Grzegorz II (metropolita kijowski)

Grzegorz
	Metropolita kijowski
Kraj działania	Wielkie Księstwo Litewskie
Data śmierci	1473
Miejsce pochówku	Nowogródek
	Metropolita kijowski
Okres sprawowania	1458–1473
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Patriarchat Konstantynopolitański
Inkardynacja	Metropolia kijowska
Śluby zakonne	przed 1458
Prezbiterat	przed 1458
Chirotonia biskupia	przed 1458

Grzegorz II, znany także z przydomkiem Bułgar (zm. 1473) – metropolita kijowski w latach 1458–1473.

Życiorys

Bułgar z pochodzenia^[1]. Został mianowany metropolitą kijowskim przez patriarchę konstantynopolitańskiego Grzegorza III w 1458. Był uczniem metropolity Izydora, zwolennika unii florenckiej, przepędzonego z tego powodu z ziem Rusi moskiewskiej, nieprzychylnie przyjętego również przez duchowieństwo i wiernych prawosławnych w Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim. Podobnie jak Izydor opowiadał się za unią Kościołów katolickiego i prawosławnego^[1]. Jego nominacja na metropolitę kijowskiego została wydana w porozumieniu zarówno z papieżem Piusem II, jak i polskim królem Kazimierzem Jagiellończykiem. Król polski dążył do tego, by Grzegorz II został uznany za zwierzchnika Kościoła prawosławnego na całych ziemiach ruskich, także w Wielkim Księstwie Moskiewskim, gdzie w 1448 na metropolitę kijowskiego wybrany został Jonasz^[1]^[a]. Starania Kazimierza Jagiellończyka nie przyniosły rezultatu. W 1458 biskupi działający w Wielkim Księstwie Moskiewskim ogłosili się jedynymi kanonicznymi hierarchami prawosławnymi w metropolii kijowskiej i jednostronnie proklamowali autokefalię metropolii moskiewskiej. Decyzję tę uargumentowano zaakceptowaniem przez Konstantynopol unii florenckiej^[1].

Grzegorz II pozostawał metropolitą kijowskim do śmierci w 1473^[2].

Uwagi

↑ Wybór Jonasza nie został potwierdzony przez Patriarchat Konstantynopolitański. Mimo to duchowny ten poinformował władcę Polski o objęciu zwierzchności nad prawosławnymi administraturami w granicach państwa polsko-litewskiego, co w 1451 Kazimierz Jagiellończyk zaakceptował. Fakt ten nie miał wpływu na postawę miejscowych biskupów, którzy w praktyce nie uznawali Jonasza za swojego zwierzchnika. Również patriarcha Konstantynopola nie uznał Jonasza za kanonicznego metropolitę kijowskiego i całej Rusi. Por. Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 172–173. ISBN 83-60456-02-X.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 173. ISBN 83-60456-02-X.
↑ Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 185. ISBN 83-60456-02-X.

[2] Wybór Jonasza nie został potwierdzony przez Patriarchat Konstantynopolitański. Mimo to duchowny ten poinformował władcę Polski o objęciu zwierzchności nad prawosławnymi administraturami w granicach państwa polsko-litewskiego, co w 1451 Kazimierz Jagiellończyk zaakceptował. Fakt ten nie miał wpływu na postawę miejscowych biskupów, którzy w praktyce nie uznawali Jonasza za swojego zwierzchnika. Również patriarcha Konstantynopola nie uznał Jonasza za kanonicznego metropolitę kijowskiego i całej Rusi. Por. Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 172–173. ISBN 83-60456-02-X.

[mir173-1] Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 173. ISBN 83-60456-02-X.

[3] Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 185. ISBN 83-60456-02-X.

