Przejdź do zawartości

Przekładnia zębata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Animacja działania przekładni zębatej walcowej o zębach prostych
Schematy przekładni: a) walcowa, b) dwustopniowa walcowa i stożkowo-walcowa, c) stożkowa, d) walcowa z kołem o uzębieniu wewnętrznym

Przekładnia zębataprzekładnia mechaniczna, w której przeniesienie napędu odbywa się za pośrednictwem nawzajem zazębiających się kół zębatych.

Przekładnie rozróżnia się ze względu na:

Liczbę stopni:

  • przekładnia jednostopniowa (przykład a) – w której współpracuje jedna para kół zębatych
  • przekładnia wielostopniowa np. dwustopniowa, trzystopniowa itd. (przykład b) – w której szeregowo pracuje więcej par kół zębatych; przełożenie całkowite przekładni wielostopniowej jest iloczynem przełożeń poszczególnych stopni

Umiejscowienie zazębienia:

  • zazębienie zewnętrzne (przykład c)
  • zazębienie wewnętrzne (przykład d)

Rodzaj przenoszonego ruchu:

  • przekładnia obrotowa – uczestniczą w niej dwa koła zębate
  • przekładnia liniowakoło zębate współpracuje z listwą zębatą tzw. zębatką. Ruch obrotowy zamieniany jest w posuwisty lub na odwrót

Wzajemne usytuowanie osi obrotu:

Przekładnie zębate są najpowszechniej stosowanymi przekładniami w budowie maszyn. Ich główne zalety to:

  • łatwość wykonania
  • stosunkowo małe gabaryty
  • stosunkowo cicha praca, gdy są odpowiednio smarowane
  • duża równomierność pracy
  • wysoka sprawność dochodzącą do 98% (z wyjątkiem przekładni ślimakowej i falowej)
  • możliwość przenoszenia dużych mocy.

Natomiast do wad przekładni zębatych należą:

  • stosunkowo niskie przełożenie dla pojedynczego stopnia
  • sztywna geometria
  • brak naturalnego zabezpieczenia przed przeciążeniem
  • hałaśliwe przy braku odpowiedniego smarowania
  • konieczność obfitego smarowania
  • wysoki koszt

Oddzielną grupą przekładni zębatych są przekładnie obiegowe, przekładnie falowe i przekładnie zębate o zmiennym przełożeniu.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kulczyk I.: Most napędowy cz. 2. Zespół Szkół Samochodowych w Bydgoszczy. [dostęp 2011-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-27)].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]