žałbować
žałbować
žałbować(hornjoserbšćina)
[wobdźěłać]| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | žałbuju | žałbujemoj | žałbujemy |
| 2. | žałbuješ | žałbujetej (-taj) | žałbujeće |
| 3. | žałbuje | žałbujetej | žałbuja (žałbuju) |
| aspekt | ip |
| transgresiw | žałbujo, žałbujcy, žałbowawši |
| prezensowy particip | žałbowacy |
| preteritowy particip | žałbowany |
| ł-forma | žałbował, žałbowała, žałbowało, dual: žałbowałoj, plural: žałbowali (žałbowałe) |
| werbalny substantiw | žałbowanje |
| preteritum | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | žałbowach | žałbowachmoj | žałbowachmy |
| 2. | žałbowaše | žałbowaštej | žałbowašće |
| 3. | žałbowaše | žałbowaštej | žałbowachu |
| imperatiw | |||
| wosoba | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| 1. | — | žałbujmoj | žałbujmy |
| 2. | žałbuj | žałbujtej (-taj) | žałbujće |
| 3. | žałbuj, njech žałbuje | žałbujtej (-taj) | njech žałbuja (žałbuju) |
Ortografija
Dźělenje słowow:
žałbo-wać
Wurjekowanje
- IPA: ʒau̯bou̯aʧ
Semantika
Woznamy:
- [1] 'Kedźbu! Tute hesło je zarodk. Wone bu awtomatisce z tekstoweho korpusa generowane a njebu hišće kontrolowane. Tež ortografija móže być zestarjena.
Dalše wujasnjenja:
- Imperfektiwne žałbowaše je 4x dokładźene, žałbowa (móže tež něšto druhe być) 0x.
Synonymy:
- [1] balsamować; balsaměrować; nažałbować; zabalsamować; ze žałbu namazać; ze žałbu mazać
Přikłady:
- [1] Kóžde žałbowanjo dźěsća rozžehli w nim woheń noweje hele. (Katolski Posoł 1915)
- Najprěńšu sławu mócnje njech žałbowany ma, kiž z prawdosću a wótcnje lud a kraj wobhlada. (Zejler)
- Ty z mocu, z duchom žałbowany tu hišće dźěłaš do dźensa, a česćeny a lubowany rad paseš wowcy, jehnjatka. (Zejler)
- Kak sbóžny ß so je mi tón Knjes spožcžił, so nětk se ß wocžomaj widźu, kak ß wschě jeho w starodawnym cžaß nam date ß dopjelnjeja, a so ß tez waß widźił temu -- 59 -- žałbowanemu teho Knjesa pschinjescź wasche dary: słoto temu kralej wschěch kralow, wyruch temu jenicžkemu prawemu wyschschemu měschnikej, maru jako žałbu temu profecźe, kiž wschě choroscźe sahoji. (Sykora)
- Ty pschihotujesch pschede mnu blido pschecźiwo mojim njepschecźelam: Ty žałbujesch moju hłowu s wolijom a nalijesch mi połne. (Sykora)
- A hdyž na łožu wotpočowaše, wołaše Knjeza a jeho žałbowaneho za swědka: ">Dary, a njech byli to jeno sandale, wot koho je přijach? (Stary zakoń 1973)
- Tak rěči Knjez k Cyrusej, swojemu žałbowanemu, kotrehož je za prawicu přimnył, zo by jemu ludy podći\\& a bjedra kralow wotpasax, zo by před nim durje wotewrěł, zo njebychu jemu žane wrota zawrjene wostałe: ">Póńdu před tobu a zrunam hory, rudźane wrota rozražu a železne zasuwy rozxamam. (Stary zakoń 1973)
- Reš Dych našeho žiwjenja, žałbowaneho Knjeza, mějachu jateho w swojich jamach. (Stary zakoń 1973)
- A po dwajašěsćdźesat tydźenjach zaraža žałbowaneho. (Stary zakoń 1973)
- Bórze přestanu krala a wjerchow žałbować. (Stary zakoń 1973)
- Budźeš wusywać, ale žně njezměješ, budźeš oliwy teptać, ale z wolijom so njebudźeš žałbować, móšt budźeš wućišćować, ale wina njebudźeš pić. (Stary zakoń 1973)
- Wućehnješ, zo by wuchował swój lud, zo by pomhał swojemu žałbowanemu. (Stary zakoń 1973)
- Z kanami pija wino a z najdrohotnišimi wolijemi so žałbuja, njestarosća pak so dla rozpada domu Józefa. (Stary zakoń 1973)
- Hdyž so ty pak posćiš, žałbuj swoju hłowu a zmyj swoje wobličo, 18. (Sćenje po Swj. Mateju 1960)
- Kajki to błyšć w joho wočomaj, kak twjerdźe tłóči měšnikowu žałbowanu ruku, kak dźaknje ju horco koši! (Katolski Posoł 1914)
- Z drohej žałbu potom žałbuje -- wónje słódkosć z mocu dó jstwy bije. (Ćišinski)
- Dzens wyši pastyr wołtar boži myje a žohnuje a z mócnym słowom swjeći a z ruku žałbowacej hnadu syje, a jandźel z horcej próstwu k bohu leći: Zo było nětk by krasne tuto bydło wutroby Jězusowej swjate sydło. (Ćišinski)
- Dźens wołtar kadźi biskop a jón myje a žohnuje a z mócnym słowom swjeći a z ruku žałbowacej hnadu syje, a jandzel z horcej próstwu k bohu leći: Zo było nětk by krasne tuto bydło wutroby Jězusowej swjate sydło. (Ćišinski)
- Nětko je was ,bóh knjez žałbował za wjercha na swoje herbstwo`, a je ",dał swój sud kralej a swoju prawdosć kralowemu synej' 'a je wašej majestosći jako worjołej dał přelećeć přez wutroby luda. (Ćišinski)
- Dawk, kotryž wot nich zběraće, ma być tajki: złoto, slěbro a kopor, módry a čerwjeny purpur, karmezin, bysus, kozace kosmy, čerwjene wobarbjene kože boranow a lěpša koža, drjewo akacijow, wolij za swěčnik, wonjenčka za wolij k žałbowanju a za wonjace kadźidło, karneolowe kamjenje a druhe drohe kamjenje za wupyšenje efoda a nahrudźnika. (Stary zakoń 1976)
- Wzmi na to trochu kreje, kotraž je na wołtarju, a žałbowanski wolij a wokrjep z tym Aarona a jeho synow, jeho drasty a drasty jeho synow, zo bychu swjeći byli wón a jeho synojo a jeho drasty a drasty jeho synow. (Stary zakoń 1976)
Přełožki
[wobdźěłać]
|