Flaga Irlandii

Flaga Irlandii
irl. Bratach na hÉireann
pot. Irish Tricolour
	Informacje
W użyciu	flaga i bandera narodowa
Proporcje	1:2
Wprowadzona	1922
Opis flagi	prostokątna, trzy pasy o układzie pionowym: od lewej zielony, biały i pomarańczowy
	Warianty
	; Green Flag
W użyciu	bandera wojenna
Wprowadzona	1947
	; Sztandar prezydenta
Wprowadzona	1945
	Multimedia w Wikimedia Commons

Flaga Irlandii (irl. Bratach na hÉireann, pot. Irish Tricolour) – jeden z symboli państwowych Republiki Irlandii.

Wygląd i symbolika

Flaga Irlandii – prostokątna, trzy pasy o układzie pionowym: od lewej zielony, biały i pomarańczowy. Przyjmuje się, że kolor zielony oznacza katolików, pomarańczowy – protestantów, a biały – ciągłe dążenie do pokoju między nimi. Inna interpretacja kolorów: pomarańczowy oznacza wierność, zielony symbolizuje republikę a biały to pokój. Flaga potocznie nazywana jest Irish Tricolour.

Historia

Zestaw barw używany obecnie na fladze Irlandii po raz pierwszy pojawił się w formie kokard w 1830 podczas obchodów rocznicy rewolucji francuskiej i był inspirowany flagą Francji. Flagi w tym zestawieniu kolorów faktycznie zaistniały w czasie powstania w 1848 wywołanego przez ugrupowanie Młoda Irlandia, a za pomysłodawcę flagi uznawany jest jego przywódca, Thomas Francis Meagher. W tym czasie przez irlandzki ruch narodowy używane były też różne inne flagi, głównie w dominującym kolorze zielonym, często z wizerunkiem harfy i z różnymi napisami.

W drugiej połowie XIX i w początkach XX wieku Irish Tricolour która dzięki swej trójbarwnej kompozycji kojarzyła się z flagą Francji, a przez to z republikanizmem, była używana głównie przez kręgi bezkompromisowo niepodległościowe i antybrytyjskie: Fenian, Ligę Gaelicką, a przede wszystkim przez Sinn Féin. „Konkurencyjna” i łatwiejsza do akceptacji przez władze brytyjskie flaga zielona z harfą (tak zwana Green Flag), była natomiast preferowana głównie przez zwolenników autonomii Irlandii (home rule), tak zwanych nacjonalistów westminsterskich.

Oficjalną flagą Irlandii w latach 1800–1922 pozostawała jednak skonstruowana przez władze brytyjskie biała flaga z czerwonym ukośnym krzyżem, tak zwanym krzyżem Świętego Patryka (Saint Patrick Cross), który jest także do dziś wpisany we flagę brytyjską.

W 1916 podczas powstania wielkanocnego Irish Tricolour została wywieszona na budynku Poczty Głównej w Dublinie wraz z zieloną flagą z napisem „Irish Republic”. Uznaje się na ogół, że w ten sposób została uznana „oficjalnie” za flagę narodową Irlandii (jakkolwiek powstanie wielkanocne było tylko jednostronną i z prawnego punktu widzenia samozwańczą proklamacją niepodległości).

Od 1922 Irish Tricolour nieprzerwanie pełni funkcję flagi narodowej i państwowej Irlandii: od 1922 Wolnego Państwa Irlandzkiego, kolejno od 1937 Éire i od 1949 Republiki Irlandii.

Konstrukcja i wymiary

Prostokąt o proporcjach 1:2 podzielony na trzy równe sobie pionowe pasy: zielony, biały, pomarańczowy.

Inne flagi Irlandii

Rolę flagi państwowej i narodowej Irlandii spełniało w przeszłości (lub pod pewnymi względami nadal spełnia) także kilka innych flag:

Zielona flaga ze złotą harfą (Green Flag) jest obecnie proporcem (Naval Jack) marynarki wojennej Republiki Irlandii.
Błękitna flaga ze złotą harfą pełni od 1945 funkcję sztandaru prezydenta Irlandii (Presidential Standard).
Saint Patrick Cross generalnie wyszła z użycia po 1922, jednak pozostaje flagą anglikańskiego Kościoła Irlandii.
republikanie irlandzcy na demonstracjach politycznych używają także błękitnej flagi z wizerunkiem Wielkiego Wozu, tak zwanej Starry Plough Flag, która była w czasie powstania wielkanocnego flagą Irlandzkiej Armii Obywatelskiej.
błękitna flaga z pomarańczowym promienistym słońcem, tak zwana Sunburst Flag (ang.) lub Gal Greine (irl.), jest jeszcze jednym symbolem irlandzkiego republikanizmu, bywa też używana jako symbol ruchu na rzecz zachowania języka irlandzkiego (gaelickiego).
w sytuacji, kiedy potrzebny jest neutralny apolityczny symbol reprezentujący całą wyspę Irlandię, używana jest tak zwana „Flaga Czterech Prowincji” (Four Provinces Flag), będąca złożeniem flag historycznych prowincji Irlandii: Connacht, Leinster, Munster i Ulster.

Zielona flaga z harfą
Sztandar prezydenta
Krzyż świętego Patryka (Saint Patrick Cross)
Starry Plough Flag
Sunburst Flag
Flaga Czterech Prowincji

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Flaga Irlandii. Flags of the World. [dostęp 2019-01-10]. (ang.).

[1] Republika Kosowa jest uznawana przez 97 ze 193 państw członkowskich ONZ, 22 z 27 UE i 26 z 30 NATO, w tym Polskę.

[2] Mołdawska Republika Naddniestrza nie jest uznawana przez żadne państwo

[3] Zakon stanowi suwerenny podmiot prawa międzynarodowego

[A]

[B]

[C]

Państwa niepodległe	Albania Andora Austria Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Kazachstan Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Monako Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia San Marino Serbia Słowacja Słowenia Szwajcaria Szwecja Turcja Ukraina Watykan Węgry Wielka Brytania Włochy
Terytoria zależne	Gibraltar Guernsey Jersey Wyspa Man Wyspy Owcze
Państwa nieuznawane na arenie międzynarodowej	Kosowo^[A] Naddniestrze^[B]
Inne podmioty prawa międzynarodowego	Zakon Maltański^[C]
Podmioty międzynarodowe	Flaga europejska