Senegal
| Lýðveldið Senegal | |
| République du Sénégal | |
|
|
| Fáni | Skjaldarmerki |
| Kjörorð: Un Peuple, Un But, Une Foi (franska) Ein þjóð, eitt markmið, ein trú | |
| Þjóðsöngur: Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons | |
.svg)
| |
| Höfuðborg | Dakar |
| Opinbert tungumál | franska |
| Stjórnarfar | Forsetaræði
|
| Forseti | Bassirou Diomaye Faye |
| Forsætisráðherra | Ousmane Sonko |
| Sjálfstæði | |
| • stofnun lýðveldis | 25. nóvember 1958 |
| • frá Frakklandi | 4. apríl 1960 |
| • úrsögn úr Malísambandinu | 20. ágúst 1960 |
| Flatarmál • Samtals • Vatn (%) |
86. sæti 196.712 km² 2,1 |
| Mannfjöldi • Samtals (2023) • Þéttleiki byggðar |
66. sæti 18.384.660 93,3/km² |
| VLF (KMJ) | áætl. 2020 |
| • Samtals | 66,438 millj. dala (99. sæti) |
| • Á mann | 3.675 dalir (158. sæti) |
| VÞL (2019) |  0.512 (168. sæti)
|
| Gjaldmiðill | Vesturafrískur CFA-franki (XOF) |
| Tímabelti | UTC |
| Þjóðarlén | .sn |
| Landsnúmer | +221 |
Senegal er land í Vestur-Afríku sem á landamæri að Máritaníu í norðri, Malí í austri og Gíneu og Gíneu-Bissá í suðri. Auk þess skagar Gambía inn í landið úr vestri. Senegal á strönd að Atlantshafi í vestri og um 500km undan strönd þess eru Grænhöfðaeyjar sem heita eftir vestasta odda Senegal, Grænhöfða (Cap-Vert). Loftslag í Senegal er hitabeltisloftslag með tvær árstíðir: þurrkatíma og regntíma.
Á 17. og 18. öld stofnuðu Evrópuveldin nokkra verslunarstaði á strönd Senegal. Árið 1677 lögðu Frakkar eyjuna Gorée undir sig en þar var miðstöð fyrir þrælaverslun. Á 6. áratug 19. aldar hófu Frakkar svo að leggja landið undir sig og Senegal varð hluti af Frönsku Vestur-Afríku. Landið hlaut sjálfstæði árið 1959. Fyrsti forseti landsins var Léopold Senghor sem ríkti til 1980.
Senegal á aðild að Afríkusambandinu, Sameinuðu þjóðunum, Efnahagsbandalagi Vestur-Afríkuríkja (ECOWAS) og Bandalagi ríkja í Sahel-Sahara.
Heiti
[breyta | breyta frumkóða]Heiti landsins er dregið af Senegalfljóti sem markar landamæri þess í norðri og austri. Nokkrar kenningar eru til um uppruna heitisins. Árið 1850 setti presturinn David Boilat fram þá kenningu að nafnið kæmi úr wolof, suñu gaal „okkar bátur“. Þessi orðskýring er sú sem er almennt viðurkennd í Senegal.
Eftir 1960 hafa ýmsir fræðimenn sett fram aðrar kenningar um uppruna nafnsins, eins og að það sé dregið af heiti Berbaþjóðflokksins Sanhadja eða Zenaga.[1]
Landfræði
[breyta | breyta frumkóða]
Senegal er á vesturhluta meginlands Afríku. Landið er staðsett milli 12. og 17. breiddargráðu norður og 11. og 18. lengdargráðu vestur. Senegal á strönd að Atlantshafi í vestri, og landamæri að Máritaníu í norðri, Malí í austri og Gíneu og Gíneu-Bissá í suðri. Að auki umlykur það Gambíu nánast alveg, þ.e. í norðri, austri og suðri, fyrir utan stutta strandlengju við Atlantshafið.
Einkennandi landslag í Senegal eru hæðóttar sandsléttur í vesturhlutanum sem rísa upp að fjallsrótum í suðaustri. Þar er hæsti punktur Senegal, Baunez-hryggur, 2,7 km suðaustur af Nepen Diakha, 648 metrar á hæð. Senegalfljót myndar norðurlandamæri landsins. Aðrar ár eru Gambíufljót og Casamance-fljót. Höfuðborgin Dakar liggur á skaganum Grænhöfða, vestasta punkti meginlands Afríku. Vestasti oddinn nefnist Pointe des Almadies og liggur rétt norðan við Dakar. Grænhöfðaeyjar, sem liggja um 560 km vestar, heita eftir höfðanum.
Stjórnmál
[breyta | breyta frumkóða]Stjórnsýslueiningar
[breyta | breyta frumkóða]
Senegal skiptist í fjórtán héruð sem heita hvert eftir sínum höfuðstað:
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ „Africahit - Didier Awadi L'album Sunugal sort en mi-juillet“. Afrit af upprunalegu geymt þann 9. mars 2016. Sótt 1. mars 2022.
