Лужичка азбука
Изглед
Лужичката азбука, или лужичкосрпска, горнолужичка или долнолужичка азбука, е латинична азбука која се користи за запишување на горнолужичкиот и долнолужичкиот јазик. Азбуката има два вида, со многу мали разлики, од кои едната верзија се користи за горнолужичкиот, а другата за долнолужичкиот јазик. Азбуката е слична со чешката и полската азбука
Азбука
[уреди | уреди извор]Во прилог е дадена целосната лужичка азбука и има белешки кои букви се користат исклучиво во едниот или другиот јазик. Останатите букви се заеднички за двата вида.
големи букви | HTML код |
мали букви | HTML код |
име | МФА | варијации на изговор | белешки |
---|---|---|---|---|---|---|---|
A | a | a | [a] | ||||
B | b | bej | [b] | [p] | |||
C | c | cej | [ts] | ||||
Č | Č | č | č | čej | [tʃ] | ||
Ć | Ć | ć | ć | ćet | [tɕ] | ||
D | d | dej | [d] | [t] | |||
E | e | ej | [ɛ] | ||||
Ě | Ě | ě | ě | jět/ět (горнолужички), ět (долнолужики) | [iɪ] | ||
F | f | ef | [f] | ||||
G | g | gej | [ɡ] | ||||
H | h | ha | горнолужички [h] долнолужички [h] или без глас |
||||
I | i | i | [i] | ||||
J | j | jot/jót (горнолужички), jot (долнолужички) | [j] | ||||
K | k | ka | [k] | ||||
Ł | Ł | ł | ł | eł | [w] | ||
L | l | el | [l] | ||||
M | m | em | [m] | ||||
N | n | en | [n] | ||||
Ń | Ń | ń | ń | eń (горнолужички), ejn (долнолужички) | [ɲ] | ||
O | o | o | [ɔ] | ||||
Ó | Ó | ó | ó | ót | горнолужички [uʊ] долнолужички [ɛ] или [ɨ] |
||
P | p | pej | [p] | ||||
R | r | er | [r] | ||||
Ř | Ř | ř | ř | eř | [ʃ] | само во горнолужички | |
Ŕ | Ŕ | ŕ | ŕ | ejŕ | [rʲ] | само во долнолужички | |
S | s | es | [s] | [z], [ɕ] | |||
Š | Š | š | š | eš | [ʃ] | ||
Ś | Ś | ś | ś | śej | [ɕ] | [ʑ] | само во долнолужички |
T | t | tej | [t] | [d] | |||
U | u | u | [u] | ||||
W | w | wej | горнолужички [v] долнолужички [w] или без глас |
горнолужички [f] | |||
Y | y | y | [ɨ] | ||||
Z | z | zet | [z] | [s], [ʑ] | |||
Ž | Ž | ž | ž | žet | [ʒ] | ||
Ź | Ź | ź | ź | źej | [ʑ] | само во долнолужички (освен кај диграфот dź во двата јазика) |
Порана верзија на долнолужичката азбука имала b́, ṕ, ḿ, и ẃ кои се користеле за палатизација. Овие биле заменети со bj, mj, pj и wj.
Во јазиците ги има следните диграфи:
голема буква | HTML код |
мала буква | HTML код |
име | МФА | варијации на изговор |
---|---|---|---|---|---|---|
Ch | ch | cha | горнолужички [kʰ] долнолужички [x] |
|||
Dź | Dź | dź | dź | dźej/dźet | [dʑ] | [tɕ] |
Диграфот ch следи по h во азбуката.
Поврзано
[уреди | уреди извор]Оваа статија за писмо е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |
|