Ahmed İzzet Pasza
 Ahmed İzzet Pasza w 1913 | |
| Data i miejsce urodzenia |
1864 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
31 marca 1937 |
| Minister wojny | |
| Okres |
od 1913 |
| Przynależność polityczna | |
| Następca | |
| Wielki wezyr | |
| Okres |
od 14 października 1918 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Ahmed İzzet Pasza też jako: Ahmet İzzet Furgaç (ur. 1864 we wsi Naseliç k. Monastiru, zm. 31 marca 1937 w Stambule) – osmański generał pochodzenia albańskiego, wielki wezyr Imperium Osmańskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny albańskiej, mieszkającej w okolicach Monastiru (dziś Bitoli); był synem urzędnika państwowego. W latach 1887–1890 kształcił się w Osmańskiej Szkole Wojennej, a następnie w Niemczech, pod kierunkiem Colmara von der Goltza. Brał udział w wojnie grecko-tureckiej (1897), planując operacje pod Dömeke, za co otrzymał awans na pułkownika. W 1903 został skierowany do Jemenu, gdzie tłumił powstanie imama Yahyi, a rok później otrzymał awans na generała.
W 1908 r. po wybuchu rewolucji rewolucji młodotureckiej otrzymał stanowisko szefa sztabu armii osmańskiej. W czasie I wojny bałkańskiej planował kluczową dla losów wojny operację w rejonie Czataldży, gdzie zatrzymano postępy armii bułgarskiej. Jesienią 1913 r. należał do kandydatów do objęcia tronu albańskiego[1].
11 czerwca 1913 r. po śmierci Mahmuda Szevketa objął stanowisko ministra wojny, które utracił w 1914 r. na rzecz Envera Paszy, by objąć dowództwo III Armii stacjonującej na Kaukazie, którą dowodził w początkowej fazie I wojny światowej. W 1916 r. został skierowany do II Armii. Podległe mu jednostki poniosły ciężkie straty w walce z Rosjanami, a sam Ahmed İzzet Pasza objął dowództwo nad pozostałościami II i III Armii, stacjonującymi w Anatolii.
14 października 1918 r. objął urząd wielkiego wezyra, który sprawował do 8 listopada tego samego roku. W tym czasie podpisał rozejm w Mudros, który zakończył udział Imperium Osmańskiego w I wojnie światowej. W 1918 r. zachorował na hiszpankę. Po wyleczeniu podjął się roli pośrednika pomiędzy dwoma tureckimi „ośrodkami władzy” stambulskim i ankarskim. Wraz z upadkiem Imperium Osmańskiego utracił tytuł paszy, a w 1934 r. przyjął nazwisko Furgaç. W 1934 został członkiem zarządu przedsiębiorstwa energetycznego z siedzibą w Stambule. Pochowany na cmentarzu Karacaahmet w Stambule.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Robert Elsie, A Biographical Dictionary of Albanian History, I.B. Tauris, New York 2012, s.217
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Edward Erickson, Ordered to die: a history of the Ottoman army in the First World War. Greenwood Publishing Group 2001, s.220, ISBN 1-85043-797-1.
- Akmeşe Handan, The Birth of Modern Turkey: The Ottoman Military and the March to WWI, I.B.Tauris New York 2005, s.25–98. ISBN 1-85043-797-1.
- Biogram Ahmeda Izzeta Paszy. turkeyswar.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-06)].