Przejdź do zawartości

Kościół Pokoju w Jaworze: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
m lit.
 
(Nie pokazano 27 wersji utworzonych przez 18 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
|zabytek = 900 z dnia 4 września 1963, 173/L z 4 marca 1994
|zabytek = 900 z dnia 4 września 1963, 173/L z 4 marca 1994
|funkcja świątyni =
|funkcja świątyni =
|grafika = Jawor3.jpg
|grafika = Swiątynia Pokoju w Jaworze - 191.jpg
|opis grafiki = Kościół Pokoju w Jaworze, ołtarz główny
|opis grafiki = Kościół z wieżą
|państwo = Polska
|państwo = PL-DS
|miejscowość = [[Jawor (miasto)|Jawor]]
|miejscowość = [[Jawor (miasto)|Jawor]]
|adres =
|adres =
Linia 26: Linia 26:
|data zakończenia budowy = [[1654]]–[[1655]]
|data zakończenia budowy = [[1654]]–[[1655]]
|data konsekracji =
|data konsekracji =
|data przebudowy =
|data zamknięcia =
|data zamknięcia =
|aktualne przeznaczenie =
|aktualne przeznaczenie =
Linia 58: Linia 59:
|wysokość nawy bocznej =
|wysokość nawy bocznej =
|szerokość transeptu =
|szerokość transeptu =
|liczba głosów =
|liczba głosów = 27
|liczba manuałów =
|liczba manuałów = 2+P
|typ dzwonnicy =
|typ dzwonnicy =
|nazwa dzwonu =
|nazwa dzwonu =
Linia 84: Linia 85:
|commons = Category:Peace Church in Jawor
|commons = Category:Peace Church in Jawor
}}
}}
'''Kościół Pokoju w Jaworze''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Friedenskirche'') – drewniany kościół [[ewangelicy|ewangelicki]] o konstrukcji [[szachulec|szachulcowej]], usytuowany w mieście [[Jawor (miasto)|Jawor]], jest zabytkowym budynkiem sakralnym wybudowanym na mocy porozumień [[Pokój westfalski|pokoju westfalskiego]] zawartego w [[1648]] i kończącego [[wojna trzydziestoletnia|wojnę trzydziestoletnią]].
'''Kościół Pokoju w Jaworze''' – zabytkowy<ref>{{zabytek|dolnośląskie}}</ref> drewniany kościół [[Kościoły ewangelickie|ewangelicki]] o konstrukcji [[szachulec|szachulcowej]], usytuowany w mieście [[Jawor (miasto)|Jawor]], jest zabytkowym budynkiem sakralnym wybudowanym na mocy porozumień [[Pokój westfalski|pokoju westfalskiego]] zawartego w 1648 i kończącego [[wojna trzydziestoletnia|wojnę trzydziestoletnią]].


