Aleksander Soliński
Data i miejsce urodzenia |
9 sierpnia 1914 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 kwietnia 1989 |
Stopień instruktorski | |
Organizacja harcerska | |
Odznaczenia | |
|
Aleksander Soliński, ps. Mrówka, Albatros, Kobuz Ojciec (ur. 9 sierpnia 1914 w Warszawie, zm. 17 kwietnia 1989 tamże) – instruktor harcerski, harcmistrz, dowódca plutonu w baonie „Wigry”, nauczyciel i wychowawca młodzieży, działacz turystyczny i krajoznawca.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dzieciństwo i młodość
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Warszawie, wychował na warszawskiej Pradze, gdzie ukończył Gimnazjum im. Roeslerów. W marcu 1929 wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego zasilając szeregi 49 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej, w której był zastępowym. W tym samym roku złożył przyrzeczenie harcerskie. Od 1932 do 1934 pełnił funkcje zastępowego w 12 WDH, a od 1934 – przybocznego w 78 Warszawskiej Drużynie Harcerskiej im. Króla Władysława Jagiełły działającej w Szkole Powszechnej nr 30 przy ul. Kawęczyńskiej 2. Następnie po powrocie ze służby w wojsku – od czerwca 1938 do sierpnia 1939 – był jej drużynowym.
II wojna światowa
[edytuj | edytuj kod]W okresie okupacji hitlerowskiej 1939–1944 organizował działania konspiracyjnego harcerstwa na Targówku Przemysłowym i Pradze. Mieszkając na Targówku Przemysłowym, w październiku 1939 sformował drużynę spośród chłopców z tego rejonu miasta, wśród nich harcerzy z 95 WDH działającej przy szkole powszechnej przy ul. Oszmiańskiej. Dopiero w drugiej połowie 1941 połączył się z macierzystą 78 WDH, używającą konspiracyjnego kryptonimu „78 Czambuł Żółtej Ordy” i szaroszeregowego oznaczenia CP-100, a później, w Bojowych Szkołach – BS-PR-100.
Uczestniczył w akcjach małego sabotażu organizacji „Wawer” (m.in. rozklejanie ulotek), uczestniczył w szkoleniach strzeleckich „Wiarus” i klasy „A”. Był absolwentem II turnusu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola”.
9 sierpnia 1942 poślubił Halinę Raczyńską, harcerkę przedwojennej 21 WŻDH i konspiracyjnej 78 WŻDH, późniejszą łączniczkę batalionu „Wigry”. 24 grudnia 1942 po ukończeniu konspiracyjnego kursu podharcmistrzowskiego, rozkazem Naczelnika Szarych Szeregów, otrzymał stopień podharcmistrza.
W styczniu 1944 drużynę BS-PR-100 włączono, jako III pluton kompanii „Edward”, do batalionu harcerskiego Wigry. Aleksander Soliński został dowódcą tego plutonu. Wraz z nim walczył w powstaniu warszawskim na Starym Mieście, a po jego upadku przeszedł kanałami do Śródmieścia.
