Przejdź do zawartości

Ariana DeBose

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ariana DeBose
Ilustracja
Ariana Debose (2022)
Data i miejsce urodzenia

21 stycznia 1991
Wilmington

Zawód

aktorka

Lata aktywności

od 2009

Ariana DeBose (ur. 25 stycznia 1991 w Wilmington) – amerykańska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna. Laureatka m.in. Oscara, nagrody Gildii Aktorów Ekranowych oraz nagrody BAFTA za drugoplanową rolę w filmie West Side Story (2021) Stevena Spielberga.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne życie i edukacja

[edytuj | edytuj kod]

Ariana DeBose urodziła się 25 stycznia 1991 w Wilmington na terenie stanu Karolina Północna[1]. W młodości była wychowywana samotnie przez swoją matkę Ginę, która pracowała jako nauczycielka[2][3]. W wieku trzech lat rozpoczęła naukę tańca, a po przeprowadzce do Raleigh zaczęła uczęszczać do szkoły artystycznej CC & Co[3][4]. W 2009 rozpoczęła studia na Western Carolina University, jednak zrezygnowała z edukacji na rzecz wyjazdu do Nowego Jorku[5].

DeBose jest osobą queer[6]. W wieku trzynastu lat dokonała coming outu przed swoją matką, zaś w 2015 poinformowała dziadków[7].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

2009–2017: Początki

[edytuj | edytuj kod]

W 2009 Ariana DeBose wzięła udział w programie tanecznym So You Think You Can Dance, pojawiając się w Top 20 najlepszych tancerzy[8]. W tym samym roku artystka zagrała w operze mydlanej Tylko jedno życie oraz w spektaklu Hairspray[9][10]. W 2011 zagrała swoją pierwszą większą rolę teatralną, wcielając się w postać Nautica w sztuce Bring It On: The Musical[11]. W 2012 zagrała postać amerykańskiej piosenkarki Mary Wilson w musicalu Motown[12]. W 2013 dołączyła do obsady musicalu Pippin, wcielając się w drugoplanową rolę[13].

W 2015 roku DeBose opuściła Pippin, aby dołączyć do obsady musicalu Hamilton, który w tym samym roku przeniósł się na Broadway[14]. W sztuce wcieliła się w rolę Bulliet, a współpracę z producentami zakończyła w 2016[15]. Wspólnie z całą obsadą Hamiltona otrzymała swoją pierwsza nominację do nagród teatralnych, która była Chita Rivera Award. W 2016 DeBose zagrała gościnnie w serialu Zaprzysiężeni, a od listopada 2016 do sierpnia 2017 grała Jane w musicalu A Bronx Tale[16][17].

Od 2017: Rozwój kariery i uznanie krytyków

[edytuj | edytuj kod]

W 2017 Ariana DeBose zagrała pierwszoplanową rolę w thrillerze dramatycznym Seaside[18]. 28 marca 2018 miała miejsce premiera musicalu Summer: The Donna Summer Musical, w którym DeBose zagrała główną rolę[19]. Aktorka otrzymała pozytywne recenzje swojej gry aktorskiej oraz została nominowana do nagrody Tony oraz Drama League Award, w kategorii najlepszej aktorki w musicalu[20][21]. W 2020 doszło do premiery filmu Bal w reżyserii Ryana Murphy'ego, w którym w rolę Alyssy Greene wcieliła DeBose[22]. W 2021 wystąpiła w parodii muzycznego serialu komediowego Schmigadoon!, a za występ otrzymała nominację do Hollywood Critics Association TV Awards[23][24].