== Historia ==
== Historia i wystrój ==
Został wybudowany w latach 1654–1655 według projektu Albrechta von Säbischa z zastosowaniem konstrukcji ryglowej. Budowla powstała z materiałów nietrwałych: [[drewno (technika)|drewna]], [[słoma|słomy]] i [[glina|gliny]]. Na uwagę zasługuje [[barok]]owe wyposażenie wnętrza: [[ołtarz]], [[ambona (architektura)|ambona]] i [[chrzcielnica]]. Po stronie północnej i południowej wzniesiono po cztery kondygnacje [[empora|empor]], których parapety zdobią [[obraz]]y ilustrujące [[Stary Testament|Stary]] i [[Nowy Testament]] oraz pejzaże z [[zamek|zamkami]] i tarcze [[heraldyka|heraldyczne]]. Wszystkie elementy konstrukcyjne pokrywają polichromie o motywach fantazyjnie zwiniętych wici roślinnych. Ten obiekt wyróżnia się na tle [[historia|historii]] sztuki [[Europa|europejskiej]] II połowy [[XVII wiek|XVII w.]] ze względu na swą unikatowość i wysokie walory artystyczne. Jest jednym z trzech tzw. [[Kościoły Pokoju|Kościołów Pokoju]] wybudowanych po [[wojna|wojnie]] trzydziestoletniej i jednym z dwóch zachowanych do dziś (drugi w [[Kościół Pokoju w Świdnicy|Świdnicy]]).
Został wybudowany w latach 1654–1655 według projektu Albrechta von Säbischa z zastosowaniem konstrukcji ryglowej. W wyniku pokoju westfalskiego ludność ewangelicka śląskich księstw dziedzicznych zależnych od katolickiego cesarza [[Habsburgowie|Habsburga]] utraciła prawie wszystkie swoje świątynie. W wyniku interwencji szwedzkiej dyplomacji ewangelicy uzyskali zgodę na budowę trzech kościołów. Budowla powstała z materiałów nietrwałych: [[drewno (technika)|drewna]], [[słoma|słomy]] i [[glina|gliny]]. Na uwagę zasługuje [[barok]]owe wyposażenie wnętrza: [[ołtarz]], [[ambona (architektura)|ambona]] i [[chrzcielnica]]. Po stronie północnej i południowej wzniesiono po cztery kondygnacje [[empora|empor]], których parapety zdobią [[obraz]]y ilustrujące [[Stary Testament|Stary]] i [[Nowy Testament]] oraz pejzaże z [[zamek|zamkami]] i tarcze [[heraldyka|heraldyczne]]. Wszystkie elementy konstrukcyjne pokrywają polichromie o motywach fantazyjnie zwiniętych wici roślinnych. Ten obiekt wyróżnia się na tle [[historia|historii]] sztuki [[Europa|europejskiej]] II połowy [[XVII wiek|XVII w.]] ze względu na swą unikatowość i wysokie walory artystyczne. Jest jednym z trzech tzw. [[Kościoły Pokoju|Kościołów Pokoju]] wybudowanych po [[wojna|wojnie]] trzydziestoletniej i jednym z dwóch zachowanych do dziś (drugi w [[Kościół Pokoju w Świdnicy|Świdnicy]])<ref name="zabytek">{{cytuj stronę|url=https://zabytek.pl/pl/obiekty/jawor-jawor-kosciol-ewangelicko-augsburski-pw-ducha-swietego|tytuł=Jawor – kościół ewangelicko-augsburski pw. Ducha Świętego, zwany kościołem Pokoju|opublikowany=zabytek.pl|data dostępu=2022-12-15|strony=}}</ref>.
Kościół Pokoju w Jaworze, razem z kościołem Pokoju w Świdnicy, są największymi barokowymi budynkami sakralnymi w [[Europa|Europie]] wzniesionymi w konstrukcji szkieletowej, które ze względu na techniczne skomplikowanie i wielkość, należy uznać za pionierskie i unikatowe<ref name="zabytek" />. Kościół z racji dużego znaczenia dla kultury i dziedzictwa ludzkości, wpisano na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO]].

Kościół z racji dużego znaczenia dla kultury i dziedzictwa ludzkości, wpisano na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO]].


== Jaworskie Koncerty Pokoju ==
== Jaworskie Koncerty Pokoju ==
Linia 95: Linia 95:


== Organy ==
== Organy ==
Instrument Adolpha Lummerta, później 2-krotnie przebudowywany przez firmę Schlag & Söhne w 1899 r. oraz w latach 1905-1906, następnie remontowany w 1937 roku. Na chórze znajdują się pozostałości po pneumatycznym, trzymanuałowym stole gry Schlaga. Obecnie instrument został zrekonstruowany do stanu z czasów Lummerta. Prace rekonstrukcyjne prowadziła firma Eule z Budziszyna oraz Ars organum Adama Olejnika.<ref>{{Cytuj |tytuł = Jawor ( Kościół ewangelicko-augsburski Ducha Świętego (Kościół Pokoju)) |data dostępu = 2021-03-20 |opublikowany = musicamsacram.pl |url = https://musicamsacram.pl/instrumenty/opis/2727-Jawor-Kosciol-ewangelicko-augsburski-Ducha-Swietego-Kosciol-Pokoju}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = HERMANN EULE ORGELBAU - Jauer / Jawor, Polen Friedenskirche - Lummert Orgel |data dostępu = 2021-03-20 |opublikowany = www.euleorgelbau.de |url = https://www.euleorgelbau.de/front_content.php?idart=127}}</ref>
Pierwsze [[organy]] zbudowane zostały w 1663 r. przez [[Legnica|legnickiego]] konstruktora Johanna Hofrichtera. Miały początkowo 26 [[Piszczałka organowa|głosów grających]]. W 1855 r. zastąpił je nowy instrument Adolpha Lummerta, również 26-głosowy<ref name="KPJ">Wg strony Ewangelickiego Kościoła Pokoju w Jaworze [http://kosciolpokojujawor.pl/elementy-kosciola-pokoju/]</ref>. Był on później 2-krotnie przebudowywany przez firmę Schlag & Söhne ze [[Świdnica|Świdnicy]]: w 1899 r., kiedy dodano jeszcze jedną klawiaturę i pięć nowych [[głos organowy|głosów]] oraz w latach 1905-1906, a następnie remontowany w 1937 roku. Na chórze znajdują się pozostałości po pneumatycznym, trzymanuałowym stole gry Schlaga. W latach 2000–2005 instrument został zrekonstruowany do stanu z czasów Lummerta<ref name = "KPJ"/>. Prace rekonstrukcyjne prowadziła firma Hermann Eule Orgelbau z [[Budziszyn|Budziszyna]] oraz Ars organum Adama Olejnika<ref>{{Cytuj |tytuł = Jawor ( Kościół ewangelicko-augsburski Ducha Świętego (Kościół Pokoju)) |data dostępu = 2021-03-20 |opublikowany = musicamsacram.pl |url = https://musicamsacram.pl/instrumenty/opis/2727-Jawor-Kosciol-ewangelicko-augsburski-Ducha-Swietego-Kosciol-Pokoju}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = HERMANN EULE ORGELBAU - Jauer / Jawor, Polen Friedenskirche - Lummert Orgel |data dostępu = 2021-03-20 |opublikowany = www.euleorgelbau.de |url = https://www.euleorgelbau.de/front_content.php?idart=127 |archiwum = https://web.archive.org/web/20211108100931/https://www.euleorgelbau.de/front_content.php?idart=127 |zarchiwizowano = 2021-11-08 }}</ref>. Dyspozycja instrumentu:

