Podział administracyjny Litwy
Podział administracyjny Litwy – trójstopniowy podział Litwy na jednostki administracyjno-terytorialne.
Szczeble podziału
[edytuj | edytuj kod]Terytorium Litwy podzielone jest na 10 okręgów (apskritis) dzielących się na 60 rejonów (savivaldybė), w tym:
- 53 rejony (43 rajono savivaldybė i 10 savivaldybė)
- 7 rejonów miejskich (miesto savivaldybė):
Rejony są podzielone na 546 gmin (starostw[1] – seniūnija).
Okręgi
[edytuj | edytuj kod]| Lp. | Okręg (apskritis) |
Stolica | Powierzchnia [km²] |
Populacja w 2001 |
Populacja w 2011 |
Gęstość zaludnienia |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  kłajpedzki (Klaipėdos apskritis) |
Kłajpeda (Klaipėda) | 5209 | 385 768 | 337 286 | 64,8 |
| 2 |  kowieński (Kauno apskritis) |
Kowno (Kaunas) | 8060 | 701 529 | 612 532 | 75,7 |
| 3 |  mariampolski (Marijampolės apskritis) |
Mariampol (Marijampolė) | 4463 | 188 634 | 160 978 | 36,1 |
| 4 |  olicki (Alytaus apskritis) |
Olita (Alytus) | 5425 | 187 769 | 158 571 | 29,3 |
| 5 |  poniewieski (Panevėžio apskritis) |
Poniewież (Panevėžys) | 7881 | 299 990 | 254 218 | 32,3 |
| 6 |  szawelski (Šiaulių apskritis) |
Szawle (Šiauliai) | 8540 | 370 096 | 305 792 | 35,8 |
| 7 |  tauroski (Tauragės apskritis) |
Taurogi (Tauragė) | 4411 | 134 275 | 109 790 | 24,9 |
| 8 |  telszański (Telšių apskritis) |
Telsze (Telšiai) | 4350 | 179 885 | 153 388 | 35,3 |
| 9 |  uciański (Utenos apskritis) |
Uciana (Utena) | 7201 | 185 962 | 150 598 | 20,9 |
| 10 |  wileński (Vilniaus apskritis) |
Wilno (Vilnius) | 9760 | 850 064 | 810 651 | 83,3 |
Rejony
[edytuj | edytuj kod]| Lp. | Rejon | Okręg | Stolica | Powierzchnia | Populacja | Gęstość | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| km² | miej. | razem | miej. | os./km² | miej. | ||||||||
| 1 |  |
poniewieski | Birże (Biržai) | 1476 | 16 | 35 500 | 34 | 24,1 | 44 | ||||
| 2 |  |
kowieński | Birsztany (Birštonas) | 124 | 53 | 5 500 | 59 | 44,0 | 17 | ||||
| 3 | .png) |
olicki | Druskieniki (Druskininkai) | 454 | 49 | 25 500 | 48 | 56,2 | 10 | ||||
| 4 |  |
wileński | Elektreny (Elektrėnai) | 509 | 48 | 29 000 | 45 | 53,9 | 14 | ||||
| 5 | .svg) |
uciański | Ignalino (Ignalina) | 1447 | 18-19 | 23 000 | 51 | 15,4 | 59 | ||||
| 6 |  |
szawelski | Janiszki (Joniškis) | 1152 | 34 | 32 000 | 39 | 27,7 | 36 | ||||
| 7 | .svg) |
kowieński | Janów (Jonava) | 944 | 40 | 52 300 | 15 | 55,4 | 11 | ||||
| 8 |  |
uciański | Jeziorosy (Zarasai) | 1334 | 24 | 22 900 | 52 | 17,1 | 58 | ||||
| 9 |  |
tauroski | Jurbork (Jurbarkas) | 1507 | 13 | 37 800 | 30 | 25,1 | 43 | ||||
| 10 |  |
mariampolski | Kalwaria (Kalvarija) | 441 | 50 | 13 900 | 56 | 31,5 | 31 | ||||
| 11 | .svg) |
kowieński | Kiejdany (Kėdainiai) | 1677 | 10 | 65 700 | 11 | 39,2 | 23 | ||||
