Konrad Rudnicki
Konrad Maria Paweł Rudnicki (2012) | |
Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1926 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
12 listopada 2013 |
Miejsce pochówku | |
Kapłan Kościoła Starokatolickiego Mariawitów | |
Okres sprawowania |
od 1959 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Prezbiterat |
1959 |
porucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1926 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
12 listopada 2013 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1943–1945 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
Batalion GL im. gen. Józefa Bema |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
profesor | |
Specjalność: astronomia pozagalaktyczna, kosmologia, metodologia astronomii, metodologia nauk, teologia mistyczna | |
Alma Mater | |
---|---|
Polska Akademia Nauk / Umiejętności | |
Status PAN |
członek |
Status PAU |
członek |
Funkcja Jednostka PAN |
Członek Prezydium |
nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Instytut | |
Okres zatrudn. |
1968–2013 |
Dyrektor | |
Instytut | |
Okres spraw. |
1984–1989 |
Poprzednik | |
Następca |
Konrad Maria Paweł Rudnicki, ps. Zemsta, Twardowski[1] (ur. 2 lipca 1926 w Warszawie, zm. 12 listopada 2013 w Krakowie[1][2]) – polski naukowiec i duchowny, astronom, profesor nauk fizycznych, partyzant Gwardii i Armii Ludowej, kapłan i teolog Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w RP, antropozof, ekumenista i długoletni duszpasterz krakowskich mariawitów.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Lucjana, działacza ruchu robotniczego, komunisty i pisarza, współzałożyciela Komunistycznej Partii Robotniczej Polski oraz posła na Sejm PRL I kadencji, i Marii z Szukiewiczów[3], socjalistki i działaczki Polskiej Partii Socjalistycznej (współpracowała m.in. z Józefem Piłsudskim). Jego starsze rodzeństwo, Kazimierz i Elżbieta, wcześnie umarli[4].
W 1939 ukończył pierwszą klasę Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie, po czym kontynuował naukę na tajnych kompletach w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie w 1945 ukończył liceum ogólnokształcące[5].
W czasie II wojny światowej wraz z matką w Piotrkowie Trybunalskim ochraniał kilku Żydów (zachowała się relacja o ochronie rodziny Weintraubów). W styczniu 1996 odebrał za to tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” oraz medal Jad Waszem; otrzymał również honorowe obywatelstwo Izraela[5]. Od grudnia 1943 walczył pod pseudonimem „Twardy” w partyzantce, w batalionie GL PPR im. gen. Józefa Bema (późniejsza 3 Brygada AL im. gen. Józefa Bema), na ziemi radomszczańskiej. W stopniu kaprala uczestniczył m.in. w 11 bitwach i potyczkach (np. w bitwie pod Ewiną). Po 11 miesiącach walki został uwięziony w areszcie Gestapo w Jędrzejowie, skąd 14 stycznia 1945 uwolniła go wraz z resztą więźniów Armia Czerwona. Po wojnie działał w organizacjach kombatanckich, otrzymał także awans na stopień porucznika[6][7].
Od września 1945 studiował astronomię na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie następnie pracował naukowo przez kilkanaście lat. Podczas pobytu w amerykańskim Palomar Observatory w 1965 zarejestrował na kliszy i odkrył nową kometę. Była to pierwsza kometa odkryta przez Polaka po II wojnie światowej. Od nazwiska odkrywcy nazwano ją C/1966 T1 (Rudnicki). Od 1968 pracował w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, gdzie niemal do końca swoich dni wykładał. W latach 1984–1989 był tam również dyrektorem. Zainteresowania zawodowe Rudnickiego stanowiły: astronomia gwiazdowa, astronomia pozagalaktyczna, kosmologia, metodologia astronomii, metodologia nauk. Był członkiem prezydium Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN, członkiem Sądu Koleżeńskiego Polskiego Towarzystwa Astronomicznego oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii.
W młodości był ateistą, w latach 50. przyjął wiarę starokatolicką. W 1959 przyjął święcenia kapłańskie w Kościele Starokatolickim Mariawitów oraz imiona zakonne Maria Paweł. Był administratorem filii parafii tego Kościoła w Krakowie, jako teolog specjalizował się w teologii mistycznej. Wykładał w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Był także antropozofem, członkiem Powszechnego Towarzystwa Antropozoficznego i Sekcji Matematyczno-Przyrodniczej w Goetheanum w Dornach (Szwajcaria). W czasie pobytów naukowych w Stanach Zjednoczonych, za zgodą władz kościelnych pełnił funkcję pozaetatowego kapłana w trzech parafiach Kościoła anglikańskiego[8]. Był członkiem Komisji Mieszanej do Dialogu Teologicznego pomiędzy Kościołem rzymskokatolickim i Kościołem Starokatolickim Mariawitów. Pisywał do wydawanego przez siebie czasopisma religijnego „Praca nad sobą”. Publikował na łamach wydawanego w Warszawie „Wolnomularza Polskiego”, wolnomularzem nie będąc. Razem z Włodzimierzem Zonnem napisał książkę o astronomii.
Gdy w latach 80. pracował w obserwatorium astronomicznym w Castel Gandolfo, Jan Paweł II zaprosił go do odprawienia „mariawickiej” mszy świętej w prywatnej kaplicy papieża[8].