Dyspozycja instrumentu
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!Manuał I
!Manuał I
!Manuał I
!Manuał II
!Manuał II
Linia 104: Linia 103:
|-
|-
|1. Bourdon 16'
|1. Bourdon 16'
⚫
|9. Superoctave 2'
|1. Principal 8'
|1. Principal 8'
|1. Subbass 16'
|1. Subbass 16'
|-
|-
|2. Principal 8'
|2. Principal 8'
⚫
|10. Quinte 2 2/3'
|2. Salicet 8'
|2. Salicet 8'
|2. Violon 16'
|2. Violon 16'
|-
|-
|3. Gambe 8'
|3. Gambe 8'
⚫
|11. Cornet 3 fach
|3. Portunalflöte 8'
|3. Portunalflöte 8'
|3. Principal 16'
|3. Principal 16'
|-
|-
|4. Doppelflöte 8'
|4. Doppelflöte 8'
⚫
|12. Mixtur 4 fach
|4. Octave 4'
|4. Octave 4'
|4. Untersatz 32'
|4. Untersatz 32'
|-
|-
|5. Trompete 8'
|5. Trompete 8'
⚫
|
|5. Portunalflöte 4'
|5. Portunalflöte 4'
|5. Posaune 16'
|5. Posaune 16'
|-
|-
|6. Gemshorn 8'
|6. Gemshorn 8'
⚫
|
|6. Nasard 2 2/3'
|6. Nasard 2 2/3'
|6. Trompete 8'
|6. Trompete 8'
|-
|-
|7. Doppelflöte 4'
|7. Doppelflöte 4'
⚫
|
|7. Superoctave 2'
|7. Superoctave 2'
|7. Octavbass 8'
|7. Octavbass 8'
|-
|-
|8. Octave 4'
|8. Octave 4'
⚫
|
|
|
|8. Doppelflöte 8'
|8. Doppelflöte 8'
|-
⚫
|9. Superoctave 2'
⚫
|
⚫
|
|-
⚫
|10. Quinte 2 2/3'
⚫
|
⚫
|
|-
⚫
|11. Cornet 3 fach
|
|
|-
⚫
|12. Mixtur 4 fach
|
|
|}
|}
<gallery mode="packed" heights="100">
<gallery class=center>
Plik:Jawor - zbór.jpg|Wieża
Plik:Jawor, Kościół Pokoju, wejście do kościoła.jpg|Wejście
Plik:Jawor, Kościół Pokoju, wejście do kościoła.jpg|Wejście do świątyni
Plik:Jawor (0050).jpg|Chrzcielnica
Plik:Jawor (0050).jpg|Chrzcielnica
Plik:Jawor1.jpg|Empory ozdobione obrazami
Plik:Jawor1.jpg|Empory ozdobione obrazami
Plik:2016 Kowary Park Miniatur (48).JPG|Miniatura w [[Park Miniatur Zabytków Dolnego Śląska w Kowarach|Parku Miniatur]]
Plik:Jawor - Kościół Pokoju w Jaworze - wnętrze.JPG|Ambona
Plik:Jawor - Kościół Pokoju w Jaworze - wnętrze A.JPG|Organy
Plik:Jauer Friedenskirche Glocke.jpg|Jeden z dzwonów
Jawor june 2014 016.JPG| Loża rodziny v. Reibnitz
Jawor june 2014 017.JPG| Loża rodziny von Zedlitz
Jawor june 2014 019.JPG| Loża rodziny von Hocke
Jawor june 2014 020.JPG|Loża von Schweinichen
Jawor june 2014 028.JPG|Loża z herb Seherr von Thoss (L) i Luck (P)
Jawor june 2014 029.JPG|Loża von Seidlitz (L)
Jawor june 2014 030.JPG|Loża Schweinitz (L) Nimptsch (P)
Jawor june 2014 031.JPG|Loża z herbem Promnicz
Jawor june 2014 032.JPG|Loża Pannwitz (L) Schweinitz (P)
Jawor june 2014 033.JPG|Loża Schweinichen (L) Pannwitz (P)
Jawor june 2014 041.JPG|Loża von Üchtritz (P)
Jawor june 2014 042.JPG|Loża Schweinichen (L) Zedlitz (P)
Jawor june 2014 043.JPG|Loża von Zedlitz (P)
</gallery>
</gallery>


