Kurt Georg Kiesinger
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Kanclerz Niemiec | |
Okres |
od 1 grudnia 1966 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Kurt Georg Kiesinger (ur. 6 kwietnia 1904 w Ebingen, zm. 9 marca 1988 w Tybindze) – niemiecki polityk i prawnik, premier Badenii-Wirtembergii (1958-1966), kanclerz Republiki Federalnej Niemiec (1966-1969), przewodniczący CDU (1967-1971).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie handlowca Christiana Kiesingera (1876-1967) i Dominiki Grimm (1878-1904)[1]. Studiował filozofię na Uniwersytecie w Tybindze, a następnie w latach 1926-1931 historię, germanistykę i prawo w Berlinie[2]. Następnie praktykował jako adwokat w berlińskim Wyższym Sądzie Krajowym[3].
W 1933 wstąpił do NSDAP[1]. Następnie skierowany do pracy w departamencie radiowym ministerstwa spraw zagranicznych[4]. Odnaleziony przez redaktora tygodnika Der Spiegiel Conrada Ahlersa, dokument z 1944 roku wykazał, że współpracownicy Kiesingera z ministerstwa składali na niego donosy do Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy, zarzucając mu hamowanie i sprzeciwianie się antyżydowskim akcjom propagandowym i krytykę polityki zagranicznej III Rzeszy[5][6][7]. Do 1946 roku internowany w Ludwigsburgu[8]. W 1948 uwolniony od wszelkich zarzutów przez komisję denazyfikacyjną w amerykańskiej strefie okupacyjnej[3].
Po internowaniu wrócił do praktyki adwokackiej w Tybindze i Würzburgu[9]. Od 1948 do 1951 był sekretarzem CDU w Württembergii-Hohenzollern. W 1949 roku został wybrany do Bundestagu, utrzymując mandat do 1958 roku. W parlamencie pełnił funkcję przewodniczącego komisji spraw zagranicznych i komisji mediacyjnej[10]. Następnie zaangażował się w politykę landową zostając premierem Badenii-Wirtembergii (1958-1966)[4].
Po rozpadzie koalicji CDU-FDP i odejściu ze stanowiska Ludwiga Erharda, 1 grudnia 1966 roku Kiesinger został wybrany na kanclerza Niemiec, stając na czele rządu tzw. wielkiej koalicji (CDU/CSU i SPD)[2]. Za jego rządów doszło w Niemczech do stabilizacji gospodarczej oraz nawiązania stosunków dyplomatycznych z Rumunią, Jugosławią i Czechosłowacją.
W roku 1967 Kiesinger został wybrany na stanowisko przewodniczącego CDU. Kierowana przez niego partia wygrała znacząco wybory parlamentarne w 1969 roku zdobywając 46,1% głosów, zabrakło jej jednak 7 mandatów do samodzielnej większości. SPD odmówiła kontynuowania wielkiej koalicji i nawiązała współpracę z FDP, co doprowadziło do ustąpienia Kiesingera ze stanowiska kanclerza[11]. Zachował jednak mandat posła do Bundestagu, który sprawował do 1980 roku. W 1971 roku zrezygnował ze stanowiska szefa partii, pozostając honorowym przewodniczącym[2]. Zrezygnował z kandydowania do parlamentu w wyborach w 1980 roku i wycofał się z aktywnej polityki[7].
Zmarł w wieku 84 lat w Tybindze. Po nabożeństwie żałobnym w Konkatedrze św. Eberharda w Stuttgarcie, spoczął na cmentarzu miejskim w Tybindze[12].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]24 grudnia 1932 Kiesinger poślubił Marie-Luise Schneider (1908–1990). Z tego małżeństwa urodziło się dwoje dzieci, Viola (ur. 1940) i Peter (ur. 1942)[1].
Odznaczenia[13]
[edytuj | edytuj kod]- 1957: Order Zasługi Republiki Włoskiej
- 1960: Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
- 1964: Order Izabeli Katolickiej
- 1968: Order Karola III
- 1968: Order Sokoła Islandzkiego
- 1975: Order Zasługi Badenii-Wirtembergii
Honorowy obywatel Ebingen (1969), Konstancji (1976) i Tybingi (1979)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Kiesinger Kurt Georg - Detailseite - LEO-BW [online], www.leo-bw.de [dostęp 2023-02-25] .