W 2019 poinformowano, że Ariana DeBose zagra rolę Anity w adaptacji filmu West Side Story[25]. Premiera produkcji filmowej miała miejsce 10 grudnia 2021, a jednym z najlepiej ocenianych aspektów filmu była gra aktorska Ariany DeBose[26][27][28][29]. Rola w filmie przyniosła DeBose uznanie w dziedzinie aktorstwa kinowego oraz dużą ilość nagród m.in.: Oscara, nagrodę BAFTA, Złotego Globa, Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych oraz Critics' Choice Movie Awards[30][31][32][33]. Po zdobyciu Oscara w kategorii najlepszej aktorki drugoplanowej Debose stała się pierwszą Afro-Latynoską i pierwszą otwarcie queerową kolorową kobietą, która zdobyła tą statuetkę. Dodatkowo dzięki zwycięstwu po zwycięstwie Rity Moreno w 1962 roku w tej samej kategorii dla West Side Story (1961), sprawiła, że DeBose i Moreno jako trzecia para aktorów zdobyły Oscara za rolę tej samej postaci w różnych filmach.

W czerwcu 2022 Ariana DeBose była prowadzącą 75. ceremonii rozdania Nagród Tony[34]. Pod koniec 2022 DeBose została uwzględniona na liście 100 najbardziej wpływowych osób na świecie według magazynu Time[35]. W lutym 2023 wystąpiła na 76. ceremonii Brytyjskiej Akademii Filmowej[36].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Filmy fabularne[37][38]

Rok Tytuł Rola
2011 Company Ensemble
2018 Seaside Daphne
2020 Bal (The Prom) Alyssa Greene
2021 West Side Story Anita

Telewizja[37][38]

Rok Tytuł Rola
2009 So You Think You Can Dance (sezon 6) Ona sama (uczestnik programu)
2016 Zaprzysiężeni Sophia Ortiz
2022 Human Resources Danielle (głos)
Westworld Maya
Bąbelkowy świat gupików Lulu (głos)

Teatr[39]

Rok Tytuł Rola Twórca
2011 Hairspray Little Inez Marc Shaiman
Company Ensemble Lonny Price
2011–2012 Bring It On: The Musical Danielle i Nautica Tom Kitt i Lin-Manuel Miranda
2013 Motown: The Musical Ensemble, Mary Wilson i Diana Ross
2014 Pippin Zmienna Stephen Schwartz
2015–2016 Hamilton Ensemble / Martha / The Bullet Lin-Manuel Miranda
2015 Les Misérables Eponina Herbert Kretzmer
2016 A Bronx Tale Jane Alan Menken
2017–2018 Summer: The Donna Summer Musical Donna Summer