Linia 173: Linia 180:
* [http://panoramy.zbooy.pl/360/pan/jawor-kosciol-pokoju-wnetrze-1-hdr/p Panorama sferyczna kościoła Pokoju]
* [http://panoramy.zbooy.pl/360/pan/jawor-kosciol-pokoju-wnetrze-1-hdr/p Panorama sferyczna kościoła Pokoju]
* [http://www.youtube.com/watch?v=51c3CtAL1JQ Prezentacja historyczno - multimedialna Kościoła Pokoju w Jaworze]
* [http://www.youtube.com/watch?v=51c3CtAL1JQ Prezentacja historyczno - multimedialna Kościoła Pokoju w Jaworze]
* {{cytuj stronę| url = http://sekulada.com/kosciol-pokoju-jaworze/| tytuł = Kościół Pokoju w Jaworze - Niegodny Domu Bożego| opublikowany = sekulada.com| język = pl| autor = | data dostępu = 23 czerwca 2016}}
* {{cytuj | url = http://sekulada.com/kosciol-pokoju-jaworze/| tytuł = Kościół Pokoju w Jaworze - Niegodny Domu Bożego| opublikowany = sekulada.com| język = pl| autor = | data dostępu = 2016-06-23}}
* [https://web.archive.org/web/20180905175611/https://my.matterport.com/show/?m=WJFPgWgnjpT Wirtualny spacer 3D po Kościele Pokoju w Jaworze]
* {{Cytuj | url = https://my.matterport.com/show/?m=WJFPgWgnjpT | tytuł = Wirtualny spacer 3D po Kościele Pokoju w Jaworze | opublikowany = my.matterport.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20180905175611/https://my.matterport.com/show/?m=WJFPgWgnjpT | zarchiwizowano = 2018-09-05}}
* [https://polska-org.pl/526245,Jawor,Ewangelicki_Kosciol_Pokoju_Ducha_Swietego.html Ewangelicki Kościół Pokoju Ducha Świętego - Friedenskirche]na portalu polska-org.pl
* [https://polska-org.pl/526245,Jawor,Ewangelicki_Kosciol_Pokoju_Ducha_Swietego.html Ewangelicki Kościół Pokoju Ducha Świętego - Friedenskirche]na portalu polska-org.pl


Linia 181: Linia 188:


{{SORTUJ:Jawor}}
{{SORTUJ:Jawor}}
{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Polsce|Kościół Pokoju w Jaworze]]
[[Kategoria:Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Polsce|Kościół Pokoju w Jaworze]]
[[Kategoria:Zabytkowe kościoły w Jaworze|Pokoju]]
[[Kategoria:Zabytkowe kościoły w Jaworze|Pokoju]]
Linia 187: Linia 194:
[[Kategoria:Świątynie luterańskie w województwie dolnośląskim|Jaworze]]
[[Kategoria:Świątynie luterańskie w województwie dolnośląskim|Jaworze]]
[[Kategoria:Kościoły w diecezji wrocławskiej]]
[[Kategoria:Kościoły w diecezji wrocławskiej]]
[[Kategoria:Budynki w Polsce oddane do użytku w XVII wieku]]

