). Logbook of the Low Countries (به عربی). Page Publishing Inc. ISBN 9781634179997.
↑ Henshall, Kenneth (2012-03-13). A History of Japan: From Stone Age to Superpower. Palgrave Macmillan. ISBN 9780230369184.
↑ Little, David; Understanding, Tanenbaum Center for Interreligious (2007-01-08). Peacemakers in Action: Profiles of Religion in Conflict Resolution. Cambridge University Press. ISBN 9780521853583.
↑ Steele, Jonathan (2011-01-01). Ghosts of Afghanistan: Hard Truths and Foreign Myths. Counterpoint Press. ISBN 9781582437873.
↑ Keay, John (2010). India: A History (revised ed.). New York, NY: Grove Press. pp. 418–9. ISBN 978-0-8021-4558-1.
↑ The Tragedy of Afghanistan بایگانی‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine. Retrieved 2013-08-21.
↑ WETA. "'Victoria' Season 2: "A Soldier's Daughter/The Green-Eyed Monster" Recap". Telly Visions (به انگلیسی). Retrieved 2019-02-09.
↑ "Season 2, Victoria | History in Images: Victoria Season 2 Episode 1 | Masterpiece | Official Site | PBS". Masterpiece (به انگلیسی). Retrieved 2019-02-09.

[Kohn-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ Kohn, George Childs (2013). Dictionary of Wars. Revised Edition. London/New York: Routledge. p. 5. ISBN 978-1-135-95494-9.

[baxter-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ Baxter, Craig (2001). "The First Anglo–Afghan War". In Federal Research Division, Library of Congress (ed.). Afghanistan: A Country Study. Baton Rouge, LA: Claitor's Pub. Division. ISBN 1-57980-744-5. Retrieved 23 September 2011. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «baxter» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).

[3] تاریخ غبار-میر غلام محمد غبار

[Shultz-4] Shultz, Richard H.; Dew, Andrea J. (2006-08-22). Insurgents, Terrorists, and Militias: The Warriors of Contemporary Combat. Columbia University Press. ISBN 9780231503426.

[Toorn-5] Toorn, Wout van der (2015-03-17). Logbook of the Low Countries (به عربی). Page Publishing Inc. ISBN 9781634179997.

[Henshall-6] Henshall, Kenneth (2012-03-13). A History of Japan: From Stone Age to Superpower. Palgrave Macmillan. ISBN 9780230369184.

[Little-7] Little, David; Understanding, Tanenbaum Center for Interreligious (2007-01-08). Peacemakers in Action: Profiles of Religion in Conflict Resolution. Cambridge University Press. ISBN 9780521853583.

[Steele-8] Steele, Jonathan (2011-01-01). Ghosts of Afghanistan: Hard Truths and Foreign Myths. Counterpoint Press. ISBN 9781582437873.

[keay419-9] Keay, John (2010). India: A History (revised ed.). New York, NY: Grove Press. pp. 418–9. ISBN 978-0-8021-4558-1.

[10] The Tragedy of Afghanistan بایگانی‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine. Retrieved 2013-08-21.

[11] WETA. "'Victoria' Season 2: "A Soldier's Daughter/The Green-Eyed Monster" Recap". Telly Visions (به انگلیسی). Retrieved 2019-02-09.

[12] "Season 2, Victoria | History in Images: Victoria Season 2 Episode 1 | Masterpiece | Official Site | PBS". Masterpiece (به انگلیسی). Retrieved 2019-02-09.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]