Krzyż Katyński w Krakowie
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Projektant | |
| Fundator |
Zarząd Regionu Małopolska NSZZ „Solidarność”, Komitet Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego |
| Całkowita wysokość |
5 m |
| Data odsłonięcia | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
 50°03′18,14″N 19°56′17,40″E/50,055039 19,938167
| |
Krzyż Katyński – pomnik w postaci krzyża upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej znajdujący się w Krakowie u podnóża Wawelu na placu im. ojca Adama Studzińskiego, przy kościele św. Idziego, poświęcony 19 maja 1990 roku.
Forma
[edytuj | edytuj kod]Krzyż Katyński w Krakowie, o wysokości 5 m, wykonany z ciemnobrązowego drewna, ma na belce poprzecznej złocony napis KATYŃ oraz daty 1940 i 1990[1].
U podnóża znajduje się granitowa tablica o wymiarach 60 cm na 80 cm[1], na której wymieniono tragiczne miejsca związane z najnowszą historią Polski[2]. Na tablicy znajdują się następujące nazwy[1]:
- Kozielsk – Ostaszków
- Starobielsk
- Workuta – Donbas – Sybir
- Łubianka
- Wronki – Rawicz – Mokotów
- Montelupich
- Poznań
- Gdańsk – Gdynia – Szczecin
- KWK Wujek – Lubin
- Nowa Huta
- NN
Historia i uroczystości
[edytuj | edytuj kod]Fundatorzy, autor i poświęcenie w 1990
[edytuj | edytuj kod]Krzyż Katyński w Krakowie został ufundowany przez Zarząd Regionu Małopolska NSZZ „Solidarność” oraz Komitet Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego w Krakowie[3]. Autorem projektu jest krakowski artysta rzeźbiarz Jacek Marek[4]. Krzyż Katyński poświęcono w czasie uroczystej mszy w dniu 19 maja 1990 roku; ceremonii poświęcenia dokonał kardynał Franciszek Macharski[3]. Pod Krzyżem Katyńskim odbywają się uroczystości upamiętniające ofiary zbrodni katyńskiej[5].
Prace konserwatorskie w 2000
[edytuj | edytuj kod]W 2000 roku, w 60. rocznicę zbrodni, pomnik został odnowiony pod kierunkiem autora[2]. Drewno zaimpregnowano i uzupełniono ubytki, ponownie pozłocono litery na belce poprzecznej i uzupełniono litery na tablicy u podnóża pomnika[2]. Prace konserwatorskie sfinansował Region Małopolska NSZZ „Solidarność” oraz sponsorzy[2].
Krzyż Katyński po katastrofie polskiego Tu-154M w Smoleńsku
[edytuj | edytuj kod]Upamiętnienie ofiar katastrofy i marsze pamięci (2010 rok)
[edytuj | edytuj kod]W 2010 roku, po katastrofie polskiego Tu-154M w Smoleńsku, koło Krzyża Katyńskiego zbierali się licznie mieszkańcy Krakowa, zapalali znicze i składali kwiaty[6]. 10 kwietnia 2010 roku w Krakowie odbył się marsz milczenia studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego; przeszli oni spod gmachu Collegium Novum pod Krzyż Katyński, niosąc zdjęcia czterech ofiar katastrofy: Marii Kaczyńskiej, Lecha Kaczyńskiego, Anny Walentynowicz i Janusza Kurtyki[7]. Uczestnicy marszu złożyli pod Krzyżem Katyńskim kwiaty, zapalili znicze, a krótką modlitwę poprowadził biskup Józef Guzdek[7].
13 kwietnia 2010 roku w Krakowie odbył się marsz pamięci ofiar Katynia, którego uczestnicy przeszli spod kościoła Mariackiego pod Krzyż Katyński, gdzie uczcili minutą ciszy pamięć ofiar katastrofy w Smoleńsku[5].
16 kwietnia 2010 roku w Krakowie odbył się marsz studentów Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera, którzy złożyli wieniec pod Krzyżem Katyńskim i oddali hołd ofiarom katastrofy w Smoleńsku[8].