Aktualna wersja na dzień 21:37, 30 lip 2024

Kościół Pokoju w Jaworze
Zabytek: nr rej. 900 z dnia 4 września 1963, 173/L z 4 marca 1994
Ilustracja
Kościół z wieżą
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Jawor

Wyznanie

protestanckie

Kościół

ewangelicko-augsburski

Położenie na mapie Jawora
Mapa konturowa Jawora, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Pokoju w Jaworze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Pokoju w Jaworze”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Pokoju w Jaworze”
Położenie na mapie powiatu jaworskiego
Mapa konturowa powiatu jaworskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Pokoju w Jaworze”
Ziemia51°03′13,85″N 16°11′20,52″E/51,053847 16,189033
Kościół Pokoju w Jaworze[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo

 Polska

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

III, IV, VI

Numer ref.

1054

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2001
na 25. sesji

Multimedia w Wikimedia Commons
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Kościół Pokoju w Jaworze – zabytkowy[1] drewniany kościół ewangelicki o konstrukcji szachulcowej, usytuowany w mieście Jawor, jest zabytkowym budynkiem sakralnym wybudowanym na mocy porozumień pokoju westfalskiego zawartego w 1648 i kończącego wojnę trzydziestoletnią.

Historia i wystrój

[edytuj | edytuj kod]

Został wybudowany w latach 1654–1655 według projektu Albrechta von Säbischa z zastosowaniem konstrukcji ryglowej. W wyniku pokoju westfalskiego ludność ewangelicka śląskich księstw dziedzicznych zależnych od katolickiego cesarza Habsburga utraciła prawie wszystkie swoje świątynie. W wyniku interwencji szwedzkiej dyplomacji ewangelicy uzyskali zgodę na budowę trzech kościołów. Budowla powstała z materiałów nietrwałych: drewna, słomy i gliny. Na uwagę zasługuje barokowe wyposażenie wnętrza: ołtarz, ambona i chrzcielnica. Po stronie północnej i południowej wzniesiono po cztery kondygnacje empor, których parapety zdobią obrazy ilustrujące Stary i Nowy Testament oraz pejzaże z zamkami i tarcze heraldyczne. Wszystkie elementy konstrukcyjne pokrywają polichromie o motywach fantazyjnie zwiniętych wici roślinnych. Ten obiekt wyróżnia się na tle historii sztuki europejskiej II połowy XVII w. ze względu na swą unikatowość i wysokie walory artystyczne. Jest jednym z trzech tzw. Kościołów Pokoju wybudowanych po wojnie trzydziestoletniej i jednym z dwóch zachowanych do dziś (drugi w Świdnicy)[2]. Kościół Pokoju w Jaworze, razem z kościołem Pokoju w Świdnicy, są największymi barokowymi budynkami sakralnymi w Europie wzniesionymi w konstrukcji szkieletowej, które ze względu na techniczne skomplikowanie i wielkość, należy uznać za pionierskie i unikatowe[2]. Kościół z racji dużego znaczenia dla kultury i dziedzictwa ludzkości, wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Jaworskie Koncerty Pokoju

[edytuj | edytuj kod]

Każdego roku od maja do września w Jaworze organizowane są Koncerty Pokoju. Odbywają się one w zabytkowych wnętrzach Kościoła Pokoju. Kameralna muzyka w wykonaniu artystów z Polski, Czech i Niemiec, oraz miejsce, gdzie koncerty się odbywają, stwarzają szczególny klimat oraz dostarczają niezapomnianych wrażeń. Łącznie w jaworskim zborze odbyło się już 67 koncertów, w tym 29 koncertów wykonanych przez artystów z zagranicy. Dotychczas występowali następujący artyści: Chór Poznańskie Słowiki pod dyr. Stefana Stuligrosza, Windsbacher Knabenchor, Chór Uniwersytetu Wrocławskiego "Gaudium", Kameralna Orkiestra "Leopoldinum", Orkiestra Amadeus pod dyrekcją Agnieszki Duczmal, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Sudeckiej, Spirituals Singers Band, Kwartet Wilanów, Camerata Cracovia,[3] Zespół Folkowy "Sierra Manta", Brandenburgischer Kammerchor, Ledl Jazz Quintet i wielu innych.