- ↑ a b c Kurt Georg Kiesinger, Geschichte der CDU, 5 kwietnia 1904 [dostęp 2023-02-25] (ang.).
- ↑ a b Philipp Gassert: Kurt Georg Kiesinger 1904–1988. Kanzler zwischen den Zeiten. DVA, Monachium 2006, s. 92
- ↑ a b Stiftung Deutsches Historisches Museum , Stiftung Haus der Geschichte der Bundesrepublik Deutschland , Gerade auf LeMO gesehen: LeMO Biografie: Kurt Georg Kiesinger [online], www.hdg.de [dostęp 2023-02-25] (niem.).
- ↑ Holocaust. Kurt Georg Kiesinger im Auswärtigen Amt 1940–1945. w: Günter Buchstab, Philipp Gassert, Peter Thaddäus Lang (Hrsg.): Kurt Georg Kiesinger 1904–1988. Von Ebingen ins Kanzleramt. Freiburg im Breisgau/ Basel/ Wien 2005, s. 201–227
- ↑ ZEIT ONLINE | Lesen Sie zeit.de mit Werbung oder im PUR-Abo. Sie haben die Wahl. [online], www.zeit.de [dostęp 2023-02-25] .
- ↑ a b KURT GEORG KIESINGER †, „Der Spiegel”, 13 marca 1988, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-02-26] (niem.).
- ↑ Kabinettsprotokolle Online "Kiesinger, Kurt Georg" (11.65:) [online], www.bundesarchiv.de [dostęp 2023-02-26] .
- ↑ Hans Otto Kleinmann, Zeitgeschichte in Lebensbildern, tom 7, 1994, Moguncja.
- ↑ Klaus Stüwe, Die großen Regierungserklärungen der deutschen Bundeskanzler von Adenauer bis Schröder, 2002, s. 147–160.
- ↑ Stiftung Deutsches Historisches Museum , Stiftung Haus der Geschichte der Bundesrepublik Deutschland , Gerade auf LeMO gesehen: LeMO Kapitel: Bundestagswahl 1969 [online], www.hdg.de [dostęp 2023-02-26] (niem.).
- ↑ Friedhofsübersicht [online], wo-sie-ruhen.de [dostęp 2023-02-26] .
- ↑ Globalisierung-Fakten.de, Kurt Georg Kiesinger [online], Globalisierung-Fakten.de [dostęp 2023-02-26] .
- ISNI: 0000000081767043
- VIAF: 110689328
- LCCN: n50063923
- GND: 118562053
- LIBRIS: 75kmnwpr3d29bm5
- BnF: 12029534q
- SUDOC: 028464532
- SBN: UFIV161482
- NKC: xx0212789
- NTA: 068431880
- BIBSYS: 90134268
- CiNii: DA03881388
- Open Library: OL867671A
- PLWABN: 9810681303405606
- NUKAT: n2010105007
- J9U: 987007313989305171
- CANTIC: a12378148
- BNC: 000036759
- PWN: 3922125
- Britannica: biography/Kurt-Georg-Kiesinger
- Treccani: kurt-georg-kiesinger
- Universalis: kurt-georg-kiesinger
- БРЭ: 2063298
- NE.se: kurt-georg-kiesinger
- Nacionālā enciklopēdija: 4874
- SNL: Kurt_Georg_Kiesinger
- VLE: kurt-georg-kiesinger
- DSDE: Kurt_Georg_Kiesinger
- Hrvatska enciklopedija: 31403
- Kanclerze Niemiec
- Ludzie związani z Berlinem
- Ludzie związani z Bonn
- Niemieccy adwokaci
- Odznaczeni Orderem Izabeli Katolickiej
- Odznaczeni Orderem Sokoła Islandzkiego
- Odznaczeni Orderem Zasługi Badenii-Wirtembergii
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Włoskiej
- Politycy CDU
- Politycy NSDAP
- Urodzeni w 1904
- Zmarli w 1988