Pochowany 19 listopada 2013 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera LXV-8-37)[9][10][11].
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Astronomia gwiazdowa (wraz z Włodzimierzem Zonnem), 1957, Warszawa: PWN
- Astronomia, 1970, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych
- Świat planet (wraz z T. Zbigniewem Dworakiem), 1983, Warszawa: PWN
- Etyka z elementami filozofii: skrypt, 1999, Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Ochrony Środowiska
- Zasady kosmologiczne, 2002, Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Ochrony Środowiska
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi
- Krzyż Partyzancki
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Krzyż Armii Ludowej
- Kombatancki Krzyż Pamiątkowy „Zwycięzcom”
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki)
- Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1996)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Dzieło Wielkiego Miłosierdzia.
- Komisja Mieszana do spraw Dialogu Teologicznego między Kościołem Rzymskokatolickim i Kościołem Starokatolickim Mariawitów.
- Społeczność mariawicka w Krakowie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Zmarł astronom Konrad Rudnicki [online], urania.pta.edu.pl [dostęp 2013-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-15] .
- ↑ Redakcja, Ks. prof. Konrad M. Paweł Rudnicki nie żyje – wspomnienia [online], ekumenizm.pl, 12 listopada 2013 [dostęp 2021-11-21] .
- ↑ Katarzyna Myszkowska, „… myśmy nie ukrywali, […] Żydów tylko ludzi…” [dostęp 2024-02-27].
- ↑ Alicja Plachówna-Vasilevska, Więcej o rodzinie Rudnickich Polscy Sprawiedliwi [dostęp 2024-02-27].
- ↑ a b Rudnicki Konrad Maria Paweł [online], gigancinauki.pl [dostęp 2022-11-21] .
- ↑ Najbardziej cenię siłę duchową. Z kapłanem prof. Konradem M. Pawłem Rudnickim rozmawia brat Łukasz Liniewicz [online], mariawita.pl [dostęp 2019-08-07] .
- ↑ Jesteśmy przede wszystkim chrześcijanami. Rozmowa z ks. prof. Konradem M. Pawłem Rudnickim [online], mateusz.pl [dostęp 2019-08-07] .
- ↑ a b Światowej sławy astronom i kapłan mariawicki poprowadzi episkopalne nabożeństwa [online], ekumenizm.pl [dostęp 2022-11-21] .
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 241, ISBN 978-83-233-4527-5 .
- ↑ Miejsca spoczynku osób związanych z Wydziałem Fizyki UW [dostęp 2024-02-27].
- ↑ Lokalizator grobów - cmentarz Rakowiecki [dostęp 2024-02-27].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Prof. dr hab. Konrad Rudnicki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-04-19] .
- Zdjęcie Konrada Rudnickiego ps. „Twardowski” z 1944.
- Konrad Rudnicki w mundurze kombatanckim. i2.wp.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-06)].
- Jesteśmy przede wszystkim chrześcijanami, Rozmowa Stanisława Obirka z ks. prof. Konradem M. Pawłem Rudnickim
- Konrad Rudnicki: Jak zostałem astronomem? (O studiach astronomicznych przed pół wiekiem). [w:] Urania – Postępy Astronomii 2/2003 [on-line]. [dostęp 2014-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-05-18)].
- Czy warto szukać życia i cywilizacji pozaziemskich?, Konrad Rudnicki.
- Konrad Rudnicki: Wolność, Równość, Braterstwo, Sprawiedliwość Społeczna (Odpowiedź Konrada Rudnickiego na wewnętrzną ankietę „Wolnomularza Polskiego”. wolnomularz.pl, 1994. [dostęp 2014-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-12)].
- Mariawityzm - rzymski katolicyzm. To, co łączy - to, co dzieli. Rozmowa z ks. prof. Konradem M. Rudnickim.
- Bóg jest rozsądnym rodzicem. Wywiad z ks. prof. Konradem M. Rudnickim.. dstp.rel.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-17)].
- Ślub Nowosielskiego. Wspomnienia prof. Rudnickiego o Jerzym Nowosielskim.. dstp.rel.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-28)].
- K. Rudnicki, The Genuine Copernican Cosmological Principle, Southern Cross Review.
- Konradowi Rudnickiemu poświęcony jest fragment artykułu Kilka słów o dziejach polskiej antropozofii.
- Konrad Rudnicki, Goetheanizm w naukach przyrodniczych, portal antropozofia.net.
- Absolwenci i uczniowie szkoły imienia Tadeusza Reytana w Warszawie
- Absolwenci Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Astronomicznego
- Członkowie Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN
- Duchowni anglikańscy
- Honorowi obywatele Izraela
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Ludzie związani z Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego
- Odkrywcy komet
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Medalem 40-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Medalem „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Osoby upamiętnione nazwami komet
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Polscy antropozofowie
- Polscy duchowni mariawiccy
- Polscy ekumeniści starokatoliccy
- Polscy odkrywcy
- Polscy popularyzatorzy astronomii
- Polscy redaktorzy naczelni
- Polscy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata
- Polscy teolodzy starokatoliccy
- Urodzeni w 1926
- Wykładowcy Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
- Zmarli w 2013
- Żołnierze Armii Ludowej
- Żołnierze Gwardii Ludowej