Pałac na Wodzie w Staniszowie

Pałac na Wodzie w Staniszowie
	nr rej. A/785/600/J z 27.12.1979
	; Pałac w Staniszowie
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Staniszów
Adres	Staniszów 23
Typ budynku	pałac
Kondygnacje	2
	Położenie na mapie gminy Podgórzyn Pałac na Wodzie w Staniszowie
	Położenie na mapie Polski Pałac na Wodzie w Staniszowie
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac na Wodzie w Staniszowie
	Położenie na mapie powiatu karkonoskiego Pałac na Wodzie w Staniszowie
	50°51′40,80″N 15°43′56,35″E/50,861333 15,732319
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac na Wodzie w Staniszowie – zabytkowy^[1] pałac^[2] położony jest w dolnej części wsi Staniszów, na terenie dawnego zespołu dworskiego.

Historia

Istnieje mało przekazów historycznych dotyczących majątku w dolnym Staniszowie. Jednym z pierwszych wymienianych w źródłach właścicieli był Heinrich von Reibnitz, który kupił w roku 1620 średni i dolny Staniszów od spadkobierców Jermina von Plannitz.

Na początku XVIII w. Reibnitzowie odsprzedali ziemię Bernhardowi Benito Mohrenthalowi. Prawdopodobnym zleceniodawcą budowy pałacu był Heinrich von Reuss. Wzniesiono go w 1786, na jeden rok wcześniej od rozbudowy głównego pałacu w Staniszowie. W latach 30. XIX w. obiekt przebudowano. Do końca XIX w. był własnością rodziny von Reuss, później jako dzierżawców wymienia się Urlicha Woide z Berlina, Otto von Zabelite i Emila Mettig.

Opis obiektu

Pałac na wodzie założony na planie prostokąta, bryła zwarta, dwukondygnacyjny, nakryty dachem czterospadowym z lukarnami. Fasadę obiektu urozmaica taras wsparty na czterech kolumnach, poniżej którego znajduje się główne wejście do pałacu. Ponad tarasem w połaci dachowej szczyt. Wnętrze 2-traktowe, zachowane sklepienie kolebkowe z lunetami. Obramienia okien kamienne, proste. Portal wejściowy zwieńczony frontonem w kształcie par enroulement zawierającym pusty kartusz, ujęty w liściaste labry.

Teren przed elewacją wschodnią – parkową opada łagodnie w stronę stawu.

Portal
Mapa Doliny Pałaców i Ogrodów

Zobazcz też

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
↑ NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).

Bibliografia

Wojciech Kapałczyński, Piotr Napierała: Zamki, pałace i dwory Kotliny Jeleniogórskiej. Wrocław: Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, 2005, s. 129-130. ISBN 83-92292-21-9.

Linki zewnętrzne

Strona Pałacu na Wodzie

[1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .

[2] NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).

[1]

[2]