| 12 |  |
szawelski | Kielmy (Kelmė) | 1705 | 8 | 40 900 | 27 | 24,0 | 45 | ||||
| 13 | .png) |
kłajpedzki | Kłajpeda (Klaipėda) | 98 | 54 | 193 200 | 3 | 1917,6 | 4 | ||||
| 14 |  |
kłajpedzki | Gorżdy (Gargždai) | 1336 | 23 | 46 200 | 21 | 34,6 | 28 | ||||
| 15 |  |
kowieński | Koszedary (Kaišiadorys) | 1087 | 36 | 37 600 | 31 | 35,6 | 25 | ||||
| 16 |  |
kowieński | Kowno (Kaunas) | 157 | 52 | 379 700 | 2 | 2418,5 | 2 | ||||
| 17 |  |
kowieński | Kowno (Kaunas) | 1496 | 14 | 81 400 | 7 | 54,4 | 13 | ||||
| 18 | .svg) |
mariampolski | Kozłowa Ruda (Kazlų Rūda) | 555 | 46 | 14 900 | 55 | 26,9 | 38 | ||||
| 19 |  |
kłajpedzki | Kretynga (Kretinga) | 989 | 39 | 45 700 | 22 | 46,2 | 15 | ||||
| 20 |  |
poniewieski | Kupiszki (Kupiškis) | 1080 | 37 | 24 600 | 50 | 22,8 | 48 | ||||
| 21 |  |
olicki | Łoździeje (Lazdijai) | 1309 | 26 | 27 200 | 46 | 20,8 | 52 | ||||
| 22 | .png) |
uciański | Malaty (Molėtai) | 1368 | 22 | 25 400 | 49 | 18,6 | 56 | ||||
| 23 |  |
mariampolski | Mariampol (Marijampolė) | 755 | 44 | 70 900 | 9 | 93,9 | 9 | ||||
| 24 | .svg) |
telszański | Możejki (Mažeikiai) | 1220 | 30 | 67 300 | 10 | 55,2 | 12 | ||||
| 25 | .png) |
kłajpedzki | Nerynga (Neringa) | 90 | 55 | 2 400 | 60 | 26,7 | 39-40 | ||||
| 26 |  |
szawelski | Nowe Okmiany (Naujoji Akmenė) | 844 | 43 | 30 300 | 42 | 35,9 | 24 | ||||
| 27 | .svg) |
olicki | Olita (Alytus) | 40 | 60 | 71 500 | 8 | 1786,5 | 5 | ||||
| 28 |  |
olicki | Olita (Alytus) | 1404 | 20 | 32 600 | 38 | 23,3 | 47 | ||||
| 29 |  |
olicki | Orany (Varėna) | 2218 | 1 | 31 200 | 41 | 14,1 | 60 | ||||
| 30 |  |
uciański | Onikszty (Anykščiai) | 1765 | 6 | 35 100 | 35 | 19,9 | 53 | ||||
| 31 |  |
telszański | Płungiany (Plungė) | 1105 | 35 | 44 200 | 23-24 | 40,0 | 21 | ||||
| 32 |  |
tauroski | Pojegi (Pagėgiai) | 537 | 47 | 12 200 | 57 | 22,7 | 49 | ||||
| 33 | .png) |
szawelski | Pokroje (Pakruojis) | 1316 | 25 | 29 500 | 44 | 22,4 | 50 | ||||
| 34 | .svg) |
kłajpedzki | Połąga (Palanga) | 79 | 57 | 17 700 | 54 | 223,0 | 8 | ||||
| 35 |  |
poniewieski | Poniewież (Panevėžys) | 52 | 59 | 119 800 | 5 | 2396,2 | 3 | ||||
| 36 | .png) |
poniewieski | Poniewież (Panevėžys) | 2179 | 2 | 42 900 | 25 | 19,7 | 54 | ||||
| 37 |  |
poniewieski | Poswol (Pasvalys) | 1289 | 27 | 35 000 | 36 | 27,1 | 37 | ||||
| 38 |  |
kowieński | Preny (Prienai) | 1031 | 38 | 35 800 | 33 | 34,7 | 27 | ||||
| 39 |  |
szawelski | Radziwiliszki (Radviliškis) | 1635 | 11 | 52 200 | 16 | 31,9 | 30 | ||||
| 40 |  |
poniewieski | Rakiszki (Rokiškis) | 1807 | 4-5 | 42 500 | 26 | 23,5 | 46 | ||||
| 41 |  |
telszański | Retów (Rietavas) | 586 | 45 | 10 700 | 58 | 18,2 | 57 | ||||
| 42 |  |
kowieński | Rosienie (Raseiniai) | 1573 | 12 | 44 200 | 23-24 | 28,1 | 34-35 | ||||
