Bogusław

Bogusław, Bogosław, Bohusław, Bogsław – staropolskie imię męskie.

Budowa oraz znaczenie

Imię Bogusław jest przykładem staropolskiego, złożonego, osobowego imienia dwuczłonowego, które jest reliktem pogańskich imion używanych we wczesnym średniowieczu przez Słowian^[1]. Składa się z członu Bogu- („Bóg”, „Boga”, ale pierwotnie „los, dola, szczęście”) oraz -sław („sława”). Być może znaczyło pierwotnie „ten, który sławi los”, a później „sławiący Boga”. Witold Taszycki zaliczył je do grupy najstarszych polskich imion osobowych^[2].

Formy oraz występowanie

Jest to jedno z niewielu słowiańskich imion, które są znane we wszystkich językach słowiańskich. Na terenie Polski notowane w dokumentach od początku XII wieku. Było dość popularne w okresie średniowiecza, kiedy zanotowano około 700 osób z tym imieniem^[3]. Przykładowe dawne zdrobnienia: Bosław, Bogusz, Bohusz, Boguta, Bogna masc., Bogoń, Bogosz, Bogota, Bogunek, Bogusza masc., Bost, Bosz, Boszek, Boszuta^[4].

Imię to często nadawano w obrębie dynastii Gryfitów – nosiło je 14 władców Pomorza.

Popularne również w czasach nowożytnych; spadek popularności przeżywało jedynie w XVI wieku^[5]. W całej populacji Polaków Bogusław zajmował w 2017 r. 74 miejsce (67 730 nadań)^[6].

Żeński odpowiednik: Bogusława

Bogusław imieniny obchodzi: 22 marca, 18 kwietnia, 29 kwietnia, 1 lipca, 23 września i 18 grudnia^[7].

Podobne imiona: Bogdał, Bogdaj, Bogdasz, Bogdan, Bohdan, Bogodar, Boguchwał, Bogumił, Bogumysław, Bogurad, Bogusąd, Bogwiedz.

Odpowiedniki w innych językach

język angielski – Boguslav
język czeski – Bohuslav
łacina – Boguslaus
język niemiecki – Boguslav, Bogislav
język węgierski – Boguszlav

Znani ludzie noszący imię Bogusław

Bogusław I – książę szczeciński z dynastii Gryfitów
Bogusław II – książę pomorski na Szczecinie z dynastii Gryfitów
Bogusław IV – książę pomorski z dynastii Gryfitów
Bogusław V Pomorski – książę słupski z dynastii Gryfitów
Bogusław VIII – książę pomorski
Bogusław IX – książę stargardzki i słupski z dynastii Gryfitów
Bogusław X Wielki – książę szczeciński i słupski oraz wołogoski
Bogusław XIII – książę wołogoski i szczeciński z dynastii Gryfitów
Bogusław XIV – książę szczeciński, pomorski, protestancki biskup kamieński, ostatni z dynastii Gryfitów na tronie pomorskim
Bogusław Adamowicz – polski poeta oraz autor powieści i opowiadań fantastycznych
Bohuslav Balbín – czeski literat, historyk, pedagog, jezuita
Bogusz Bilewski – polski aktor
Bogusław Bosak – lekarz, poseł na Sejm
Bohuslav Chňoupek – słowacki polityk, czechosłowacki działacz komunistyczny
Bogusław Cupiał – przedsiębiorca polski, jeden z najbogatszych Polaków
Bogusław Cygan – piłkarz i trener
Bogusław Czarny – polski ekonomista
Bogusław Ernest Denhoff – podkomorzy wielki litewski
Bohuslav Fuchs – czeski architekt modernistyczny
Bogusław Gdowski – polski matematyk
Bogusław Grabowski – ekonomista
Bogusław Gruchała – polski komandor dyplomowany
Bogusław Halikowski – pediatra, neurolog dziecięcy
Bogusław Kaczmarczyk – polski aktor estradowy i telewizyjny
Bogusław Kaczmarek – polski trener piłkarski
Bogusław Kaczyński – publicysta i krytyk muzyczny
Bogusław Kędzia – wieloletni profesor Politechniki Wrocławskiej
Bogusław Klimczuk – kompozytor, pianista, dyrygent
Bogusław Kott – ekonomista
Bogusław Kopka – historyk
Bogusław Kowalski – historyk, poseł na Sejm
Bogusław Kukuć – dziennikarz sportowy
Bogusław Lambach – operator filmowy
Bogusław Leszczyński – podkanclerzy koronny
Bogusław Liberadzki – polski ekonomista i polityk
Bogusław Linda (ur. 1952) – polski aktor i reżyser
Bogusław Litwiniec – polski reżyser teatralny, działacz kulturalny, senator
Bogusław Łubieński – kasztelan sandomierski, major, generał
Bogusław Łubieński – ziemianin, działacz niepodległościowy, poseł
Bogusław Łubieński – ziemianin, działacz gospodarczy, poseł
Bogusław Maksymilian Maciejewski – polski muzykolog
Bogusław Madey – polski dyrygent i pedagog
Bogusław Marcin Majewski – dziennikarz i dyplomata, obecnie ambasador RP w Singapurze
Bogusław Mamiński – polski lekkoatleta, wicemistrz świata i Europy
Bohuslav Martinů – czeski kompozytor
Bogusław Mąsior – polski działacz polityczny i gospodarczy, senator
Bogusław Mec – polski piosenkarz, artysta plastyk, kompozytor
Bogusław Michnik – polski poeta i fotografik, animator życia artystycznego na ziemi kłodzkiej
Bogusław Miedziński – polski polityk i dziennikarz
Bogusław Mucha – historyk literatury rosyjskiej
Bogusław Nizieński – prawnik, były rzecznik interesu publicznego
Bogusław Pazur – polski brydżysta, arcymistrz międzynarodowy
Bogusław Polch – polski rysownik komiksów
Bogusław Radziwiłł – wielokrotny poseł, chorąży, koniuszy wielki litewski
Bogusław Fryderyk Radziwiłł – generał pruski
Bogusław Rogalski – polityk polski, poseł do Parlamentu Europejskiego
Bogusław Schaeffer – polski muzykolog, kompozytor, dramaturg, grafik i pedagog
Bogusław Slaski – starosta bocheński, poseł na sejmy
Bogusław Sobczak – poseł na Sejm
Bogusław Sochnacki – polski aktor
Bogusław Sonik – polski polityk i dziennikarz
Bogusław Sujkowski – autor powieści historycznych
Bogusław Sygulski – polski szachista, mistrz międzynarodowy od roku 1988
Bogusław Śliwa – polski prawnik, działacz opozycyjny
Bogusław Śliwerski – pedagog polski, rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Łodzi
Bogusław Winid – polski dyplomata, amerykanista
Bogusław Wolniewicz – publicysta i felietonista TV TRWAM, Radia Maryja, Naszego Dziennika
Bogusław Wołoszański – dziennikarz i popularyzator historii
Bogusław Wontor – polski polityk, poseł
Bogusław Wyrobek – polski wokalista, uznawany za jednego z pierwszych estradowych idoli młodzieży w Polsce
Bogusław Zych – szermierz, medalista olimpijski, florecista
Ernest Bogusław von Croy – biskup kamieński, ostatni po kądzieli potomek Gryfitów
Jan Bogusław Niemczyk – ksiądz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP
Józef Bogusław Słuszka – hetman polny litewski, kasztelan wileński
Maurycy Bogusław Woyde – lekarz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Zobacz też