10 czerwca 2010 roku pod Krzyżem Katyńskim w Krakowie przeszedł kolejny marsz pamięci w hołdzie ofiarom katastrofy w Smoleńsku[9].
Uroczystości z udziałem delegacji amerykańskich (2010 rok)
[edytuj | edytuj kod]18 kwietnia 2010 roku, po pogrzebie Lecha i Marii Kaczyńskich, pod Krzyżem Katyńskim odbyła się uroczystość z udziałem ambasadora Stanów Zjednoczonych w Polsce Lee A. Feinsteina, który złożył wieniec od prezydenta Baracka Obamy i narodu amerykańskiego[10].
3 lipca 2010 roku pod Krzyżem Katyńskim złożyła wieniec Sekretarz Stanu USA Hillary Clinton, by w imieniu narodu amerykańskiego oddać hołd ofiarom katastrofy w Smoleńsku[11].
Obchody rocznic katastrofy
[edytuj | edytuj kod]10 kwietnia 2011 roku, w pierwszą rocznicę katastrofy smoleńskiej, w Krakowie odbył się marsz pamięci mający na celu uczczenie ofiar katastrofy[12]. Jego uczestnicy przeszli z Rynku Głównego pod Krzyż Katyński, gdzie o godzinie 8:41 pamięć ofiar katastrofy uczczono minutą ciszy[12]. Honorowym patronem marszu była Zuzanna Kurtyka, wdowa po Januszu Kurtyce, prezesie Instytutu Pamięci Narodowej[12].
10 kwietnia 2012 roku, w drugą rocznicę katastrofy, z inicjatywy Stowarzyszenia "Solidarni 2010" zorganizowano w Krakowie marsz pod Krzyż Katyński; uczestniczyła w nim. m.in. Zuzanna Kurtyka[13].
-
Tablica pamiątkowa. -
Tablica pamiątkowa. -
Znicze i kwiaty przed Krzyżem Katyńskim w Krakowie po katastrofie polskiego Tu-154M w Smoleńsku (11 kwietnia 2010). -
Sekretarz Stanu USA Hillary Clinton składająca wieniec pod Krzyżem Katyńskim w Krakowie w dniu 3 lipca 2010 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Krzyż Katyński. bj.uj.edu.pl. [dostęp 2012-02-28].
- ↑ a b c d Odnawiany krzyż. dziennikpolski24.pl, 4 maja 2000. [dostęp 2012-02-28].
- ↑ a b Kalendarium – maj 1990. mko1989.info. [dostęp 2012-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Kapliczki przydrożne. Krzyż Katyński – Kraków, ul. Grodzka. blogspot.com. [dostęp 2012-02-28].
- ↑ a b Marsz Pamięci ofiar Katynia 1940. mmkrakow.pl, 13 kwietnia 2010. [dostęp 2012-02-28].
- ↑ Młodzież pod Krzyżem Katyńskim w Krakowie. polska-zbrojna.eu, 12 kwietnia 2010. [dostęp 2012-03-03].
- ↑ a b Kraków: Marsz Milczenia studentów UJ. malopolanin.pl, 11 kwietnia 2010. [dostęp 2012-02-28].
- ↑ Marsz studentów WSE w hołdzie ofiarom katastrofy. cogito.com.pl, 16 kwietnia 2010. [dostęp 2012-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-25)].
- ↑ 10 czerwca 2010 roku w Krakowie Marsz Pamięci w hołdzie ofiarom katastrofy pod Smoleńskiem. bip.krakow.pl. [dostęp 2012-02-28].
- ↑ Amerykanie składają wieniec pod Krzyżem Katyńskim. usembassy.gov, 18 kwietnia 2010. [dostęp 2012-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-15)].
- ↑ Sekretarz Hillary Clinton złożyła wieniec pod Krzyżem Katyńskim. usembassy.gov, 3 lipca 2010. [dostęp 2012-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-15)].
- ↑ a b c Marsz Pamięci pod Krzyż Katyński. rp.pl, 10 kwietnia 2011. [dostęp 2012-02-28].
- ↑ Kraków: marsz pod Krzyż Katyński. rp.pl, 10 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-12].