Działalność społeczna
[edytuj | edytuj kod]Po wyzwoleniu pomaga przy organizowaniu Ośrodka Harcerskiego Osowiec (Hufiec Grodzisk Mazowiecki), gdzie pełnił funkcję Kierownika Kursu Zastępowych. We wrześniu 1945 reaktywował 78 Warszawską Drużynę Harcerską i prowadził ją do rozwiązania ZHP w 1950, a następnie w latach 1956–1958. W 1958 założył 260 WDH (od 1961 – Szczep 260 Warszawskich Drużyn Harcerskich i Zuchowych) przy Szkole Podstawowej nr 50 przy ul. Jagiellońskiej, którą prowadził przez prawie 30 lat. W szczepie zorganizował jedyną w Warszawie harcerską orkiestrę dętą. W czasie pełnienia funkcji instruktorskich w ZHP Aleksander Soliński był Społecznym Inspektorem Ruchu Drogowego i prowadził Koło Młodzieżowej Służby Ruchu (MSR). Koło to w roku szkolnym 1971/72 zdobyło I miejsce i Puchar Przechodni w konkursie „Bezpieczeństwo dziecka na drodze”. Przeszkolonych zostało ponad 100 harcerzy, a ponad 500 uczniów szkoły uzyskało karty rowerowe. Podczas rajdów, obozów i biwaków inspirował harcerzy ze szczepu do wyszukiwania i gromadzenia ciekawych pamiątek historycznych, które gromadzono w izbie harcerskiej – ocenianej jako jedną z najlepszych w Warszawie, inspirował też działalność turystyczno-krajoznawczą, propagując m.in. rajdy szlakami walk oręża polskiego. Od 1975 w ramach akcji gazety „Express Wieczorny” – „Nie jesteś sam” Szczep 260 WDHiZ pod jego kierownictwem opiekował się dziećmi ociemniałymi w Laskach k. Warszawy.
Pełnił wiele funkcji w hufcach praskich ZHP, m.in. w latach 1945–1947 – członka komendy Hufca Warszawa Praga i kierownika wydziału szkoleniowego hufca, 1958–1960 – namiestnika drużyn młodszych Hufca Praga Centralna. W 1959 otrzymał stopień harcmistrza, a w 1986 Odznakę Wzorowego Drużynowego Hufca.
Praca zawodowa
[edytuj | edytuj kod]Początkowo pracował jako urzędnik, później jako kierownik szkolnej świetlicy, a po ukończeniu Zaocznego Studium Nauczycielskiego (1959) jako nauczyciel w szkołach podstawowych na warszawskiej Pradze-Północ, gdzie nauczał geografii i zajęć praktyczno-technicznych (ZPT); ostatnio w Szkole Podstawowej nr 50 przy ul. Jagiellońskiej 7.
Aleksander Soliński zmarł 17 kwietnia 1989, w wieku 75 lat i został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w kwaterze 83D-4-16. W uznaniu zasług władze Warszawy na wniosek Komendy Hufca ZHP Warszawa Praga Północ nadały jego imię jednej z ulic na Zaciszu.
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Za działalność społeczną został odznaczony wieloma medalami i odznaczeniami państwowymi m.in.:
- Srebrna Honorowa Odznaka „Za Zasługi dla Warszawy” (1965)
- Srebrny Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” (1967)
- Złoty Krzyż Zasługi (1969)
- Medal za Warszawę 1939–1945 (1972)
- Krzyż Partyzancki (1973)
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1975)
- Złota Odznaka im. Janka Krasickiego (1975)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1977)
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1977)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
- Srebrna Honorowa Odznaka PTTK
- Odznaka Przyjaciela Dziecka
- Odznaka Grunwaldzka
Ponadto za wybitne osiągnięcia w pracy dydaktycznej i wychowawczej został wyróżniony Nagrodą II Stopnia Ministra Oświaty i Wychowania (1972)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Grzegorz Nowik: Straż nad Wisłą. Warszawa: Wydawnictwo Rytm, 2002. ISBN 83-88794-55-8.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Biografia na stronie Hufca ZHP Warszawa Praga Północ
- Szczep 260 WDHiGZ im. Macieja Kolke
- Zespół Szkół Nr 45 w Warszawie. zs45.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-19)].
- Blog-Przewodnik Historyczno-Przyrodniczo-Rowerowy
- Członkowie Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”
- Harcmistrzowie Polski Ludowej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Medalem za Warszawę 1939–1945
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni odznaczeniem im. Janka Krasickiego
- Odznaczeni Odznaką Grunwaldzką
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Za Zasługi dla ZHP
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy”
- Pochowani na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie
- Polscy nauczyciele geografii
- Polscy nauczyciele zajęć praktyczno-technicznych
- Powstańcy warszawscy
- Żołnierze Armii Krajowej
- Urodzeni w 1914
- Zmarli w 1989