bogusław
Bogusław (województwo zachodniopomorskie)
Boguszyn – 4 miejscowości w Polsce

Przypisy

↑ Klemensiewicz 1981 ↓, s. 188-189.
↑ Taszycki 1926 ↓.
↑ Por. średniowieczna frekwencja imion Więcesław, Więc(s)ław, Stanisław, Jarosław, Władzisław, Świętosław, Sędziwuj, Zbygniew, B. Raszewska-Żurek, Najstarsze ślady asymilacji osadników niemieckich do kultury polskiej zachowane w ich imionach, [w:] Z. Kaleta [red.], Nazwy własne a kultura. Polska i inne kraje słowiańskie, Warszawa 2003, ISBN 83-89191-14-8
↑ A.Cieślikowa (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, t.1, Kraków 2000, ISBN 83-87623-23-7
↑ JanJ. Grzenia JanJ., Nasze imiona, Warszawa: „Świat Książki”, 2002, ISBN 83-7311-445-9, OCLC 830344683 .
↑ 100_najpopularniejszych_imion_bez_zgonow_18.01.2017_r. gov.pl. [dostęp 2018-02-11].
↑ Bogusław. Deon.pl. [dostęp 2014-10-23].

Bibliografia

Zenon Klemensiewicz: Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981. ISBN 83-01-00995-0.
Witold Taszycki: Najdawniejsze polskie imiona osobowe. Kraków: 1926.
Słownik imion. Wrocław: Ossolineum, 1991. ISBN 83-04-03123-X.

[CITEREFKlemensiewicz1981188-189-1] Klemensiewicz 1981 ↓, s. 188-189.

[CITEREFTaszycki1926-2] Taszycki 1926 ↓.

[3] Por. średniowieczna frekwencja imion Więcesław, Więc(s)ław, Stanisław, Jarosław, Władzisław, Świętosław, Sędziwuj, Zbygniew, B. Raszewska-Żurek, Najstarsze ślady asymilacji osadników niemieckich do kultury polskiej zachowane w ich imionach, [w:] Z. Kaleta [red.], Nazwy własne a kultura. Polska i inne kraje słowiańskie, Warszawa 2003, ISBN 83-89191-14-8

[4] A.Cieślikowa (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, t.1, Kraków 2000, ISBN 83-87623-23-7

[5] JanJ. Grzenia JanJ., Nasze imiona, Warszawa: „Świat Książki”, 2002, ISBN 83-7311-445-9, OCLC 830344683 .

[6] 100_najpopularniejszych_imion_bez_zgonow_18.01.2017_r. gov.pl. [dostęp 2018-02-11].

[7] Bogusław. Deon.pl. [dostęp 2014-10-23].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]