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Niewiele brakowało, a nie otrzymałaby Oscara! Na początku odmówiła Spielbergowi [online], film.interia.pl [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  2. Ariana DeBose - Activism, Broadway & 'West Side Story' [online], Biography, 5 kwietnia 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  3. a b Ariana DeBose: Warto być sobą [online], Vogue Polska, 26 kwietnia 2022 [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  4. Olivia Blair, Oscar Winner Ariana DeBose On Her Reality TV Past, Playing Anita Her Own Way And Fame [online], ELLE, 28 marca 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  5. Condé Nast, ‘I'm a Black woman, I identify as Afro-Latina and I'm queer – I am never through with the journey of coming out.’ The Prom star Ariana DeBose is GLAMOUR’s December digital coverstar [online], Glamour UK, 17 grudnia 2020 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  6. Oscary 2022: Ariana DeBose otrzymała statuetkę za rolę, której o mały włos nie przyjęła [online], www.glamour.pl [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  7. 'West Side Story' star Ariana DeBose dazzles as Anita [online], 8 grudnia 2021 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  8. Tony Awards 2018: Ariana DeBose interview about "Summer," nomination | Raleigh News & Observer [online], web.archive.org, 13 grudnia 2021 [dostęp 2023-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-12-13].
  9. #FFB: Ariana DeBose [online], Fit For Broadway [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  10. 5 Things You Should Know About Ariana DeBose [online], Remezcla [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  11. Constance Grady, 3 Oscar nominees, one little-seen musical about cheerleaders [online], Vox, 16 marca 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  12. Broadway’s ‘Motown the Musical’ goes on despite suicide on roof [online], 2 marca 2014 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  13. Seven Spectacular Ariana DeBose Pop and Musical Theatre Moments [online], BroadwayBox.com [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  14. Ariana DeBose says she's 'honoured' by reaction to her hidden role in 'Hamilton' (exclusive) [online], uk.movies.yahoo.com [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  15. The Bullet Is a Vital Character in "Hamilton" That You May Have Missed [online], Oprah Daily, 9 lipca 2020 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  16. A Bronx Tale: The Musical Original Broadway Musical Cast 2016 | Broadway World [online], www.broadwayworld.com [dostęp 2023-03-03].
  17. Lexi Heinitz, The Blue Bloods Character You Likely Forgot Ariana DeBose Played [online], Looper, 27 stycznia 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  18. Roger Moore, Movie Review: Revenge is served up “Seaside” [online], Movie Nation, 15 sierpnia 2019 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  19. Andrew R. Chow, A Donna Summer Musical Heads to Broadway, „The New York Times”, 19 grudnia 2017, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  20. Gordon Cox, Tony Nominations 2018: ‘Mean Girls,’ ‘SpongeBob’ Score Big (Complete List) [online], Variety, 1 maja 2018 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  21. Nicole Rosky, Breaking: THE BAND'S VISIT, ANGELS IN AMERICA, MEAN GIRLS, FROZEN, And More Earn Drama League Nominations; See The Full List! [online], BroadwayWorld.com [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  22. The Prom. [dostęp 2023-03-03].
  23. Beatrice Verhoeven, ‘This Is Us,’ ‘Succession,’ ‘Severance’ Lead 2022 HCA TV Nominations [online], The Hollywood Reporter, 7 lipca 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  24. Sam Cleal, 19 Reasons Why I Recommend You Watch "Schmigadoon!" Immediately [online], BuzzFeed [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  25. Ariana DeBose jest Anitą z "West Side Story" - nowości ze świata muzyki i filmu 📰 KupBilecik [online], www.kupbilecik.pl [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  26. David Fear, 'West Side Story' Is Classic Spielberg, Classic Moviemaking -- Just Classic, Period. [online], Rolling Stone, 9 grudnia 2021 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  27. Agnieszka Pilacińska, Miłość i wojna – recenzja filmu „West Side Story” [online], Pełna Sala, 25 grudnia 2021 [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  28. Nowoczesność i tradycja - Recenzja filmu West Side Story (2021) [online], Filmweb [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  29. „West Side Story” w reżyserii Stevena Spielberga już 10 grudnia w kinach! [online], Viva.pl [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  30. Oscary 2022. Ariana DeBose wyróżniona za rolę drugoplanową w "West Side Story" [online], TVN24 [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  31. Nagrody BAFTA 2022 rozdane. Do kogo trafiły brytyjskie Oscary? [online], Onet Kultura, 14 marca 2022 [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  32. Złote a skromne. Tegoroczne Złote Globy to gwóźdź do trumny imprezy [online], Rozrywka Spider's Web - Cyfrowy styl życia, 10 stycznia 2022 [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  33. Zaskakujący werdykt środowiska aktorskiego. "Squid Game" największym wygranym, "Psie pazury" bez nagród [online], TVN24 [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  34. Tegoroczną ceremonię rozdania nagród Tony poprowadzi Ariana DeBose [online], Radio Opole, 5 maja 2022 [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  35. Ariana DeBose: The 100 Most Influential People of 2022 [online], Time, 23 maja 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  36. BAFTA: piosenka Ariany DeBose stała się hitem w sieci. Aktorka jest zachwycona [online], naEKRANIE.pl [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  37. a b Ariana DeBose [online], IMDb [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  38. a b Ariana DeBose [online], Filmweb [dostęp 2023-03-03] (pol.).
  39. Ariana DeBose – Broadway Cast & Staff | IBDB [online], www.ibdb.com [dostęp 2023-03-03].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]