Justyna Olko

Justyna Olko
	; Justyna Olko (w środku, 2018)
Państwo działania	Polska
Data urodzenia	18 czerwca 1976
	Profesor nauk humanistycznych
	Specjalność: Ameryka prekolumbijska, historia, antropologia, archeologia, Ameryka Łacińska
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	27 kwietnia 2005 – historia ; Uniwersytet Warszawski
Habilitacja	19 stycznia 2016 – etnologia ; UAM
Profesura	27 lipca 2021
	Profesor
Wydział	Wydział „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego
Uniwersytet	Uniwersytet Warszawski
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Justyna Agnieszka Olko^[1] (ur. 18 czerwca 1976) – polska historyczka i etnolożka, profesorka nauk humanistycznych, nauczycielka akademicka Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektorka Centrum Zaangażowanych Badań nad Ciągłością Kulturową na Wydziale „Artes Liberales”^[2].

Życiorys

Uczęszczała do II Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie^[3]. Absolwentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na UW, stopień doktora summa cum laude uzyskała w 2005 na Wydziale Historycznym UW^[4] za rozprawę na temat atrybutów i ikonografii władzy elit azteckich przed i po konkwiście Meksyku, a stopień doktora habilitowanego z etnologii w 2016, na Wydziale Historycznym UAM w Poznaniu na podstawie pracy Świat Nahua: pogranicze tradycji indiańskiej i europejskiej^[5], a tytuł profesora nauk humanistycznych w 2021.^[5]

Specjalizuje się w etnohistorii, antropologii i socjolingwistyce Mezoameryki przedhiszpańskiej i kolonialnej, ze szczególnym uwzględnieniem kultury i języka Nahua, oraz w szeroko rozumianej problematyce socjolingwistyki mniejszościowej, przekazu międzykulturowego i kontaktu językowo-kulturowego, a także akulturacji i traumatyzacji grup rdzennych i mniejszościowych. Wspiera rewitalizację języka nahuatl w Meksyku i języków mniejszościowych w Polsce. Współpracuje z badaczami i aktywistami zaangażowanymi w rewitalizację zagrożonych wymarciem języków mniejszości etnicznych. W 2013 razem z zespołem zainicjowała serie wydawnicze Totlahtol i Ynzer śpröh (“Nasza mowa”), mające na celu rewitalizację nahuatl i wilamowskiego oraz promowanie kultury literackiej w tych językach. Aktualnie prowadzi badania nad wpływem dyskryminacji etnicznej i traumy historycznej na zdrowie i dobrostan grup rdzennych, mniejszości etnicznych i migrantów w Polsce, Meksyku i Salwadorze oraz nad znaczeniem języków rdzennych jako czynników ochronnych dla tych grup^[6].

Autorka kilku książek, współredaktorka publikacji Integral Strategies for Language Revitalization (2016) oraz Revitalizing Endangered Languages: A Practical Guide (Cambridge University Press, 2020).

Laureatka nagrody Falling Walls 2020 w obszarze nauk humanistycznych i społecznych za „burzenie murów między akademią i lokalnymi społecznościami na rzecz różnorodności językowej”^[7]

Uzyskane stypendia:

Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci (okres szkolny)^[3]
Dumbarton Oaks (Uniwersytet Harvarda, 2001, 2008)
John Carter Brown Library (Uniwersytet Browna, 2010)
Uniwersytet Yale (2015, 2016)

University of Utah (2018, 2019)

a także granty na realizację projektów zespołowych:

Starting Grant European Research Council na projekt Europe and America in Contact. A Multidisciplinary Study of Cross-Cultural Transfer in the New World across Time, 2012
European Research Council Consolidator Grant na realizację projektu Multilingual worlds – neglected histories. Uncovering their emergence, continuity and loss in past and present societies, 2020^[8]
grant Komisji Europejskiej w Programie Twinning na projekt Engaged humanities (2016-2018)
subsydia Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (FNP) (Program Focus, 2010; Idee dla Polski, 2013; Focus Bis 2013); Program Team 2017-2022
Narodowego Centrum Nauki (NCN) (2008, 2011, 2018)
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (2012)

oraz Burger Fellowship Academia Europea (2013).

