Lijst van oorlogen in de zuidelijke Lage Landen (1560–1829)
Dit is een lijst van oorlogen die in de zuidelijke Lage Landen plaatsvonden van 1560 tot 1829.
In tegenstelling tot de 'Noordelijke Nederlanden', waar een groep verenigde provinciën en steden zijn onafhankelijkheid verklaarde in 1581 en de Republiek der Verenigde Nederlanden zou worden in 1588, bleven de zuidelijke Lage Landen gedurende deze gehele periode afhankelijke territoria binnen het Heilige Roomse Rijk of werden veroverd door Frankrijk. Deze niet-soevereine gebieden waren onder meer de Zuidelijke Nederlanden (Spaanse Nederlanden tot 1715, Oostenrijkse Nederlanden tot 1795, eigendom van het Huis Habsburg), het Prinsbisdom Luik (tot 1795), het Abdijvorstendom Stavelot-Malmedy (tot 1794), het Sticht Kamerijk en de Rijksstad Kamerijk (tot 1678), het Vorstendom Sedan (tot 1651), het Hertogdom Bouillon (tot 1795) en enkele westelijke delen van het Hertogdom Gulik (tot 1795). Naast deze grote gebieden waren er ook talrijke kleine politieke entiteiten zoals het Graafschap Edingen (tot 1569), de Rijksheerlijkheid Kessenich (tot 1784), het Hertogdom Aarschot, het Hertogdom Hoogstraten, het Graafschap Horn, de Tweeherigheid van Maastricht, de Redemptiedorpen, de Graafschap van de Vroenhof (allemaal tot 1795) enzovoort. Tijdens de Brabantse en Luikse Revoluties (1789–1791) verkregen de Verenigde Nederlandse Staten en de Luikse Republiek kortstondig de facto onafhankelijkheid, maar werden niet erkend voordat de Habsburgers hun macht herstelden; kort daarop veroverden de Franse Revolutionaire legers Franse veldtocht in de Nederlanden alle zuidelijke Lage Landen en annexeerde ze in 1795 bij de Eerste Franse Republiek. De meeste Lage Landen werden in 1815 verenigd in het nieuw opgerichte Verenigd Koninkrijk der Nederlanden onder het Huis Oranje-Nassau, in personele unie met het nieuw opgerichte Groothertogdom Luxemburg, totdat de Belgische Revolutie uitbrak in 1830.
- Voor eerdere oorlogen, zie Lijst van oorlogen in de Lage Landen tot 1560.
- Voor gelijktijdige oorlogen in de Noordelijke Nederlanden, zie Lijst van oorlogen van Nederland (1560–heden).
- Voor daaropvolgende oorlogen in de zuidelijke Lage Landen, zie
- Lijst van oorlogen van België (1830–heden), vanaf de Belgische Revolutie
- Lijst van oorlogen van Luxemburg (1890–heden).
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.gif){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Noten
- ↑ Luik was neutraal tijdens Tachtigjarige Oorlog, maar zijn neutraliteit werd geschonden door de Nederlandse bezetting van Hoei in 1595. De prinsbisschop van Luik deed een beroep op de Spaanse gouverneur in Brussel voor hulp om de Nederlanders te verdrijven, hetgeen werd verleend, waarna de stad weer aan Luik werd teruggegeven.
- ↑ Lord Wentworth's Regiment was geïntegreerd in het Spaanse leger.
- ↑ Portugal verklaarde zich in 1640 onafhankelijk van Spanje, wat leidde tot de Portugese Restauratieoorlog. Hoewel de Portugezen al de Nederlands-Portugese Oorlog voerden sinds 1602, gingen ze akkoord met een tienjarige wapenstilstand met de Republiek der Verenigde Nederlanden in Europe (1640–1650) terwijl beide streden voor onafhankelijkheid van Spanje; desalniettemin ging de koloniale oorlog tussen de Portugese en de West-Indische Compagnie (WIC) in de Amerika's (vooral in Nederlands-Brazilië) voort.
- ↑ Stavelot-Malmedy was neutraal tijdens de meeste oorlogen, maar werd in 1689 hevig aangevallen door Frankrijk.
- ↑ De Heilige Roomse Keizer Frans II van Habsburg riep op 11 augustus 1804 het Keizerrijk Oostenrijk uit, waarmee hij eigenhandig de Habsburgse monarchie tot keizerlijke status verhief. De indirecte oorzaken hiervoor waren de Franse verovering van het Rijnland en verdere uitbreiding in Duitsland en de Reichsdeputationshauptschluss van 1803, waarmee de betekenis en macht van het Heilige Roomse Rijk en de keizer verregaand was afgebrokkeld. De aanleiding van Frans' uitroeping was de aanname van de Franse Grondwet van 18 mei 1804, waarin Napoleon Bonaparte werd aangewezen als Keizer der Fransen (gevolgd door zijn kroning op 2 december 1804). In plaats van een steeds betekenislozer en niet-erfelijke titel te handhaven die afhankelijk was van de medewerking van de keurvorsten en zich slechts beperkte tot de noordwestelijke delen van zijn Hausmacht, maakte Frans nu alle Oostenrijkse Habsburgse bezittingen een verenigd erfelijke keizerrijk.
- ↑ Het Hertogdom Warschau was tegen mei 1813 effectief volledig bezet door Russische en Pruisische troepen, hoewel de meeste Polen trouw bleven aan Napoleon.
- ↑ Veel lidstaten van de Rijnbond liepen over naar de Coalitie na de Slag bij Leipzig.
Referenties
- ↑ (de) Tony Kellen (1897). Malmedy und die preussische Wallonie. Fredebeul & Koenen, p. 18.