dolnośląskie	Duszniki-Zdrój (Młyn Papiernictwa) Jawor (Kościół Pokoju) Krzeszów (Opactwo Cystersów) Legnickie Pole (bazylika i dawny klasztor) Srebrna Góra (Twierdza srebrnogórska) Strzegom (bazylika) Świdnica (katedra) Świdnica (Kościół Pokoju) Trzebnica (bazylika) Kamieniec Ząbkowicki (opactwo Cystersów oraz pałac) Wrocław (zespół historycznego centrum miasta) Wrocław Hala Stulecia Pawilon Czterech Kopuł Pergola Iglica Pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej Bobrów Bolczów Bukowiec Chojnik Cieplice Ciszyca Dąbrowica Grabarów Janowice Wielkie Jelenia Góra (Dwór Czarne) Jelenia Góra (Pałac Paulinum) Jelenia Góra (Sobieszów) Karpniki (pałac) Karpniki (zamek) Kowary (dwór) Kowary (pałac) Łomnica (dwór) Łomnica (pałac) Zamek Henryka Miłków Mniszków Mysłakowice Pakoszów Radomierz Rybnica Siedlęcin Sokolec Staniszów (dwór) Staniszów (pałac) Staniszów (Pałac na Wodzie) Wojanów
kujawsko-pomorskie	Biskupin (rezerwat archeologiczny) Chełmno (Stare Miasto) Ciechocinek (zespół tężni i warzelni soli wraz z parkami Tężniowym i Zdrojowym) Grudziądz (zespół spichlerzy nad Wisłą) Lubostroń (zespół pałacowo-parkowy) Strzelno (zespół dawnego klasztoru Norbertanek wraz z kościołem pod wezwaniem Świętej Trójcy i NMP oraz rotundą św. Prokopa) Toruń (zespół staromiejski) Włocławek (katedra)
lubelskie	Kazimierz Dolny (zespół staromiejski) Kozłówka (zespół pałacowo-parkowy) Lublin (historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny) Wygoda (stadnina koni) Zamość (historyczny zespół miasta)
lubuskie	Gościkowo-Paradyż (pocysterski zespół klasztorny) Klępsk (kościół Nawiedzenia NMP) Łęknica (Park Mużakowski) Żagań (kościół Wniebowzięcia NMP)
łódzkie	Łowicz (katedra) Łódź (wielokulturowy krajobraz miasta przemysłowego) Nieborów i Arkadia (zespół pałacowo ogrodowy i ogród sentymentalno-romantyczny) Sulejów (opactwo Cystersów) Tum (archikolegiata)
małopolskie	Bochnia (kopalnia soli) Kalwaria Zebrzydowska (sanktuarium pasyjno-maryjne) Kraków (historyczny zespół miasta) Kraków (opactwo Benedyktynów) Kraków (Kopiec Kościuszki z otoczeniem) Racławice (historyczny teren bitwy) Stary Sącz (zespół staromiejski wraz z klasztorem klarysek) Szalowa (kościół św. Michała Archanioła) Wieliczka (kopalnia soli)
mazowieckie	Płock (Wzgórze Tumskie) Radom (zespół klasztorny Bernardynów) Warszawa historyczny zespół miasta (zob. Stare Miasto, Nowe Miasto z Traktem Królewskim, Wilanowem i Gmach Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego) zespół Stacji Filtrów Williama Lindleya zespół sześciu zabytkowych cmentarzy na Powązkach Żyrardów (XIX-wieczna osada fabryczna)
opolskie	Brzeg (zespół Zamku Piastów Śląskich) Nysa (zespół bazyliki św. Jakuba i św. Agnieszki) Olesno (kościół odpustowy św. Anny) Ozimek (most wiszący) Paczków (zespół staromiejski ze średniowiecznym systemem fortyfikacji) Góra Świętej Anny (komponowany krajobraz kulturowo-przyrodniczy Góry Świętej Anny)
podkarpackie	Bóbrka (kopalnia ropy naftowej) Krasiczyn (zespół zamkowo-parkowy) Leżajsk (zespół klasztorny Bernardynów) Łańcut (zespół pałacowo-parkowy) Przemyśl (zespół staromiejski) Radruż (zespół cerkiewny)
podlaskie	Białystok (zespół bazyliki Chrystusa Króla i św. Rocha) Meczety i mizary w Bohonikach i Kruszynianach Kanał Augustowski
pomorskie	Gdańsk (miasto w zasięgu obwarowań z XVII wieku) Gdańsk (pole bitwy na Westerplatte) Gdańsk (Zespół pocystersko-katedralny w Gdańsku Oliwie) Gdańsk (Twierdza Wisłoujście) Gdańsk (Stocznia) Gdynia (historyczny układ urbanistyczny śródmieścia) Kwidzyn (zespół zamkowo-katedralny) Malbork (zespół zamku krzyżackiego) Pelplin (zespół katedralny)
śląskie	Częstochowa (Jasna Góra) Gliwice (radiostacja) Katowice (osiedle Nikiszowiec) Katowice (Gmach Województwa i Sejmu Śląskiego oraz zespół katedralny) Tarnowskie Góry (podziemia Zabytkowej Kopalnia Srebra oraz Sztolni Czarnego Pstrąga)
świętokrzyskie	Kielce (dawny pałac biskupów i katedra) Oblęgorek (pałac Henryka Sienkiewicza wraz z parkiem i Aleją Lipową) Rytwiany (Pustelnia Złotego Lasu) Sandomierz (Historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy) Sudół (Krzemionki – kopalnie krzemienia z okresu neolitu) Święty Krzyż (pobenedyktyński zespół klasztorny) oraz przedchrześcijańskie obwałowania kamienne na Łysej Górze Ujazd ruiny zamku Krzyżtopór Wąchock (opactwo Cystersów) Wiślica (zespół bazyliki kolegiackiej, relikty kościoła św. Mikołaja oraz grodzisko)
warmińsko-mazurskie	Frombork (zespół archikatedralny) Grunwald (pole bitwy) Lidzbark Warmiński (zamek biskupów warmińskich) Kanał Elbląski Święta Lipka (zespół sanktuarium pielgrzymkowego)
wielkopolskie	Dobrzyca (zespół pałacowo-parkowy) Gniezno (archikatedra) Głogówko (bazylika i oratorium) Kórnik (zespół zamkowo-parkowy oraz kościół Wszystkich Świętych) Koszuty (zespół dworsko-parkowy) Ląd (dawne opactwo Cystersów) Lednogóra (wyspa Ostrów Lednicki) Lubiń (zespół opactwa Benedyktynów) Poznań (historyczny zespół miasta) Rogalin (zespół pałacowy z ogrodem i parkiem) Rydzyna (zamek)
zachodniopomorskie	Kamień Pomorski (zespół konkatedry) Kołbacz (zespół opactwa Cystersów) Stargard (zespół kolegiaty oraz mury obronne)

Dwory	Janowice Wielkie Jelenia Góra Kowary Łomnica Mniszków Radomierz Staniszów
Pałace	Bobrów Bukowiec Cieplice Ciszyca Dąbrowica Grabarów Jelenia Góra Jelenia Góra (Sobieszów) Karpniki Kowary Łomnica Miłków Mysłakowice Pakoszów Staniszów (1) Staniszów (2) Wojanów
Wieże rycerskie	Siedlęcin
Zamki	Bolczów Chojnik Karpniki Rybnica Sokolec Staniszów

Dwory	Janowice Wielkie Jelenia Góra Kowary Mniszków Radomierz
Pałace	Barcinek Bobrów Bukowiec Cieplice (1) Cieplice (2) Czernica Ciszyca Dąbrowica Dziwiszów Jelenia Góra Jelenia Góra (2) Jelenia Góra (Sobieszów) Pałac Dębowy w Karpnikach Komarno Kowary (1) Kowary (2) Łomnica Miłków Mysłakowice Pakoszów Staniszów (1) Staniszów (2) Wojanów
Zamki	Bolczów Chojnik Karpniki Rybnica Staniszów Stara Kamienica