Odznaczenia

Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013)^[2].

Publikacje

Revitalizing Endangered Languages: A Practical Guide (Cambridge 2021)^[9]
Dialogue with Europe, Dialogue with the Past. Colonial Nahua and Quechua Elites in Their Own Words, University Press of Colorado 2018^[10]

From discouragement to self-empowerment. Insights from an ethnolinguistic vitality survey among the Kashubs in Poland, Plos One, 2020^[11]
Insignia of Rank in the Nahua World, University Press of Colorado, 2014
Meksyk przed konkwistą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2010. ISBN 978-83-06-03237-6. (Nagroda Klio 2010)
W krainie czerni i czerwieni. Kultury przedhiszpańskiej Mezoameryki (z Jarosławem Źrałką). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008. ISBN 978-83-235-0586-0.
Turquoise Diadems and Staffs of Office. Insignia of Power in Aztec and Early Colonial Mexico, University of Warsaw, 2005

Przypisy

↑ Decyzja o wszczęciu postępowania habilitacyjnego, 1 września 2015 , Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów.
↑ ^a ^b Strona Center for Research and Practice in Cultural Continuity [dostęp 2020-09-23].
↑ ^a ^b Biuletyn prac stypendystów Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci w roku szkolnym 1994/95, t. 8, Warszawa: Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci, 1997, s. 181, ISBN 83-901470-1-7 .
↑ wniosek do CKdST z datą doktoratu [dostęp 2021-11-30].
↑ ^a ^b Prof. dr hab. Justyna Agnieszka Olko, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2021-11-13] .
↑ Strona Projektu LCure. culturalcontinuity.al.uw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-08)]. [dostęp 2020-09-23].
↑ World Science Summit 2020 | Berlin Science Week & Falling Walls [online], falling-walls.com [dostęp 2021-09-21] (ang.).
↑ Informacja na stronie Uniwersytetu Warszawskiego [online], 10 grudnia 2020 .
↑ Revitalizing Endangered Languages: A Practical Guide. w Cambridge. [dostęp 2021-12-08].
↑ Dialogue with Europe, Dialogue with the Past. Colonial Nahua and Quechua Elites in Their Own Words. w University Press of Colorado. [dostęp 2020-09-23].
↑ From discouragement to self-empowerment. Insights from an ethnolinguistic vitality survey among the Kashubs in Poland. Plos One. [dostęp 2020-09-23].

Linki zewnętrzne

[1] Decyzja o wszczęciu postępowania habilitacyjnego, 1 września 2015 , Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów.

[joal-2] Strona Center for Research and Practice in Cultural Continuity [dostęp 2020-09-23].

[:0-3] Biuletyn prac stypendystów Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci w roku szkolnym 1994/95, t. 8, Warszawa: Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci, 1997, s. 181, ISBN 83-901470-1-7 .

[phd-4] wniosek do CKdST z datą doktoratu [dostęp 2021-11-30].

[ludzie-105899-5] Prof. dr hab. Justyna Agnieszka Olko, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2021-11-13] .

[lcure-6] Strona Projektu LCure. culturalcontinuity.al.uw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-08)]. [dostęp 2020-09-23].

[7] World Science Summit 2020 | Berlin Science Week & Falling Walls [online], falling-walls.com [dostęp 2021-09-21] (ang.).

[8] Informacja na stronie Uniwersytetu Warszawskiego [online], 10 grudnia 2020 .

[9] Revitalizing Endangered Languages: A Practical Guide. w Cambridge. [dostęp 2021-12-08].

[10] Dialogue with Europe, Dialogue with the Past. Colonial Nahua and Quechua Elites in Their Own Words. w University Press of Colorado. [dostęp 2020-09-23].

[11] From discouragement to self-empowerment. Insights from an ethnolinguistic vitality survey among the Kashubs in Poland. Plos One. [dostęp 2020-09-23].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]