Isabella av Castilla
| Isabella | |||
 Isabella den katolske (la Católica). Måleri tillagt Juan de Flandes. | |||
| Regjeringstid | 13. desember 1474– 26. november 1504 | ||
|---|---|---|---|
| Spansk namn | Isabel I | ||
| Gammalspansk | Ysabel I | ||
| Fødd | 22. april 1451 | ||
| Fødestad | Monasterio de Nuestra Señora de Gracia | ||
| Død | 26. november 1504 | ||
| Dødsstad | Palacio Testamentario | ||
| Gravstad | Capilla Real, Sepulcher of Isabella I of Castile and Ferdinand II of Aragon | ||
| Føregangar | Henrik IV | ||
| Etterfølgjar | Johanna | ||
| Gift med | Ferdinand II av Aragón | ||
| Ektefelle | Ferdinand V | ||
| Kongehus | Huset Trastámara | ||
| Dynasti | Huset Trastámara | ||
| Far | Johan II av Castilla | ||
| Mor | Isabella av Portugal | ||
| Born | Johanna av Castilla, Isabella av Portugal, Johan av Aragón, Maria av Aragon og Castilla, Katarina av Aragón | ||
Isabella I (22. april 1451–26. november 1504), kjend som Isabella den katolske, var regjerande dronning av eit sameint Spania frå 1479 til 1504. Ho var fødd i Madrigal, og døydde i Medina al Campo.
Familie
[endre | endre wikiteksten]Ho var dotter av Johan II av Castilla (1405–1454) og Isabella av Portugal. Isabella I gifta seg med syskenbarnet Ferdinand II av Aragonia den 19. oktober 1469, noko som la grunnen for ei spansk riksdanning. Ho etterfylgde broren Henrik IV av Castilla på Castilla si trone i 1474 men var tvinga til å forsvara arveretten sin mot brordottera Juana la Beltraneja.
Skipinga av Spania
[endre | endre wikiteksten]I 1479 kom Ferdinand på trona i Aragón. Ekteskapet deira skapte ein personalunion mellom dei to rika deira,[1] og same året tok Isabella og Ferdinand tittelen «konge og dronning av Spania». Paven tildelte dei tilnamnet «dei katolske».
Under Isabella og Ferdinand blei den kristne gjenerobringa (Reconquista) av den iberiske halvøya fullført. Den spanske inkvisisjonen vart etablert i 1478. I sin kamp mot kjetteri erobra dei spanske styrkane i 1492 det siste muslimske fotfestet på den iberiske halvøya, kongeriket Granada. Same året vart alle jødar utvist frå landet, eller tvinga til å konvertera til katolisismen.[1]
Kongeparet er også kjend for å ha gjeve Christoffer Columbus støtte i forsøket hans på å finna ein sjøveg i vest til India. I staden oppdaga han Amerika, noko som danna grunnlag for det spanske imperiet.
Barn
[endre | endre wikiteksten]- Isabella (1470–1498; gift med 1) arveprins Alfonso av Portugal, 2) Manuel I av Portugal
- Juan (1478–1498)
- Johanna den galne (1479–1555)
- Maria (1482–1517; gift med Manuel I av Portugal
- Katarina av Aragonia (1485–1536; gift med 1) Arthur, prins av Wales, 2) broren Henrik VIII av England
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ 1,0 1,1 Imsen, Steinar. «Isabella den katolske» (16. mai 2013). I Store norske leksikon.
