Irez a kontenajo

Duesma mondomilito

De Wikipedio
La printebla versiono ne pluse suportesas, e povas havar grafikal erori. Voluntez aktualigar la preferaji di vua ret-navigilo, e voluntez uzar lua imprimo-funciono ''default''.

La duesma mondomilito esis mondala konflikto qua duris de 1939 til 1945. La militinta landi dividesis en du grupi: la surnomizita "Axo Roma-Berlin-Tokio" (qua pose inkluzis Bulgaria, Rumania, Hungaria, Kroatia, Slovakia (kom parto di Protektorato di Bohemia e Moravia), Finlando, e ank Ukraina, Latvia, Estonia e Lituania – kom parti di Soviet-Uniono e Polonia), e la surnomizita Federiti. Ol esis la maxim mortigiva konflikto de la historio - on kalkultas ke 50 til 70 milion personi mortis pro la konflikto, o 2,5% de lora habitantaro de la mondo.[1]

Segun historiisti, la duesma mondomilito komencis ye la 1ma di septembro 1939, kande trupi de Naziista Germania komencis l'invado di Polonia e, nemediate pose, l'Unionita Rejio e Francia deklaris milito kontre Germania. Tamen, diversa situacioni e konflikti eventis ante la milito-deklaro e la posa eniro di multa landi en ol, exemple, l'invado Italiana en Etiopia (1936), l'interna milito di Hispania (1936 til 1939), la duesma milito Chiniana-Japoniana (qua komencis en 1937), e l'okupo Germana en Austria (Anschluss) e Chekoslovakia, e la pakto pri ne-atako nomizita pakto Ribbentrop-Molotov, signatita en agosto 1939 inter Germania e Sovietia,[2] konteninte sekreta klauzo per quo la signateri reciproke su-koncesis "zoni di influo" (la westo di Polonia e Lituania por Germania, e l'esto di Polonia, Latvia, Estonia e Besarabia por Sovietia).

Ido movado

Eventi de la 2ma mondomilito

Finlandana soldati kun mitralioso dum Vintro-milito.

Dum finala kapitulaco nacional-socialisti sempre okupis arei en Chekia e Austria. En nordo nacional-socialisti havis tota Norvegia e Dania e nordala parto di Nederlando. En Chekia (Bohemia) nacional-socialisti duris kombatar multa dii pos la kapitulaco. En Baltiko (Kurlando) Germani kombatis til 10ma di mayo. En Yugoslavia lasta pafo eventis meze mayo.

La mondo depos 2ma mondomilito

mortinti dum la Duesma mondomilito
lando soldati civili
Sovietia 19.180.000 7.420.379
Germania 3.500.000 2.760.000
Polonia ? 5.680.000
Chinia 2.050.000 7.750.000
Japonia 1.300.000 672.000
Yugoslavia 300.000 1.200.000
Rumania 295.000 ?
Usa 292.000 ?
Britania 264.000 ?
Francia 210.000 350.000
Hungaria 200.000 290.000
Grekia ? 325.000
Chekoslovakia ? 294.000
Finlando 82.000 2.000
entote en la mondo c. 28.200.000 c. 27.300.000

La quanto dil mortinti en duesma mondomilito esas shokebla. Yen kelka statistiki:

Pos la milito, relati inter antea federiti divenis tensita. Komunismo expansis su en estal Europa per influo da Sovietia. Westala federiti (Usa, Unionita Rejio, Francia) pozis su defensar kapitalismo e demokratio. Kolda milito komencis.

Por judiciar milito-kriministi kreesis la judicii di Nürnberg, qui komencis judiciar nacional-socialisti ye la 20ma di novembro 1945.

Referi

  1. Donald, Sommerville:The Complete Illustrated History of World War Two: An Authoritative Account of the Deadliest Conflict in Human History with Analysis of Decisive Encounters and Landmark Engagements.  Publikigita da Lorenz Books.  Dato di publikigo: 2008.  Pagino/pagini: 5. Idiomo: Angla. 
  2. Zachary, Shore:What Hitler Knew: The Battle for Information in Nazi Foreign Policy.  Publikigita da Oxford University Press US.  Dato di publikigo: 2003.  Pagino/pagini: 108.