[1]

[a]

[2]

Podporządkowani Patriarchatowi Konstantynopolitańskiemu	Teofilakt (988–1018) Michał (988–992 ?) Leoncjusz, (lata 90. X wieku) Jan (1018–1035) Teopempt (1035–1051) Hilarion (ok. 1051 – ok. 1054) Efrem (ok. 1054–1061) Jerzy (1062–1076) Jan II (1077–1089) Jan III (1090–1091) Efrem II (1091–1093) Mikołaj (1093–1104) Nikifor (1104–1122) Nikita (1122–1126) Michał II (1128–1147) Klemens (1147–1156) Konstanty I (1156–1159) Teodor (1160–1163) Jan IV (1163–1166) Konstanty I (1167–1170) Michał III, 1171–1173 Jan V (1174–1179) Konstanty III (1179–1183) Nikifor II (1183–1201) Mateusz (1201–1220) Cyryl (1224–1233) Józef (1236–1242) Piotr I (1243–1247) Cyryl II (1247–1281) Maksym (1283–1305) Piotr II (1305–1326) Teognost (1328–1353) Aleksy (1354–1377) Cyprian (1377–1406) Focjusz (1408–1415) Grzegorz (1415–1419) Focjusz, 1419–1431 Gerazym (1433–1435) Izydor, 1437–1447 Jonasz, 1448–1458 Grzegorz II, 1458–1473 Mizael (1475–1480) Symeon (1480–1488) Jonasz II (1489–1494) Makary (1495–1497) Józef II (1499–1501) Jonasz III (1502–1507) Józef III (1507–1521) Józef IV (1522–1534) Makary II (1534–1556) Sylwester I (1556–1567) Jonasz IV (1568–1577) Eliasz (1577–1579) Onezyfor Dziewoczka (1579–1588) Michał Rahoza (Rahoża) 1588–1596 Hiob (Borecki) (1620–1631) Izajasz (Kopiński) (1631–1632) Piotr Mohyła (1632–1647) Sylwester Kossow (1647–1657)
Rezydujący w Czehryniu, nieuznani przez lewobrzeżną starszyznę kozacką	Dionizy Bałaban (1657–1663) Józef Nielubowicz-Tukalski (1663–1676) Antoni Winnicki (1663–1679)
Piastujący urząd metropolity w Kijowie i na lewobrzeżnej Ukrainie	Łazarz (Baranowicz) (1659–1661) Metody (Filimonowicz) (1661–1668) Łazarz (Baranowicz) (1670–1685)
Podporządkowani bezpośrednio Patriarchatowi Moskiewskiemu	Gedeon (Czetwertyński) (1686–?) Warłaam (Jasiński) (1690–1707) Joazaf (Krokowski) (1708–1718) Warłaam (Wonatowicz) (1722–1730) Rafał (Zaborowski) (1731–1747) Tymoteusz (Szczerbacki) (1748–1757) Arseniusz (Mohylański) (1757–1770) Gabriel (Kremenecki) (1770–1783) Samuel (Mysławski) (1783–1796) Hieroteusz (Malicki) (1796–1799) Gabriel (Bănulescu-Bodoni) (1799–1803) Serapion (Aleksandrowski) (1803–1822) Eugeniusz (Bołchowitinow) (1822–1837) Filaret (Amfitieatrow) (1837–1857) Izydor (Nikolski) (1858–1860) Arseniusz (Moskwin) (1860–1876) Filoteusz (Uspienski) (1876–1882) Platon (Gorodiecki) (1882–1891) Joannicjusz (Rudniew) (1891–1900) Teognost Lebiediew (1900–1903) Flawian (Gorodiecki) (1903–1915) Włodzimierz (Bogojawleński) (1915–1918)
W jurysdykcji Patriarchatu Moskiewskiego, w Egzarchacie Ukraińskim	Antoni (Chrapowicki) (1918–1919) Michał (Jermakow) (1924–1929) Dymitr (Werbycki) (1930–1932) Sergiusz (Griszyn) (1932–1934) Konstantyn (Diakow) (1934–1937) Mikołaj (Jaruszewicz) (1941–1944) Jan (Sokołow) (1944–1964) Joazaf (Leluchin) (1964–1966) Filaret (Denysenko) (1966–1990)
W jurysdykcji Patriarchatu Moskiewskiego, w Ukraińskim Kościele Prawosławnym Patriarchatu Moskiewskiego	Filaret (Denysenko) (1990–1992) Włodzimierz (Sabodan) (1992–2014) Onufry (Berezowski) (od 2014)
Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego	Filaret (Denysenko) (1995–2018)
W jurysdykcji Kościoła Prawosławnego Ukrainy	Epifaniusz (Dumenko) (od 2018)