| 43 |  |
wileński | Soleczniki (Šalčininkai) | 1491 | 15 | 39 400 | 28 | 26,4 | 42 | ||||
| 44 |  |
mariampolski | Szaki (Šakiai) | 1453 | 17 | 38 800 | 29 | 26,7 | 39-40 | ||||
| 45 |  |
szawelski | Szawle (Šiauliai) | 81 | 56 | 134 000 | 4 | 1654,7 | 6 | ||||
| 46 |  |
szawelski | Szawle (Šiauliai) | 1807 | 4-5 | 51 600 | 17 | 28,6 | 33 | ||||
| 47 |  |
kłajpedzki | Szkudy (Skuodas) | 911 | 41 | 25 600 | 47 | 28,1 | 34-35 | ||||
| 48 |  |
tauroski | Szyłele (Šilalė) | 1188 | 32 | 31 500 | 40 | 26,5 | 41 | ||||
| 49 | .png) |
kłajpedzki | Szyłokarczma (Šilutė) | 1706 | 7 | 55 400 | 13 | 32,4 | 29 | ||||
| 50 | .svg) |
wileński | Szyrwinty (Širvintos) | 906 | 42 | 20 200 | 53 | 22,3 | 51 | ||||
| 51 |  |
wileński | Święciany (Švenčionys) | 1692 | 9 | 33 200 | 37 | 19,6 | 55 | ||||
| 52 | .png) |
tauroski | Taurogi (Tauragė) | 1179 | 33 | 52 700 | 14 | 44,7 | 16 | ||||
| 53 |  |
telszański | Telsze (Telšiai) | 1439 | 18-19 | 57 700 | 12 | 40,1 | 20 | ||||
| 54 |  |
wileński | Troki (Trakai) | 1208 | 31 | 37 400 | 32 | 31,0 | 32 | ||||
| 55 | .svg) |
uciański | Uciana (Utena) | 1229 | 29 | 50 200 | 18-19 | 40,8 | 19 | ||||
| 56 |  |
wileński | Wilno (Vilnius) | 401 | 51 | 554 300 | 1 | 1382,2 | 7 | ||||
| 57 |  |
wileński | Wilno (Vilnius) | 2129 | 3 | 88 500 | 6 | 41,6 | 18 | ||||
| 58 |  |
wileński | Wiłkomierz (Ukmergė) | 1395 | 21 | 48 700 | 20 | 34,9 | 26 | ||||
| 59 |  |
mariampolski | Wyłkowyszki (Vilkaviškis) | 1259 | 28 | 50 200 | 18-19 | 39,9 | 22 | ||||
| 60 |  |
uciański | Wisaginia (Visaginas) | 58 | 58 | 29 700 | 43 | 3299,7 | 1 | ||||
 | |||||||||||||
| Mapa podziału administracyjnego | |||||||||||||
Gminy
[edytuj | edytuj kod]Litwa podzielona jest na 546 gmin seniūnijos. Gmina na Litwie może obejmować zarówno mały rejon obejmujący kilka wsi, jak i małe miasto czy część większego miasta. Kilka gmin tworzy rejon. Najbardziej zaludnione gminy Litwy to Šilainiai (Kowno) i Dainava (Kowno) o ludności powyżej 70 tys. mieszkańców, przewyższającej nawet wiele rejonów.
Założeniem jest, aby starosta stojący na czele gminy miał czas na kontakt z mieszkańcami swojej gminy. W przypadku miast gminy funkcjonują jako dzielnice, a starostowie są mianowani przez administrację samorządu miasta. Gminy są podzielone na seniūnaitijos (podgminy), w których działają seniūnaičiai[1]. W przypadku miasta Wilna, seniūnaičiai są wyłaniani w internetowym plebiscycie na stronie administracji miasta.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Martinas Malużinas: Ewolucja systemu politycznego Pierwszej i Drugiej Republiki Litewskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe FNCE, 2022, s. 261. ISBN 978-83-67372-87-9. [dostęp 2023-04-12].