Organy

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze organy zbudowane zostały w 1663 r. przez legnickiego konstruktora Johanna Hofrichtera. Miały początkowo 26 głosów grających. W 1855 r. zastąpił je nowy instrument Adolpha Lummerta, również 26-głosowy[4]. Był on później 2-krotnie przebudowywany przez firmę Schlag & Söhne ze Świdnicy: w 1899 r., kiedy dodano jeszcze jedną klawiaturę i pięć nowych głosów oraz w latach 1905-1906, a następnie remontowany w 1937 roku. Na chórze znajdują się pozostałości po pneumatycznym, trzymanuałowym stole gry Schlaga. W latach 2000–2005 instrument został zrekonstruowany do stanu z czasów Lummerta[4]. Prace rekonstrukcyjne prowadziła firma Hermann Eule Orgelbau z Budziszyna oraz Ars organum Adama Olejnika[5][6]. Dyspozycja instrumentu:

Manuał I Manuał I Manuał II Pedał
1. Bourdon 16' 9. Superoctave 2' 1. Principal 8' 1. Subbass 16'
2. Principal 8' 10. Quinte 2 2/3' 2. Salicet 8' 2. Violon 16'
3. Gambe 8' 11. Cornet 3 fach 3. Portunalflöte 8' 3. Principal 16'
4. Doppelflöte 8' 12. Mixtur 4 fach 4. Octave 4' 4. Untersatz 32'
5. Trompete 8' 5. Portunalflöte 4' 5. Posaune 16'
6. Gemshorn 8' 6. Nasard 2 2/3' 6. Trompete 8'
7. Doppelflöte 4' 7. Superoctave 2' 7. Octavbass 8'
8. Octave 4' 8. Doppelflöte 8'
  • Wejście
    Wejście
  • Chrzcielnica
    Chrzcielnica
  • Empory ozdobione obrazami
    Empory ozdobione obrazami
  • Miniatura w Parku Miniatur
    Miniatura w Parku Miniatur
  • Ambona
    Ambona
  • Organy
    Organy
  • Jeden z dzwonów
    Jeden z dzwonów
  • Loża rodziny v. Reibnitz
    Loża rodziny v. Reibnitz
  • Loża rodziny von Zedlitz
    Loża rodziny von Zedlitz
  • Loża rodziny von Hocke
    Loża rodziny von Hocke
  • Loża von Schweinichen
    Loża von Schweinichen
  • Loża z herb Seherr von Thoss (L) i Luck (P)
    Loża z herb Seherr von Thoss (L) i Luck (P)
  • Loża von Seidlitz (L)
    Loża von Seidlitz (L)
  • Loża Schweinitz (L) Nimptsch (P)
    Loża Schweinitz (L) Nimptsch (P)
  • Loża z herbem Promnicz
    Loża z herbem Promnicz
  • Loża Pannwitz (L) Schweinitz (P)
    Loża Pannwitz (L) Schweinitz (P)
  • Loża Schweinichen (L) Pannwitz (P)
    Loża Schweinichen (L) Pannwitz (P)
  • Loża von Üchtritz (P)
    Loża von Üchtritz (P)
  • Loża Schweinichen (L) Zedlitz (P)
    Loża Schweinichen (L) Zedlitz (P)
  • Loża von Zedlitz (P)
    Loża von Zedlitz (P)

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Herrmann, C. S.: Geschichte der Evangelisch-Lutherischen Friedenskirche vor Jauer, genannt zum heiligen Geist. Jauer, 1855.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. ↑ a b Jawor – kościół ewangelicko-augsburski pw. Ducha Świętego, zwany kościołem Pokoju. zabytek.pl. [dostęp 2022-12-15].
  3. ↑ Camerata Cracovia.
  4. ↑ a b Wg strony Ewangelickiego Kościoła Pokoju w Jaworze [1]
  5. ↑ Jawor ( Kościół ewangelicko-augsburski Ducha Świętego (Kościół Pokoju)) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2021-03-20].
  6. ↑ HERMANN EULE ORGELBAU - Jauer / Jawor, Polen Friedenskirche - Lummert Orgel [online], www.euleorgelbau.de [dostęp 2021-03-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-11-08].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce

Kulturowe
Przyrodnicze

Polska

  1. ↑ Wspólnie z Niemcami
  2. ↑ Wspólnie z Ukrainą
  3. ↑ Wspólnie z Białorusią
  4. ↑ Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami
Pomniki historii
dolnośląskie
kujawsko-pomorskie
lubelskie
lubuskie
łódzkie
małopolskie
mazowieckie
opolskie
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
śląskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Pokoju_w_Jaworze&oldid=74449971”