Jan Rotkiewicz

Jan Rotkiewicz
Иван Адамович Роткевич
	generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	20 czerwca 1898 ; Borysów
Data i miejsce śmierci	17 maja 1962 ; Moskwa
	Przebieg służby
Lata służby	1918–1957
Siły zbrojne	Armia Czerwona; ludowe Wojsko Polskie
Stanowiska	dowódca 2 Dywizji Piechoty, Pomorskiego Okręgu Wojskowego, Warszawskiego Okręgu Wojskowego.
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: walki o Warszawę (1945); przełamanie Wału Pomorskiego; zwalczanie podziemia antykomunistycznego w Polsce
	Odznaczenia
	;

Jan Rotkiewicz, ros. Иван Адамович Роткевич (ur. 8 czerwca^?/20 czerwca 1898 w Borysowie, zm. 17 maja 1962 w Moskwie) – generał dywizji Wojska Polskiego (ludowego) i działacz sportowy, poseł na Sejm PRL I kadencji z okręgu wyborczego Olsztyn.

Wykształcenie wojskowe

Kurs Inżynieryjno-Wojskowy w Kazaniu (1919–1924)
Akademia Wojskowa im. K. Woroszyłowa w Moskwie (1953–1956)

Służba w wojsku

W 1918 rozpoczął służbę wojskową w Armii Czerwonej. Po ukończeniu Kursu Inżynieryjno-Wojskowego dowodził plutonem, kompanią i batalionem w 4 Kazańskiej Szkole Inżynieryjnej. W 1938 zwolniony do rezerwy.

W 1941 ponownie powołany do służby wojskowej w Armii Czerwonej. Dowodził batalionem, pułkiem i dywizją.

23 lipca 1944 roku odkomenderowany w stopniu pułkownika do Wojska Polskiego. Był szefem sztabu, a później dowódcą 2 Dywizji Piechoty, z którą uczestniczył w walkach o Warszawę i Wał Pomorski. Szef sztabu 1 Armii Wojska Polskiego od marca do maja 1945 roku.

Był przewodniczącym Wojewódzkiego Komitetu Bezpieczeństwa w Rzeszowie^[1].

Od 5 kwietnia 1946 w ramach akcji repatriacyjnej dowodził Grupą Operacyjną „Rzeszów”. Wraz z G.O. Rzeszów brał udział w walkach z partyzantką poakowską.

Był dowódcą Pomorskiego Okręgu Wojskowego (od 26 czerwca do 15 października 1947, jako generał brygady i ponownie pomiędzy 1 stycznia 1955 a wrześniem 1956, będąc już w stopniu generała dywizji). Dowodził również Lubelskim i Poznańskim Okręgiem Wojskowym. Najdłużej pełnił funkcję dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego (od 7 marca 1949 do 28 kwietnia 1953)

W styczniu 1957 zakończył służbę w Wojsku Polskim i powrócił do ZSRR^[2].

Działalność społeczna

Od 8 lutego 1953 do 20 lutego 1954 był przewodniczącym Sekcji Piłki Nożnej Głównego Komitetu Kultury Fizycznej – organu funkcjonującego czasowo w latach 1951–1956 w miejsce Polskiego Związku Piłki Nożnej. Jako dowódca Pomorskiego Okręgu Wojskowego przyczynił się do budowy Stadionu „Zawiszy” w Bydgoszczy.

Życie prywatne

Podczas służby w WP używał imienia Jan. Był dwukrotnie żonaty. Druga żona Janina zmarła przedwcześnie w Bydgoszczy. Miał córkę i dwóch synów^[3].

Ordery i odznaczenia

Order Sztandaru Pracy I klasy (1954)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1956)
Order Virtuti Militari V klasy (1945)
Order Krzyża Grunwaldu II klasy (1945)
Order Krzyża Grunwaldu III klasy (11 maja 1945)^[4]
Krzyż Walecznych (1946)^[5]
Złoty Krzyż Zasługi (1946)
Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1960)^[6]
Order Lenina^[7]
Order Czerwonego Sztandaru (czterokrotnie)^[8]
Order Kutuzowa I i II klasy
Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
Order Czerwonej Gwiazdy
Medal za Zasługi Bojowe
Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej”

Przypisy

↑ Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, t. I, Warszawa 1998, s. 631
↑ Bohdan Urbankowski, czerwona msza, czyli uśmiech Stalina, t. I,Warszawa 1998, s. 405.
↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. III: M-S, Toruń 2010, s. 322-324
↑ Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z 11 maja 1945 za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą. Odznaczenia Generałów Wojska Polskiego przez Prezydium Krajowej Rady Narodowej. „Polska Zbrojna”, s. 1, 12 maja 1945. Por. Kazimierz Konieczny, Henryk Wiewióra: Karol Świerczewski Walter. Zbiory Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo „Nasza Księgarnia”, 1971, s. 263.
↑ M.P. z 1947 r. nr 11, poz. 26.
↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 2, 20 lutego 1960, s. 2.
↑ Роткевич Иван Адамович :: Память народа [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-03-23] .
↑ Награждён в соответствии с Указом Президиума Верховного Совета СССР от 04.06.1944 "О награждении орденами и медалями за выслугу лет в Красной Армии

Bibliografia

Warszawski Okręg Wojskowy. Historia i współczesność, Wyd. Bellona, Warszawa 1997
„Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 1–2 z 1975, str. 517
Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. III: M-S, Toruń 2010, s. 322-324.

[1] Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, t. I, Warszawa 1998, s. 631

[2] Bohdan Urbankowski, czerwona msza, czyli uśmiech Stalina, t. I,Warszawa 1998, s. 405.

[3] Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. III: M-S, Toruń 2010, s. 322-324

[4] Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z 11 maja 1945 za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą. Odznaczenia Generałów Wojska Polskiego przez Prezydium Krajowej Rady Narodowej. „Polska Zbrojna”, s. 1, 12 maja 1945. Por. Kazimierz Konieczny, Henryk Wiewióra: Karol Świerczewski Walter. Zbiory Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo „Nasza Księgarnia”, 1971, s. 263.

[5] M.P. z 1947 r. nr 11, poz. 26.

[6] Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 2, 20 lutego 1960, s. 2.

[7] Роткевич Иван Адамович :: Память народа [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-03-23] .

[8] Награждён в соответствии с Указом Президиума Верховного Совета СССР от 04.06.1944 "О награждении орденами и медалями за выслугу лет в Красной Армии

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]